Origin and age of Pleistocene ‘mixed gravels’ in the northern foreland of the Carpathians

• Autorzy: Lindner L. , Marks L.
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Accumulations of pebbles in the northern foreland of the Carpathians in Ukraine and Poland, composed mostly of Carpathian sandstones, but with a small admixture of Scandinavian rocks, have been known for many years as the ‘mixed gravels’. The occurrence of these gravels in the San–Dnistr and Vistula–Odra interfluves proves that they are of fluvial origin and were deposited by rivers that flowed northwards during the Podlasian (Martonosha and Shirokino) and Ferdynandovian (Lubny) Interglacials. The Scandinavian material was derived from eroded glacial deposits of Nidanian (Turskian) and Sanian 1 (Vyzhivskian, equivalent to Donian) Glaciations.

Słowa kluczowe

EN

fluvial interglacial deposits; Carpathian and Scandinavian erratics; Early-Middle Pleistocene; northern fore land of Carpathians; Ukraine; Poland

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Geologiczne
• Czasopismo: Annales Societatis Geologorum Poloniae
• Rocznik: 2013
• Tom: Vol. 83, No. 1
• Strony: 29--36
• Opis fizyczny: Bibliogr. 54 poz., rys., wykr.

Twórcy

autor

Lindner L.

• University of Warsaw, Department of Climate Geology, Żwirki i Wigury 93, 02-089 Warsaw, Poland

autor

Marks L.

• University of Warsaw, Department of Climate Geology, Żwirki i Wigury 93, 02-089 Warsaw, Poland

