Bursztyn jako surowiec strategiczny

Szamałek, K.

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Bursztyn jako surowiec strategiczny

Autorzy

Szamałek K.

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Pobierz

Identyfikatory

Warianty tytułu

Amber as a strategic raw material

Języki publikacji

Abstrakty

Znaczenie i rola surowca mineralnego w gospodarce kraju czy świata jest dostrzegalna w używanych określeniach: surowiec deficytowy, krytyczny lub strategiczny. ustalenie ważności surowca w procesach gospodarczych, wiedza o źródłach jego pozyskiwania, barierach dostępu, kształtowaniu ceny na rynkach krajowym i międzynarodowym pozwalają na opracowanie strategii działania, w której należy uwzględnić cel działań, horyzont czasowy, rodzaj niezbędnych do zastosowania instrumentów i zakres współpracy międzynarodowej. O znaczeniu surowca dla kraju decyduje nie tylko wolumen obrotów i wielkość produkcji uzyskiwanej dzięki jego zastosowaniu, lecz także względy historyczne, kulturowe i społeczne. Tak jest w przypadku bursztynu. Autor przedstawia argumenty przemawiające za uznaniem bursztynu w Polsce za surowiec o znaczeniu strategicznym i wskazuje na konieczność wprowadzenia efektywnych instrumentów, które zapewnią jego dalsze pozyskiwanie i wykorzystanie.

The importance and the role of minerals in the economy of a country or the world is manifested by the use of the following terms: scarce mineral, critical mineral, and strategic mineral. Validity of the raw material in the economic processes and the knowledge about the sources of its acquisition, access barriers, and the shaping of prices on the domestic and international market allow developing a strategy for action. The strategy must take into account the objective of the action, time horizon, kind of the instruments needed to apply, and scope of international cooperation. The importance of the raw material for the country is not only the volume of turnover and volume of production obtained thanks to its application. This also means its importance for historical, cultural and social reasons, which is the case with amber. The author presents arguments in favour of both considering amber in Poland as a raw material of strategic importance and the necessity for introducing effective instruments to ensure its further extraction and use.

Słowa kluczowe

bursztyn surowiec strategiczny surowiec deficytowy surowiec krytyczny

amber strategic raw materials critical raw materials deficit raw materials

Wydawca

Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy

Czasopismo

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

Rocznik

2016

Tom

nr 466

Strony

291--295

Opis fizyczny

Bibliogr. 29 poz., wykr.

Twórcy

autor

Szamałek K.

krzysztof.szamalek@pgi.gov.pl, krzysztof.szamalek@uw.edu.pl

Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa
Uniwersytet Warszawski, Wydział Geologii, ul. Żwirki i Wigury 93, 02-089 Warszawa

