Analysis of quantities of municipal waste generated in the Podkarpackie Region

• Autorzy: Nęcka K. , Szul T.

Warianty tytułu

PL

Analiza ilości generowanych odpadów komunalnych na obszarze województwa podkarpackiego

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The paper presents an analysis of changes in the amount of municipal waste produced in individual poviats and communes of the Podkarpackie Region. The work was performed on the basis of own research carried out with the use of data collected from the Regional Data Bank, CSO, 2008 - 2014. The conducted analyses show that most waste is generated in cities with poviat rights where the value of the average waste accumulation is in the range of 200 to 300 kg · (per· year)-1. In other poviats, the index value was changing in a very wide range, from 45 to 200 kg · (per · year)-1. The analyzed communes of the Podkarpackie Region were also characterized by a large range of changes of the total mixed waste accumulation and household waste per person in a range of 14.5 kg · (person · year)-1 to 345.3 kg · (person · year -1 and 11,3 kg (person · year)-1 to 221.5 kg · (person · year)-1. It was therefore attempted to determine the effects of the administrative and functional type of communes on the size of the examined indicators. The analysis shows that the highest average of total waste accumulation characterized urban communes (253.6 ± 32.8 kg · (person · year)-1). The second place was taken by municipalities with urban, tourism and recreation areas (161.5 ± 38 kg · (person · year)-1). The lowest value, at the level of 68.6 ± 6 kg · (person · year) -1, characterized farming communities, and those with the advantage of agricultural, forests and residential functions. Three specific average values were determined for household waste accumulation ratio, i.e. 169.5 ± 23.7 (urban communes), 96.1 ± 16 kg · (person · year) -1 (urbanized communes, with multi-functional transition areas and those with tourism and recreation functions) and 53.6 ± 5 kg · (person · year) -1 for the other communes.

PL

W pracy przedstawiono analizy zmian ilości produkowanych odpadów komunalnych na obszarach poszczególnych powiatów oraz gmin województwa podkarpackiego. Cel pracy zrealizowano na podstawie badań własnych wykonanych w oparciu o dane pobrane z Banku Danych Regionalnych GUS z lat 2008 - 2014. Z wykonanych analiz wynika, że najwięcej odpadów generowane jest na terenie miast na prawach powiatu, gdzie wartość średnia wskaźników nagromadzenia odpadów zawiera się w przedziale od 200 do 300 kg·rok-1. W pozostałych powiatach wartość wskaźnika zmieniała się w bardzo szerokim zakresie od 45 do 200 kg·rok-1. Duży zakres zmian wskaźnika nagromadzenia odpadów zmieszanych ogółem oraz z gospodarstw domowych w przeliczeniu na osobę w przedziale od 14,5 kg·(os.·rok)-1 do 345,3 kg·(os.·rok)-1 oraz od 11,3 kg·(os.·rok)-1 do 221,5 kg·(os.·rok)-1 charakteryzował również badane gminy województwa podkarpackiego. Podjęto więc próby zmierzające do ustalenia wpływu typu administracyjnego i funkcjonalnego gminy na wielkość badanych wskaźników. Z analiz wynika, że najwyższą średnią wartością wskaźnika nagromadzenia odpadów ogółem charakteryzowały się gminy miejskie (253,6±32,8 kg·(os.·rok)-1). Drugie miejsce zajęły gminy o obszarach zurbanizowanych, turystycznych i rekreacyjnych (161,5±38 kg·(os.·rok)-1). Najniższa wartość wskaźnika na poziomie 68,6±6 kg·(os.·rok)-1, charakteryzowała gminy rolnicze, oraz z przewagą funkcji rolniczej, leśnych i mieszkalnych. Dla wskaźnika nagromadzenia odpadów z gospodarstw domowych wyznaczono trzy charakterystyczne wartości średnie, tj. 169,5±23,7 (gminy miejskie), 96,1±16 kg·(os.·rok)-1 (gminy zurbanizowane, o wielofunkcyjnych obszarach przejściowych oraz o funkcjach turystycznych i rekreacyjnych) oraz 53,6±5 kg·(os.·rok)-1 dla pozostałych gmin.

Słowa kluczowe

EN

waste; accumulation indicator; commune; rate of change

PL

wskaźnik nagromadzenia; odpad; gmina; tempo zmian

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Poznański Instytut Technologiczny
• Czasopismo: Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
• Rocznik: 2016
• Tom: Vol. 61, nr 2
• Strony: 60--64
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Nęcka K.

• Uniwersytet Rolniczy w Krakowie im. Hugona Kołłątaja, Wydział Inżynierii Produkcji i Energetyki, ul. Balicka 116B, 30-149 Kraków, Poland

autor

Szul T.

