PL
 |
EN

PL EN

Preferencje help
Polish version English version Język
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników
Tytuł artykułu

Preparat probiotyczny: właściwości detoksyfikacji aflatoksyny B1 i ochratoksyny A (badania in vitro oraz in vivo)

Autorzy
Śliżewska K.
Identyfikatory
Warianty tytułu
Języki publikacji
PL
Abstrakty
PL
Probiotykami nazywamy żywe mikroorganizmy, które podawane w odpowiednich ilościach zapewniają równowagę mikrobioty jelitowej i wywierają korzystny efekt na zdrowie człowieka lub zwierząt (co może też obejmować stymulację wzrostu zwierząt). Preparaty probiotyczne dla zwierząt mogą zawierać jeden lub kilka wyselekcjonowanych szczepów mikroorganizmów i być podawane okresowo lub w sposób ciągły, bezpośrednio drogą per os lub jako dodatek do pasz i premiksów. Podstawą nowego preparatu probiotycznego są bakterie z rodzaju Lactobacillus: Lactobacillus paracasei ŁOCK 0920, Lactobacillus brevis ŁOCK 0944, Lactobacillus brevis ŁOCK 0945. Bakterie te zostały przebadane, według procedur zalecanych przez FAO/WHO oraz EFSA, zdeponowane w krajowych ośrodkach depozytowych oraz objęte ochroną patentową lub zgłoszeniem patentowym. W skład preparatu weszły także drożdże Saccharomyces cerevisiae ŁOCK 0140. Z danych literaturowych wynika, iż bakterie fermentacji mlekowej oraz drożdże mogą być wykorzystywane do biologicznej detoksykacji mykotoksyn. Nie wszystkie jednak drobnoustroje wykazują właściwości detoksykacyjne mykotoksyn, jest to bowiem zależność szczepowa, a nie gatunkowa. W pracy zbadano zdolność nowego preparatu probiotycznego do detoksykacji aflatoksyny B1 (AFB1) i ochratoksyny A (OTA) w typowej mieszance dla drobiu (badania in vitro) oraz w przewodzie pokarmowym kurcząt (badania in vivo). W literaturze odnaleźć można wiele prac dotyczących niekorzystnego wpływu mykotoksyn, jednak niewiele jest prac dotyczących ich biologicznej detoksykacji w badaniach na zwierzętach. W badaniach in vitro przeprowadzono fermentację spontaniczną typowej mieszanki paszowej (Brojler Starter) skażonej AFB1 lub OTA (w stężeniu 1 lub 5 mg/kg) oraz fermentację z zastosowaniem szczepionki probiotycznej. Wykazano, że już po sześciu godzinach fermentacji z kulturami probiotycznymi stężenie AFB1 uległo zmniejszeniu, w zależności od początkowego stężenia toksyny (1 lub 5 mg/kg), o odpowiednio 55% oraz 39%. Natomiast w przypadku fermentacji mieszanki paszowej zawierającej OTA ubytek stężenia toksyny wynosił odpowiednio 55% oraz 73%. Fermentacja preparatem probiotycznym paszy skażonej mykotoksynami, ogranicza również wzrost bakterii tlenowych przetrwalnikujących oraz działa nie tylko hamująco, lecz również bójczo, na bakterie z rodzaju Pseudomonas i bakterie z grupy coli w paszy. Wykazano, że detoksykacja aflatoksyny B1 i ochratoksyny A przez drobnoustroje wchodzące w skład preparatu probiotycznego (bakterie z rodzaju Lactobacillus i drożdże Saccharomyces cerevisiae) zachodzi na drodze adsorpcji. Badania in vivo przeprowadzono na 192 kurczętach brojlerach, kurkach linii Ross, podzielonych na 12 grup, które żywiono paszą suplementowaną preparatem probiotycznym oraz skażoną mykotoksynami (AFB1 lub OTA, w stężeniu 1 i 5 mg/kg paszy). Preparat probiotyczny zawierający w kg: 1010 komórek bakterii z rodzaju Lactobacillus oraz 106 komórek drożdży Saccharomyces cerevisiae dodano do paszy w i lości 2 g/kg (mieszanka typu Starter) oraz 1 g/kg (Grower i Finiszer). Badania zmierzały do wyjaśnienia, czy preparat probiotyczny dodany do paszy skażonej AFB1 lub OTA pozwoli na poprawę wskaźników produkcyjnych i zdrowotnych kurcząt brojlerów oraz czy może być stosowany w profilaktyce mikotoksykoz u kurcząt. Wykazano, że żywienie kurcząt paszą skażoną AFB1 lub OTA, ale z dodatkiem preparatu probiotycznego, pozwala na polepszenie parametrów odchowu, tj.: przyrost masy ciała kurcząt, spożycie i wykorzystanie paszy, Europejski Wskaźnik Wydajności oraz masę wątroby i nerek. Efekt ten jest szczególnie widoczny u kurcząt żywionych paszą skażoną wyższą dawką mykotoksyn. Dodatek preparatu probiotycznego do paszy skażonej zarówno AFB1, jak i OTA zwiększa ilość toksyn wydalanych z kałomoczem oraz obniża ich akumulację w wątrobie i nerkach. W przypadku paszy skażonej AFB1 ilość toksyny w wątrobie i nerkach, niezależnie od stężenia toksyny w paszy, jest niższa od 50 do 70%, a OTA od 30 do 50%, w porównaniu z grupą kurcząt żywionych paszą skażoną toksyną, ale bez dodatku probiotyku. Aflatoksyna B1 obecna w paszy, zarówno w stężeniu 1 jak i 5 mg/kg, wykazuje toksyczne działanie na wątrobę. Ochratoksyna A w niższym stężeniu działa toksycznie na wątrobę, natomiast w stężeniu 5 mg/kg na wątrobę i nerki. W wątrobie kurcząt żywionych paszą skażoną AFB1 lub OTA oraz w nerkach kurcząt żywionych paszą z OTA, ale z dodatkiem preparatu probiotycznego występują zmiany histologiczne o niższym nasileniu niż u kurcząt żywionych paszą bez probiotyku. Mykotoksyny wykazują również właściwości toksyczne w obrębie przewodu pokarmowego. Działają genotoksycznie na limfocyty i cytotoksycznie na komórki nabłonka jelitowego Caco-2. Dodatek preparatu probiotycznego do paszy skażonej tymi toksynami obniża jednak, statystycznie istotnie genotoksyczność i cytotoksyczność kałomoczu kurcząt. Dodatek preparatu probiotycznego do paszy skażonej AFB1 lub OTA wpływa na liczebność dominujących mikroorganizmów jelitowych kurcząt oraz na metabolizm prowadzony przez te mikroorganizmy. Zwiększa liczbę bakterii z rodzaju Lactobacillus i drożdży, obniżając przy tym liczbę bakterii z rodzaju Clostridium i z grupy coli w kałomoczu oraz w treści żołądka, jelita czczego, biodrowego i ślepego kurcząt. Powoduje wzrost stężenia kwasu mlekowego i krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych (kwasu octowego, propionowego, masłowego) oraz obniża aktywność β-glukozydazy o 17-25% oraz β-glukuronidazy o 9-19% w kałomoczu kurcząt. Żywienie kurcząt paszą skażoną AFB1 lub OTA, ale z dodatkiem preparatu probiotycznego obniża ponadto aktywność enzymów wątrobowych (aminotransferazy alaninowej, aminotransferazy asparaginianowej i γ-glutamylotransferazy) oraz powoduje wzrost poziomu białka całkowitego i albuminy w surowicy krwi kurcząt. Przedstawione w pracy badania w sposób kompleksowy wykazały wpływ preparatu probiotycznego na możliwość detoksykacji AFB1 i OTA w paszy i w przewodzie pokarmowym kurcząt. Ostatecznie może to pozwolić na zabieganie mikotoksykozom u kurcząt, co przyczyni się do zwiększenia zdrowotności stad oraz poprawy jakości produktów drobiowych. Obniżenie gromadzenia się AFB1 i OTA w wątrobie oraz nerkach kurcząt żywionych paszą z dodatkiem preparatu probiotycznego zmniejsza również ryzyko mikotoksykoz u konsumenta. Preparat probiotyczny może być zatem produkowany w celach handlowych i stosowany w żywieniu zwierząt, eliminując stosowane do tej pory nieorganiczne adsorbenty. W dotychczasowej praktyce żywienia zwierząt stosowano dwa odrębne dodatki paszowe; dodatek probiotyczny i adsorbujący mykotoksyny, oparty przede wszystkim na związkach chemicznych. Zastosowanie jednego produktu ze wskazaniem jako probiotycznego stymulatora wzrostu i zdolnego do detoksykacji mykotoksyn jest rozwiązaniem nowatorskim.