Bibliografia

• 1. Bińka, K., Marciniak, B. & Ziembińska-Tworzydło, M., 1987. Palynologic and diatomologic analysis of the Mazovian Interglacial deposits in Adamówka (Sandomierz Lowland). Kwartalnik Geologiczny, 31: 453-474. [In Polish, English sumt mary].
• 2. Bogucki, A., Jacyszyn, A., Łanczont, M., Hołub, B. & Wojtanowicz, J., 2009. Jeziora terminoglacjalne i jeziorne krajobrazy poglacjalne na Wschodnim Podkarpaciu (Ukraina). In: Żarski, M. & Lisicki, S. (eds), Przewodnik XVI Konferencji ‘Stratygrafia plejstocenu Polski Zimna Woda k. Łukowa, 31 sierpnia - 4 września 2009. Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa, pp. 52-53. [In Polish].
• 3. Boguckij, A. & Łanczont, M., 2011. Stan i perspektivi vivchennya lodovikovovo i periglacjalnovo morfo- i litogenezu Ukrains- kovo Peredkarpattya. In: Bogucki, A. et al. (eds), Zbirnik naukovikh prac do XVII ukrainsko-polskovo seminaru, Sam- bir, Ukraina, 15-18 veresnia 2011. Lvivskij Nacjonalnij Universitet imeni Ivana Franka, Lviv, pp. 181-185. [In Ukrainian, English summary].
• 4. Bogucki, A., Łanczont, M. & Wojtanowicz, J., 1999. Problems of the Quaternary stratigraphy and paleogeography in the San and Dniester interfluve (Poland and Ukraine borderland). Quaternary Studies in Poland, 16: 3-14.
• 5. Bogucki, A., Łanczont, M. & Wojtanowicz, J., 2000. Główne problemy paleogeografii czwartorzędu międzyrzecza Sanu i Dniestru. In: Łanczont, M. (ed.), Seminarium terenowe II, Krasiczyn, 4-6 października 2000. Uniwersytet Marii Curie- Skłodowskiej, Lublin, pp. 28-30. [In Polish].
• 6. Boguckyj, A., Łanczont, M. & Wojtanowicz, J., 2004. Glacial and periglacial problems of the San and Dniester interfluve in the light of new investigation of the Dubanevyci profile (Ukraine). Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, B, 59: 37-50. [In Polish, English summary].
• 7. Boguckij, A. B., Velichko, A. A., Gerenchuk, K. I., Gruzman, G. G., Demediuk, N. S., Zalesskij, I. I., Kravczuk, J. S., Moro- zowa, T. D., Nechajew, W. P., Palienko, W. P., Catshin, A. I. & Chugunnyi, J. G., 1980. Opomyje razrezy i krajevye obra- zovaniya materikovykh oledenenii zapadnoi chasti Ukrainy. In: Bondarchuk, W. G. & Gerenchuk K. I. (eds), VI vwseso- yuznomu soveshchanyu po izuchenyu krajevykh obrazovanyi materikovykh oledenenii. Akademia Nauk Ukrainskoi SSR, Preprint 80-17. Institut Geologicheskikh Nauk, Kiev, pp. 151. [In Russian].
• 8. Dąbrowski, M.J., 1967. Pollen analysis of an interstadial profile from Jasionka near Rzeszów. Acta Geologica Polonica, 17: 509-520. [In Polish, English summary].
• 9. Friedberg, W., 1906. Atlas geologiczny Galicyi, Arkusz Sambor, Tekst do zeszytu 19. Wydawnictwo Komisji Fizjograficznej Akademii Umiejętności, Kraków, pp. 1-37. [In Polish].
• 10. Głazek, J., Lindner, L. & Wysoczański-Minkowicz, T., 1976. Interglacial Mindel I/Mindel II in fossil-bearing karst in Kozi Grzbiet in the Holy Cross Mts. Acta Geologica Polonica, 26: 377-392.
• 11. Gozhik, P., Lindner, L. & Marks, L., 2012. Late Early and early Middle Pleistocene limits of Scandinavian glaciations in Poland and Ukraine. Quaternary International, 271: 31-37.
• 12. Granoszewski, W., 1999. Analiza pyłkowa osadów interglacjalnych z Bukowiny (arkusz Laszki). In: Malata, T. et al. (eds), VI Konferencja ‘Stratygrafiaplejstocenu Polski’, Czudec, 31 sierpnia - 4 września 1999. Państwowy Instytut Geologiczny, Kraków, pp. 19-20. [In Polish].
• 13. Halicki, B., 1951. Czwartorzęd. In: Regionalna Geologia Polski, 1, Karpaty. Polskie Towarzystwo Geologiczne, Kraków, pp. 181-200. [In Polish].
• 14. Hilber, V., 1882. Geologische Aufhnamen um Jarosław und Leżajsk in Galizien. Verhandlungen der Geologischen Reichsanstalt, 1882: 243-247.
• 15. Jacyszyn, A., Bogucki, A., Hołub, B., Łanczont, M. & Tomeniuk, O., 2011. Etapi morfogenezu pivnichno-zakhidnoi chasti do- lini Dnistra. In: Bogucki, A. et al. (eds), Zbirnik naukovikh prac do XVII ukrainsko-polskovo seminaru, Sambir, Ukraina, 15-18 veresnia 2011. Lvivskij Nacjonalnij Universitet imeni Ivana Franka, Lviv, pp. 26-61. [In Ukrainian, English summary].
• 16. Książkiewicz, M., 1935. Utwory czwartorzędowe Pogórza Cieszyńskiego. Prace Geologiczne Akademii Umiejętności, 2: 1-15. [In Polish].