• Uniwersytet Rolniczy w Krakowie im. Hugona Kołłątaja, Wydział Inżynierii Produkcji i Energetyki, ul. Balicka 116B, 30-149 Kraków, Poland

Bibliografia

• [1] Bański J.: Współczesne typologie obszarów wiejskich w Polsce - przegląd podejść metodologicznych. Przegląd Geograficzny, 2014, 86(4), 441-470.
• [2] Beigl P.: Prognozowanie zmian ilości i składu odpadów komunalnych. Mat. VI Międzynarodowego Forum Gospodarki Odpadami. Poznań - Licheń Stary, 2005.
• [3] Beigl P., Salhafer S., Wasserman G., Maćków I., Sebastian M., Szpadt R.: Prognozowanie zmian ilości i składu odpadów komunalnych, Mat. VI Międzynarodowego Forum Gospodarki Odpadami „Efficiency of Waste Management”, Poznań, 2001.
• [4] Christiansen K.M., Fischer C.: Baseline projections of selected waste streams: Development of methodology. European Environmental Agency, Technical Report No. 28, Copenhagen, 1999.
• [5] Hekkert M.P., Joosten L.A.J., Worrell E.: Analysis of the paper and wood flow in the Netherlands. Resources, Conservation and Recycling, 2000, 30, 29-48.
• [6] Jalili Ghazi Zade M., Noori R.: Prediction of Municipal Solid Waste Generation by Use of Artificial Neural Network: A case Study of Mashhad, International Journal of Environmental Research, 2008, 2, 1, 13-22.
• [7] Jędrczak A., Szpadt R.: Określenie metodyki badań składu sitowego, morfologicznego i chemicznego odpadów komunalnych, opracowanie na zamówienie Ministra Środowiska. Kamieniec Wrocławski - Zielona Góra, 2006.
• [8] Kowalkowski A., Żygadło M.: Planowanie, zarządzanie i ochrona środowiska. Europejski Instytut Kształcenia, Kielce, 1998.
• [9] Malinowski M., Krakowiak-Bal A., Sikora J., Woźniak A.: Ilości generowanych odpadów komunalnych w aspekcie typów gospodarczych gmin województwa małopolskiego. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich. Polska Akademia Nauk, Oddział w Krakowie, 2009, 9, 181-191.
• [10] Ministerstwo Ochrony Środowiska. Sprawozdanie z realizacji krajowego planu gospodarki odpadami 2012. http://www.mos.gov.pl/g2/big/2011_11/935528872b22be4e2 7c786bc41a3c5fc.pdf.
• [11] Nęcka K., Szul T.: Comparison of the Usefulness of Cluster Analysis and Rough Set Theory in Estimating the Rate of Mass Accumulation of Waste in Rural Areas. TEKA Commission of Motorization and Power Industry in Agriculture, 2014, 13, 2.
• [12] Nęcka K., Szul T.: Wykorzystanie metod alternatywnych do szacowania wskaźnika masowego nagromadzenia odpadów u odbiorców. Technika Rolnicza Ogrodnicza Leśna, 2014, 6, 13-15.
• [13] Pikoń K.: Wolumen generowanych odpadów a wskaźniki makroekonomiczne. Paliwa z odpadów VII. Gliwice, Politechnika Śląska, 2009, 245-256.
• [14] Roczniki statystyczne województwa podkarpackiego 20082014. Główny Urząd Statystyczny. Bank Danych Lokalnych. Warszawa, 2009.
• [15] Salhofer S., Graggaber M.: Erhebung des kommunalen Abfallaufkommens und Untersuchung ausgewählter Sammelsysteme im Bundesland Salzburg. Report. Vienna, 1999.
• [16] Szymański K.: Gospodarka odpadami - stan i perspektywy. Gospodarka Odpadami Komunalnymi. Komitet Chemii Analitycznej PAN. Koszalin: Wydawnictwo FENIKS, 2006.
• [17] Tałałaj I.A.: Analiza zmian ilości odpadów komunalnych w województwie podlaskim. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich, Polska Akademia Nauk, Oddział w Krakowie, 2010, 14, 165-173.
• [18] Tałałaj I.A.: Wpływ wybranych czynników społecznoekonomicznych na zmiany ilości odpadów komunalnych w województwie podlaskim. Inżynieria Ekologiczna, 2011, 25, 146-156.
• [19] Ustawa z dnia 14 grudnia 2013 r. o odpadach. Dz.U. z 2013 poz. 21.
• [20] Żygadło M.: Strategia gospodarki odpadami komunalnymi. Poznań: Wydawnictwo Polskiego Zrzeszenia Techników i Inżynierów Sanitarnych, 2001.

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.