System gotowości obronnej państwa w aspekcie zmian prawno-organizacyjnych po uchwaleniu ustawy o obronie ojczyzny

• Autorzy: Lewandowski Grzegorz

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0054.8282

Warianty tytułu

EN

The system of defence readiness of the state in the aspect of legal and organisational change safter the adoption of the act on the defence of the homeland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W ostatnim okresie, szczególnie po rozpoczęciu pełnoskalowego konfliktu na Ukrainie, nastąpiły niekorzystne zmiany w środowisku bezpieczeństwa militarnego Polski, w tym zagrożone zostały żywotne interesy narodowe. W związku z tym, istnieje konieczność właściwego przygotowania systemu obronnego państwa, stąd istotne znaczenie ma system gotowości obronnej państwa, który jest elementem spajającym system obronny, umożliwiający jego czuwanie i adekwatną reakcję na różnorodne zagrożenia. W pierwszym etapie artykułu omówiono zasadnicze zmiany prawne, wprowadzone w wyniku narastającego zagrożenia bezpieczeństwa militarnego państwa. Następnie przedstawiono istotę systemu gotowości obronnej państwa, w końcowym etapie wskazano na dysfunkcje prawno-organizacyjne systemu gotowości obronnej państwa, wskazując jednocześnie propozycje rozwiązań w tym zakresie. W zakończeniu, wskazano na zasadniczy problem w omawianym obszarze, to znaczy konieczność stworzenia systemu gotowości obronnej umożliwiającego szybką i elastyczną reakcję państwa na zagrożenia, których źródła wynikają z działań polityczno-militarnych innych państw.

EN

In the recent period, especially after the beginning of the full-scale conflict in Ukraine, there have been adverse changes in the Polish military security environment, including threats to vital national interests. Therefore, there is a need to properly prepare the defence system of the state. That is why the defence readiness system of the state is of great importance, as it is the element that binds the defence system together, enabling it to be vigilant and respond adequately to various threats. The first stage of the article discusses the fundamental legal changes introduced by the as a result of the growing threat to the military security of the state. Next, the essence of the state defence readiness system was presented, and in the final stage, the legal and organisational dysfunctions of the state defence readiness system were indicated, at the same time proposing solutions in this area. In conclusion, the main problem in this area was pointed out, i.e. the need to create a defence readiness system enabling a quick and flexible response of the state to threats whose sources result from the political and military activities of other countries.

Słowa kluczowe

PL

działania hybrydowe; przygotowania obronne; system obronny państwa; podsystem militarny i niemilitarny; gotowość obronna państwa; gotowość mobilizacyjna i bojowa sił zbrojnych; stan wojenny

• Wydawca: Akademia Marynarki Wojennej im. Bohaterów Westerplatte
• Czasopismo: Rocznik Bezpieczeństwa Morskiego
• Rocznik: 2024
• Tom: R. XVIII
• Strony: 163--180
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., rys.

Twórcy

autor

Lewandowski Grzegorz

• Akademia Sztuki Wojennej

Bibliografia

• 1. Auerbach W., Laprus M. (red.). 1979. Leksykon Wiedzy Wojskowej, MON.
• 2. Groszek Z. 2016. Gotowość państwa do obrony i ochrony, Difin.
• 3. Instrukcja planowania mobilizacyjnego i gotowości bojowej, Sztab. Gen. WP, Warszawa 2021.
• 4. Kitler W. 2020. Bezpieczeństwo narodowe, teoria i praktyka, Towarzystwo Wiedzy Obronnej.
• 5. Królikowski H. 2023. Obrona Ojczyzny – komentarz, Wolters Kluwer.
• 6. Kulińczyk B. 1973. Rozważania o gotowości obronnej państwa, Myśl Woj-skowa, nr 4, s.21.
• 7. Mróz P. 2018. Siły Zbrojne RP wobec wyzwań i zagrożeń xxi wieku, ASzWoj.
• 8. Nowak D., Lewandowski G., Lidwa W. 2022. Funkcjonowanie państwa warunkach zewnętrznego zagrożenia państwa i w czasie wojny. Prawno-organizacyjne zasady działania administracji publicznej i organów dowodzenia sił zbrojnych w warunkach zewnętrznego zagrożenia państwa i w czasie wojny, ASzWoj.
• 9. Rozporządzenie Rady Ministrów z 2022 roku w sprawie gotowości obronnej państwa, numer projektu: RD-593,(projekt RM).
• 10. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 21 września 2004 r. w sprawie gotowości obronnej państwa, Dz.U. 2004 nr 219 poz. 2218.
• 11. Siewiera J., Bełza L. 2023. Prezydencka ustawa strategiczna. Odpowiedź państwa na zagrożenia hybrydowe, podprogowe i konwencjonalne, Bezpieczeństwo Narodowe, BBN 2023/42, s. 13.
• 12. Strategia Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej, BBN, Warszawa 2020.
• 13. Świat po pandemii COVID-19 z wojną w Ukrainie w tle, Raport NUP 2x35, Centrum Doktryn i Szkolenia SZ, 2023.
• 14. Ustawa z dnia 29 sierpnia 2002 r. o stanie wojennym oraz o kompetencjach Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych i zasadach jego podległości konstytucyjnym organom Rzeczypospolitej Polskiej, Dz.U. 2002 nr 156 poz. 1301.
• 15. Ustawa o działaniach organów władzy państwowej na wypadek zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa, druk nr 3605 (projekt Prezydenta RP).
• 16. Ustawa z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny, Dz.U. 2022 poz. 655.
• 17. Ustawa z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej, Dz.U. 1967 nr 44 poz. 220.
• 18. Wojnarowski J. 2012. Gotowość Systemu bezpieczeństwa narodowego, AON.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr POPUL/SP/0154/2024/02 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki II" - moduł: Popularyzacja nauki (2025).