PL EN


Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników
Powiadomienia systemowe
  • Sesja wygasła!
Tytuł artykułu

Radiocarbon ages of bones from Vistulian (Weichselian) cave deposits in Poland and their stratigraphy

Autorzy
Treść / Zawartość
Identyfikatory
Warianty tytułu
Języki publikacji
EN
Abstrakty
EN
Twenty-six bone samples from cave sediments mainly of Vistulian (Weichselian) age were radiocarbon (AMS) dated. The material comes from seven localities in the Krakow-Czestochowa Upland and in Podhale (southern Poland). These are: the Komarowa Cave, the Deszczowa Cave, the Upper Rock Shelter of the Deszczowa Cave, the cave in Dziadowa Skala, the Saspowska Zachodnia Cave, the Mamutowa Cave and the Oblazowa Cave. The obtained radiocarbon ages of most of the samples differs from their stratigraphy as formerly proposed. The reasons for this discrepancy are discussed. Also examined were the radiocarbon ages of bones from other caves in the study area. Most of the dated bones are shown to have come from relatively short time periods. The existing data on radiocarbon age of bones from Vistulian cave deposits of the Krakow-Czestochowa Upland and Podhale are summarized.
Rocznik
Strony
399--424
Opis fizyczny
Bibliogr. 62 poz., il.
Twórcy
autor
  • Adam Mickiewicz University in Poznan, Ecological Station at Jeziory; PL-62-050 Mosina, P.O. Box 40, Poland
Bibliografia
  • 1. Alexandrowicz, S.W., Drobniewicz, B., Ginter, B., Kozłowski, J.K., Madeyska, T., Nadachowski, A., Pawlikowski, M., Kobczyk, K., Szyndlar, Z. and Wolsan, M. 1992. Excavations in the Zawalona Cave at Mników (Cracow Upland, Southern Poland). Folia Quaternaria, 63, 43−77.
  • 2. Allain, J., Desbrosse, R., Kozłowski, J.K. and Rigaud, A. 1985. Le Magdalénien à navettes.Gallia Préhistoire, 28, 37−124.
  • 3. Behre, K.E. 1989. Biostratigraphy of the last glacial period in Europe. Quaternary Science Reviews, 8, 25−44.
  • 4. Bocheński, Z. 1974. Ptaki młodszego czwartorzędu Polski, pp. 1−212. Wydawnictwo Naukowe PWN; Warszawa-Kraków.
  • 5. Bocheński, Z. 1981. Fossil remains of birds from Mamutowa Cave. Folia Quaternaria, 54, 1−24. [In Polish with English summary]
  • 6. Bocheński, Z. 1988. Kopalne ptaki z jaskiń i schronisk Doliny Sąspowskiej. In: W. Chmielewski (Ed.), Jaskinie Doliny Sąspowskiej. Tło przyrodnicze osadnictwa pradziejowego. Prace Instytutu Archeologii UW, 47−77. [In Polish with English summary]
  • 7. Bocheński. Z. Jr. 1990. Fossil remains of birds from Dziadowa Skała Cave, Central Poland. Acta Zoologica Cracoviensia, 33, 133−147.
  • 8. Chmielewski, W. 1958. Stanowisko paleolityczne w Dziadowej Skale koło Skarżyc w pow. zawierciański. Prace i Materiały Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi. Seria archeologiczna, 3, 5−48.
  • 9. Chmielewski, W. (Ed.), 1988. Jaskinie Doliny Sąspowskiej. Tło przyrodnicze osadnictwa pradziejowego. Prace Instytutu Archeologii UW, 47−77. [In Polish with English summary]
  • 10. Cyrek, K. 1994. Die Jungpaläolitische Höhlenfundplatz Krucza Skała in Mittelpolen. Archäologisches Korrespondenzblatt, 24, 367−374.
  • 11. Cyrek, K. 1996. Preliminary results of the excavation what were undertaken in the Deszczowa Cave − site 4, Częstochowa Voivodeship, in 1994. Łódzkie Sprawozdania Archeologiczne, 2, 5−21. [In Polish with English summary]
  • 12. Cyrek, K., Nadachowski, A., Madeyska, T., Bocheński, Z., Tomek, T., Wojtal, P., Miękina, B., Lipecki, G., Garapich, A., Rzebik-Kowalska, B., Stworzewicz, E., Wolsan, M., Godawa, J. Kościów, R., Fostowicz-Frelik, Ł. and Szyndlar, Z. 2000. Excavation in the Deszczowa Cave (Kroczyckie Rocks, Częstochowa Upland, Central Poland). Folia Quaternaria, 71, 5−84.
  • 13. Dylik, J., Chmielewska, M. and Chmielewski, W. 1954. Badanie osadów jaskiniowych w Dziadowej Skale. Biuletyn Peryglacjalny, 1, 52−62.
