Influence of Physiographic Conditions on the Quality of Agricultural Production Area

• Autorzy: Prus B. , Salata T.

Identyfikatory

DOI

10.7494/geom.2014.8.4.55

Warianty tytułu

PL

Wpływ warunków fizjograficznych na jakość rolniczej przestrzeni produkcyjnej

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The paper presents results of the analysis of the influence of physiographic conditions on the quality of agricultural production area. The research was based on the substantive and measurable aspect of agricultural production area. The purpose of the article was to analyze and evaluate resources of the agricultural production area for their suitability in agriculture. The paper analyzes the difficulty of cultivation due to declines in land and risk of soil erosion by surface water. These issues required taking into account land relief configuration. For this purpose, a digital terrain model was generated. The study was performed for the area of Tomice commune. The analysis of selected environmental elements of the agricultural production area was performed with the help of basic geoprocessing techniques. The article is a continuation of previous analyses of the quality and usefulness of agricultural soils conducted by the authors. The first part includes an analysis of soil quality and agricultural utility. The paper also evaluates categories for soil protection and degrees of water logging.

PL

W pracy przedstawiono wyniki analizy wpływu wybranych uwarunkowań fizjograficznych na jakość rolniczej przestrzeni produkcyjnej. Badania opierają się na założeniu o materialnym i mierzalnym ujęciu rolniczej przestrzeni produkcyjnej. Celem artykułu była analiza i ocena zasobów rolniczej przestrzeni produkcyjnej pod względem przydatności terenów do pełnienia funkcji rolniczej. Przeprowadzono analizę trudności uprawy roli ze względu na występujące spadki terenu oraz zobrazowano analizę potencjalnego zagrożenia gleb erozją wodną powierzchniową. Zagadnienia te wymagały uwzględnienia uwarunkowań wynikających z ukształtowania terenu. W tym celu został wygenerowany numeryczny model terenu. Badaniami objęto obszar gminy Tomice. Do modelowania wybranych elementów środowiskowych rolniczej przestrzeni produkcyjnej zastosowane zostały podstawowe techniki geoprocessingu. Artykuł jest kontynuacją prowadzonych przez autorów analiz [20] zasobów rolniczej przestrzeni produkcyjnej. W pierwszej części przeanalizowano jakość i przydatność rolniczą gleb. Ocenie poddano także kategorie ochrony oraz stopień uwilgotnienia gleb.

Słowa kluczowe

EN

agricultural production area; difficulty of cultivation; soil erosion; geoprocessing

PL

rolnicza przestrzeń produkcyjna; trudność uprawy roli; erozja wodna powierzchniowa

• Wydawca: AGH University of Science and Technology Press
• Czasopismo: Geomatics and Environmental Engineering
• Rocznik: 2014
• Tom: Vol. 8, no. 4
• Strony: 55--65
• Opis fizyczny: Bibliogr. 27 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Prus B.

• University of Agriculture in Krakow, Department of Spatial Planning and Landscape Architecture, Krakow, Poland

autor

Salata T.

• University of Agriculture in Krakow, Department of Spatial Planning and Landscape Architecture, Krakow, Poland

