Minerały akcesoryczne w skale kwarcowej rejonu Wądroża Wielkiego (blok przedsudecki) – wstępne dane

Wołkowicz, K.

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Minerały akcesoryczne w skale kwarcowej rejonu Wądroża Wielkiego (blok przedsudecki) – wstępne dane

Autorzy

Wołkowicz K.

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Pobierz

Identyfikatory

Warianty tytułu

Accessory minerals in the quartz rock fromthe Wądroże Wielkie area (Fore-Sudetic Block) – preliminary data

Języki publikacji

Abstrakty

W rejonie Wądroża Wielkiego na bloku przedsudeckim znajdują się złożowe nagromadzenia kwarcu żyłowego i metasomatycznego. Występują w nich zróżnicowane minerały akcesoryczne, zarówno kruszcowe, jak i płonne: serycyt, kaolinit, wodorotlenki Fe (goethyt), piryt, złoto, baryt, apatyt, cyrkon, siarkosól miedziowo-antymonowa z dodatkiem srebra i magnetyt. Po raz pierwszy w badanym rejonie zaobserwowano siarkosól miedziowo-arsenową, chalkopiryt, chalkozyn, kowelin, galenę, sfaleryt, chromit, kasyteryt, ksenotym, monacyt, allanit, tytanit, illit, chloryt, skaleń potasowy oraz prawdopodobne rutyl, fengit i bizmut rodzimy. Poza pirytem i chalkopirytem nie stwierdzono związku większości tych minerałów z konkretną lokalizacją, natomiast nieokreślony fluorowęglan ziem rzadkich zaobserwowano jedynie w wielkokrystalicznym kwarcu żyłowym. Geneza minerałów akcesorycznych jest związana z krystalizacją z roztworów hydrotermalnych, z metasomatycznym oddziaływaniem tych roztworów na skały otaczające i z procesami wietrzenia.

Quartz deposits of vein and metasomatic origin, occuring in the region of Wądroże Wielkie (Fore Sudetic Block), contain a variety of both ore and gangue accessory minerals including sericite, kaolinite, Fe-hydroxides (goethite), pyrite, gold, barite, apatite, zircon, copper-antimony sulfosalt with silver admicture and magnetite. Copper-arsenic sulfosalt, chalcopyrite, chalcocite, covellite, galena, sphalerite, chromite, cassiterite, xenotime, monazite, allanite, sphene, illite, chlorite, potassium feldspar, probably rutile, phengite and native bismuth were observed for the first time in the study area. There is no relationship between most of these minerals and their specific location, except for pyrite and chalcopyrite, whereas indefinite REE fluorocarbonate was observed only in coarsely crystalline vein quartz. The origin of the accessory minerals is related to the crystallization from hydrothermal solutions, their metasomatic effect on the surrounding rocks and weathering processes.

Słowa kluczowe

kwarc żyłowy minerały akcesoryczne masyw Wądroża Wielkiego blok przedsudecki

vein quartz accessory minerals Wądroże Wielkie Massif Fore-Sudetic Block

Wydawca

Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy

Czasopismo

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

Rocznik

2015

Tom

nr 464

Strony

79--89

Opis fizyczny

Bibliogr. 32 poz., 1 tabl., tab., wykr.

Twórcy

autor

Wołkowicz K.

