Sukcesja i chemizm roślinności na zrekultywowanym składowisku odpadów posodowych w Janikowie

• Autorzy: Siuta J. , Sienkiewicz J. , Dyguś K. H.

Identyfikatory

DOI

10.15199/62.2016.3.38

Warianty tytułu

EN

Plant succession and chemistry on reclaimed soda waste disposal site at Janikowo

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedstawiono wyniki badań sukcesji roślinnej oraz składu mineralnego roślinności po 13 latach rekultywacji terenu składowiska odpadów posodowych w Janikowie. Rekultywacja prowadzona była z wykorzystaniem komunalnych osadów ściekowych. Ukształtowanie trwałej roślinności na ponad 100 ha składowiska było konieczne z uwagi na wysoki stopień uciążliwości odpadów dla środowiska. W latach 2000–2008 na technicznie rekultywowanych powierzchniach powstała zwarta pokrywa roślinna, która podlegała dalszej agrotechnicznej pielęgnacji. W wyniku tych zabiegów, zależnie od sposobu rekultywacji, powstały zbiorowiska roślinne o charakterze łąk świeżych lub zbiorowiska murawowo-ruderalne. Rozwój szaty roślinnej i zmiany chemizmu roślin były przedmiotem badań monitoringowych. Rozwój szaty roślinnej w latach 2001–2015 zilustrowano fotograficznie.

EN

The nos. of self-seeded plant species growing on calcareous (A) and ashy (B) substrates reclaimed for 13 years with sewage sludge were 92 and 76, resp. The dominant vegetation class Stellrietea mediae and Molinio-Arrhenatheretea occurred on the substrate (A) at 23 and 28 species, resp., while on the substrate (B) at 31 and 18, resp. The mineral content in plants was comparable to that found in meadow plants growing in the natural environment.

Słowa kluczowe

PL

składowisko odpadów posodowych; Janikowo; ochrona środowiska

EN

soda waste disposal site; Janikowo; environmental

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przemysł Chemiczny
• Rocznik: 2016
• Tom: T. 95, nr 3
• Strony: 541--547
• Opis fizyczny: Bibliogr. 26 poz., tab., rys.

Twórcy

autor

Siuta J.

• Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa

autor

Sienkiewicz J.

• Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy, ul. Krucza 5/11d, 00-548 Warszawa

autor

Dyguś K. H.

• Wyższa Szkoła Ekologii i Zarządzania, Warszawa

Bibliografia

• [1] K. Boroń, E. Zając, S. Klatka, Inż. Ekol. 2000, nr 1, 58.
• [2] I. Krzak [w:] Problemy ekologii krajobrazu, t. 17, Struktura przestrzenno- funkcjonalna krajobrazu, (red. A. Szponar i S. Horska-Schwarz), Uniwersytet Wrocławski, Wrocław 2005, 283.
• [3] J. Siuta, Inż. Ekol. 2007, nr 19, 38.
• [4] H.P. Linder, Kew Bulletin 1987, 42, 297.
• [5] K. Falińska, Ekologia roślin, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997, 368.
• [6] https://www.google.com/maps/, dostęp 16 sierpnia 2015 r.
• [7] J. Siuta, J. Sienkiewicz, K.H. Dyguś, Rozwój szaty roślinnej i gleby na składowisku odpadów posodowych w Janikowie, Monografia IOŚ-PIB, Warszawa 2013.
• [8] J. Siuta, R. Sienkiewicz, Inż. Ekol. 2001, nr 3, 43.
• [9] J. Siuta, Ochr. Środ, Zasobów Naturalnych 2005, 28, 61.
• [10] Rozporządzenie Ministra Środowiska, Zasobow Naturalnych i Leśnictwa z dnia 11 sierpnia 1999 r. w sprawie warunkow, jakie muszą być spełnione przy wykorzystaniu ściekow na cele nieprzemysłowe, Dz. U.1999, nr 22, poz. 81.
• [11] J. Braun-Blanquet, Pflanzensoziologie, Grundzüge der Vegetationskunde 3. Aufl. Springer, Vienna-New York 1964, 865.
• [12] F. Fukarek, Fitosocjologia, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1967.
• [13] W. Matuszkiewicz. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001, 537.
• [14] Z. Mirek, H. Piękoś-Mirkowa, A. Zając, M. Zając, Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski, Wyd. W. Szafer Institute of Botany, PAS, Krakow 2002.
• [15] H. Trzcińska-Tacik, Fragm. Flor. Geobot. 1966, 12, nr 3, 243.
• [16] A. Kabata-Pendias, H. Pendias, Pierwiastki śladowe w środowisku biologicznym, Wyd. Geologiczne, Warszawa 1976, 229.
• [17] A. Kabata-Pendias, H. Pendias, Biogeochemia pierwiastków śladowych, PWN, Warszawa 1993, 304.
• [18] A. Ostrowska, G. Porębska, Skład chemiczny roślin, jego interpretacja i wykorzystanie w ochronie środowiska, Warszawa 2002.
• [19] K. Dyguś, J. Siuta, G. Wasiak, M. Madej, Roślinność składowisk odpadów komunalnych i przemysłowych, Wyższa Szkoła Ekologii i Zarządzania, Warszawa 2012.
• [20] J. Urbańska, K. Urbański, Geomatics Environ. Eng. 2012, 6, nr 4, 83, http://dx.doi.org/10.7494/geom.2012.6.4.83.
• [21] E. Zając, J. Zarzycki, J. Elem. 2012, 17, nr 3, 525.
• [22] J. M. Ninot, P. Herrero, A. Ferre, R. Guardia, Appl. Vegetation Sci. 2001, nr 4, 29.
• [23] L. Kucharski, Szata roślinna łąk Polski Środkowej i jej zmiany w XX stuleciu, Wyd. Uniwersytetu Łodzkiego, Łodź 1990.
• [24] L. Kutyna, M. Nieczkowska, Folia Pomer. Univ. Technol. Stetin., Agric. Aliment. Pisc. Zootech. 2009, 271, nr 10, 87.
• [25] L. Kutyna, Z. Czerwiński, E. Młynkowiak, Folia Pomer. Univ. Technol. Stetin., Agric. Aliment. Pisc. Zootech. 2010, 281, nr 16, 31.
• [26] E. Młynkowiak, I. Kutyna, Łąkarstwo w Polsce (Grassland Science in Poland) 2011, 14, 85.

Uwagi

PL

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.