Ocena in situ radioaktywności materiałów budowlanych w turystycznym centrum spacerowym Wrocławia

• Autorzy: Sołecki A. , Nowak K. , Śliwiński W. , Tchorz-Trzeciakiewicz D.

Warianty tytułu

EN

In situ assessment of building materiał radioactivity of tourist promenadę in Wrocław

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Za pomocą przenośnego gainma-spektrometru RS-320 wykonano pomiary mocy dawki promieniowania gamma DK,ii,Tn [nGy/h], generowanej przez naturalne materiały kamienne oraz zawartości uranu, toru i potasu. W pierwszym etapie badań zmierzono zmienność mocy dawki w zależności od grubości warstwy płytek granitowych. Stwierdzono, że w miarę wzrostu miąższości warstwy do wartości 8,4 cm następuje stopniowy wzrost mocy dawki do wartości 84 nGy/h. Powyżej miąższości 8,4 cm dalszy wzrost miąższości warstwy nie powoduje widocznego wzrostu mocy dawki promieniowania gamma, a niewielkie kilkuprocentowe wahania związane są z naturalną zmiennością składu płytek. W drugim etapie badań przeprowadzono pomiary mocy dawki promieniowania gamma DK. u, Th [nGy/h], generowanej przez naturalne materiały kamienne, zastosowane do budowy promenady na ulicy Świdnickiej we Wrocławiu. Pomiary wykonano w trzech profilach wysokościowych. Pierwsza seria pomiarów, wykonana bezpośrednio na płytach kamiennych, wykazywała znaczne zróżnicowanie mocy dawki promieniowania gamma, wahające się w przedziale od 107,4 nGy/h dla bazaltów do 173,0 nGy/h dla czerwonych granitów. Pomiary wykonane na wysokości 0,5 i 1,0 m wskazują na stopniowe uśrednianie wyników, wynikające z nakładania się efektów przylegających do siebie pasów wykonanych z różnych materiałów kamiennych. Gamma-spektrometryczne pomiary in situ umożliwiają bardziej wszechstronną analizę zagrożeń radiacyjnych niż klasyczne pomiary laboratoryjne materiałów budowlanych. Jest to możliwe dzięki pomiarowi końcowego efektu radiacyjnego wynikającego z różnych rozmiarów i geometrii badanych budowli.

EN

Absorbed radiation dose of terrestrial gamma dose rate DK, u, n. [nGy/h] emitted by building stone has been measured using RS-320 gamma-spectrometer. Also uranium, thorium and potassium content has been measured. In the first stage relation of emitted dose to the thickness of granite tiles layer has been measured and analyzed. Dose increase is evidently related to the layer thickness in the range below 8.4 cm. Later on, further increase of granite layer thickness does not result in significant increasing trend in gamma dose and observed variation is related to natural differences in composition of granite tiles. In the second stage measurements on the promenade of the Świdnicka street in Wrocław have been carried out in the place where various stone materials (basalt, granodiorite, red and grey granite) have been used. In the case of measurements located directly on the promenade surface gamma dose range varied from 107.4 nGy/h (basalt) to 173.0 nGy/h (red granite). Measurements at the altitude of 0.5 and 1.0 m resulted in more averaged values due to influence of adjacent less radioactive stones. In situ gamma-spectrometric measurements seem to be more effective tool of radiological risk assessment than traditional laboratory analyses of building stones due to the possibility of analyzing finał result of various geometries and thicknesses of measured constructions.

Słowa kluczowe

PL

radioaktywność; materiały budowlane; moc dawki promieniowania gamma

EN

radioactivity; building stones; gamma dose

• Wydawca: Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Chemistry-Didactics-Ecology-Metrology
• Rocznik: 2010
• Tom: R. 15, NR 2
• Strony: 141--148
• Opis fizyczny: Bibliogr. 7 poz., tab., wykr., rys.

Twórcy

autor

Sołecki A.

• Zakład Gospodarki Surowcami Mineralnymi Instytut Nauk Geologicznych Uniwersytet Wrocławski pl. M. Borna 9, 50-204 Wrocław tel. [phone]

autor

Nowak K.

• Zakład Gospodarki Surowcami Mineralnymi Instytut Nauk Geologicznych Uniwersytet Wrocławski pl. M. Borna 9, 50-204 Wrocław tel. [phone]

autor

Śliwiński W.

• Zakład Gospodarki Surowcami Mineralnymi Instytut Nauk Geologicznych Uniwersytet Wrocławski pl. M. Borna 9, 50-204 Wrocław tel. [phone]

autor

Tchorz-Trzeciakiewicz D.

• Zakład Gospodarki Surowcami Mineralnymi Instytut Nauk Geologicznych Uniwersytet Wrocławski pl. M. Borna 9, 50-204 Wrocław tel. [phone]

Bibliografia

• [1] Badanie radioaktywności naturalnej surowców i materiałów budowlanych w Polsce w latach 1980-2008. CENTRALNE LABORATORIUM OCHRONY RADIOLOGICZNEJ, Zakład Dozymetrii 2008. http://izba.budowlany pl/files/seminaria/CLOR.pdf
• [2] Ching-Jiang Chen i Lin, Yu-Ming.: Environ. Int., 1996, 22, (Suppl. 1), S22I-S226.
• [3] Sołecki A.T.: Anomalie radiometryczne środkowej części obszaru przedsudeckiego i ich związek ze środowiskiem geologicznym. Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2000.
• [4] Radiologiczny atlas Polski 2005. Główny Inspektor Ochrony Środowiska. CLOR, Warszawa 2006.
• [5] http://www.paa.gov.pl/dokumenty/komunikat.pdf, przeglądano 28.11.2010
• [6] UNSCEAR 2010: Sources and Effects of lonizing Radiation. UNSCEAR 2008 Report to General Assembly with Scientific Annexes, Vol. I Annex B.
• [7] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2.01.2007 r. „w sprawie wymagań dotyczących zawartości naturalnych izotopów promieniotwórczych potasu K-40, radu Ra-226 i toru Th-228 w surowcach i materiałach stosowanych w budynkach przeznaczonych na pobyt ludzi i inwentarza żywego, a także w odpadach przemysłowych stosowanych w budownictwie, oraz kontroli zawartości tych izotopów".