EN
Probiotics are defined as live microorganisms which, if ingested in quantities, help to maintain a balance in the gut microbiota and have a positive effect on human or animal health (they may also stimulate animal growth). Probiotic preparations for animals may contain one or more strains of microorganisms and be fed periodically or continuously, directly per os or as a supplement to feeds and premixes. The new probiotic preparation is based on Lactobacillus bacteria: Lactobacillus paracasei ŁOCK 0920, Lactobacillus brevis ŁOCK 0944, and Lactobacillus brevis ŁOCK 0945. These bacteria have been examined pursuant to the recommendations stipulated by the FAO/WHO and the EFSA, deposited with the national depositories and protected by awarded or pending patents. The preparation also contains the yeast Saccharomyces cerevisiae ŁOCK 0140. According to the literature, lactic acid bacteria (LAB) and yeasts may be used for biological detoxification of mycotoxins. However, not all microorganisms can detoxify mycotoxins – this is a strain-dependent rather than species dependent property. The study examined the ability of the new probiotic preparation to detoxify aflatoxin B1 (AFB1) and ochratoxin A (OTA) in a typical poultry feed (in vitro tests) and in the gastrointestinal tract of chickens (in vivo tests). While there are many works concerning the adverse effect of mycotoxins, there is scarce research on their biological detoxification in animal studies. The in vitro study involved spontaneous fermentation of a typical feed mix (Broiler Starter) contaminated with AFB1 or OTA (at a concentration of 1 or 5 mg/kg) as well as fermentation conducted with a probiotic inoculum. It has been found that after only six hours of fermentation with probiotic cultures, the concentration of AFB1 decreases by 55% and 39% for initial mycotoxin concentrations of 1 and 5 mg/kg respectively, while the concentration of OTA declines by 55% and 73%, respectively. The fermentation of mycotoxin-contaminated feeds with the probiotic preparation also reduces the growth of spore-forming aerobic bacteria and has a biocidal effect on Pseudomonas and coli grup in the feed. It has been found that the detoxification of aflatoxin B1 and ochratoxin A by probiotic microorganisms (Lactobacillus bacteria and the yeast Saccharomyces cerevisiae) occurs through adsorption. An in vivo study was conducted on 192 Ross broiler chickens divided into 12 groups, which were given feed that was supplemented with the probiotic preparation and contaminated with mycotoxins (AFB1 or OTA at a concentration of 1 and 5 mg/kg of feed). The probiotic preparation, containing 1010 cells Lactobacillus bacteria and 106 cells Saccharomyces cerevisiae per kg, was added to the feeds in the following amounts: 2 g/kg of starter feed and 1 g/kg of grower and finisher feeds. The objective of the study was to determine whether the probiotic preparation added to feeds contaminated with AFB1 or OTA would improve the production and health indicators of broiler chickens and whether it can be used for mycotoxicosis prevention in chickens. It has been shown that giving chickens feeds contaminated with AFB1 or OTA and supplemented with the probiotic preparation improves chicken raising parameters such as chicken weight gain, feed consumption and conversion, the European Broiler Index, as well as liver and kidney weight. This effect is particularly pronounced in chickens fed with feeds contaminated with higher mycotoxin concentrations. The addition of the probiotic preparation to feeds contaminated with AFB1 or OTA increases the amount of toxins excreted with feces and lowers their accumulation in the liver and kidneys. The amount of toxins in the liver and kidneys, irrespective of the initial toxin concentration in the feed, is lower by 50–70% in the case of feed contaminated with AFB1 and by 30–50% the case of feed contaminated with OTA as compared to the group of chickens given contaminated feeds without the addition of the probiotic. The presence of AFB1 in the feed (both at a concentration of 1 and 5 mg/kg) is toxic to the liver. At the lower concentration, OTA is toxic to the liver, while at the higher concentration, it is toxic to both the liver and the kidneys. The histological changes identified in the livers of chickens given feeds contaminated with AFB1 or OTA and in the kidneys of chickens given feeds contaminated with OTA and supplemented with the probiotic are smaller than the changes identified in chickens given the corresponding contaminated feeds without the addition of the probiotic. Mycotoxins are also toxic to the gastrointestinal system. They exhibit genotoxic effects on lymphocytes and cytotoxic effects on Caco-2 colon epithelial cells. The addition of the probiotic preparation to feeds contaminated with these mycotoxins decreases the genotoxicity and cytotoxicity of the chicken feces in a statistically significant manner. The addition of the probiotic preparation to feeds contaminated with AFB1 or OTA influences the quantity of the predominant colon microorganisms in chickens and the metabolism of those microorganisms. The counts of Lactobacillus bacteria and yeasts are increased, while the counts of Clostridium and coli grup are decreased in the feces as well as in the contents of the stomach, jejunum, ileum, and cecum. Furthermore, the probiotic preparation increases the concentration of lactic acid and short-chain fatty acids (acetic, propionic, and butyric acids) and reduces the activity of β-glucosidase (by 17–25%) and β-glucuronidase (by 9–19%) in chicken feces. Feeds contaminated with AFB1 or OTA and containing the probiotic preparation reduce the activity of liver enzymes (alanine aminotransferase, aspartate aminotransferase, and γ-glutamyl transferase) and increase albumin and total protein levels in the chicken blood serum. The results presented in the work provide comprehensive evidence proving that the probiotic preparation may detoxify AFB1 and OTA in feeds and in the gastrointestinal tract of chickens. Ultimately, this leads to mycotoxicosis prevention in chickens, improving their health and increasing the quality of the poultry products. The lower AFB1 and OTA accumulation in the liver and kidneys of chickens given feed containing the probiotic preparation also lowers the risk of mycotoxicosis in the consumers. Thus, the probiotic preparation may be produced for commercial purposes and used in animal feeding, replacing the inorganic adsorbents used previously. To date, two different feed additives have been used for poultry feeding: a probiotic additive and a chemical additive adsorbing mycotoxins. The use of one product, which is both a probiotic growth stimulator and a mycotoxin detoxifier, is a novel solution.
Słowa kluczowe
PL
EN
Wydawca
Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej
Czasopismo
Zeszyty Naukowe. Rozprawy Naukowe / Politechnika Łódzka
Rocznik
2015
Tom
Z. 482
Strony
1--151
Opis fizyczny
Bibliogr. 349 poz., il. kolor., wykr.
Twórcy
autor
Śliżewska K.
  • Instytut Technologii Fermentacji i Mikrobiologii, Politechnika Łódzka
Bibliografia
  • Abaza I.M., Shehata M.A., Shoieb M.S., Hassan I.I. (2008) Evaluation of some natural feed additive in growing chicks diets. International Journal of Poultry Science 7: 872-879.
  • Abbas H.K. (2005) Aflatoxin and food safety. CRC Press, Boca Raton FL, USA.
  • Abrunhosa L., Peterson R.M., Venâncio A. (2010) Biodegradation of ochratoxin A for food and feed decontamination. Toxins 2: 1078-1099.
  • Abrunhosa L., Serra R., Venâncio A. (2002) Biodegradation of ochratoxin A by fungi isolated from grapes. Journal of Agricultural and Food Chemistry 50: 7493-7496.
  • Adams M.R., Hall C.J. (1988) Growth inhibition of food - borne pathogens by lactic and acetic acid and their mixtures. International Journal of Food Science and Technology 23, 278-291.
  • Alberts J.F., Engelbrecht Y., Steyn P.S., Holzapfel W.H., Zyl W.H. (2006) Biological degradation of aflatoxin by Rhodococcus erythropolis cultures. International Journal of Food Microbiology 109: 121-126.
  • Alkhalf A., Alhaj M., Al-Homidan I. (2010) Influence of probiotic supplementation on blood parameters and growth performance in broiler chickens. Saudi Journal of Biological Sciences 17: 219-225.
  • Allameh A., Safamehr A., Mirhandi S. A., Shivazad M., Razzaghi-Abyaneh M., Afshar-Naderi A. (2005) Evaluation of biochemical and production parameters of broiler chicks fed ammonia treated aflatoxin contaminated maize grains. Animal Feed Science and Technology 122: 289-301.
  • Allcroft R., Carnaghan R.B.A., Sergeabt K., O’Kelly J. (1961) A toxic factor in Brazilian groundnut meal. Veterinary Record 73: 428-429.
  • Amit-Romach E., Sklan D., Unil Z. (2004) Microflora ecology of the chicken intestine using 16S ribosomal DNA primers. Poultry Science 83: 1093-1098.
  • Anadón A., Martínez-Larrañaga M.R., Aranzazu-Martínez M. (2006) Probiotics for animal nutrition in the European Union. Regulation and safety assessment. Regulatory Toxicology and Pharmacology 45: 91-95.
  • Armando M.R., Pizzolitto R.P., Dogi C.A., Cristofolini A., Merkis C., Poloni V.,
  • Dalcero A.M., Cavaglieri L.R. (2012) Adsorption of ochratoxin A and zearalenone by potential probiotic Saccharomyces cerevisiae strains and its relation with cell wall thickness. Journal of Applied Microbiology 113: 256-264.
  • Auerbach H., Geissler C. (1992) Mykotoxine in rauh- und saftfutter mitteln für wiederkäuer. Tierernährg 20: 167-208.
  • Awad W.A., Ghareeb K., Abdel-Raheem S., Böhm J. (2009) Effects of dietary inclusion of probiotic and synbiotic on growth performance, organ weights, and intestinal histomorphology of broiler chickens. Poultry Science 88: 49-55.
  • Awad W.A., Ghareeb K., Böhm J., Zentek J. (2010) Decontamination and detoxification strategies for the Fusarium mycotoxin deoxynivalenol in animal feed and the effectiveness of microbial biodegradation. Food Additives and Contaminants 27: 510-520.
  • Azizi I.G., Rahimi K., Shateri S. (2012) Ochratoxin: contamination and toxicity. Global Veterinaria 8: 519-524.
  • Badii F., Moss M.C. (1988) The effect of the fungicides tridemorph, fenpropimorph and fenarimol on growth and aflatoxin production by Aspergillus parasiticus Speare. Letters in Applied Microbiology 7: 37-39.
  • Baptista A.S., Horii J., Calori-Domingeus M.A., da Gloria E.M., Salgado J.M., Vizioli M.R. (2004) The capacity of mannooligosaccharides thermolysed yeast and active yeast to attenuate aflatoxicosis. World Journal of Microbiology and Biotechnology 20: 475-481
  • Baranowska K., Rodziewicz A. (2008) Molekularne interakcje w biofilmach bakteryjnych. Kosmos – Problemy Nauk Biologicznych 57: 29-38.
  • Barkai-Golan, Paster N. (2008) Mycotoxins in fruits and vegetables. Academic Press, Elsevier, San Diego, USA.
  • Bar-Shira E., Sklan D., Friedman A. (2003) Establishment of immune competence in the avian GALT during the immediate post-hatch period. Developmental and Comparative Immunology 27: 147-157.
  • Beardall J.M., Miller J.D. (1994) Disease in humans with mycotoxins as possible causes. [w:] Mycotoxins in grains. Compounds other than aflatoxin. Miller J.D., Trenholm H.L., red. Eagan Press, St. Paul, Minn, pp. 487-539.
  • Bejaoui H., Mathieu F., Tailladier P., Lebrihi A. (2006) Biodegradation of ochratoxin A by Aspergillus section Nigri species isolated from French grapes: a potential means of ochratoxin A decontamination in grape juices and musts. FEMS Microbiology Letters 255: 203-206.
  • Bejaoui H., Mathieu F., Taillandier P., Lebrihi A. (2004). Ochratoxin A removal in synthetic and natural grape juices by selected oenological Saccharomyces strains. Journal of Applied Microbiology 97: 1038-1044.
  • Bennett J.W., Klich M. (2003) Mycotoxins. Clinical Microbiology Reviews 16(3): 497-516.
  • Berg R.W., Sandine W.E., Anderson A.W. (1981) Identification of a growth stimulant for Lactobacillus sanfrancisco. Applied and Environmental Microbiology 42, 786-788.
  • Betina V. (1989) Mycotoxins: chemical, biological and environmental aspects. Elsevier, Amsterdam, pp. 1-438.
  • Bhat R., Rai R.V., Karim A.A. (2010) Mycotoxins in food and feed: Present status and future concerns. Comprehensive Reviews in Food Science and Food Safety 9: 57-81.
  • Bhatnagar R.K., Ahmad S.K., Mukerji G. (2002) Toxins of filamentous fungi. [w:] Fungal allergy and pathogenicity. Breitenbach M., Crameri R., Lehrer S.B., red. Chemical Immunology, Karger, Basel, pp. 167-206
  • Biernasiak J. (2007) Preparat probiotyczny stosowany jako dodatek do pasz w żywieniu drobiu. Praca Doktorska wykonana w Instytucie Technologii Fermentacji i Mikrobiologii, Politechnika Łódzka.
  • Biernasiak J., Śliżewska K., Libudzisz Z. (2010) Negatywne skutki stosowania antybiotyków. Postępy Nauk Rolniczych 3: 105-117
  • Binek M., Borzemska W., Pisarski R., Błaszczak B., Kosowska G., Malec H., Karpińska E. (2000) Evaluation of the efficacy of feed providing on development of gastrointestinal microflora of newly hatched broiler chickens. Archiv für Geflügelkunde 64: 147-151.
  • Blank R., Rolfs J.P., Sudekum K.H., Frochlich A.A., Marquardt R.R., Wolfram S. (2003) Effects of chronic ingestion of ochratoxin A on blood vessels and excretion of the mycotoxin in sheep. Agricultural and Food Chemistry 51(23): 6899-905.
  • Błaszczak B., Karpińska E., Kosowska G., Binek M. (2001) Kształtowanie mikroflory przewodu pokarmowego piskląt w okresie okołolęgowym poprzez podawanie paszy i zasiedlanie preparatem Aviguard. Medycyna Weterynaryjna 57(10): 741-744.
  • Borchers A.T., Selmi C., Meyers F.J., Keen C.L., Gershwin M.E. (2009) Probiotics and immunity. Journal of Gastroenterology 44: 26-46.
  • Boris S., Barbés C. (2000) Role played by lactobacilli in controlling the population of vaginal pathogens. Microbes and Infection 2(5): 543-546.
  • Boutibonnes P. (1980) Antibacterial activity of some mycotoxins. IrCS Medical Science Journal 8: 850-851.
  • Bretz M., Beyer M., Cramer B., Knecht A., Humpf H.U. (2006) Thermal degradation of the Fusarium mycotoxin deoxynivalenol. Journal of Agricultural and Food Chemistry 54(17): 6445-51.
