Zmienność facjalna jako kryterium wyróżnienia sekwencji depozycyjnych w utworach ordowiku i syluru w basenie bałtyckim

• Autorzy: Dziadzio P. S.

Warianty tytułu

EN

Facies variability as a criterion for depositional sequences distinguished in the Ordovician and Silurian deposits in the Baltic Basin

• Konferencja: Geopetrol 2016 : Współpraca nauki i przemysłu w rozwoju poszukiwań i eksploatacji złóż węglowodorów : X Międzynarodowa Konferencja Naukowo-Techniczna : Zakopane 19--22.09.2016
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W ramach projektu BlueGas w obszarze basenu bałtyckiego z utworów syluru i ordowiku opisano i przeanalizowano dostępne rdzenie wiertnicze z 30 otworów. Materiał pozwolił na wyróżnienie facji osadowych, które zgrupowano w zespoły facjalne. W utworach ordowiku wyróżniono cztery zespoły (ZFI-ZFIV), które reprezentują 4 formacje wyróżnione wcześniej w literaturze. Zespoły te powstały w środowiskach sedymentacji związanych z płytkim szelfem (wewnętrznym) w warunkach zmian WPM i można odnieść je do sekwencji depozycyjnych III rzędu, kontrolowanych globalnymi zmianami poziomu morza. Mała miąższość utworów ordowiku, przy równocześnie niewielkiej zmienności głębokości basenu sedymentacyjnego, może wskazywać na bardzo wolne tempo depozycji oraz w miarę jednolite i bardzo wolne tempo subsydencji w całym basenie. W utworach syluru również wyróżniono 4 sekwencje depozycyjne III rzędu, zbudowane z zespołów facjalnych (ZFV-ZFXII). Nie są one przypisane do jednostek litofacjalnych wydzielanych w literaturze poza formacją z Pasłęka. Warunki depozycji tych utworów można wiązać ze środowiskiem szelfowym, od szelfu zewnętrznego po szelf wewnętrzy, z migracją facji proksymalnych o wyraźnej deltowej genezie na przełomie wenloku i ludlowu w kierunku centrum basenu (z W i SW na E i NE). Kolejne zespoły facjalne w najwyższych częściach syluru (wyższy ludlow i przydol) można odnieść do w miarę jednolitego typu sedymentacji w warunkach stopniowego spłycania sylurskiego basenu. Duża miąższość utworów syluru, przy równocześnie niewielkiej i zmiennej w czasie głębokości basenu oraz niskim tempie sedymentacji, może wskazywać na wysokie tempo subsydencji w całym basenie.

EN

Under the BlueGas project in the area of Baltic Basin from the Ordovician and Silurian deposits, available cores from 30 boreholes have been described and analyzed. The core materials allowed to distinguish facies and facies association. In the Ordovician section four facies associations (ZFI-ZFIV) have been distinguished which represent four previously highlighted in the literature formations. These facies association developed in sedimentary environments associated to the shallow shelf (inner shelf) in the conditions of the relatively sea-level changes and can be interpreted as third order depositional sequence controlled by global sea-level changes. Small thickness of the Ordovician deposits with a small variation of the depth of the sedimentary basin may indicate a very slow rate of deposition and reasonably uniform and very slow subsidence of the basin. In the Silurian deposits four depositional sequences of third order have also been distinguished. They are not assigned to the lithofacies units described in the literature except the Pasłęk Fm. The depositional conditions of these facies associations (ZFV-ZFXII) can be linked with the shelfal sedimentary environments (from the outer to inner shelf) with migration of the proximal deltaic facies in the late Wenlock and Ludlow towards the central part of the basin (from the W and SW to E and NE). Subsequently the next facies associations in the highest part of the Silurian section (the late Ludlow and Pridoli) can be referred to the uniform type of sedimentation in the conditions of gradual shallowing upward of the Silurian basin. The large thickness of the Silurian deposit with a small and variable in time depth of the basin and the low rate of sedimentation (at the same time) may indicate a high rate of subsidence of the basin.

Słowa kluczowe

PL

rdzenie wiertnicze; zmienność facjalna; basen bałtycki

EN

cores; facies variability; Baltic Basin

• Wydawca: Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu
• Rocznik: 2016
• Tom: nr 209 wyd. konferencyjne
• Strony: 737--742
• Opis fizyczny: Bibliogr. 5 poz., rys.

Twórcy

autor

Dziadzio P. S.

• Instytut Nafty i Gazu – Państwowy Instytut Badawczy

Bibliografia

• [1] Modliński Z., Szymański B. – The Ordovician lithostratigraphy of the Peribaltic Depression (NE Poland). Kwartalnik Geologiczny 1997, vol. 41, nr 2, ss. 273 – 288.
• [2] Modliński Z., Podhalańska T. – Outline of the lithology and depositional features of the lower Paleozoic strata in the Polish part of Baltic region. Kwartalnik Geologiczny 2010, vol. 54, nr 2, ss. 109 – 121.
• [3] Paszkowski M., Pisarzowska A., Isaacson P.E., Grader G.W., Javier Alvaro J. – Recurrence of Hirnantian and Famennian deglaciation facies pattern – the causes and consequences. Abstract Book of 31st IAS Meeting of Sedimentology, s. 400 (www.ing.uj.edu.pl/ims2015).
• [4] Sloss L.L. – Sequences in the Cratonic Interior of North America. Geological Society of America Bulletin 1963, vol. 74, pp. 93 – 114.
• [5] Vail P.R., Mitchum R.M., Thompson S. – Seismic Stratigraphy and Global Changes of See Level, Part 4: Global Cycles of Relative Changes in Sea Level. American Association of Peteroleum Geologists Memoirs 1977, 26, pp. 83 – 98.

Uwagi

Artykuł w części: Warsztaty II. Od szczegółu do interpretacji