To live better: The Sonnenland estate in Jelenia Góra against the backdrop of the activities of the Schlesische Heimstätte

Ostrowska-Bies, Marta

doi:10.48234/WK68SBETTER

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

To live better: The Sonnenland estate in Jelenia Góra against the backdrop of the activities of the Schlesische Heimstätte

Autorzy

Ostrowska-Bies Marta

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Pobierz

Identyfikatory

DOI

10.48234/WK68SBETTER

Warianty tytułu

Mieszkać lepiej: osiedle Sonnenland w Jeleniej Górze na tle działań Schlesische Heimstätte

Języki publikacji

Abstrakty

Building societies operating in the region were to be the solution to the housing problems prevailing in the Weimar Republic after the First World War. One of them was the Schlesische Heimstätte, carrying out its mission of building small, cheap, standardized houses in the Silesian Province. One of them was the Sonnenland estate of single-family houses in Jelenia Góra, completed in 1935. For this purpose, the architect from Jelenia Góra, Hans Höpfner, developed a new type of house - “Rübezahl”. The considerations contained in the paper are intended to show how this catalogue design fit into the standards of social housing at that time and to what extent it was possible, in the case of unified and standardized architecture, to include the themes of the style of the Karkonosze region. The problem of the statutory conservation of this type of buildings and contemporary attempts to include it in the local cultural and natural landscape is another, separate subject discussed in this paper.

Rozwiązaniem problemów mieszkaniowych w Republice Weimarskiej po I wojnie światowej miały być działające regionalnie towarzystwa budowlane. Jednym z nich było Schlesische Heimstätte, realizujące budowę niewielkich, tanich, standaryzowanych domów w Prowincji Śląskiej. W początkach działalności, w pierwszej połowie lat dwudziestych XX wieku, pod kierownictwem architekta Ernsta Maya towarzystwo wypracowało teoretyczne i praktyczne ramy działania, m.in. opracowało katalog 16 typów budynków nawiązujących stylistycznie do architektury wiejskiej. Zrealizowane w roku 1935 osiedle domów jednorodzinnych „Sonnenland” powstało we współpracy z Schlesische Heimstätte. Na potrzeby tego założenia jeleniogórski architekt Hans Höpfner opracował nowy typ domu – „Rübezahl”. Artykuł ukazuje, jak ów katalogowy projekt wpisywał się w ówczesne standardy domów socjalnych i na ile możliwe było, w przypadku architektury typizowanej i standaryzowanej, włączenie wątków stylu regionu Karkonoszy.

Słowa kluczowe

Silesia Jelenia Góra Schlesische Heimstätte architecture interwar period

Śląsk Jelenia Góra Schlesische Heimstätte architektura XX-lecie międzywojenne

Wydawca

Zarząd Główny Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków

Czasopismo

Wiadomości Konserwatorskie

Rocznik

2021

Tom

Nr 68S

Strony

62--71

Opis fizyczny

Bibliogr. 37 poz., il.

