Współczesne problemy suwerenności państwa w przestrzeni powietrznej

• Autorzy: Bielawski R.

Warianty tytułu

EN

Contemporary problems of state sovereignty in airspace

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Artykuł przedstawia próbę zidentyfikowania i przedstawienia wybranych problemów suwerenności w przestrzeni powietrznej. Wyjaśniono w nim pojęcia suwerenności oraz suwerenności państwa w przestrzeni powietrznej. Przedstawiono ich znaczenie, genezę oraz ewolucję. W artykule omówione zostały dwa przypadki zestrzelenia cywilnego statku powietrznego z pasażerami na pokładzie. Jeden z nich miał miejsce w 1983 roku, natomiast drugi był incydentem sprzed kilku miesięcy. Na ich podstawie zanalizowano problemy wynikające z zapewnienia suwerenności w przestrzeni powietrznej oraz skutki takich działań. W artykule zaprezentowano kwestie terroryzmu lotniczego. Skupiono uwagę na relacjach NATO – Rosja w przeciwdziałaniu oraz wczesnym wykryciu obiektów klasy RENEGADE, które zagrażają bezpieczeństwu państwa i mogą wpłynąć na ograniczenie jego suwerenności w przestrzeni powietrznej.

EN

This article is an attempt to identify and present selected problems of sovereignty in airspace. It explains the concept of sovereignty and State sovereignty in airspace. There are meanings, origins and evolutions. The article discusses two incidents where civilian aircraft with passengers on board were shot down. One of them took place in 1983, while the second was several months before that incident. The problems arising from the guarantee of sovereignty in airspace and the effects of such activities are investigated. The article includes the issue of air terrorism. Focus was given to NATO – Russia relations in the prevention and early detection of objects of the RENEGADE class, as objects that threaten the security of the State and affecting the reduction of its sovereignty in airspace.

Słowa kluczowe

PL

suwerenność; przestrzeń powietrzna; terroryzm lotniczy; NATO

EN

sovereignty; airspace; air terrorism; NATO

• Wydawca: Akademia Sztuki Wojennej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe AON
• Rocznik: 2015
• Tom: nr 1(98)
• Strony: 122--140
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., wykr.

Twórcy

autor

Bielawski R.

• Akademia Obrony Narodowej

Bibliografia

• 1. Konwencja o międzynarodowym lotnictwie cywilnym podpisana w Chicago dnia 7 grudnia 1944 r. (Official Gazette of 26 June 1959).
• 2. Opinia prawna w sprawie statusu prawnomiędzynarodowego przestrzeni powietrznej nad Półwyspem Krymskim po zajęciu Krymu przez Federację Rosyjską (ze szczególnym uwzględnieniem kompetencji ICAO) z dnia 14 lipca 2014 r. available on http://wszystkoconajwazniejsze.pl/opinia-bas/ [accessed: 08 08 2014].
• 3. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 31 października 2007 r. w sprawie wykonywania funkcji wynikających ze zwierzchnictwa w polskiej przestrzeni powietrznej oraz umacniania obronności na czas pokoju (Official Gazette of the 2007 No. 210, poz. 1523).
• 4. Strategia obronności Rzeczypospolitej Polskiej. Strategia sektorowa do strategii bezpieczeństwa narodowego Rzeczypospolitej Polskiej. Warsaw: MON, 2009.
• 5. Balawajder G., Granica państwa jako kategoria wielowymiarowa. [w:] Pogranicze Polish Borderlands Studies nr 1/2013, p. 44-56.
• 6. Berezowski C., Międzynarodowe prawo lotnicze. Warsaw 1964.
• 7. Glen A., Terroryzm lotniczy. Istota zjawiska, organizacja przeciwdziałania. Warsaw: Publisher AON, 2014.
• 8. Markiewicz T.,M., Funkcjonalne bloki przestrzeni powietrznej jako instrument polityki regionalnej zarządzania ruchem lotniczym w Europie. Zeszyty Naukowe AON nr 1(78) 2010 [ISSN 0867-2245]. 2010, p. 54-85.
• 9. Nowak B., Akty terroryzmu w lotnictwie cywilnym a takijsko-hasko-montrealski system międzynarodowego lotniczego prawa karnego. [w:] Studia Europejskie 3/2003, p. 115-134.
• 10. Nowak B., Problemy bezpieczeństwa w międzynarodowym lotnictwie cywilnym w świetle konwencji haskiej z 1970 r. [w:] Studia Europejskie 3/2001, p. 125-135.
• 11. Polkowska M., Suwerenność państwa w przestrzeni powietrznej. Geneza, zakres i ewolucja. Warszawa: LIBER, 2009.
• 12. Rosicki R., O suwerenności [w:] Przegląd Naukowo-Metodyczne nr 4/2010, p. 63-72.
• 13. Winczorek P., Suwerenność suwerennie oddana. available on http://archiwum.rp.pl [accessed: 08 08 2014].
• 14. Zając G., Zastosowanie reżimu konwencji chicagowskiej w zakresie badania wypadków lotniczych w lotnictwie cywilnym i państwowym [w:] Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego 2011/2012, p. 66-82.
• 15. Żylicz M., Prawo lotnicze międzynarodowe, europejskie i krajowe. Warszawa: LexisNexis, 2011.
• 16. Żylicz M., Prawo międzynarodowego transportu lotniczego. Warszawa: Wydanie UW, 1995.
• 17. http://easa.europa.eu/ [accessed: 08.08.2014].
• 18. http://www.eurocontrol.int/news/ [accessed: 08.08.2014].