• 17. Laskowska-Wysoczańska, W., 1967a. The interstadial of the Cra- covian glaciation from Jasionka near Rzeszów. Acta Geo- logica Polonica 17: 495-507. [In Polish, English summary].
• 18. Laskowska-Wysoczańska, W., 1967b. The occurrence of pebbles of Tatra rocks in the gravels in the preexisting Sub-Carpathians Valley near Rzeszów. Preliminary note. Bulletin de l’Académie Polonaise des Sciences, Série des sciences Géologiques et Géographiques, 15: 89-91.
• 19. Laskowska-Wysoczańska, W., 1971. Quaternary stratigraphy and palaeogeomorfology of the Sandomierz Lowland and the Foreland of the Middle Carpathians, Poland Studia Geologica Polonica, 34: 1-109. [In Polish, English summary].
• 20. Laskowska-Wysoczańska, W., 1995. Neotectonic and glacial control on geomorphic development in middle and eastern parts of the Sandomierz Basin in the Carpathian margin. Folia Quaternaria, 66: 105-122.
• 21. Laskowska-Wysoczańska, W. & Wysoczański-Minkowicz, T., 1992. Remarks to the discussion on TL dating example of Kotlina Sandomierska and neighbouring area. Przegląd Geologiczny, 40: 542-545. [In Polish, English summary].
• 22. Lindner, L., 1988. Glacial and interglacial units in the Pleistocene of the Miechów Upiand and Nida Basin. Przegląd Geologiczny, 36: 140-148. [In Polish, English summary].
• 23. Lindner, L., 1992. Stratygrafia (klimatostratygrafia) czwartorzędu. In: Lindner, L. (ed.), Czwartorzęd: osady, metody badań, stratygrafia. Wydawnictwo Polskiej Agencji Ekologicznej, Warszawa, pp. 441-633. [In Polish].
• 24. Lindner, L., 2001. Problems of the age and extent of the Scandinavian glaciations at the margin of the Polish Carpathians (southern Poland). Przegląd Geologiczny, 49: 819-821. [In Polish, English summary].
• 25. Lindner, L., 2009. Granica Brunhes-Matuyama a liczba i wiek zlodowaceń skandynawskich w czwartorzędzie Polski. In: Boguckij, A. et al. (eds), Zbirnik naukovikh prac do XVI ukrainsko-polskovo seminaru, Skala Podilska, 13-16 veresnia 2009. Lvivskij Nacjonalnij Universitet imeni Ivana Franka, Lviv, pp. 194-207. [In Polish, English summary].
• 26. Lindner, L., Marks, L. & Nita, M., 2013. Climatostratigraphy of interglacials in Poland: Middle and Upper Pleistocene lower boundaries from a Polish perspective. Quaternary International, 292: 113-123.
• 27. Łanczont, M., 1997. Problem of the so-called mixed gravels in the marginal zone of the Przemyśl Carpathians and in adjacent areas. Rocznik Przemyski, 33, Nauki Przyrodnicze, 4: 41-56. [In Polish, English summary].
• 28. Łanczont, M., Bogucki, A., Holub, B., Jacyszyn, A. & Kusiak, J., 2011. Żwiry mieszane na przedgórzu Karpat Przemyskich i Dobromilskich - rozmieszczenie, zestawienie poglądów o ich pochodzeniu. In: Bogucki, A. et al. (eds), Zbirnik naukovikh prac do XVII ukrainsko-polskovo seminaru, Sambir, Ukraina, 15-18 veresnia 2011. Lvivskij Nacjonalnij Universitet imeni Ivana Franka, Lviv, pp. 139-153. [In Poll sh, English sumi mary].
• 29. Łanczont, M., Pidek, J. A., Bogucki, A., Wieliczkiewicz, F. & Wojtanowicz, J., 2003. The key profile of the Mazovian interglacial from Krukienice in the San and Dniester interfluve (Ukraine). Przegląd Geologiczny, 51: 597-608. [In Poll sh, English summary].
• 30. Łanczont, M. & Wojtanowicz, J., 2005. Glacial and periglacial problems of the Carpathian Foreland in the light of the investigations of the Zarzecze profile (SE Poland). Annales Uni- versitatisMariae Curie-Sklodowska, B, 60: 47-59. [In Polish, English summary].
• 31. Łanczont, M., Wojtanowicz, J., Kulesza, P. & Kusiak, J., 2000. Stratygrafia osadów czwartorzędowych w profilu Zarzecze. In: Łanczont, M. (ed.), Glacjal i peryglacjal na międzyrzeczu Sanu i Dniestru. Seminarium terenowe II, Krasiczyn, 4-6października 2000. Lublin, pp. 183-192. [In Polish].
• 32. Łomnicki, A., 1900. Atlas geologiczny Galicyi, Arkusz Mościska, Tekst do zeszytu 12. Wydawnictwo Komisji Fizjograficznej Akademii Umiejętności, Kraków, pp. 1-77. [In Polish].
• 33. Łoziński, W., 1909. Glacyalne zjawiska u brzegu północnego dyluwium wzdłuż Karpat i Sudetów. Sprawozdanie Komisyi Fizjograficznej Akademii Umiejętności w Krakowie, 43: 150. [In Polish].
