Realizm, interpretacja, poznanie : zagadnienie obronności w kręgu pytań zasadniczych

• Autorzy: Filipowicz Stanisław

Identyfikatory

DOI

10.37055/pno/149971

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Objectives: Powiązanie rozważań z zakresu nauki o obronności z refleksją filozoficzną dotyczącą zagadnienia realizmu. Podkreślenie fundamentalnego znaczenia kategorii interpretacji i rozumienia w kształtowaniu podstaw wiedzy powiązanej z pojęciem soft power. Methods: Wykorzystanie instrumentarium hermeneutyki - analiza struktur pojęciowych kształtujących osnowę zróżnicowanych i kolidujących ze sobą koncepcji ładu politycznego, z uwzględnieniem dynamiki przemian kształtujących nowe imaginarium światowej polityki. Rezus: Artykuł podkreśla rolę pytań zasadniczych, sytuujących problematykę obronności w obszarze, który wyznacza kategoria rozumienia, kierując tym samym refleksję naukową z zakresu nauki o obronności na tory rozważań ukazujących sporność fundamentalnych pojęć odnoszących się do problematyki ładu politycznego i koncepcji działania związanych realizacją podstawowych interesów państwa. Przedstawia zagadnienie obronności jako wyzwanie interpretacyjne domagające się myślenia wariantowego, uwzględniającego złożoność tradycji intelektualnych uczestniczących w kształtowaniu różnorodnych koncepcji polityki. Ukazuje interpretację jako zasadniczy element potencjału tworzącego zaplecze systemów soft power. Podkreśla fundamentalne znaczenie wiedzy ukształtowanej w kategoriach rozumienia, podejmując argumentację na rzecz zaprezentowania hermeneutyki jako jednego z kluczowych aspektów nauki o obronności. Oświetla kontrowersje dotyczące dwóch odrębnych tradycji myślenia o polityce: idealizmu i realizmu. Conclusions: Artykuł pozwala zaakcentować przydatność instrumentarium hermeneutyki w kształtowaniu poznawczego potencjału nauki o obronności. Ukazując zasadniczą rolę języka, i związanych z językiem struktur pojęciowych, umożliwia skupienie uwagi na zagadnieniu konceptualnych ram polityki obronności i roli jaką odgrywa w ich kształtowaniu imaginarium kodujące obrazy rzeczywistości. Skłania do postawienia w centrum refleksji naukowej dotyczącej zagadnienia obronności pytań odnoszących się do pojęcia „rzeczywistości”. Najbardziej konkretnym efektem podejmowanych wywodów jest zaznaczenie fundamentalnej wagi przemian oznaczających odwrót od idealistycznych.

Słowa kluczowe

PL

idealizm; realizm; interpretacja; poznanie; ład polityczny; ład międzynarodowy

• Wydawca: Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego
• Czasopismo: Przegląd Nauk o Obronności
• Rocznik: 2021
• Tom: R. 6, Nr 12
• Strony: 66--81
• Opis fizyczny: Bibliogr. 30 poz.

Twórcy

autor

Filipowicz Stanisław

• Uniwersytet Warszawski, ul. Krakowskie Przedmieście 26/28, 00-927 Warszawa, Poland

• https://orcid.org/0000-0003-1111-6642

Bibliografia

• [1] Abel, G. (2014) Świat jako znak i interpretacja. Warszawa: Aletheia.
• [2] Bacon, F. (1961) Novum Organum. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Naukowe.
• [3] Baert, P. et al. (2013) Teorie społeczne w wieku XX i dzisiaj. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos Sp. z o. o.
• [4] Beckwith, Ch. (2020) Imperia Jedwabnego Szlaku. Od epoki brązu do czasów obecnych. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• [5] Brook, T. et al. (2020) Święty ład. Stosunki międzynarodowe w Azji od czasów Czyngis–Chana. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• [6] Deleuze, G. (1999) Filozofia krytyczna Kanta. Doktryna władz. Gdańsk: Wydawnictwo Słowo obraz terytoria.
• [7] Diggins, J. P. (2011) Why Niebuhr Now?. Chicago: The University of Chicago Press.
• [8] Dmowski, R. (1933) Myśli nowoczesnego Polaka. Warszawa: Wydawnictwo Capital.
• [9] Filipowicz, S. (2019) Idola theatri. Interpretacja i zagadnienie realizmu. Teoria polityki, 3.
• [10] Hassner, P. (2022) Koniec pewników. Eseje o wojnie, pokoju i przemocy. Warszawa: Wydawnictwo Sic!.
• [11] Kagan, R. (2018) The Jungle Grows Back. America and Our Imperiled World Order. New York: Vintage.
• [12] Kaplan, R. (1999) An Empire Wilderness. Travels into America’s Future. New York: Vintage.
• [13] Kaplan, R. (2017) Earning the Rockies. How Geography Shapes America’s Role in the World. New York: Vintage.
• [14] Kaplan, R. (2018) The Return of Marco Polo’s World. War, Strategy, and American Interests in the Twenty–first Century. New York: Vintage.
• [15] Kaplan, R. (2013) The Revange of Geography. What the Map Tells us About Coming Conflicts and The Battle Against Fate. New York: Vintage.
• [16] Kissinger, H. (2016) Porządek światowy. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne.
• [17] Kupchan, Ch. (2013) No One’s World: The West, The Rising Rest, and the Coming Global Turn. Oxford: Oxford University Press.
• [18] Lieven, A. et al. (2006) Ethical Realism: A Vision for America’s Role in the World. New York: Vintage.
• [19] Lorenc, W. (2019) Filozofia hermeneutyczna. Inspiracje, klasycy, radykalizacje. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Naukowe.
• [20] Lyotard, J. F. (1997) Kondycja ponowoczesna. Warszawa: Wydawnictwo Fundacji Aletheia.
• [21] Macaes, B. (2019) The Dawn of Eurasia. On the Trial of the New World Order. London: Penguin Books.
• [22] Machiavelli, N. (1993) Rozważania nad pierwszym dziesięcioksięgiem historii Rzymu Liwiusza. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
• [23] Mearsheimer, J. (2018) The Great Delusion. Liberal Dreams and International Realities. London: Yale University Press.
• [24] Mearsheimer, J. (2019) Tragizm polityki wielkich mocarstw. Kraków: Wydawnictwo Universitas.
• [25] Putnam, H. (2013) Dlaczego świat nie jest wyrobem gotowym. Wiele twarzy realizmu i inne eseje. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Naukowe.
• [26] Ricoeur, P. (1975) Egzystencja i hermeneutyka – rozprawy o metodzie. Warszawa: Wydawnictwo De Agostini Polska Sp. z o. o.
• [27] Said, E. W. (2005) Orientalizm. Poznań: Zysk i S-ka.
• [28] Taylor, Ch. (2016) The Language Animal. The Full Shape of the Human Linguistic Capacity. Cambridge: Harvard University Press.
• [29] Wittgenstein, L. (2008) Dociekania filozoficzne. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Naukowe.
• Electronical sources
• [1] Varghese, R. (2018) Marxist world. What did you expect from capitalism?. Available at: https://www.foreignaffairs.com/articles/world/2018-06-14/marxist-world.

Uwagi

Dwa liczbowania bibliografii