Bibliografia

• [1] Baryła A., Pierzgalski E., Jodłowski P.: Określenie strat gleby wskutek erozji wodnej. Inżynieria Ekologiczna, no. 18, 2007, pp. 63-65.
• [2] Białousz S.: Soil physical degradation: assessment with the use of remote sensing and GIS. [in:] Gliski J., Horabik J., Lipiec J. (eds), Encyclopedia of Agrophysics, Springer, 2011, pp. 761-769.
• [3] Filipiak K., Jadczyszyn J.: Kryteria wyboru i ocena obszarów problemowych rolnictwa w Polsce. Studia i Raporty IUNG-PIB, z. 12, 2008, pp. 103-111.
• [4] Free and Open Source Software for Geospatial. GDAL - Geospatial Data Abstraction Library, [on-line:] http://www.gdal.org [access: 2014 February].
• [5] Gliński P., Przesmycki J.: Wpływ erozji wodnej na krajobraz. Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych Oddziału PAN w Lublinie, 2011, pp. 99-107.
• [6] Gotlib D., Iwaniak A., Olszewski R.: GIS. Obszary zastosowań. Wyd. PWN, Warszawa 2007.
• [7] Helis M., Górecki A.: Projektowanie zmian użytkowania z uwzględnieniem potencjalnej erozji wodnej gleb i retencji krajobrazu na przykładzie mikrozlewni górskiej. Inżynieria Ekologiczna, nr 32, 2013, pp. 48-54.
• [8] Hopfer A., Urban M.: Geodezyjne urządzanie terenów rolnych. PWN, Warszawa 1984.
• [9] Instrukcja nr 3 Ministra Rolnictwa oraz Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dn. 18 sierpnia 1973 r. w sprawie zasad inwentaryzacji gruntów zagrożonych erozją. Dz.U. 1973 nr 8, poz. 43.
• [10] Jadczyszyn J.: Ocena warunków przyrodniczo-ekonomicznych na obszarach zagrożonych erozją wodną w Polsce. Studia i Raporty IUNG-PIB, z. 12, 2008, pp. 155-164.
• [11] Jadczyszyn J., Filipiak K., Stuczyński T.: Ocena przestrzennego rozmieszczenia gleb podlegających skrajnej marginalizacji na obszarach ONW w Polsce. Studia i Raporty IUNG-PIB, z. 12, 2008, pp. 191-201.
• [12] Józefaciuk A., Józefaciuk Cz.: Erozja agroekosystemów. Series: Biblioteka Monitoringu Środowiska, Państwowy Inspektorat Ochrony Środowiska, Warszawa 1995.
• [13] Józefaciuk Cz., Józefaciuk A.: Mechanizm i wskazówki metodyczne badania procesów erozji. Series: Biblioteka Monitoringu Środowiska, Państwowy Inspektorat Ochrony Środowiska, Warszawa 1996.
• [14] Koreleski K., Gawroński K., Magiera-Braś G.: Ochrona i kształtowania środowiska. Wyd. AR w Krakowie, Kraków 1998.
• [15] Koreleski K.: Teoretyczne i praktyczne aspekty systematyki procesów erozji wodnej gleb. Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowania Środowiska, z. 2(40), 2008, pp. 5-11.
• [16] Leszczyńska M.: System wspomagania decyzji optymalizujących rozwój marginalnych obszarów wiejskich. Acta Scientiarum Polonorum. Geodesia et Descriptio Terrarum, vol. 9, nr 4, 2010, pp. 37-48.
• [17] Magiera-Braś G.: Warunki przyrodnicze wybranych wsi górskich woj. krakowskiego oraz potrzeby w zakresie prac ulepszających przestrzeń rolniczą. ZN AR w Krakowie. Geodezja, z. 13, nr 264, 1992.
• [18] Niemiec M., Jóźków G., Borkowski A.: Monitorowanie zmian kształtowania powierzchni terenu spowodowanych erozją wodna z wykorzystaniem naziemnego stanowiska laserowego. Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji, vol. 20, 2009, pp. 333-342.
• [19] OSGeo Foundation, GRASS (Geographic Resources Analysis Support System). [on-line:] http://www.grass.osgeo.org [access: 2014 February].
• [20] Prus B., Salata T.: Analiza zasobów rolniczej przestrzeni produkcyjnej w polityce przestrzennej gminy Tomice. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich, 3/II, 2013, pp. 145-157.
• [21] Quantum GIS (QGIS) Plugin Repository. [on-line:] http://plugins.qgis.org/plugins/GroupStats/ [access: 2014 February].
• [22] Salata T., Prus B.: Delimitacja obszarów na potrzeby planowania przestrzennego. Acta Scientiarum Polonorum. Administratio Locorum, vol. 11, nr 3, 2012, pp.215-225.
• [23] United States Geological Survey. [on-line:] http://srtm.usgs.gov [access: 2014 February].
• [24] Ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych. Dz.U. 2004 nr 121, poz. 1266.
• [25] Witek T., Górski T.: Przyrodnicza bonitacja rolniczej przestrzeni produkcyjnej w Polsce. Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa 1977.
• [26] Witek T. (red.): Waloryzacja rolniczej przestrzeni produkcyjnej Polski według gmin. Instytut Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa, Puławy 1981.
• [27] Zaliwski A., Stuczyński T., Jadczyszyn J., Bielecka E., Fedorowicz-Jackowski W.: Dla użytkowników czy na półkę? GIS projekt. Zintegrowany system informacji o rolniczej przestrzeni produkcyjnej Polski. Geodeta, nr 10(65), 2000, pp. 35-39.