Twórcy

autor

Ostrowska-Bies Marta

Bibliografia

Archive materials / Archiwalia
1. Archiwum Państwowe we Wrocławiu, oddział Zielona Góra, Akta Miasta Zielona Góra, ref. 3905.
2. Archiwum Państwowe we Wrocławiu, oddział Zielona Góra, Akta Miasta Zielona Góra, ref. 5422.
3. Archiwum Państwowe we Wrocławiu, oddział Zielona Góra, Akta Miasta Zielona Góra, ref. 5696.
4. Archiwum Państwowe we Wrocławiu, oddział Zielona Góra, Akta Miasta Zielona Góra, ref. 8709.
Source texts / Teksty źródłowe
5. Hirschberger Einwohnerbuch 1939, Hirschberg 1939.
6. Statistische Jahrbuch der Stadt Breslau, Breslau 1924.
7. Vorläufige Ergebnisse der Volkszählung im Deutschen Reich vom 16. Juni 1925, „Sonderhefte zu Wirtschaft und Statistik” 1925, vol. 5, Sonderheft 2.
Secondary sources / Opracowania
8. Ludwig Bogna, Osiedla mieszkaniowe w krajobrazie wałbrzyskiego okręgu górniczo-przemysłowego (1850–1945), Wrocław 2010.
9. Störtkuhl Beate, Ernst May i Schlesische Heimstätte, [in:] Ernst May 1886–1970, ed. J. Ilkosz,, Wrocław 2012.
10. Störtkuhl Beate, Modernizm na Śląsku 1900–1939. Architektura i polityka, transl. B. Ilkosz, Wrocław 2018.
11. Trocka-Leszczyńska Elżbieta, Wiejska zabudowa mieszkaniowa w regionie sudeckim, Wrocław 1995.
Press publications / Publikacje prasowe
12. Ausstellung der schlesischen Heimstätte auf der Bau- und Betriebstechnischen Ausstellung in Breslau, “Schlesisches Heim” 1924, Jg 5, b. 3.
13. Baumgarten Friedrich, Einiges aus der Tätigkeit der Schlesischen Heimstätte in den Jahren 1920 bis 1924, “Schlesisches Heim” 1924, vol. 5, b. 12.
14. Breslauer Baumesse vom 18. bis 20. Mai, “Ostdeutsche Bauzeitung” 1922, vol. 20, No. 38.
15. Das deutsche Siedlungswerk, “Ostdeutsche Bauzeitung”1934, vol. 32, No. 1949.
16. Das Siedlungs-Mindetsprogramm, “Ostdeutsche Bauzeitung” 1934, vol. 32, No. 19.
17. Dunaj Leon, 10 Jahre Schlesische Heimstätte, “Schlesisches Heim” 1930, vol. 11, b. 8.
18. Erbs Karl, Die deutsche Siedlungsausstellung in Muenchen, “Ostdeutsche Bauzeitung” 1934, vol. 32, No. 33.
19. Fessler Peter, Die Mustersiedlung Ramersdorf unter Lupe. “Deutsche Bauzeitung” 1934, vol. 68, b. 36.
20. Gönnewein Otto, Zum neuen Wohnungsrecht, “Deutsche Rechts-Zeitschrift” 1947, vol. 2, b. 1.
21. Grotte Alfred (?), Baumesse und Bauausstellung Breslau 1924, “Zentralblatt der Bauverwaltung” 1924, vol. 44, No. 27.
22. Grotte Alfred, Breslauer Baumesse 1922, “Zentralblatt der Bauverwaltung” 1922, vol. 42, No. 60.
23. Kononowicz Wanda, Wrocławskie dokonania urbanisty i architekta Ernsta Maya w latach 1919–1925 – etapem w drodze do funkcjonalnego Frankfurtu, “Kwartalnik Architektury i Urbanistyki” 2020, No. 1–2.
24. L., Deutsche Siedlungsausstellung München 1934, “Deutsche Bauzeitung” 1934.
25. Langer Kurt, Breslauer Baumesse, “Ostdeutsche Bauzeitung” 1922, vol. 20, No. 43.
26. Ludwig Bogna, Działalność spółki Schlesisches Heim pod kierunkiem Ernsta Maya na terenie Wałbrzyskiego Okręgu Przemysłowego, “Quart” 2007, No. 4, issue 06.
27. Ludwig Bogna, Osiedle mieszkaniowe w uzdrowisku na początku XX wieku. Wymogi planistyczne i realizacja na przykładzie osiedla przy ulicy Kasztanowej w Szczawnie-Zdroju, “Wiadomości Konserwatorskie – Journal of Heritage Conservation” 2020, No. 62.
28. Ludwig Bogna, The Greenery of Early Modernist Housing Estates: The 1919–1927 Wałbrzych Agglomeration, “Sustainability” 2021, vol. 13, issue 3921.
29. M. O.u., Das Heimathäusel in Krummhübel, “Der Wanderer im Riesengebirge” 1936, vol. 56, No. 12.
30. May Ernst, Das Ausstellungshaus der Schlesisches Heimstätte: auf der Breslauer Technischen Messe, “Schlesisches Heim” 1922, vol. 3, b. 5.
31. May Ernst, Das Mittelstandhaus mit Einbaumöbeln der Schlesischen Heimstätte auf der betriebschaftlichen und Bauasstellung in Breslau, “Schlesisches Heim” 1924, vol. 5, b. 12.
32. May Ernst, Die Grundtypen der Schlesischen Heimstätte mit Finanzierungstabelle, “Schlesisches Heim” 1924, Jg 5, b. 3, b. 4.
33. May Ernst, Wohnungsfürsorge, “Schlesisches Heim” 1924, vol. 5, b. 5.
34. Meffert Otto, Die Mustersiedlung Muenchen-Ramersdorf, “Ostdeutsche Bauzeitung” 1934, vol. 32, No. 37.
35. Mustersiedlung Ramersdorf. Deutsche Siedlungs-Ausstellun München 1934, “Deutsche Bauzeitung” 1934, vol. 68, b. 34.
36. Ostrowska-Bies Marta, The Karkonosze House at Lower Silesian Crafts and Industry Exhibition in 1905, “Quart” 2020, No. 1, issue 55.
37. Urbanik Jadwiga, Notheime – Ergonomically designed crisis houses of the building cooperative Schlesische Heimstätte, “Universal Access in Human-Computer Interaction. Design for All and Accessibility Practice” 2013.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-677bbdb8-7069-4e26-9cf7-1e7bb266b553