  • Brown R.L., Cleveland T.E., Payne G.A., Woloshuk C.P., Campbell K.W., White D.G. (1995) Determination of resistance to aflatoxin production in maize kernels and detection of fungal colonization using an Aspergillus flavus transformant expressing Escherichia coli β-glucuronidase. Phytopathology 85: 983-989.
  • Bryden W.L. (2012) Mycotoxin contamination of the feed supply chain: Implications for animal productivity and feed security. Animal Feed Science and Technology 173: 134-158.
  • Brzóska F., Buluchevskij S., Stecka K., Śliwiński B. (2007) The effects of lactic acid bacteria and mannan oligosaccharide, with or without fumaric acid, on chicken performance, slaughter yield and digestive tract microflora. Journal of Animal and Feed Sciences 16: 241-251.
  • Brzóska F., Śliwiński B., Michalik-Rutkowska O. (2013) Effect of dietary acidifier on growth mortality, post-slaughter parameters and meat composition of broiler chickens. Annals of Animal Science 13: 85-96.
  • Bueno D.J., Casale C.H., Pizzolitto R.P., Salvano M.A., Oliver G. (2007) Physical adsorption of aflatoxin B1 by lactic acid bacteria and Saccharomyces cerevisiae: A theoretical model. Journal of Food Protection 70: 2148-2154.
  • Busby W.F., Wogan G.N. (1984) Aflatoxins. [w:] Chemical Carcinogens. Searle C.E., red. American Chemical Society, Washington, pp. 946-1135.
  • CAST (1989) Mycotoxins: Economic and health risks. Task Force Raport No. 116. Council of Agricultural Science and Technology. Ames, IA, USA.
  • CAST (2003) Mycotoxins: Risks in plant, animal and human systems. Task Force Raport No 139. Council for Agricultural Science and Technology. Ames, IA, USA.
  • Casteel S.W., Rottinghaus G.E. (2000) Mycotoxicoses. [w:] Encyclopedia of Microbiology (2nd Ed., volume 3). Lederberg J., red. Academic Press, San Diego, pp. 337-348.
  • Chambers J.R., Lu X. (2002) Probiotics and maternal vaccination for Salmonella control in broiler chickens. The Journal of Applied Poultry Research 11: 320-327.
  • Chelack W.S., Borsa J., Marquardt R.R., Frohlich A.A. (1991) Role of the competitive microbial flora in the radiation-induced enhancement of ochratoxin production by Aspergillus alutaceus var. alutaceus NRRL 3174. Applied and Environmental Microbiology 57(9): 2492-2496.
  • Chełkowski J. (1982) Pszenżyto – żyto – pszenica. Porównanie pod względem odporności na atak grzybów. Nowe Rolnictwo 1: 23-25.
  • Chełkowski J. (1985) Mikotoksyny, wytwarzające je grzyby i mikotoksykozy. Wydawnictwo SGGW-AR, Warszawa.
  • Chełkowski J. (2010) Mikotoksyny, grzyby toksynotwórcze i mikotoksykozy.
  • Chełkowski J., Godlewska B., Goliński P., Radomyska W. (1980) Próby zmniejszenia skażenia ziarna zbóż ochratoksynami na drodze obróbki technologicznej. Przegląd Zbożowo-Młynarski 6: 6-7.
  • Chełkowski J., Goliński P., Szebiotko K. (1981a) Detoksyfikacja aflatoksyny B1 w skażonej śrucie arachidowej za pomocą wody amoniakalnej. Nowe Rolnictwo 2: 14-15.
  • Chełkowski J., Goliński P., Szebiotko K. (1981b) Mycotoxins in cereal grain. The fate of ochratoxin A after processing of wheat and barley grain. Die Nährung 25: 423-426.
  • Chen R., Ma F., Li P.W., Zhang W., Ding X., Zhang Q., Li M., Wang Y.R., Xu B.Ch. (2014) Effect of ozone on aflatoxins detoxification and nutritional quality of peanuts. Food Chemistry 146: 284-288.
  • Ciegler A., Lillehoj B., Peterson R.E., Hall H.H. (1966) Microbial detoxification of aflatoxin. Applied Microbiology 14: 934-939.
  • Cole R.J., Cox R.H. (1981) Handbook of toxic fungal metabolites. Academic Press, New York, pp. 1-937.
  • Collington G.K., Parker D.S., Armstrong D.G. (1990) The influence of inclusion of either an antibiotic or a probiotic in the diet on the development of digestive enzyme activity in the pig. British Journal of Nutrition 64: 59-70.
  • Corcionivoschi N., Drinceanu D., Pop I.M., Stack D., Stef L., Julean C., Bourke B. (2010) The effect of probiotics on animal health. Review. Animal Science and Biotechnologies 43: 35-41.
  • Craven S.E., Williams D.D. (1998) In vitro attachment of Salmonella Typhimurium to chicken cecal mucus: effect of cations and pretreatment with Lactobacillus spp. isolated from the intestinal tracts of chickens. Journal of Food Protection 61: 265-271.
  • Creppy E.E., Chakor K., Fisher M.J., Dirheimer G. (1990) The mycotoxin ochratoxin A is a substrate for phenylalanine hydroxylase in isolated rat hepatocytes and in vivo. Archives of Toxicology 64: 279-284.
  • Czaczyk K. (2003) Tworzenie biofilmów bakteryjnych – istota zjawiska i mechanizmy oddziaływań. Biotechnologia 3: 180-192.
  • D’Mello J.P.F., Macdonald A.M.C. (1997) Mycotoxins. Animal Feed Science and Technology 69: 155-166.
  • D’Mello J.P.F., Macdonald A.M.C., Cochrane M.P. (1993) A preliminary study of the potential for mycotoxin production in barley grain. Aspects of Applied Biology 36: 375-382.
  • Dalié D.K.D., Deschamps A.M., Richard-Forget F. (2010) Lactic acid bacteria – Potential for control of mould growth and mycotoxins: A review. Food Control 21: 370-380.
  • Dänicke S., Oldenburg E. (2000) Risikofaktoren für die Fusarium toxin bildung in futtermitteln und vermeidungsstrategien bei der futter mittelerzeugung und fütterung. Landbauforshung Völkenrode, Sonderheft 216: 5-34.
  • Dänicke S., Valenta H., Gareis M., Lucht H.W., von Reichenbach H. (2005) On the effects of a hydrothermal treatment of deoxynivalenol (DON)-contaminated wheat in the presence of sodium metabisulphite (Na2S2O5) on DON reduction and on piglet performance. Animal Feed Science and Technology 118: 93-108.
  • Davey M.E., O’Toole G.A. (2000) Microbial biofilms: from ecology to molecular genetics. Microbiology and Molecular Biology Reviews 64: 847-867.
  • De Moreno de LeBlanc A., Perdigón G. (2005) Reduction of β-glucuronidase and nitroreductase activity by yoghurt in a murine colon cancer model. Biocell 29: 15-24.
  • De Preter V., Raemen H., Cloetens L., Houben E., Rutgeerts P., Verbeke K. (2008) Effect of dietary intervention with different pre- and probiotics on intestinal bacterial enzyme activities. European Journal of Clinical Nutrition 62: 225-231.
  • Dembele T., Obdrzalek V., Votava M. (1998) Inhibition of bacterial pathogens by lactobacilli. Zentralblatt für Bakteriologie 288: 395-401.
  • Di Paolo N., Guarnieri A., Loi F., Sacchi G., Mangiarotti A.M., Di Paolo M. (1993) Acute renal failure from inhalation of mycotoxins. Nephron 64: 621-625.
  • Dobrzański Z., Dolińska B., Chojnacka K., Opaliński S., Ryszka F. (2006) Znaczenie drożdży w żywieniu zwierząt gospodarskich. Acta Scientiarum Polonorum. Medicina Veterinaria 5: 49-66.
  • Doyle M.P., Applebaum R.S., Brackett R.E., Marth E.H. (1982) Physical, chemical and biological degradation of mycotoxins in foods and agricultural commodities. Journal of Food Protection 45: 964-971.
  • Duarte S.C., Lino C.M., Pena A. (2011) Ochratoxin A in feed of food-producing animals: An undesirable mycotoxin with health and performance effects. Veterinary Microbiology 154: 1-13.
  • Dugas B., Mecenier A., Lenoir-Wijnkoop J., Arnaud C., Dugas N., Postaire E. (1999) Immunity and probiotics. Immunology Today 20: 387-389.
  • Dyrektywa (WE) Nr 32/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 maja 2002 r. w sprawie niepożądanych substancji w paszach zwierzęcych.
  • Dz. U. z 2014 r., Poz. 206 Dziennik Ustaw Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 14 lutego 2014 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie zawartości substancji niepożądanych w paszach.
  • EFSA (2005) Opinion of the Scientific Committee on a request from EFSA related to a generic approach to the safety assessment by EFSA of microorganisms used in food/feed and the production of food/feed additives. EFSA Journal 226: 1-12.
  • EFSA (2007) The community summary report on trends and sources of zoonoses, zoonotic agents, antimicrobial resistance and food-borne outbreaks in the European Union in 2006. EFSA Journal 130: 2-352.
  • EFSA (2012) Guidance for the preparation of dossiers for zootechnical additives. EFSA Journal 2536: 1-19.
  • EFSA (2013a) Aflatoxins (sum of B1, B2, G1, G2) in cereals and cereal-derived food products. Technical Report of European Food Safety Authority. EFSA Journal 406: 1-11.
  • EFSA (2013b) The European Union Summary Report on Trends and Sources of Zoonoses, Zoonotic Agents and Food-borne Outbreaks in 2011. EFSA Journal 3129: 1-250.
  • EFSA (2013c) Scientific opinion on the maintenance of the list of QPS biological agents intentionally added to food and feed (2013 update). EFSA Journal 3449: 1-108.
  • Eklund T. (1989) Organic acids and esters. [w]: Mechanism of actions of food preservation procedures. Gould G.W., red. Scientific Publishers, London, pp. 161-200.
  • Elaroussi M.A., Mohamed F.R., Elgendy M.S., El Barkouky E.M., Abdou A.M., Hatab M.H. (2008) Ochratoxicosis in broiler chickens: Functional and histological changes in target organs. International Journal of Poultry Science 7: 414-422.
  • Elissalde M.H., Ziprin R.L., Huff W.E., Kubena L.F. (1994) Effect of ochratoxin A on Salmonella challenged broilers chickens. Poultry Science 73: 1241-1248.
  • El-Nezami H., Kankaanp P., Salminen S., Ahokas J. (1998) Ability of dairy strains of lactic acid bacteria to bind a common food carcinogen, aflatoxin B1. Food and Chemical Toxicology 36: 321-332.
  • European Commission (2001) Opinion of the Scientific Committee on Animal Nutrition on the criteria for assessing the safety of micro-organisms resistant to antibiotics of human clinical and veterinary importance. European Commission, Health and Consumer Protection Directorate General, Directorate C, Scientific Opinions, Brussels, Belgium.
  • FAO (2002) Guidelines for the Evaluation of Probiotics in Food, Report of a Joint FAO/WHO Working Group on Drafting Guidelines for the Evaluation of Probiotics in Food. London, Ontario, Kanada, 30.04-01.05.2002.
  • Fink-Gremmels J. (1999) Mycotoxins: their impact on human and animal health. Veterinary Quarterly 21: 115-120.
  • Flannigan B., McCabe E.M., McGarry F. (1991) Allergenic and toxigenic microorganisms in houses. Journal of Applied Bacteriology 70: 61-73.