krystyna.wolkowicz@pgi.gov.pl

Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa

Bibliografia

1. BEREZOWSKA B., BEREZOWSKI Z., 1979a — Szczegółowa Mapa Geologiczna Sudetów 1:25 000, ark. Wądroże Wielkie. Wyd. Geol., Warszawa.
2. BEREZOWSKA B., BEREZOWSKI Z., 1979b — Objaśnienia do Szczegółowej Mapy Geologicznej Sudetów 1:25 000, ark. Wądroże Wielkie. Wyd. Geol., Warszawa.
3. BOLEWSKI A., 1982 — Mineralogia szczegółowa. Wyd. Geol., Warszawa.
4. CHABROS E., DZIERŻANOWSKI P., KOZŁOWSKI A., 2002 — Post-magmatic rare-earth-element mineralization in the granitoid Strzegom Massif, SW Poland. Pr Spec. PTMin., 20: 71-73.
5. CIESIELCZUK J., JANECZEK J., 2004 — Metasomatic pyrite from hydrotermally altered Borów granite (Strzegom-Sobótka Massif). Preliminary report. Pr. Spec. PTMin., 24: 119-122.
6. CZYŻOWA T., MAJEROWICZ A., 1965 Wstępne wiadomości o złożu kwarcu w Taczalinie k. Legnicy. Prz. Geol., 13, 4: 151–155.
7. DZIEKOŃSKI T., 1972 — Wydobywanie i metalurgia kruszców na Dolnym Śląsku od XIII do XX wieku. Zakł. Narod. im. Ossolińskich, Wrocław.
8. GRODZICKI A., 1972 — Petrografia i mineralogia piasków złotonośnych Dolnego Śląska. Geol. Sudet., 6, 1: 233-291.
9. HEFLIK W., SMOLARSKA I., 1962 Utwory przeobrażone w sąsiedztwie żyły kwarcowej w Sadach koło Świdnicy na Dolnym Śląsku. Rocz. Pol. Tow Geol., 32, 3: 303-312.
10. ILNICKI S., 1998 — Conditions of hydrothermal alterations in aplite from Paszowice (Strzegom–Sobótka Massif, SW Poland. Miner. Pol., 29, 1: 29-43.
11. JANECZEK J., 1985 — Typomorficzne minerały pegmatytów strzegomskich. Geol. Sudet., 20, 2: 1-63.
12. JANECZEK J., SZEŁĘG E., 1998 - Bastnasite-(Ce) and synchy- site-(Ce) from pegmatite and hydrothermally altered granite of the Strzegom–Sobótka Massif. Miner. Pol., 29, 2: 3-11.
13. KOZŁOWSKA-KOCH M., 1959 — Granitognejsy Wądroża Wielkiego. Arch. Miner., 21, 2: 383-408.
14. KOZŁOWSKI A., METZ P., 1989 - Fluid inclusion studies in quartz from the reportedly gold-bearing veins from Lower Silesia, SW Poland. W: Proceedings of International Symposium on Gold Geology and Exploration (ISGGE): 731-735. Shenyang.
15. KOZŁOWSKI A., METZ P., 1990 — Fluid inclusion studies in quartz from the reportedly gold-bearing veins from Lower Silesia. Ber Dtsch. Min. Ges., Bęih. Eur. J. Min., 2, 1: 139.
16. MACIEJAK K., 2011 — Górnictwo złota w Górach Kaczawskich i na ich przedpolu. W: Gold in Poland (red. A. Kozłowski, S.Z. Mikulski). AMMonogr., 2: 243-294.
17. MIKULSKI S.Z., 2007 — The late Variscan gold mineralization in the Kaczawa Mountains, Western Sudetes. Pol. Geol. Inst. Spec. Pap., 22.
18. NIŚKIEWICZ J., 1974 — Sfaleryt w żyle kwarcowej Białe Krowy na zachodnim zboczu Ślęży (Dolny Śląsk). Kwart. Geol., 18, 4: 699-705.
19. OBERC J., 1972 — Budowa geologiczna Polski. T. 4. Tektonika. Cz. 2. Sudety i obszary przyległe. Wyd. Geol., Warszawa.
20. POLAŃSKI A., SMULIKOWSKI K., 1969 — Geochemia. Wyd. Geol., Warszawa.
21. SAŁACIŃSKI R., 1978 — Mineralizacja kruszcowa i jej geneza w granitoidowym masywie strzegomskim. Biul. Inst. Geol., 308: 41-90.
22. SMULIKOWSKI K., 1955 - Minerały skałotwórcze. Wyd. Geol., Warszawa.
23. SROGA C., KOŹMA J., 2010 — Stan rozpoznania i możliwości powiększenia zasobów kwarcu żyłowego na Dolnym Śląsku. Zesz. Nauk. IGSMiE PAN, 79: 223-232.
24. STASZIC S., 1815 — O ziemiorództwie Karpatow i innych gor i rownin Polski. [b.w.], W Drukarni 7ego Ces. król. Mości Rządowei, Warszawa.
25. SZEŁĘG E., CIURLA A., 2004 — Preliminary data on Nb-Ta ox- ides in pegmatites from Strzegom–Sobótka Massif (Lower Silesia, Poland). Pr. Spec. PTMin., 24: 373-375.
26. UBERNA J., 1959 — Kaolin i żyły kwarcowe w rejonie Wądroża Wielkiego. Prz. Geol., 7, 12: 536-537.
27. WIERCHOWIEC J., 2011 — Placer gold of East Sudetes and its foreland, Poland. W: Gold in Poland (red. A. Kozłowski, S.Z. Mikulski). AM Monogr., 2: 209-241.
28. WOŁKOWICZ K., 2005 — Ślady przeszłości w sudeckich kwarcach żyłowych. Prz. Geol., 53, 4: 349.
29. WOŁKOWICZ K., 2015 — Warunki powstania mineralizacji kwarcowej w granitognejsach Wądroża Wielkiego na podstawie badań inkluzji fluidalnych [rozprawa doktorska]. Narod. Arch. Geol. PIG-PIB, Warszawa.
30. WOŁKOWICZ K., SROGA C., 2011 — Kwarc żyłowy. W: Bilans perspektywicznych zasobów kopalin Polski według stanu na 31 XH 2O09 r. (red. S. Wołkowicz i in.): 205-208. Państw. Inst. Geol. – PIB, Warszawa.
31. WÓJCIK D., KRZYŻANOWSKI K., 2011 — Sudecka gorączka złota, czyli co kryją podlegnickie wzgórza (1-3). Sudety, 1/118: 5-7; 2/119: 32-33; 3/120: 16-18.
32. ŻELAŹNIEWICZ A., ALEKSANDROWSKI P., 2008 - Regionalizacja tektoniczna Polski – Polska południowo-zachodnia. Prz. Geol., 56, 10: 904-911.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-69b1a889-8893-4429-a096-53e0b879a818