Bibliografia

1. BLASCHKE W., KITA-WITKOWSKA B., BIEL K., 2015 — Analiza możliwości pozyskiwania krytycznych surowców mineralnych. Rocz. Ochr. Śr, 17: 792-813.
2. CRITICAL RAW MATERIALS FOR THE EU, 2010 — Report of the Ad-hoc Working Group on defining critical raw materials. Raw Materials Supply Group, Brussels.
3. GALOS K., SMAKOWSKI T., 2014 — Wstępna propozycja metodyki identyfikacji surowców kluczowych dla polskiej gospodarki. Zesz. Nauk. IGSMiE PAN, 88: 59-79.
4. GALOS K., NIEĆ M., RADWANEK-BĄK B., SMAKOWSKI T., SZAMAŁEK K., 2012a — Bezpieczeństwo surowcowe Polski — ocena sytuacji w zakresie kopalin nieenergetycznych. Biul. Państw Inst. Geol., 452: 33-42.
5. GALOS K., NIEĆ M., RADWANEK-BĄK B., SMAKOWSKI T., SZAMAŁEK K., 2012b — Bezpieczeństwo surowcowe Polski w Unii Europejskiej i na świecie. Biul. Państw. Inst. Geol., 452: 43-52.
6. GALOS K., NIEĆ M., RADWANEK-BĄK B., SMAKOWSKI T., SZAMAŁEK K., 2012c — Bezpieczeństwo surowcowe Polski – bariery pokrycia krajowych potrzeb surowcowych w zakresie kopalin nieenergetycznych. Biul. Państw. Inst. Geol., 452: 53-58.
7. GAZDA L. (red.), 2016 — Lubelski bursztyn. Znaleziska, geologia, złoża, perspektywy. Wydaw. M, Kraków.
8. GUS, 2015. Internet: http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek- -pracy/pracuj acy-zatrudnieni-wynagrodzenia-koszty-pracy/ zatrudnienie-i-wynagrodzenia-w-gospodarce-narodowej -w-i- kwartale-2015-r-,1,18.htm17pdf=1 (dostęp: 16.08.2016).
9. EIT, 2014 — European Institute of Innovation and Technology. Raw materials: sustainable exploration, extraction, processing, recycling and substitution.
10. EU RESOLUTION, 2011 — An effective raw materials strategy for Europe. European Parliament resolution of 13 September 2011. Internet: http://eur lex.europa.eu/LexUriServ/ LexUriServ.:2013:O51E:0021:0037:EN: (dostęp: 16.08.2016).
11. INFORMACJA podsekretarza stanu S. Brodzińskiego na 75. posiedzeniu Sejmu RP w dn. 25 września 2014. Internet: http://orka2.sejm.gov.pUStenoInter7.nsf/0/BF062B40ESD-F07B3C1257D5E007E2AD3/$File/75_b_ksiazka.pdf (pobrano: 5.05.2015).
12. KASIŃSKI J.R., 2016 — Złoża bursztynu północnej Lubelszczyzny: historia poznania, budowa geologiczna, perspektywy. W: Lubelski bursztyn. Znaleziska, geologia, złoża, perspektywy (red. L. Gazda): 70-93. Wydaw. M, Kraków.
13. KOROSHY J., MEINDERSMA CH., PODKOLINSKI R., RADEMAKER M.,SWEIJS T. DE GOEDE S., 2010 — Scarcity of Minerals. A strategic security issue. The Hague Centre for Strategic Studies 02/O1/10. Internet: http://www.georisq.nl/HCSS_Scarcity%20of%20Minerals.pdf (dostęp: 16.08.2016).
14. KOSMOWSKA-CERANOWICZ B., 2012 — Bursztyn w Polsce i na świecie. Wydaw. UW, Warszawa.
15. KOSMOWSKA-CERANOWICZ B., 2016 — Bursztyn – minerał organiczny na Lubelszczyźnie. W: Lubelski bursztyn. Znaleziska, geologia, złoża, perspektywy (red. L. Gazda): 11-22. Wydaw. M, Kraków.
16. NIEĆ M., GALOS K., SZAMAŁEK K., 2014 — Main challenges of mineral resources policy of Poland. Resources Policy, 42: 93-103.
17. RADWANEK-BĄK B., 2011 — Zasoby kopalin Polski w aspekcie oceny surowców krytycznych Unii Europejskiej. Gosp. Sur. Miner., 27, 1: 5-19.
18. SERMET E., AUGUŚCIK J., 2015 — Krytycznie o pojęciu surowców krytycznych i nie tylko. Zesz. Nauk. IGSMiE PAN, 91: 171-177.
19. SMAKOWSKI T., 2011 — Surowce mineralne – krytyczne czy deficytowe dla gospodarki UE i Polski. Zesz. Nauk. IGSMiE PAN, 81: 59-68.
20. SMAKOWSKI T., GALOS K., LEWICKA E., 2015 — Bilans gospodarki surowcami mineralnymi Polski i świata 2013. PIG-PIB, GSMiE PAN, Kraków.
21. SZAMAŁEK K., 2011 — Bezpieczeństwo surowcowe państwa. W: Bilans perspektywicznych zasobów kopalin Polski. (red. S. Wołkowicz, T. Smakowski, S. Speczik): 7-11. Państw. Inst. Geol. – Państw. Inst. Badaw., Warszawa.
22. SZAMAŁEK K., 2016a — Bursztyn. W: Bilans zasobów złóż kopalin 2016. (red. M. Szuflicki i in.): 89-90. Państw. Inst. Geol. – Państw. Inst. Badaw., Warszawa.
23. SZAMAŁEK K., 2016b — Prawno-ekonomiczne aspekty poszukiwania i wydobywania bursztynu w Polsce . W: Lubelski bursztyn. Znaleziska, geologia, złoża, perspektywy (red. L. Gazda): 106-116. Wydaw. M, Kraków.
24. TIESS G., 2010 — Minerals policy in Europe: Some recent developments. Resources Policy, 35: 190-198.
25. TIESS G., 2011a — General and International Mineral Policy. Focus: Europe. Springer, Wien.
26. TIESS G., 2011b — Legal Basics of Mineral Policy in Europe: An overview of 40 countries. Springer, Wien.
27. VAUGHN J., 2007 — Conflicts over natural resources – a reference handbook. ABC-CLIO, Santa Barbara.
28. VAUGHN J., 2011 — Environmental politics. Domestic and global dimensions. Wadsworth Cengage Learning, Australia.
29. WITKOWSKA-KITA B. (red.), 2015 — Surowce krytyczne i strategiczne w Polsce. Wydaw. IMBiGS, Warszawa.

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017).

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-68b99808-822b-445c-930d-bcd01a8198cf