  • Frisvad J.C., Thrane U., Samson R.A., Pitt J.I. (2006) Important mycotoxins and the fungi which produce them. W: Advances in food mycology. Hocking A.D., Pitt J.I., Samson R.A., Thrane U., red. Springer, New York, pp. 3-32.
  • Fuchs S., Sontag G., Ehrlich V., Kundi M., Knasmüller S. (2008) Detoxification of patulin and ochratoxin A, two abundant mycotoxins, by lactic acid bacteria. Food and Chemical Toxicology 46: 1398-1407.
  • Fuller R. (1989) Probiotics in man and animals. Journal of Applied Bacteriology 66: 365-78.
  • Fuller R. (2004) What is a probiotic? Biologist 51: 232.
  • Fung W.Y., Lye H.S., Lim T.J., Kuan C.Y, Liong M.T. (2001) Role of probiotic on gut health. W: Probiotics. Biology, genetics and health aspects. Liong M.T., red. Springer, New York, pp. 139-166.
  • Gaggia F., Mattarelli P., Biavati B. (2010) Probiotics and prebiotics in animal feeding for safe food production. International Journal of Food Microbiology 141: S15-S28.
  • Gajęcka M., Stopa E., Tarasiuk M., Zielonka Ł., Gajęcki M. (2013) The expression of type-1 and type-2 nitric oxide synthase in selected tissues of the gastrointestinal tract during mixed mycotoxicosis. Toxins 5: 2281-2292.
  • Gallo A., Bruno K.S., Solfrizzo M., Perrone G., Mulè G., Visconti A., Baker S.E. (2012) New insight into the ochratoxin A biosynthetic pathway through deletion of a nonribosomal peptide synthetase gene in Aspergillus carbonarius. Applied and Environmental Microbiology 78: 8208-8218.
  • Gareis M. (1994) Maskierte Mykotoxine. Übersichten zur Tierernährung 22: 104-113.
  • Gareis M. (2006) Mikotoksyny – spojrzenie wstecz. [w:] Mikotoksyny i grzyby pleśniowe – zagrożenia dla człowieka i zwierząt. Grajewski J., red. Wydawnictwo UKW, Bydgoszcz, pp. 9-16.
  • Gareis M., Ceynowa J. (1994) Influence of the fungicide Matador (tebuconazole/triadimenol) on mycotoxin production by Fusarium culmorum. Zeitschrift für Lebensmittel-Untersuchung und Forschung 198: 244-248.
  • Gedek B.R. (1999) Adherence of Escherichia coli serogroup O 157 and the Salmonella Typhimurium mutant DT 104 to the surface of Saccharomyces boulardii. Mycoses 42: 261-264.
  • Geisen R., Schmidt-Heyd M. (2009) Physiological and molecular aspects of ochratoxin A biosynthesis. [w:] Physiology and genetics: Selected basic and applied aspects (The Mycota). Anke T., Weber D., red. Springer Verlag, pp. 353-376.
  • Gentles A., Smith E.E., Kubena L.F., Duffus E., Johnson P, Thompson J., Harvey R.B., Edrington T.S. (1999) Toxicological evaluations of cyclopiazonic acid and ochratoxin A in broilers. Poultry Science 78: 1380-1384.
  • Gill H.S. (2003) Probiotics to enhance anti-infective defences in the gastrointestinal tract. Best Practice & Research Clinical Gastroenterology 17: 755-773.
  • Gill H.S., Cross M.L. (2002) Probiotics and immune function. [w:] Nutrition and immune function. Calder P.C., Field C.J., Gill H.S., red. CABI Publishing, Wallingford, pp. 251-272.
  • Gobbetti M., Corsetti A., Rossi M. (1994) The sourdough microflora. Interactions between lactic acid bacteria and yeast: metabolism of amino acids. World Journal of Microbiology and Biotechnology 10: 275-279.
  • Goliński P., Chełkowski J., Grabarkiewicz-Szczęsna J., Szebiotko K. (1983) Wstępna ocena występowania nefropatii mikotoksynowej i pozostałości ochratoksyny A w nerkach świń. Medycyna Weterynaryjna 39: 407-409.
  • Gqaleni N., Smith J.E., Lacey J., Gettinby G. (1997) Effect of temperature, water activity and incubation time on production of aflatoxins and cyclopiazonic acid by an isolate of Aspergillus flavus in surface agar. Applied and Environmental Microbiology 63: 1048-1053.
  • Grajek W., Sip A. (2004) Biologiczne utrwalanie żywności z wykorzystaniem metabolitów bakterii mlekowych.[w:] Bakterie fermentacji mlekowej. Klasyfikacja, metabolizm, genetyka, wykorzystanie. Libudzisz Z., Walczak P., Bardowski J., red. Wydawnictwo PŁ, Łódź, pp. 175-226.
  • Grajek W., Sip A. (2006) Aktywność antagonistyczna mikroorganizmów probiotycznych wobec drobnoustrojów chorobotwórczych. Zakażenia 1: 49-54.
  • Grajewski J. (2003) Możliwość inaktywacji ochratoksyny „A” w badaniach in vitro oraz in vivo u kurcząt. Wydawnictwo UKW, Bydgoszcz, pp. 1-148.
  • Grajewski J. (2006) Mikotoksyny i mikotoksykozy zagrożeniem dla człowieka i zwierząt. [w:] Mikotoksyny i grzyby pleśniowe – zagrożenia dla człowieka i zwierząt, Grajewski J., red. Wydawnictwo UKW, Bydgoszcz, pp. 117-147.
  • Grajewski J., Błajet-Kosicka A., Twarużek M., Kosicki R., Drawc K. (2010) Występowanie mikotoksyn w materiałach paszowych w latach 2006-2009. IX Międzynarodowa Konferencja Naukowa: Mikotoksyny i grzyby pleśniowe. Bydgoszcz: 57-58.
  • Guarner F., Schaafsma G.J. (1998) Probiotics. International Journal of Food Microbiology 39: 237-238.
  • Gupta S., Jindal N., Khokhar R.S., Asrani R.K., Ledoux D.R., Rottinghaus G.E. (2008) Individual and combined effects of ochratoxin A and Salmonella enterica serovar Gallinarum infection on pathological changes in broiler chickens. Poultry Sciences 37: 265-272.
  • Gusils C., González S.N., Oliver G. (1999) Some probiotic properties of chicken lactobacilli. Canadian Journal of Microbiology 45: 981-987.
  • Guslandi M., Giollo P., Testoni P.A. (2003) A pilot trial of Saccharomyces boulardii in ulcerative colitis. European Journal of Gastroenterology and Hepatology 15: 697-698.
  • Haghighi H.R., Gong J., Gyles C.L., Hayes M.A., Zhou H., Sanei B., Chambers J.R., Sharif S. (2006) Probiotics stimulate production of natural antibodies in chickens. Clinical and Vaccine Immunology 13: 975-980.
  • Hague A., Elder D.J.E., Hicks D.J., Paraskeva C. (1995) Apoptosis in colorectal tumour cells: Induction by the short chain fatty acids butyrate, propionate and acetate and by the bile salt deoxycholate. International Journal of Cancer 60: 400-406.
  • Hamer H.M. Jonkers D.M., Renes I.B., Vanhoutvin S.A., Kodde A., Troost F.J., Venema K., Brummer R.J. (2010) Butyrate enemas do not affect human colonic MUC2 and TFF3 expression. European Journal of Gastroenterology and Hepatology 22: 1134-1140.
  • Hamilton P.B., Huff W.E., Harris J.R., Wyatt R.D. (1982) Natural occurrences of ochratoxicosis in poultry. Poultry Science 61: 1832-1841.
  • Hamilton P.B., Tung H.T., Harris J.R., Gainer J.H., Donaldson W.E. (1972) The effect of dietary fat on aflatoxicosis in turkeys. Poultry Science 51: 165-170.
  • Hammons S., Oh P.L., Martínez I., Clark K., Schlegel V.L., Sitorius E., Scheideler S.E., Walter J. (2010) A small variation in diet influences the Lactobacillus strain composition in the crop of broiler chickens. Systematic and Applied Microbiology 33: 275-281.
  • Harwig J., Kuiper-Goodman T., Scott P.M. (1983) Microbial food toxicants: Ochratoxins. W: Hanbook of food borne diseases of biological origin. Rechcigol M., red. CRC Press, Boca Raton FL, pp. 193-238.
  • Haskard C.A., El-Nezami H., Kankaanpaa P.E., Salminę S., Ahokas J.T. (2001) Surface binding of aflatoxin B1 by lactic acid bacteria. Applied and Environmental Microbiology 67: 3086-3091.
  • Hatakka K., Holma R., El-Nezami H., Suomalainen T., Kuisma M., Saxelin M., Poussa T., Mykkänen H., Korpela R. (2008) The influence of Lactobacillus rhamnosus LC705 together with Propionibacterium freudenreichii ssp. shermanii JS on potentially carcinogenic bacterial activity in human colon. International Journal of Food Microbiology128: 406-410.
  • Havenaar R. (2011) Intestinal health functions of colonic microbial metabolites: a review. Beneficial Microbes 2: 103-114.
  • Havenaar R., Huis In’t Veld J.M.J. (1992) Probiotics: a general view. [w:] Lactic acid bacteria in health and disease. Wood B.J.B., red. Elsevier Applied Science Publishers, London, pp. 151-170.
  • He J., Zhou T., Young J.C., Boland G.J., Scott P.M. (2010) Chemical and biological transformations for detoxification of trichothecene mycotoxins in human and animal food chains: a review. Trends in Food Science & Technology 21(2): 67-76.
  • Heathcote J.G. (1984) Aflatoxin and related toxins. [w:] Mycotoxins: production, isolation, separation and purification. Betina V., red. Elsevier, Amsterdam, pp. 89-130.
  • Higgins J.P., Higgins S.E., Vicente J.L., Wolfenden A.D., Tellez G., Hargis B.M. (2007a) Temporal effects of lactic acid bacteria probiotic culture on Salmonella in neonatal broilers. Poultry Science 86: 1662-1666.
  • Higgins S.E., Erf G.F., Higgins J.P., Henderson S.N., Wolfenden A.D., Gaona- Ramirez G., Hargis B.M. (2007b) Effect of probiotic treatment in broiler chicks on intestinal macrophage numbers and phagocytosis of Salmonella Enteritidis by abdominal exudate cells. Poultry Science 86: 2315-2321.
  • Hijova E., Chmelarova A. (2007) Short chain fatty acids and colonic health. Bratislava Medical Journal 108: 354-358.
  • Hill C., Guarner F., Reid G., Gibson G.R., Merenstein D.J., Pot B., Morelli L., Canani R.B., Flint H.J., Salminen S., Calder P.C., Sanders M.E. (2014) Expert consensus document: The International Scientific Association for Probiotics and Prebiotics consensus statement on the scope and appropriate use of the term probiotic. Nature Reviews Gastroenterology & Hepatology 11: 506-514.
  • Hooper L.V., Midtvedt T., Gordon J.I. (2002) How host-microbial interactions shape the nutrient environment of the mammalian intestine. Annual Review of Nutrition 22: 283-307.
  • Hosono A. (1992) Fermented milk in the orient. [w:] Functions of fermented milk: challenges for the health sciences. Nakazawa Y., Hosono A., red. Elsevier Science Publishers Ltd, Barking, pp. 61-78.
  • Huang M.K., Choi Y.J., Houde R., Lee J.W., Lee B., Zhao X. (2004) Effects of Lactobacilli and an acidophilic fungus on the production performance and immune responses in broiler chickens. Poultry Science 83: 788-795.
  • Huff W.E., Kubena L.F., Harvey R.B. (1988) Progression of ochratoxicosis in broiler chickens. Poultry Science 67: 1139-1146.
