Ograniczenie wybranych środków produkcji w uprawie rzepaku ozimego: wyzwania i możliwości maksymalizacji plonu z zachowaniem aspektów ekologicznych

• Autorzy: Fiedur Marcin , Królikowski Kamil , Jarecki Wacław

Identyfikatory

DOI

10.15584/pjsd.2023.27.2.2

Warianty tytułu

EN

Limiting selected production means in winter rape cultivation: challenges and opportunities for maximizing yield while maintaining ecological aspects

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badania przeprowadzone w sezonie 2021-2022 mają charakter wstępny, a ich celem było zwrócenie uwagi na korzyści wynikające z zachowywania aspektów ekologicznych w produkcji rolnej. W doświadczeniu porównano reakcję dwóch odmian rzepaku ozimego (Tigris, Riccardo KWS) na dwa poziomy intensywności uprawy oraz opłacalność zastosowanych zabiegów agrotechnicznych. Z przeprowadzonych badań wynika, że plon i skład chemiczny nasion był uzależniony od zastosowanej technologii uprawy. Korzystniejsze efekty ekonomiczne uzyskano z uprawy rzepaku ozimego na poziomie średnio intensywnym (A2), pomimo niższego plonu. Odmiana Tigris przewyższała badanymi parametrami odmianę Riccardo KWS F1. Wykazano, że w systemach uprawy mniej intensywnej zwiększa się efektywność wykorzystania użytych środków do produkcji co może przyczynić się do zmniejszenia negatywnego wpływu na środowisko naturalne.

EN

The research conducted in 2021-2022 is preliminary and its aim was to draw attention to the benefits of maintaining ecological aspects in agricultural production. The experiment compared the response of two varieties of winter rapeseed (Tigris, Riccardo KWS) to two levels of cultivation intensity and the profitability of the applied agrotechnical treatments. The research shows that the yield and chemical composition of seeds depended on the cultivation technology used. More favorable economic effects were obtained from growing winter rapeseed at a medium-intensity level (A2), despite the lower yield. The Tigris variety exceeded the Riccardo KWS F1 variety in the tested parameters. It has been shown that in less intensive cultivation systems, the efficiency of the use of production inputs increases, which may contribute to reducing the negative impact on the natural environment.

Słowa kluczowe

PL

intensywność uprawy; zrównoważony rozwój; zanieczyszczanie środowiska; aspekt ekologiczny; efektywność

EN

cultivation intensity; sustainable; environmental pollution; ecological aspect; efficiency

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej w Rzeszowie, Oddział Południowo-Wschodni ; Polskie Towarzystwo Gleboznawcze Oddział w Rzeszowie
• Czasopismo: Polish Journal for Sustainable Development
• Rocznik: 2023
• Tom: T. 27, cz. 2
• Strony: 15--22
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz., tab.

Twórcy

autor

Fiedur Marcin

• SKN Zrównoważonego Rozwoju, Uniwersytet Rzeszowski

autor

Królikowski Kamil

• SKN Zrównoważonego Rozwoju, Uniwersytet Rzeszowski

autor

Jarecki Wacław

• Zakład Produkcji Roślinnej, Uniwersytet Rzeszowski

Bibliografia

• 1. Bartkowiak-Broda I., Wałkowski T., Ogrodowczyk M. 2005. Przyrodnicze i agrotechniczne możliwości kształtowania jakości nasion rzepaku. Pamiętnik Puławski. 139. 7-25.
• 2. Bełdycka-Bórawska A. 2023. Changes in the production of rapeseed in Poland after accession to the european union. Annals PAAAE 25 (4). doi:10.5604/01.3001.0053.9443.
• 3. Budzyński S.W., Jankowski J.K., Truszkowski W. 2005. Rolnicza i ekonomiczna efektywność technologii produkcji nasion rzepaku ozimego w wybranych gospodarstwach wielkoobszarowych. Rośliny oleiste. 26. 407-409.
• 4. Jamiłkowska A., Hetman B., Skwaryło-Bednarz B., Kopacki M. 2017. Integrowana ochrona roślin w Polsce i Unii Europejskiej oraz prawne podstawy jej funkcjonowania. Praca poglądowa. Annales UMCS Sectio e Agricultura. 72 (1). doi:10.24326/as.2017.1.8.
• 5. Jaskulska I., Jaskulski D. 2003. Wpływ wieloletniego nawożenia na kształtowanie właściwości gleby. Postępy Nauk Rolniczych. 4. 21-35.
• 6. Jarecki W., Skrobacz K., Lachowski T. 2022. Wpływ nawożenia dolistnego na plonowanie i skład chemiczny nasion rzepaku ozimego (Brassica napus L.). Agronomy Science. 77 (4). 49-59. doi: 10.24326/as.2022.4.4.
• 7. Jarecki W., Buczek J., Bobrecka-Jamro D. 2014. Efektywność ochrony insektycydowej rzepaku ozimego acetamiprydem. Fragm. Agron. 31(1). 18-24.
• 8. Koćmit A., Tomaszkiewicz T., Podlasiński M., Błażejczak D. 2008. Wpływ intensywnego użytkowana rolniczego na gleby średnie i ciężkie w warunkach Pomorza zachodniego. Cz.II. Rozwój procesów degradacji. Roczniki gleboznawcze. Warszawa. 59 (3/4). 142-151.
• 9. Kotecki A., Bartkowiak-Broda I., Jankowski K., Kołodziejczyk M., Kozak M, Kulig B., Serafin-Andrzejewska M. 2020. Uprawa roślin Tom 3. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. 3. 317-376.
• 10. Lemanowicz J., Bartkowiak A. 2013. Wpływ intensywności uprawy roślin na zawartość i rozmieszczenie fosforu oraz metali ciężkich w wybranych profilach gleb płowych. Przegląd Naukowy: Inżynieria i Kształtowanie Środowiska. 61. 273-280.
• 11. Nieróbca P., Grabiński J., Szeleźniak E. 2008. Wpływ intensywności technologii uprawy zbóż w płodozmianie zbożowym na efektywność produkcyjną i ekonomiczną. Acta. Sci. Pol. Agricultura 7 (3). 73-80.
• 12. Rudko T. 2011. Uprawa rzepaku ozimego. Rzepak - zasady uprawy - zdrowa żywność, Instytut Agrofizyki im. Bohdana Dobrzańskiego PAN w Lublinie. 6-66.
• 13. Tańska M., Rotkiewicz D. 2003. Wpływ różnych czynników na jakość nasion rzepaku. Rośliny Oleiste. 24. 596-616.
• 14. Wielebski F., Wójtowicz M. 2004. Wpływ czynników agrotechnicznych na skład chemiczny nasion odmiany mieszańcowej zrestorowanej w porównaniu z odmianą populacyjną i odmianami mieszańcowymi złożonymi. Rośliny oleiste. 25. 505-517.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2024).