Zakopane – in defence of cultural landscape – clerks’ parcels

• Autorzy: Kuśnierz K. , Kuśnierz-Krupa D.

Identyfikatory

DOI

10.4467/2353737XCT.18.099.8794

Warianty tytułu

PL

Zakopane – w obronie krajobrazu kulturowego – parcele urzędnicze

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

This article addresses the issue of cultural values regarding the need to protect one of the housing estates in Zakopane – known as the Clerks’ Parcels. From the north-west the area is enclosed by Sabały St., from the west by Piłsudskiego St., from the south by Czecha St., and on the east side it borders on the Faluszowy Brook. It was designed and shaped during the 1920s according to the project of the renowned architect, Karol Stryjeński. The Clerks’ Parcels area is not merely a defined, consciously shaped urban layout, but also culturally significant objects listed in the heritage register and entered in the district monument records. In the opinion of the authors of this article, the area deserves to be under a statutory form of protection, namely listed in the immovable monument register of the Lesser Poland Voivodeship, which would safeguard that space against degradation and cultural annihilation.

PL

Niniejszy artykuł dotyczy problematyki wartości kulturowych oraz potrzeby ochrony jednej z dzielnic Zakopanego – Parceli Urzędniczych. Teren ten od północnego zachodu zamknięty jest ul. Sabały, od zachodu ul. Piłsudskiego, od południa ul. Czecha, zaś od strony wschodniej ogranicza go Faluszowy Potok. Został zaprojektowany i ukształtowany w latach 20. XX wieku według projektu znanego architekta Karola Stryjeńskiego. Obszar Parceli Urzędniczych to nie tylko zdefiniowany, świadomie ukształtowany układ urbanistyczny, ale także ważne kulturowo obiekty wpisane do rejestru oraz ujęte w gminnej ewidencji zabytków. Zdaniem autorów przedmiotowego artykułu obszar ten zasługuje na objęcie go ustawową formą ochrony jaką jest wpis do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego, co uchroni tę przestrzeń przed degradacją oraz kulturowym unicestwieniem.

Słowa kluczowe

EN

Zakopane; Clerks' Parcels; urban layout of Zakopane

PL

Zakopane; Parcele Urzędnicze; układ urbanistyczny Zakopanego

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki
• Czasopismo: Technical Transactions
• Rocznik: 2018
• Tom: Vol. 115, iss. 7
• Strony: 51--59
• Opis fizyczny: Bibliogr. 12 poz., il.

Twórcy

autor

Kuśnierz K.

• Faculty of Architecture, Cracow University of Technology

autor

Kuśnierz-Krupa D.

• Faculty of Architecture, Cracow University of Technology

Bibliografia

• [1] Immovable monuments register of the Lesser Poland Voivodeship, http://www.wuoz.malopolska.pl/images/file/2018/Rejestr_malopolski_alfabet2018.pdf (access: 03.04.2018).
• [2] Krupa M., Rabka Zdrój. Aspekty urbanistyczno-architektoniczne dziedzictwa kulturowego, Publ. DWE, Kraków–Wrocław 2018.
• [3] Kuśnierz-Krupa D. Problematyka rewaloryzacji zabytkowych willi w miejscowościach uzdrowiskowych na przykładzie willi: Primavera, Jaworzyna oraz Wawel w Rabce Zdrój, “Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury, JCEEA”, Vol. 62, No. 3/I/2015, 265–273.
• [4] Moździerz Z., Architektura i rozwój przestrzenny Zakopanego 1600–2013, Publ. Tow. Muzeum Tatrzańskiego, Zakopane 2013, 336–345.
• [5] Moździerz Z., Marcinek R., Rys historyczny rozwoju przestrzennego i architektury obszaru parku kulturowego Krupówki w Zakopanym, typescript, Zakopane–Kraków 2016.
• [6] Bielawa J., Zarys działalności Chrześcijańsko-Spółdzielczego Stowarzyszenia Urzędników Państwowych w Zakopanem, [in:] Władysław Zamoyski 1854–1924, S. Sierpowski (ed.), Kórnik–Zakopane 2003, 223–228.
• [7] Moździerz Z., Opis miejsc i obiektów, [in:] Z. Moździerz, J. Roszkowski, Szlak Zamoyskiego, Zakopane 2013.
• [8] Kuśnierz K., Kuśnierz-Krupa D., Opinia konserwatorska dotycząca zasadności wpisu do rejestru zabytków układu urbanistycznego wraz z zespołem zabudowy i otoczeniem obszaru Parcele Urzędnicze w granicach ulic Sabały, Piłsudskiego, Foluszowy Potok i ul. Czecha w Zakopanem, typescript, 2018.
• [9] Decision on inscribing cultural heritage in the heritage register concerning the “Koszysta” villa, No. A-423/139, from 10.09.1974, [in:] Archive of WUOZ in Krakow.
• [10] Heritage Card for “Irmik” villa, Prep. ODZ in Warszawa, [in:] Archive of WUOZ in Krakow.
• [11] www.zakopane.pl (access: 05.04.2018).
• [12] NID Archive, www.zabytek.pl (access: 04.04.2018).

Uwagi

EN

Section "Architecture and urban planning"

PL

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).