  • Hughes R., Rowland I.R. (2000) Metabolic activities of the gut microflora in relation to cancer. Microbial Ecology in Health and Disease 12: 179-185.
  • Hussein H.S., Brasel J.M. (2001) Toxicity, metabolism, and impact of mycotoxin on humans and animals. Toxicology 167: 101-134.
  • Huwig A., Freimund S., Käppeli O., Dutler H. (2001) Mycotoxin detoxication of animal feed by different adsorbents. Toxicology Letters 122: 179-188.
  • Huyghebaert G., Ducatelle R., Immerseel F.V. (2011) An update on alternatives to antimicrobial growth promoters for broilers. The Veterinary Journal 187: 182-188.
  • Hwang C.A., Draughon F.A. (1994) Degradation of ochratoxin A by Acinetobacter calcoaceticus. Journal of Food Protection 57(5): 410-414.
  • Ignacio E.D. (1995) Evaluation of the effect of yeast culture on the growth performance of broiler chicken. Poultry Science 74: 196-198.
  • Isolauri E., Sütas Y., Kankaanpää P., Arvilommi H., Salminen S. (2001) Probiotics: effects on immunity. American Journal of Clinical Nutrition 73: 444S-450S.
  • Jalili M., Jinap S., Noranizan A. (2010) Effect of gamma radiation on reduction of mycotoxins in black pepper. Food Control 21: 1388-1393.
  • Janocha A., Milczarek A., Osek M., Turyk Z. (2010) Efektywność bakterii probiotycznych i prebiotyku w żywieniu kurcząt brojlerów. Acta Scientiarum Polonorum, Zootechnica 9: 21-30.
  • Jędryczko R., Bancewicz E. (2000) Występowanie ochratoksyny A w paszach i komponentach paszowych w rejonie Warmii i Mazur. Biuletyn Naukowy. http://vetlabgroup.pl/artykuly/.
  • Jeleń H. (2001) Lotne metabolity wybranych grzybów z rodzaju Aspergillus i Penicillium jako wskaźniki obecności i biosyntezy toksyn. Roczniki AR w Poznaniu, zeszyt 322.
  • Jin L.Z., Ho Y.W., Abdullah N., Ali M.A., Jalaludin S. (1996a) Antagonistic effects of intestinal Lactobacillus isolates on pathogens of chicken. Letters in Applied Microbiology 23: 67-71.
  • Jin L.Z., Ho Y.W., Abdullah N., Ali M.A., Jalaludin S. (1998) Effects of adherent Lactobacillus cultures on growth, weight of organs and intestinal microflora and volatile fatty acids in broilers. Animal Feed Science and Technology 70: 197-209.
  • Jin L.Z., Ho Y.W., Abdullah N., Jalaludin S. (2000) Digestive and bacterial enzyme activities in broilers fed diets supplemented with Lactobacillus cultures. Poultry Science 79: 886-891.
  • Jin L.Z., Ho Y.W., Ali M.A., Abdullah N., Ong K.B., Jalaludin S. (1996b) Adhesion of Lactobacillus isolates to intestinal epithelial cells of chicken. Letters in Applied Microbiology 22: 229-232.
  • Kabak B., Dobson A.D.W., Var I. (2006) Strategies to prevent mycotoxin contamination of food and animal feed: a review. Critical Reviews in Food Science and Nutrition 46: 593-619.
  • Kapturowska A.U., Zielińska K.J., Stecka K., Kupryś M.P. (2010) Ocena skażenia pasz ochratoksyną A i metody ich dekontaminacji. Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering 55: 156-163.
  • Karaman M., Basmacioglu H., Ortatatli M., Oguz H. (2005) Evaluation of the detoxifying effect of yeast glucomannan on aflatoxicosis in broilers as assessed by gross examination and histopathology. British Poultry Science 46: 394-400.
  • Karpińska E., Błaszczak B., Kosowska G., Borzemska W.B. (2001) Growth of the intestinal anaerobes in the newly hatched chicks according to the feeding and providing with normal gut flora. Bulletin of the Veterinary Institute in Pulawy 45: 105-109.
  • Kassem G., Fayed R.H. (2012) Effect of yeat as feed suplement on behavioural and productive performance of broiler chickens. Life Science Journal 9: 4026-4031.
  • Khoury A., Atoui A. (2010) Ochratoxin A: general overview and actual molecular status. Toxins 2: 461-493.
  • Kim J.S., Ingale S.L., Kim Y.W., Kim K.H., Sen S., Ryu M.H., Lohakare J.D., Kwon I.K., Chae B.J. (2012) Effect of supplementation of multi-microbe probiotic product on growth performance, apparent digestibility, cecal microbiota and small intestinal morphology of broilers. Journal of Animal Physiology and Animal Nutrition 96: 618-626.
  • Klaenhammer T.R. (1993) Genetics of bacteriocins produced by lactic acid bacteria. FEMS Microbiology Reviews 12: 39-86.
  • Koutsos E.A., Arias V.J. (2006) Intestinal ecology: interactions among the gastrointestinal tract, nutrition and the microflora. Journal of Applied Poultry Research 15: 161-173.
  • Koynarski V., Stoev S.D., Grozeva N., Mirtcheva T. (2007) Experimental coccidiosis provoked by Eimeria adenoeides in turkey poults given ochratoxin A. Veterinarski Arhiv 77: 113-128.
  • Krogh P. (1976) Epidemiology of mycotoxin porcine nephropathy. Nordisk Veternaermedicin 28: 452-458.
  • Kubena L.F., Huff W.E., Harvey R.B., Yersin A.G., Elissalde M.H., Witzel D.A., Giroir L.E., Phillips T.D., Petersen H.D. (1991) Effects of hydrated sodium calcium aluminosilicates on growing turkey poults during aflatoxicosis. Poultry Science 70: 1823-1830.
  • Kuczyńska B. Wasilewska A., Biczysko M., Banasiewicz T., Drews M. (2011) Krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe – mechanizm działania, potencjalne zastosowanie kliniczne oraz zalecenia dietetyczne. Nowiny Lekarskie 80: 299-304.
  • Kuiper-Goodman T., Scott P.M. (1989) Risk assessment of the mycotoxin ochratoxin A. Biomedical and Environmental Sciences 2: 179-248.
  • Kumagai S. (1989) Intestinal absorption and excretion of aflatoxin in rats. Toxicology and Applied Pharmacology 97: 88-97.
  • Kumagai S., Kageaki A. (1982) Intestinal absorption and secretion of ochratoxin A in rat. Toxicology and Applied Pharmacology 64: 94-102.
  • Kumar A., Jindald N., Shukla C.L., Pal Y., Ledoux D.R., Rottinghaus G.E. (2003) Effect of ochratoxin A on Escherichia coli-challenged broiler chicks. Avian Disease 47: 415-424.
  • Kusumaningtyas E., Widiastuti R., Maryam R. (2006) Reduction of aflatoxin B1 in chicken feed using Saccharomyces cerevisiae, Rhizopus oligosporus and their combination. Mycopathologia 162: 307-311.
  • Kwiatek K., Osiński Z., Walczak M. (2012) Rejestracja dodatków paszowych w Unii Europejskiej. Życie Weterynaryjne 87(5): 414-416.
  • Kwiatek K., Patyra E., Walczak M. (2013) Rejestracja i urzędowa kontrola mikroorganizmów probiotycznych jako dodatków paszowych. VIII Międzynarodowa Konferencja Naukowa: Weterynaryjna higiena pasz – niepożądane i pożądane dodatki paszowe. Olsztyn: 53-65.
  • La Ragione R.M., Narbad A., Gasson M.J., Woodward M.J. (2004) In vivo characterization of Lactobacillus johnsonii FI9785 for use as a defined competitive exclusion agent against bacterial pathogens in poultry. Letters in Applied Microbiology 38: 197-205.
  • Larsen S. (1928) On chronic degeneration of the kidneys caused by mouldy rye. Maanedsskr Dyrl 40: 259-284.
  • Lawlor P. G., Lynch P.B. (2005) Mycotoxin management. African Farming and Food Processing 46:12-13.
  • Lee Y.K. (2009) Selection and maintenance of probiotic microorganisms. W: Handbook of Probiotics and Prebiotics. Lee Y.K., Salminen S., red. John Wuley & Sons., Inc. New Jersey, pp. 177-187.
  • Lewis L., Onsongo M., Njapau H., Szhurz-Rogers H., Luber G., Kieszak S., Nyamongo J., Backer L., Dahiye A.M., Misore A., DeCock K., Rubin C. (2005) Aflatoxin contamination of commercial maize products during an outbreak of acute aflatoxicosis in Eastern and Central Kenya. Environmental Health Perspectives 113: 1763-1767.
  • Libudzisz Z. (2003) Ekosystem jelitowy a probiotyki. [w:] Bakterie fermentacji mlekowej. Metabolizm, genetyka, wykorzystanie. Libudzisz Z., Walczak P., Bardowski J.. red. Wydawnictwo PŁ, Łódź, pp. 76-84
  • Lillehoj H.S., Trout J.M. (1996) Avian gut-associated lymphoid tissues and intestinal immune responses to Eimerica parasites. Clinical Microbiology Reviews 9: 349-360.
  • Lilly D.M., Stillwell R.H. (1965) Probiotics: Growth promoting factors produced by microorganisms. Science 147: 747-748.
  • Line J.E., Brackett R.E. (1995) Factors affecting aflatoxin B1 removal by Flavobacterium aurantiacum. Journal of Food Protection 58: 91-94.
  • Line J.E., Brackett R.E., Wilkinson R.E. (1994) Evidence for degradation of aflatoxin B1 by Flavobacterium aurantiacum. Journal of Food Protection 57: 788-791.
  • Ling W.H., Korpela R., Mykkänen H., Salminen S., Hänninen O. (1994) Lactobacillus strain GG supplementation decreases colonic hydrolytic and reductive enzyme activities in healthy female adults. Journal Nutrition 124: 18-23.
  • Ma Y.L., Guo T., Xu Z.R., You P., Ma J.F. (2006) Effect of Lactobacillus isolates on the adhesion of pathogens to chicken intestinal mucus in vitro. Letters in Applied Microbiology 42: 369-374.
  • Madrigal-Bujaidar E., Madrigal-Santillán O., Álvarez-González I., Morales- González J.A. (2011) Aflatoxin B1 – prevention of its genetic damage by means of chemical agents. [w:] Aflatoxins – detection, measurement and control. Torres- Pacheco, red. InTech Europe, Rijeka, pp. 251-282.
  • Marquardt R., Frohlich A. (1992) A review of recent advances in understanding ochratoxicosis. Journal of Animal Science 70: 3966-3988.
  • Marteau P., Shanahan F. (2003) Basic aspects and pharmacology of probiotics: an overview of pharmacokinetics, mechanisms of action and side-effects. Best Practice and Research Clinical Gastroenterology17: 725-740.
  • McCormick S.P. (2013) Microbial detoxification of mycotoxins. Journal of Chemical Ecology 39: 907-918.
  • Megalla S.M., Mohran M.A. (1984) Fate of aflatoxin B1 in fermented dairy products. Mycopathologia 88: 27-29.
  • Meji-Teniente L., Chapa-Oliver A.M., Vazquez-Cruz M.A., Torres-Pacheco I., Guevara-González R.G. (2011) Aflatoxins biochemistry and molecular biology – biotechnological approaches for control in crops. [w:] Aflatoxins – detection, measurement and control. Torres-Pacheco, red. InTech Europe, Rijeka, pp. 317-354.
  • Miecznikow E. (1907) O Naturze Ludzkiej – Zarys Filozofii Optymistycznej (tłumaczenie F. Wermiński). Wydawnictwo Biblioteka Naukowa, Warszawa.