• 34. Malata, T. & Wójcik, A., 1999. Profil cegielni w Zarzeczu na południe od Przeworska. In: Malata, T. et al. (eds), VIKonferencja ‘Stratygrafiaplejstocenu Polski’, Czudec, 31 sierpnia - 4 września 1999. Państwowy Instytut Geologiczny, Kraków, pp. 147-148. [In Polish].
• 35. Mojski, J.E. 2005. Ziemie polskie w czwartorzędzie; zarys morfo- genezy. Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa, 404 pp. [In Polish].
• 36. Nita, M., 2009. Pollen stratigraphy and vegetation history during the Mazovian Interglacial and the older part of Liviecian Glaciation in the western and central part of Pollsh Uplands. Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, 2658: 1-158. [In Polish, English summary].
• 37. Nitychoruk, J., 1991. Glacial deposits in the Tarnów Plateau (S Poland) and the problem Dunajec outflow during the San 2 (= Elsterian II) Glaciation. Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, B 46: 187-200.
• 38. Nowak, J., 2000. Charakterystyka petrograficzna żwirów w profilach Bolanice, Krukienice I Radochowice. Seminarium terenowe II, Krasiczyn 4-6 października 2000. Lublin, pp. 135143. [In Polish].
• 39. Pawłowski, S., 1920. Nördliche Diluwium Mleczka Gebiet, Bezirke Przeworsk und Jarosław. Sprawozdania Komisji Fizjograficznej Polskiej Akademii Umiejętności, 53/54: 1-11. [In Polish, German summary].
• 40. Przepiórski, W., 1938. Dyluwium na Płaskowyżu Chyrowsko- Gródeckim. Kosmos, 63: 182-245. [In Polish].
• 41. Romer, E., 1907. Kilka spostrzeżeń i wniosków nad utworami lodowcowymi między Przemyślem a Dobromilem. Kosmos, 32: 423-440. [In Polish].
• 42. Starkel, L., 1984. Ogólna charakterystyka geologiczna i podstawy stratygrafii - Karpaty i Kotliny Podkarpackie. In: Sokołowski, S. & Mojski, J. E. (eds), Budowa geologiczna Polski, 1, Stratygrafia, 3b, Kenozoik, Czwartorzęd. Instytut Geologiczny, Warszawa, pp. 40-49. [In Polish].
• 43. Stuchlik, L. & Wójcik, A., 2001. Pollen analysis of Małopolanian Interglacial deposits at Łowisko (Kolbuszowa Upland, southern Poland). Acta Palaeobotanica, 41: 15-26.
• 44. Stupnicka, E., 1962. Age and origin of mixed gravels in the Cieszyn Upland (SW Poland). Acta Geologica Polonica, 12: 263-294. [In Polish, English summary].
• 45. Szajnocha, W., 1901. Atlas geologiczny Galicyi, Arkusz Przemyśl, Tekst do zeszytu 13., Wydawnictwo Komisji Fizjograficznej Akademii Umiejętności, Kraków, pp. 1-55 pp. [In Polish].
• 46. Teisseyre, H., 1938. Czwartorzęd na przedgórzu arkusza Stary Sambor i Dobromil. Rocznik Polskiego Towarzystwa Geologicznego, 13: 31-81. [In Polish].
• 47. Tietze, E., 1883. Beiträge zur Geologie von Galizien. Jahrbuch der kaiserlich-königlichen Geologischen Reichsanstalt, 33: 279-309.
• 48. Uhlig, V., 1883. Beiträge zur Geologie der westgalizischen Karpathen. Jahrbuch der kaiserlich-königlichen Geologischen Reichsanstalt, 33: 443-560.
• 49. Uhlig, V., 1884. Ueber ein Vorkommen von Silurblöcken im nordischen Diluvium Westgaliziens. Verhandlungen der kaiserlich-königlichen Geologischen Reichsanstalt, pp. 335-336.
• 50. Uhlig, V., 1888. Ergebnisse geologischer Aufnahmen in der west- galizischen Karpathen. Jahrbuch der kaiserlich-königlichen Geologischen Reichsanstalt, 38: 85-264.
• 51. Wojtanowicz, J., 1978. Rozwój nizinnej części doliny Sanu na tle paleogeomorfologii Kotliny Sandomierskiej (Rozprawa habilitacyjna). Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Wydział Biologii i Nauk o Ziemi, Lublin, 114 pp., Lublin. [In Polish].
• 52. Wójcik, A., Nawrocki, J. & Nita, M., 2004. Pleistocene in the Kończyce profile (Oświęcim Basin) - sediment genesis and age analysis at the background of stratigraphic schemes of the Quaternary. Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego, 409: 5-50. [In Polish, English summary].
• 53. Zimnal, Z., 2001. Osady czwartorzędowe na wschód od Rzeszowa. Posiedzenia Naukowe Państwowego Instytutu Geologicznego, 57: 64-66. [In Polish].
• 54. Zimnal, Z. & Marciniec, P., 2005. Litotypy glin lodowcowych w strefie maksymalnego zasięgu lądolodu skan dynawskiego między Dębicą a Jarosławiem. Posiedzenia Naukowe Państwowego Instytutu Geologicznego, 62: 35-36. [In Polish].