Goździk kosmaty Diathus armeria L. na Pogórzu Cieszyńskim (południowa Polska)

• Autorzy: Beczała Tomasz , Chmura Damian

Identyfikatory

DOI

10.53052/pjmee.2024.7.04

Warianty tytułu

EN

Deptford pink Diathus armeria L. in the Cieszyn Foothills (southern Poland)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Deptford pink Dianthus armeria L. is a representative of Caryophyllaceae family. It is plant species that is strictly protected since 2014. In the local Red List for the Silesian Province it was considered an endangered species. During 2023-2024 fieldwork was done that aimed to update the list of the localities of this species in the Cieszyn Foothills region. The locality was marked on the map using methodological assumptions of Atlas of Distribution of Vascular Plants in Poland. The density of population was counted or estimated. As a result of the field studies in the study area 9 localities (a total of 17 local populations) of Dianthus armeria were found in grassland, meadow, fringe and ruderal communities. Totally 8 localities were new to this area. Only localities from Tuł Mt has been known earlier. There were also the highest abundance of population, estimated at 600-700 individuals but population contain several small populations that amounting from tens to several hundreds of plants. Two populations are in Cisownica village and they occupy slopes of two local mountains: Kopieniec Mt (475 m a.s.l.) and Malcowa Mt (510 m a.s.l.). In Cieszyn population grows close to the nature reserve “Kopce”, and ecological use are “Łąki na kopcach”. In Leszna Górna village populations occupy xerothermic grasslands. The other situation is Górki Wielkie where the species grows in ruderal habitats: levees along Brennica river and in the vicinity of market. The other human-made habitats which were grown by Dianthus armeria were found in Puńców. These ones were abandoned quarry of dolomites and the vicinity of sports field but close to the fring of oak-hornbeam forest. In general, the population in the Cieszyn Foothills, size ranged from a few individuals to approximately several hundred. The lack of accurate data from previous years does not allow to assess the dynamics of the distribution and abundance of this species. Based on the general trends of Dianthus armeria in Poland, the population status appears to be satis-factory.

Słowa kluczowe

PL

gatunek chroniony; zasoby populacji; stanowisko; rośliny; gatunki rzadkie

EN

protected species; population abundance; localities; plants; rare species

• Wydawca: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Bielsko-Bialskiego
• Czasopismo: Polish Journal of Materials and Environmental Engineering
• Rocznik: 2024
• Tom: Vol. 7 (27)
• Strony: 56--62
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz., rys., tab., fot.

Twórcy

autor

Beczała Tomasz

• Górecki Nature Club Association, Zalesie 12, 43-436 Górki Wielkie, Poland

autor

Chmura Damian

• University of Bielsko-Biala, Department of Environmental Protection and Engineering, Willowa 2, 43-309 Bielsko-Biała, Poland

• https://orcid.org/0000-0002-0242-8962

Bibliografia

• 1. Buława W. 1976. Flora i zbiorowiska roślinne wyrobisk pokamieniołomowych wapiennych na Pogórzu Cieszyńskim. Praca doktorska z Zakładu Botaniki Instytutu Botaniki i Zoologii Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź (maszynopis).
• 2. Fassou G., Korotkova N., Nersesyan A., Koch M.A., Dimopoulos P., Borsch T. 2022. Taxonomy of Dianthus (Caryophyllaceae) – overall phylogenetic relationships and assessment of species diversity based on a first comprehensive checklist of the genus. PhytoKeys, 196, 91.
• 3. Fyałkowska K., Gawryś R. 2017. New locality of Dianthus armeria (Caryophyllaceae) in the Białowieża Forest (NE Poland). Fragmenta Floristica et Geobotanica Polonica, 24(2), 497–500.
• 4. Kolbenheyer K. 1862. Vorarbeiten zur Flora von Teschen und Bielitz. Verhandlungen der Zoologisch-Botanischen Gesellschaft in Wien, 12, 1185–1220.
• 5. Kondracki J. 1998. Geografia regionalna Polski. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• 6. Komsta Ł. 2016. Rewizja matematyczna siatki geobotanicznej ATPOL – propozycja algorytmów kon-wersji współrzędnych. Agronomy Science, 71(1), 31–37.
• 7. Parusel J., Urbisz A. (red.) 2012. Czerwona lista roślin naczyniowych województwa śląskiego. Raporty Opinie 6.2. Czerwone listy glonów, śluzowców, porostów, mszaków i roślin naczyniowych województwa śląskiego. Centrum Dziedzictwa Przyrody Górnego Śląska, Katowice.
• 8. Pelc S. 1967. Rośliny naczyniowe Pogórza Cieszyńskiego. Rocznik Naukowo-Dydaktyczny WSP w Kra-kowie, 28, 109–208.
• 9. Rohrer R., Mayer A. 1835. Vorarbeiten zu einer Flora des Mährischen Gouvernements : oder systematisches Verzeichniss aller in Mähren und in dem k. k. Östr. Antheile Schlesiens wildwachsenden bis jetzt entdeckten phaenerogamen Pflanzen, Brünn.
• 10. Rutkowski L. 2004. Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski Niżowej. PWN, Warszawa.
• 11. Schube T. 1903. Die Verbreitung der Gefässpflanzen in Schlesien. Druck von R. Nischowsky, Breslau.
• 12. Schube T. 1904. Flora von Schliesen. Verlag von W.G. Korn., Breslau.
• 13. Smulikowski K. 1929. Materyały do znajomości skał magmowych Śląska Cieszyńskiego. Archiwum Towarzystwa Naukowego we Lwowie. Dział III, tom V, zeszyt 1, 1–124.
• 14. Wilczek Z., Bernacki L., Orczewska A. 2001. Skuteczność rezerwatowej ochrony ekosystemów łąkowych na przykładzie rezerwatu „Góra Tuł” (Pogórze Śląskie). Przegląd Przyrodniczy, XII, 3-4, 223–233.
• 15. Wimmer F. 1857. Flora von Schliesen. F. Hirts Verlag, Breslau.
• 16. Verey M. 2017. Teoretyczna analiza i praktyczne konsekwencje przyjęcia modelowej siatki ATPOL jako odwzorowania stożkowego definiującego konwersję współrzędnych płaskich na elipsoidę WGS 84. Fragmenta Floristica et Geobotanica Polonica, 24(2), 469–488.
• 17. Zając A. 1978. Atlas of distribution of vascular plants in Poland (ATPOL). Taxon, 27(5-6), 481–484.
• 18. Zając A., Zając M. 2001. Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce [Distribution atlas of vascular plants in Poland]. Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• 19. Zarzycki K., Trzcińska-Tacik H., Różański W., Szeląg Z., Wołek J., Korzeniak, U. 2002. Ecological indicator values of vascular plants of Poland [Ekologiczne liczby wskaźnikowe roślin naczyniowych Polski]. Seria Biodiversity of Poland. Instytut Botaniki im. W Szafera PAN, Kraków.