  • Minto R.E., Townsend C.A. (1997) Enzymology and molecular biology of aflatoxin biosynthesis. Chemical Record 97: 2537-2555.
  • Mizak L., Gryko R., Kwiatek M., Parasion S. (2012) Probiotyki w żywieniu zwierząt. Życie Weterynaryjne 87(9): 736-742.
  • Morales-López R., Auclair E., García F., Esteve-Garcia E., Brufau J. (2009) Use of yeast cell walls; β-1, 3/1, 6-glucans; and mannoproteins in broiler chicken diets. Poultry Science 88: 601-607.
  • Morotomi M., Mutai M. (1986) In vitro binding of potent mutagenic pyrolysates to intestinal bacteria. Journal of the National Cancer Institute 11: 195-201.
  • Mountzouris K.C., Tsirtsikos P., Kalamara E., Nitsch S., Schatzmayr G., Fegeros K. (2007) Evaluation of the efficacy of a probiotic containing Lactobacillus, Bifidobacterium, Enterococcus, and Pediococcus strains in promoting broiler performance and modulating cecal microflora composition and metabolic activities. Poultry Sciences 86: 309-17.
  • Mountzouris K.C., Tsitrsikos P., Pakamidi I., Arvaniti A., Mohnl M., Schatzmayr G., Fegeros K. (2010) Effects of probiotic inclusion levels in broiler nutrition on growth performance, nutrient digestibility, plasma immunoglobulins, and cecal microflora composition. Poultry Science 89: 58-67.
  • Musa H.H., Wu S.L., Zhu C.H., Seri H.I., Zhu G.Q. (2009) The potential benefits of probiotics in animal production and health. Journal of Animal and Veterinary Advances 8: 313-321.
  • Nahm K.H. (1995) Possibilities for preventing mycotoxicosis in domestic fowl. World's Poultry Science Journal 51: 177-185.
  • Naidu A.S., Bidlack W.R., Clemens R.A. (1999) Probiotic spectra of lactic acid bacteria (LAB). Critical Reviews in Food Science and Nutrition 39: 13-126.
  • Nakamura J., Kubota Y., Miyaoka M., Saitoh T., Mizuno F., Benno Y. (2002) Comparison of four microbial enzymes in Clostridium and Bacteroides isolated from human feces. Microbiology and Immunology 46: 487-490.
  • Neldon-Ortiz D.L., Qureshi M.A. (1992) The effects of direct and microsomal activated aflatoxin B1 on chicken peritoneal macrophages in vitro. Veterinary Immunology and Immunopathology 31: 61-76.
  • Niderkorn V., Boudra H., Morgavi D.P. (2006) Binding of Fusarium mycotoxins by fermentative bacteria in vitro. Journal of Applied Microbiology 101(4): 849-56.
  • Niemiec J. (1998) Ochratoksyna A w paszy a wyniki produkcyjne kur i brojlerów. IV Konferencja Naukowa. Mikotoksyny w żywności i paszach, Bydgoszcz, 74-78.
  • Niemiec J., Borzmska W., Roszkowski J., Karpińska E. (1990) Influence of ochratoxin A contaminated feed on chick embryogenesis. Archiv für Geflügelkunde 54: 70-73.
  • Niemiec J., Stępińska M., Riedel J., Szeleszczuk P. (2005) The effect of feeding ochratoxin A-contaminated died to broiler breeding flocks on the chickens performance. Journal of Animal and Feed Sciences 14: 471-474.
  • Nowak A., Libudzisz Z. (2004) Mutagenne i karcynogenne metabolity tworzone przez mikroflorę jelita grubego człowieka. Postępy Mikrobiologii 43: 321-339.
  • Nowak A., Śliżewska K., Libudzisz Z. (2010) Probiotyki – historia i mechanizmy działania. Żywność-nauka, technologia, jakość 4 (71): 5-19.
  • Obermen H. (2004) Bakterie fermentacji mlekowej wczoraj i dzisiaj. [w:] Bakterie fermentacji mlekowej. Klasyfikacja, metabolizm, genetyka, wykorzystanie. Libudzisz Z., Walczak P., Bardowski J., red. Wydawnictwo PŁ, Łódź, pp. 7-25.
  • Oguz H., Parlat S.S. (2004) Effects of dietary mannanoligosaccharide on performance of Japanese quail affected by aflatoxicosis. South African Journal of Animal Science 34: 144-148.
  • Ohland C.L., MacNaughton W.K. (2010) Probiotic bacteria and intestinal barrier function. American Journal of Physiology – Gastrointestinal and Liver Physiology 298: G807-G819.
  • Onifode A.A., Babatunde G.M., Afonja S.A., Ademola S.G., Adesina E.A. (1998) The effect of a yeast culture addition to a low-protein diet on the performance and carcass characteristics of broiler chickens. Poultry Science 77: 44-46.
  • Otutumi L.K., Góis M.B., de Moraes Garcia E.R., Loddi M.M. (2012) Variations on the efficacy of probiotics in poultry. [w:] Probiotic in Animals. Rigobelo E.C., red. InTech Europe, Rijeka, pp. 203-230.
  • Pardo E., Marin S., Sanchis V., Ramos A.J. (2004) Prediction of fungal growth and ochratoxin A production by Aspergillus ochraceus on irradiated barley grain as influenced by temperature and water activity. International Journal of Food Microbiology 95: 79-88.
  • Park D.L. (1993) Perspectives on mycotoxin decontamination procedures. Food Additives and Contaminants 10: 49-60.
  • Park J.J., Smalley E.B., Chu F.S. (1996) Natural occurrence of Fusarium mycotoxins in field samples from the 1992 Wisconsin corn crop. Applied and Environmental Microbiology 62: 1642-1648.
  • Parker R.B. (1974) Probiotics, the other half of the antibiotic story. Animal Nutrition and Health 29: 4-8.
  • Patent PL 212061 z dnia 24.11.2004. Michałowski P., Śliżewska K., Libudzisz Z., Motyl I., Klewicka E., Biernasiak J., Zabielski P. Probiotyczny stymulator wzrostu dla zwierząt monogastrycznych zwłaszcza dla trzody chlewnej i drobiu.
  • Patent PL 214504 z dnia 25.06.2010. Klewicka E., Śliżewska K., Libudzisz Z., Otlewska A. Nowy szczep bakterii mlekowych Lactobacillus brevis.
  • Peraica M., Radić B., Lucić A., Pavlović M. (1999) Toxic effects of mycotoxins in humans. Bulletin of the World Health Organization 77: 754-766.
  • Pérez-Sotelo L.S., Talavera-Rojas M., Monroy-Salazar H.G., Lagunas-Bernabé S., Cuarón-Ibargüengoytia J.A., Jimenez R.M., Vázquez-Chagoyán J.C. (2005) In vitro evaluation of the binding capacity of Saccharomyces cerevisiae Sc47 to adhere to the wall of Salmonella spp. Revista Latinoamericana de Microbiologia 47: 70-75.
  • Petryna M. (2010) Zanieczyszczenie pasz ochratoksyną A, zearalenonem i deoksyniwalenolem w latach 2005-2009. IX Międzynarodowa Konferencja Naukowa: Mikotoksyny i grzyby pleśniowe. Bydgoszcz: 53-54.
  • Petryna M., Jadżyn B. (2008) Zanieczyszczenie pasz ochratoksyną A w latach 2005-2007. VIII Międzynarodowa Konferencja Naukowa: Mikotoksyny i grzyby pleśniowe. Bydgoszcz: 39-40.
  • Petterson J.A., Burkholder K.M. (2003) Application of prebiotics and probiotics in poultry production. Poultry Science 82: 627-631.
  • Pfohl-Leszkowicz A., Petkova-Bocharova T., Chernozemsky I.N., Castegnaro M. (2002) Balkan endemic nephropathy and associated urinary tract tumours: a review on aetiological causes and the potential role of mycotoxins. Food Additives and Contaminants 19: 282-302.
  • Pimpukdee K., Kubena L.F., Bailey C.A., Huebner H.J., Afriyie-Gyawu W., Philips T.D. (2004) Aflatoxin-induces toxicity and depletion of hepatic vitamin A in young chicks: protection of chicks in the presence of low levels of NovaSil Plus in the diet. Poultry Science 83: 737-744.
  • Pinelli E., Adlouni C.E., Pipy B., Quartulli F., Pfohl-Leszkowicz A. (1999) Roles of cyclooxygenase and lipoxygenases in ochratoxin A genotoxicity in human epithelial lung cells. Environmental Toxicology and Pharmacology 7: 95-107.
  • Piontek M. (2004) Grzyby pleśniowe i ocena zagrożenia mikotoksycznego w budownictwie mieszkaniowym. Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra, pp. 1-174.
  • Piotrowska M. (2012) Wykorzystanie mikroorganizmów do usuwania mikotoksyn z żywności i pasz. Postępy Mikrobiologii 51: 109-119.
  • Piotrowska M., Śliżewska K., Nowak A., Zielonka Ł., Żakowska Z., Gajęcka M., Gajęcki M. (2014) The effect of experimental Fusarium mycotoxicosis on microbiota diversity in porcine ascending colon contents. Toxins 6: 2064-2081.
  • Piotrowska M., Zakowska Z. (2000) The biodegradation of ochratoxin A in food products by lactic acid bacteria and baker's yeast. [w:] Progress in Biotechnology (Food Biotechnology). Bielecki S., Tramper J., Polak J., red. Elsevier, Amsterdam, pp. 307-310.
  • Piotrowska M., Zakowska Z. (2005) The elimination of ochratoxin A by lactic acid bacteria strains. Polish Journal of Microbiology 54(4): 279-286.
  • Piotrowska M., Żakowska Z. (2008) Mikotoksyny w żywności, zagrożenia zdrowotne. [w:] Mikrobiologia techniczna. Mikroorganizmy w biotechnologii, ochronie środowiska i produkcji żywności. Libudzisz Z., Kowal K., Żakowska Z., red. Tom 2 Wydawnictwo PWN Warszawa, pp. 289-303.
  • Piva G., Galvano F., Pietri A., Piva A. (1995) Detoxification methods of aflatoxins. A review. Nutrition Research 15: 767-776.
  • Pizzolitto R.P., Armando M.R., Salvano M.A., Dalcero A.M., Rosa C.A. (2013) Evaluation of Saccharomyces cerevisiae as an antiaflatoxicogenic agent in broiler feedstuffs. Poultry Science 92: 1655-1663.
  • Pizzolitto R.P., Bueno D.J., Armando M.R., Cavaglieri L., Dalcero A.M., Salvano M.A. (2011) Binding of aflatoxin B1 to lactic acid bacteria and Saccharomyces cerevisiae in vitro: A useful model to determine the most efficient microorganism. [w:] Aflatoxins-Biochemistry and Molecular Biology. Guevara-Gonzalez R.G. red. InTech Rijeka, pp. 323-346.
  • Pleština R. (1996) Nephrotoxicity of ochratoxin A. Food Additives and Contaminants 13: 49-50.
  • PN-EN ISO 6887-4:2005 Mikrobiologia żywności i pasz. Przygotowanie próbek, zawiesiny wyjściowej i rozcieńczeń dziesięciokrotnych do badań mikrobiologicznych.
  • PN-EN ISO 7218:2008 Mikrobiologia żywności i pasz. Wymagania ogólne i zasady badań mikrobiologicznych.
  • Praveena Y.S.N., Padmini P.C. (2011) Antibacterial activities of mycotoxins from newly isolated filamentous fungi. International Journal of Plant, Animal and Environmental Sciences 1: 8-13.
