Wieloparametryczna ocena wód zdrojowych ujmowanych z terenów południowo-zachodniej Polski

• Autorzy: Cygan A. , Ślęzak E.

Warianty tytułu

EN

Multi-parametric evaluation of spa waters captured from the south-west of Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Wody zdrojowe występują w różnych miejscach na ziemi, jednak Polska to kraj bogaty w ich źródła. Skład chemiczny wód podziemnych zależy od sposobu ich zasilania, właściwości hydrodynamicznych warstwy wodonośnej oraz oddziaływań antropogenicznych. Wody lecznicze mają podwyższony poziom charakterystycznych składników mineralnych, przez co ich odpowiednie proporcje mogą wspomagać leczenie lub eliminować różnego rodzaju schorzenia. W pracy zaprezentowano charakterystykę, skład chemiczny oraz właściwości wybranych wód zdrojowych pochodzących z różnych części południowo-zachodniej Polski. W próbkach wód pobranych z sześciu punktów przeprowadzono ocenę zawartości metali oraz jonów. Otrzymane wyniki porównano do wartości maksymalnych zawartych w Rozporządzeniu Ministra Środowiska [12]. Przekroczone wartości maksymalne zanotowano dla zawartości manganu oraz jonów azotynowych w wodzie pobranej z uzdrowiska Świeradów Zdrój. Analiza wód z pozostałych uzdrowisk nie wykazała przekroczeń maksymalnych wartości określonych przez Ministra Środowiska, ale stężenia wybranych analitów są podwyższone.

EN

Spring water waters are found in various places on earth, but Poland is a country rich in their sources. The chemical composition of groundwater depends on the method of their supply, hydrodynamic properties of the aquifer and anthropogenic interactions. Healing waters have an elevated level of characteristic minerals, which allows their proper proportions to support treatment or eliminate various diseases. The work presents the characteristics, chemical composition and properties of selected spa waters from different parts of south-western Poland. In water samples taken from six points, the content of metals and ions was assessed. The obtained results were compared to the maximum values contained in the Regulation of the Minister of the Environment [12]. Exceeded maximum values were noted for the content of manganese and nitrite ions in water taken from the spa Świeradów Zdrój. Analysis of waters from other spas did not show exceedances of the maximum values set by the Minister of the Environment, but the concentrations of selected analytes are increased.

Słowa kluczowe

PL

Polska południowo-zachodnia; woda źródlana; ocena wieloparametryczna; właściwości; skład chemiczny; analiza chemiczna; chromatografia jonowa

EN

south-western Poland; spring water; multi-parametric evaluation; characteristics; chemical composition; chemical analysis; ion chromatography

• Wydawca: Wydawnictwo Instytut Śląski Sp. z o.o.
• Czasopismo: Prace Instytutu Ceramiki i Materiałów Budowlanych
• Rocznik: 2017
• Tom: R. 10, nr 31
• Strony: 20--27
• Opis fizyczny: Bibliogr. 12 poz., il., tab.

Twórcy

autor

Cygan A.

• Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych, Warszawa, Oddział Inżynierii Procesowej Materiałów Budowlanych, Opole
• Uniwersytet Opolski, Wydział Chemii

autor

Ślęzak E.

• Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych, Warszawa, Oddział Inżynierii Procesowej Materiałów Budowlanych, Opole
• Uniwersytet Opolski, Wydział Chemii

Bibliografia

• [1] Adamowicz A.F., O wodach mineralnych w guberni kowieńskiej, „Pamietnik Towarzystwa Lekarskiego Warszawskiego” Ser. W 1851, nr 2, s. 75–84.
• [2] Bruszewska B., Warunki geotermiczne Dolnego Śląska, „Przegląd Geologiczny” 2000, nr 7, s. 639–643.
• [3] Orzepowski W., Pulikowski K, Magnesium, calcium, potassium, and sodium content in groundwater and surface water in arable lands in the commune Kąty Wrocławskie, „Journal of Elementology” 2008, Vol. 13, No. 4, s. 605–614.
• [4] Ciężkowski W., Jednostka hydrogeologiczna szczaw Gór Izerskich, „Kwartalnik Geologiczny” 1983, nr 3, s. 595–604.
• [5] Ciężkowski W., Szczawy i wody radonowe bloku karkonosko-izerskiego, [w:] Sudety Zachodnie od wendu do czwartorzędu, red. W. Ciężkowski, J. Wojewoda, A. Żelaźniewicz, Wind, Wrocław 2003, s. 225–236.
• [6] Fistek J., Wody mineralne Świeradowa Zdroju, [w:] Przewodnik 40 Zjazdu Polskiego Towarzystwa Geologicznego, Zgorzelec 24–27.08.1967, Wydawnictwo Geologiczne, Warszawa 1967, s. 76–78.
• [7] Michalik A., Pionowa strefowość wód chlorkowych (solanek) w rejonie Ustronia, „Biuletyn Instytut Geologicznego” 1978, [nr] 312, s. 5–25.
• [8] PN-ISO 5667-4:2017-10 – Jakość wody. Pobieranie próbek. Część 4: Wytyczne pobierania próbek z jezior naturalnych i sztucznych zbiorników zaporowych.
• [9] PN-EN ISO 10304-1:2009/AC:2012 – Jakość wody. Oznaczanie rozpuszczonych anionów za pomocą chromatografii jonowej. Część 1: Oznaczanie bromków, chlorków, fluorków, azotanów, azotynów, fosforanów i siarczanów.
• [10] PN-EN ISO 14911:2002 – Jakość wody. Oznaczanie Li+, Na+, NH4+, K+, Mn2+, Ca2+, Mg2+, Sr2+ i Ba2+ za pomocą chromatografii jonowej – Metoda dla wód i ścieków.
• [11] PN-EN ISO 17294-2:2016-11 – Jakość wody – Zastosowanie spektrometrii mas z plazmą wzbudzoną indukcyjnie (ICP-MS). Część 2: Oznaczanie 62 pierwiastków.
• [12] Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 31 marca 2011 r. w sprawie naturalnych wód mineralnych, wód źródlanych i wód stołowych, Dz.U. z 2011 r. nr 85, poz. 466.