  • Priyankarage N., Silva S.S.P., Gunarante S.P., Kothalawala H., Palliyaguru M.W.C.D., Gunawardana G.A. (2003) Efficacy of probiotics and their effects on performance, carcase characteristics, intestinal microflora and Salmonella incidence in broilers. British Poultry Science 44: 26-27.
  • Quezada T., Cuéllar H., Jaramillo-Juárez F., Valdivia A.G., Reyes J.L. (2000) Effects of aflatoxin B1 on the liver and kidney of broiler chickens during development. Comparative Biochemistry and Physiology – Part C: Toxicology and Pharmacology 125: 265-272.
  • Rafter J., Bennett M., Caderni G., Clune Y., Hughes R., Karlsson P.C., Klinder A., O’Riordan M., O’Sullivan G.C., Pool-Zobel B., Rechkemmer G., Roller M Rowland I., Salvadori M., Thijs H., Van Loo J., Watzl B., Collins J.K. (2007) Dietary synbiotics reduce cancer risk factors in polypectomized and colon cancer patients. American Society for Clinical Nutrition 85: 488-496.
  • Raju M.V., Devegowda G. (2000) Influence of esterified-glucomannan on performance and organ morphology, serum biochemistry and haematology in broilers exposed to individual and combined mycotoxicosis (aflatoxin, ochratoxin and T-2 toxin). British Poultry Science 41: 640-650.
  • RASFF Rapid Alert System for Food and Feed (2013) Preliminary Annual Report, pp. 1-15.
  • Rawal S., Kim J.E., Coulombe R.A. (2010) Aflatoxin B1 in poultry: toxicology, metabolism and prevention. Research in Veterinary Science 89: 325-331.
  • Revolledo L., Ferreira A.J.P., Mead G.C. (2006) Prospects in Salmonella control: competitive exclusion, probiotics, and enhancement of avian intestinal immunity. The Journal of Applied Poultry Research 15: 341-351.
  • Richard J.L. (2007) Some major mycotoxins and their mycotoxicoses – an overview. International Journal of Food Microbiology 119: 3-10.
  • Rocha M.E.B., Freire F.Ch.O., Maia F.E.F., Guedes M.I.F., Rondina D. (2014) Mycotoxins and their effects on human and animal health. Food Control 36: 159-165.
  • Rodricks J.V., Hesseltine C.W., Mehlman M.A. (1977) Mycotoxins in human and animal health. Pathotox Publishers Inc., Park Forest South, IL, pp. 67-69.
  • Roth A., Chakor K., Creppy E.E., Kane A., Räschenthaler R., Dirheimer G. (1988) Evidence for an enterohepatic circulation of ochratoxin A in mice. Toxicology 48: 293-308.
  • Rouibah K. (2010) Morfologiczne i czynnościowe wykładniki zatrucia kurcząt ochratoksyną A. Praca Doktorska wykonana w Katedrze Patologii, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu.
  • Rountree R. (2002) Proven therapeutic benefits of high quality probiotics. Applied Nutritional Science Reports 4: 1-6.
  • Rowland I.R., Grasso P. (1975) Degradation of N-nitrosamines by intestinal bacteria. Applied and Environmental Microbiology 29: 7-12.
  • Rozporządzenie (WE) Nr 1831/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 sierpnia 2003 roku w sprawie dodatków stosowanych w żywieniu zwierząt.
  • Rozporządzenie (WE) Nr 429/2008 dnia 25 kwietnia 2008 roku w sprawie szczególnych zasad wykonania rozporządzenia (WE) Nr 1831/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady w zakresie sporządzania i przedstawiania wniosków oraz oceny dodatków paszowych i udzielania zezwoleń na dodatki paszowe.
  • Rozporządzenie Komisji (UE) Nr 165/2010 z dnia 26 lutego 2010 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1881/2006 ustalające najwyższe dopuszczalne poziomy niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych w odniesieniu do aflatoksyn.
  • Rozporządzenie Komisji (UE) Nr 594/2012 z dnia 5 lipca 2012 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1881/2006 w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych zanieczyszczeń ochratoksyną A, polichlorowanymi bifenylami o działaniu niepodobnym do dioksyn i melaminą w środkach spożywczych.
  • Rozporządzenie Komisji (WE) Nr 1881/2006 z dnia 19 grudnia 2006 r. ustalające najwyższe dopuszczalne poziomy niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych.
  • Sahebghalam H., Sani A.M., Mehraban M. (2013) Bio-detoxification of AFB1 in animal feeds using Saccharomyces cerevisiae. Journal of Innovation in Food Science and Technology 3: 99-104.
  • Salminen S. (1996) Uniqueness of probiotic strains. International Dairy Federation Nutrition Newsletter 5: 16-18.
  • Salminen S., von Wright A., Morelli L., Marteau P., Brassart D., de Vos W.M., Fondén R., Saxelin M., Collins K., Mogensen G., Birkeland S.E., Mattila- Sandholm T. (1998) Demonstration of safety of probiotics – a review. International Journal of Food Microbiology 44: 93-106.
  • Sanders M.E. (2009) How do we know when something called „probiotic” is really a probiotic? A guideline for consumers and health professionals. Functional Food Reviews 1: 3-12.
  • Sanders M.E., Gibson G., Harsharnjit S.G., Guarner F. (2007) Probiotics: their potential to impact human health. CAST Issue Paper 36: 1-20.
  • Sanders M.E., Lenoir-Wijnkoop I., Salminen S., Merenstein D.J., Gibson G.R., Petschow B.W., Nieuwdorp M., Tancredi D.J., Cifelli C.J., Jacques P., Pot B. (2014) Probiotics and prebiotics: prospects for public health and nutritional recommendations. Annals of the New York Academy of Sciences. 1309: 19-29.
  • Sangare L., Zhao Y., Folly Y.M.E., Chang J., Li J., Selvaraj J.N., Xing F., Zhou L., Wang Y., Liu Y. (2014) Aflatoxin B1 degradation by a Pseudomonas strain. Toxins 6(10): 3028-3040.
  • Schaafsama G. (1996) State-of-the-art concerning probiotic strains in milk products. International Dairy Federation Nutrition Newsletter 5: 23-24.
  • Schatzmayr G., Zehner F., Täubel M., Schatzmayr D., Klimitsch A., Loibner A.P., Binder E.M. (2006) Microbiologicals for deactivating mycotoxins. Molecular Nutrition & Food Research 50: 543-551.
  • Schoental R. (1980) A corner of history. Moses and Mycotoxins. Preventive Medicine 9: 159-161.
  • Scholtyssek S., Niemiec J., Bauer J. (1987) Ochratoxin A im legehennenfutter. Einfluss auf legeleistung und eiqualität. Archiv für Geflügelkunde 51: 234-240.
  • Schrezenmeir J., dr Vrese M. (2001) Probiotics, prebiotics and synbiotics – approaching a definition. American Society for Clinical Nutrition 73: 361S-364S.
  • Shetty P.H., Hald B., Jespersen L. (2007) Surface binding of aflatoxin B1 by Saccharomyces cerevisiae strains with potential decontaminating abilities in indigenous fermented foods. International Journal of Food Microbiology 113: 41-46.
  • Shetty P.H., Jespersen L. (2006) Saccharomyces cerevisiae and lactic acid bacteria as potential mycotoxin decontaminating agents. Trends in Food Sciences & Technology 17: 48-55.
  • Shi Y.H., Xu Z.R., Feng J.L., Wang C.Z. (2006) Efficacy of modified montmorillonite nanocomposite to reduce the toxicity of aflatoxin in broiler chicks. Animal Feed Science and Technology 129: 138-148.
  • Sicilliano R.A., Mazzeo M.F. (2012) Molecular mechanisms of probiotic action: a proteomic perspective. Current Opinion in Microbiology 15: 390-396.
  • Siegel D., Babuscio T. (2011) Mycotoxin management in European cereal trading sector. Food Control 22: 1145-1153.
  • Sinha K.K. (2001) Decontamination of mycotoxins and food safety. Toxicology Letters 122: 179-188.
  • Skrede G., Herstad O., Sahlstrøm S., Holck A., Slinde E., Skrede A. (2003) Effects of lactic acid fermentation on wheat and barley carbohydrate composition and production performance in the chicken. Animal Feed Science and Technology 105: 135-148.
  • Skrinjar M., Rasic J.L., Stojicic V. (1996) Lowering of ochratoxin A level in milk by yoghurt bacteria and bifidobacteria. Folia Microbiologica 41: 26-28.
  • Slizewska K., Nowak A., Libudzisz Z., Blasiak J. (2010) Probiotic preparation reduces the faecal water genotoxicity in chickens fed with aflatoxin B1 contaminated fodder. Research in Veterinary Science 89: 391-395.
  • Słońska A., Klimuszko D. (2010) Bakteriocyny probiotycznych pałeczek z rodzaju Lactobacillus. Postępy Mikrobiologii 40: 87-96.
  • Smirnov A., Perez R., Amit-Romach E., Sklan D., Uni Z. (2005) Mucin dynamics and microbial populations in chicken small intestine are changed by dietary probiotic and antibiotic growth promoter supplementation. Journal of Nutrition 135:187-192.
  • Smith E.E., Kubena L.F., Braithwaite R.B., Harvey R.B., Phillips T.D., Reine A.H. (1992) Toxicological evaluation of aflatoxin and cyclopiazonic acid in broiler chickens. Poultry Science 71: 1136-1144.
  • Smith T.K., Diaz G., Swamy H.V.L.N. (2005) Current concepts in mycotoxicoses in swine. [w:] The Mycotoxin Blue Book. Diaz D, red. Nottingham University Press, Nottingham, pp. 235-248.
  • Smulikowska S. (2005) Dodatki paszowe. [w:] Zalecenia żywieniowe i wartość pokarmowa pasz. Normy żywienia drobiu. Smulikowska S., Rutkowski A., red. Wydawnictwo Instytut Fizjologii i Żywienia Zwierząt PAN, Jabłonna, pp. 26-31.
  • Smulikowska S., Śliżewska K., Biernasiak J., Mieczkowska A., Michałowski P. (2005) The effect of a probiotic composed of Lactobacillus and yeasts, and of flavomycin on the performance and faecal microflora of broiler chickens. Journal of Animal and Feed Sciences 14, Suppl. 1: 483-485.
  • Snoeyenbos G.H., Weinack O.M., Smyser C.F. (1978) Protecting chicks and poults from Salmonella by oral administration of “normal” gut microflora. Avian Diseases 22: 273-287.
  • Sokołowski M. (1983) Zawartość mikotoksyn w mieszankach i komponentach paszowych na podstawie badań własnych. Medycyna Weterynaryjna 39: 294-296.
  • Solcan C., Coman I., Solcan G.H. (2008) Histological lesions of the liver in chicken’s ochratoxicosis. Lucrări Stintifice Medicină Veterinară 41: 898-903.
  • Solcan C., Coman I., Solcan G.H., Miron L., Oprean O.Z. (2008) Histological and ultrastructural lesions of the kidney in experimental ochratoxicosis of broiler chickens. Veterinary Medicine 65: 91-95.
  • Sorenson W.G. (1993) Mycotoxins, toxic metabolites of fungi. W: Fungal infections and immune responses. Murphy J.W., red. Plenum Press, New York, pp. 469-491.
  • Sperti G.S. (1971) Probiotics. West Point (CT), AVI Publishing Co.
  • Spring P., Wenk C., Dawson K.A., Newman K.E. (2000) The effects of dietary mannanoligosaccharides on cecal parameters and the concentrations of enteric bacteria in the ceca of Salmonella challenged broiler chicks. Poultry Science 79: 205-211.
  • Stoev S.D., Djuvinov D., Mirtcheva T., Pavlov D., Mantle P. (2002) Studies on some feed additives giving partial protection against ochratoxin A toxicity in chicks. Toxicology Letters 135: 33-50.
  • Størmer F.C., Hansen E.E., Pedersen J.I., Hvistendal G., Aasen A.J. (1981) Formation of (4R)-and (4S)-4-hydroxyochratoxin A from ochratoxin A by liver microsomer from various species. Applied and Environmental Microbiology 42: 1051-1056.
  • Størmer F.C., Støren O., Hansen E.E., Pedersen J.I. (1983) Formation of (4R)- and (4S)-4-hydroxyochratoxin A and 10-hydroxyochratoxin A from ochratoxin A by rabbit liver microsomes. Applied and Environmental Microbiology 45: 1183-1187.
  • Sultana N., Hanif N.Q. (2009) Mycotoxin contamination in cattle feed and feed ingredients. Pakistan Veterinary Journal 29(4): 211-213.
  • Szeleszczuk P. (2005) Weterynaryjne aspekty stosowania żywych kultur mikroorganizmów w praktyce drobiarskiej. Magazyn Weterynaryjny 1(14): 51-52.
  • Szeleszczuk P., Niemiec J., Bielecki W. (2007) Influence of different levels of ochratoxin A in the diet on morphological changes in immunological system and humoral and cellular immunity in hens and their progeny. Archiv für Geflügelkunde 71: 19-24.
  • Szylit O., Champ M., Ait-Abdelkader N., Raibaud P. (1980) Role of five Lactobacillus strains on carbohydrate degradation in monoxenic chickens. Reproduction Nutrition Development 20: 1701-1706.
  • Szymeczko R., Topoliński T., Burlikowska K., Piotrowska A., Bogusławska-Tryk M., Błaszyk J. (2010) Effects of different levels of rape seeds in the diet on performance, blood and bone parameters of broiler chickens. Journal of Central European Agriculture 11: 393-400.
  • Śliżewska K. (2010) Najlepsze metody walki ze skutkami działania mikotoksyn. Hodowca Drobiu 4: 20-24.
  • Śliżewska K. (2014) Mikotoksyny a żywienie zwierząt. Hodowca Drobiu 9: 26-34.
  • Śliżewska K., Biernasiak J., Libudzisz Z. (2006) Probiotyki jako alternatywa dla antybiotyków. Zeszyty Naukowe Politechniki Łódzkiej 984: 79-91.
  • Śliżewska K., Nowak A., Piotrowska M., Żakowska Z., Gajęcka M., Zielonka Ł., Gajęcki M. (2015) Cecal enzyme activity in gilts following experimentally induced Fusarium mycotoxicosis. Polish Journal of Veterinary Sciences 18: 191-197.
  • Śliżewska K., Piotrowska M. (2014) Reduction of ochratoxin A in chicken feed using probiotic. Annals of Agricultural and Environmental Medicine 21: 676-680.
  • Śliżewska K., Smulikowska S. (2011) Detoxification of aflatoxin B1 and change in microflora pattern by probiotic in vitro fermentation of broiler feed. Journal of Animal and Feed Sciences 20: 300-309.
  • Štyriak I., Čonková E., Kmet V., Böhm J., Razzazi E. (2001) The use of yeast for microbial degradation of some selected mycotoxin. Mycotoxin Research 174: 24-27.
  • Štyriak I., Čonková E., Razzazi E., Böhm J. (1998) Zahamowanie produkcji mikotokyn i ich biodegradacja przez Lactobacillus i drożdże. [w]: IV Konferencja Naukowa: Mikotoksyny w żywności i paszach. Bydgoszcz.
  • Tasteyre A., Barc M.C., Karjalainen T., Bourlioux P., Collignon A. (2002) Inhibition of in vitro cell adherence of Clostridium difficile by Saccharomyces boulardii. Microbial Pathogenesis 32: 219-225.
  • Tejada-Castañeda Z.I., Ávila-Gonzalez E., Casaubon-Huguenin M.T., Cervantes- Olivares R.A., Vásquez-Peláez C., Hernández-Baumgarten E.M., Moreno- Martinez E. (2008) Biodetoxification of aflatoxin-contaminated chick feed. Poultry Science 87: 1569-1576.
  • Tomás M.S., Otero C.M., Ocaña V., Nader-Macias E.M. (2004) Production of antimicrobial substances by lactic acid bacteria I: determination of hydrogen peroxide. Methods in Molecular Biology 268: 337-346.
  • Topcu A., Bulat T., Wishah R., Boyaci I.H. (2010) Detoxification of aflatoxin B1 and patulin by Enterococcus faecium strains. International Journal of Food Microbiology 139: 202-205.
  • Topping D.L., Clifton P.M. (2001) Short-chain fatty acids and human colonic function: roles of resistant starch and nonstarch polysaccharides. Physiological Reviews 81: 1031-1064.
  • Trail F., Mahanti N., Linz J. (1995) Molecular biology of aflatoxin biosynthesis. Microbiology 141: 755-765.
  • Truszczyński M., Pejsak Z. (2006) Wpływ stosowania u zwierząt antybiotyków na lekooporność bakterii chorobotwórczych dla człowieka. Medycyna Weterynaryjna 62: 1339-1343.
  • Usleber E., Märtlbauer E. (2006) Mikotoksyny w artykułach spożywczych pochodzenia zwierzęcego. [w:] Mikotoksyny i grzyby pleśniowe – zagrożenia dla człowieka i zwierząt. Grajewski J., red. Wydawnictwo UKW, Bydgoszcz, pp. 107-115.
  • Van der Aa Kühle A., Skovgaard K., Jespersen L. (2005) In vitro screening of probiotic properties of Saccharomyces cerevisiae var. boulardii and food-borne Saccharomyces cerevisiae strains. International Journal of Food Microbiology 101: 29-39.
  • Vandevoode L., Woestyhe M.V., Bruyneel B., Christiaens H., Verstaetc W. (1992) Critical factors governing the competitive behaviour of lactic and bacteria in mixed cultures. [w:] The lactic acid bacteria in health and disease. Wood B.J.B., red. Elsevier Science Publisher LTD, London and New York, pp. 447-475.
  • Vardon P.J., McLaughlin C., Nardinelli C. (2003) Potential economic costs of Mycotoxins in the United States. W: Mycotoxins: Risks in Plant, Animal, and Human Systems, CAST Task Force Report No. 139, Ames, Iowa, pp. 136-142.
  • Varga J., Kocsubé, Péteri Z., Vágvölgyi C., Tóth B. (2010) Chemical, physiological and biological approaches to prevent ochratoxin induced toxicoses in humans and animals. Toxins 2: 1718-1750.
  • Varga J., Péteri Z., Tábori K., Téren J., Vágvölgyi C. (2005) Degradation of ochratoxin A and other mycotoxins by Rhizopus isolates. International Journal of Food Microbiology 99: 321-328.
  • Varga J., Rigo K., Teren J. (2000) Degradation of ochratoxin A by Aspergillus species. International Journal of Food Microbiology 59: 1-7.
  • Vinderola G., Ritieni A. (2015) Role of probiotics against mycotoxins and their deleterious effects. Journal of Food Research 4: 10-21.
  • Voigt M.N., Wyatt R.D., Ayres J.C., Koehler P.E. (1980) Abnormal concentrations of B vitamins and amino acids in plasma, bile, and liver of chicks with aflatoxicosis. Applied and Environmental Microbiology 40: 870-875.
  • Völkel I., Schröer-Merker E., Czerny C.P. (2011) The carry-over of mycotoxins in products of animal origin with special regard to its implications for the European food safety legislation. Food and Nutrition Sciences 2: 852-867.
  • Vukelic M., Sotaric B., Belicza M. (1992) Pathomorphology of Balkan endemic nephropathy. Food and Chemical Toxicology 30: 193-200.
  • Waśkiewicz A., Beszterda M., Kostecki M., Zielonka Ł., Goliński P., Gajęcki M. (2014) Deoxynivalenol in the gastrointestinal tract of immature gilts under per os toxin application. Toxins 6: 973-987.
  • Wei Y.H., Lu C.Y., Lin T.N., Wei R.D. (1985) Effect of ochratoxin A on rat liver mitochondrial respiration and oxidative phosphorylation. Toxicology 36: 119-30.
  • WHO-IARC World Health Organization International Agency for Research on Cancer. (1993) Some naturally occurring substances: food items and constituents, heterocyclic aromatic amines and mycotoxins. IARC Monographs on the Evaluation of Carcinogenic Risks to Humans, Vol. 56.
  • Wicklow D.T., Hesseltine C.W., Shotwell O.L., Adams G.L. (1980) Interference competition and aflatoxin levels in corn. Postharvest and Mycotoxins 70: 761-764.
  • Wild C.P., Gong Y.Y. (2010) Mycotoxins and human disease: a largely ignored global health issue. Carcinogenesis 31(1): 71-82.
  • Yiannikouris A., Francois J., Poughon L., Dussap C.G., Bertin G., Jeminet G., Jouany J.P. (2004) Adsorption of zearalenone by beta-D-glucans in Saccharomyces cerevisiae cell wall. Journal of Food Protection 67: 1195-1200.
  • Yiannikouris A., Jouany J.P. (2002) Les mycotoxines dans les aliments des ruminants, leur devenir et leurs effets chez l'animal. INRA Productions Animales 15: 3-16.
  • Young J.C. (1986) Reduction in levels of deoxynivalenol in contaminated corn by chemical and physical treatment. Journal of Agricultural and Food Chemistry 34: 465-467.
  • Young J.C., Trenholm H.L., Friend D.W., Prelusky D.B. (1987) Detoxification of deoxynivalenol with sodium bisulfite and evaluation of the effects when pure mycotoxin or contaminated corn was treated and given to pigs. Journal of Agricultural and Food Chemistry 35: 259-261.
  • Youssef G.A., Ezzeldeen N.A., Mostafa A.M., Sherif N.A. (2011) Effects of isolated Lactobacillus acidophilus as a probiotic on chicken vaccinated and infected with Salmonella typhimurium. Global Veterinaria 7: 449-455.
  • Zalecenia Komisji (WE) Nr 576/2006 z dnia 17 sierpnia 2006 r. w sprawie obecności deoksyniwalenolu, zearalenonu, ochratoksyny A, T-2 i HT-2 oraz fumonizyn w produktach przeznaczonych do żywienia zwierząt.
  • Zgłoszenie patentowe 396640 z dnia 14.10.2011. Motyl I., Śliżewska K., Libudzisz Z., Otlewska A. Szczep bakterii mlekowych Lactobacillus paracasei.
  • Zhang W., Xue B., Li M., Mu Y., Chen Z., Li J., Shan A. (2014) Screening a strain of Aspergillus niger and optimization of fermentation conditions for degradation of Aflatoxin B1. Toxins 6(11): 3157-3172.
  • Zhang X.B., Ohta Y. (1991) Binding of mutagens by fractions of lactic acid bacteria on mutagens the cell wall skeleton. Journal of Dairy Science 74: 1477-1481.
  • Zhang Z.F., Kim I.H. (2014) Effects of multistrain probiotics on growth performance, apparent ileal nutrient digestibility, blood characteristics, cecal microbial shedding, and excreta odor contents in broilers. Poultry Science 93: 364-370.
  • Żakowska Z., Piotrowska M. (2000) Mikotoksyny – wtórne metabolity grzybów strzępkowych. [w:] Mikrobiologia i higiena w przemyśle spożywczym. Żakowska Z., Stobińska H., red. Wydawnictwo PŁ, Łódź, pp. 115-131.
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.baztech-67fe51ea-b141-414d-8a7a-05756dd52330
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.