  • 14. Gierliński, G., Jakubowski, G., Piasecki, K., Urbanowski, M. and Żarski, M. 1998. A new late Pleistocene paleontological and archeological site of the Komarowa Cave in southern Poland – preliminary report. Przegląd Geologiczny, 46, 1019−1022. [In Polish with English summary]
  • 15. Guiter, F., Andrieu-Ponel, V., de Beaulieu, J. -L., Cheddadi, R., Calvez, M., Ponel, P., Reille, M., Keller, T. and Goeury, C. 2003. The last climatic cycles in Western Europe: a comparison between long continuous lacustrine sequences from France and other terrestrial records. Quaternary International 111, 59−74.
  • 16. Housley, R.A. 2003. Radiocarbon dating. In: P. Valde-Nowak, A. Nadachowski, and T. Madeyska (Eds), Obłazowa Cave, human activity, stratigraphy and palaeoenvironment, pp. 81−85. Institute of Archaeology and Ethology, PAS; Kraków.
  • 17. Huijzer, B., Vandenberghe, J. 1998. Climatic reconstruction of the Weichselian Pleniglacial in north western and central Europe. Journal of Quaternary Science, 13, 391−418.
  • 18. Kowalski, K. 1958. Pleistocene Microtinae − Rodentia, Mammalia − from Dziadowa Skała cave in Poland.Acta Zoologica Cracoviensia 2, 805−823. [In Polish with English summary]
  • 19. Kowalski, S. 1967. Les premiers résultats des recherches archéologiques dans la Grotte Mamutowa, faites en 1957−1964. Materiały Archeologiczne, 8, 47−54. [In Polish with French summary]
  • 20. Kowalski, S. 1969. Nowe dane do poznania kultury jerzmanowickiej w Polsce. Światowid, 30, 177−188. [In Polish]
  • 21. Kowalski, S. 2006. Remarks on Palaeolithic settlement in the Ciemna and Mamutowa Caves in view of excavations in the years 1957−1974. In: J. Lech, and J. Partyka (Eds), The Ojców Jura in prehistory and in the beginnings of the Polish state, pp. 335−354. Wydawnictwo OPN; Ojców. [In Polish with English summary]
  • 22. Kozarski, S. 1980. An outline of vistulian stratigraphy and chronology of the Great Poland Lowland. Quaternary Studies in Poland, 2, 21−35.
  • 23. Kozarski, S. 1981. Vistulian stratigraphy and chronology of the Great Poland Lowland. PAN, Oddział w Poznaniu, Seria: Geografia 6, 1−44. Wydawnictwo Naukowe PWN; Warszawa-Poznań. [In Polish with English summary]
  • 24. Kozarski, S. and Nowaczyk, B. 1999. Paleogeografia Polski w vistulianie. In: L. Starkel (Ed.), Geografia Polski Środowisko Przyrodnicze, 79−103. Wydawnictwo Naukowe PWN; Warszawa.
  • 25. Kozłowski, J. K. and Kozłowski, S. K. 1977. Epoka kamienia na ziemiach polskich, pp. 1−387. Wydawnictwo Naukowe PWN; Warszawa. [In Polish with English and Russian summary]
  • 26. Kozłowski, J.K., Sachse-Kozłowska, E., Marshack, A., Madeyska, T., Kierdorf, H., Lasota-Moskalewska, A., Jakubowski, G., Winiarska-Kabacińska, Z., Kapica, Z. and Wiercińska, A. 1993. Maszycka Cave, a Magdalenian site in southern Poland. Jahrbuch des Romisch-Germanischen Zentralmuseums Mainz, 40, 115−252.
  • 27. Lorenc, M. 2006a. Radiocarbon dating of some Late Pleistocene faunal assemblages in caves in Poland. Acta Zoologica Cracoviensia, 49A, 41−61.
  • 28. Lorenc, M. 2006b. On the origin of bird remains from Vistulian cave deposits in Poland. Acta Zoologica Cracoviensia, 49A, 63-82.
  • 29. Lorenc, M. 2007. Reconstruction of the Vistulian palaeotemperatures based on the fossil bird assemblages, pp. 1−168. Wydawnictwo Naukowe UAM; Poznań. [In Polish with English summary]
  • 30. Lorenc, M. 2008. Reconstruction of Vistulian palaeotemperatures on the basis of fossil bird assemblages. Geologos, 14, 91−106. [In Polish with English summary]
  • 31. Lowe, J. J., Ammann, B., Birks, H.H., Björck, S., Coope, G. R., Cwynar, L., de Beaulieu, J. -L., Mott, R. J., Peteet D. M. and Walker M. J. C. 1994. Climatic changes in areas adjacent to the North Atlantic during the Last glacial-interglacial transition (14-9 ka BP): a Contribution to IGCP-253. Juornal of Quaternary Science, 9, 185−198.
  • 32. Madeyska, T. 1981. Le milieu naturel de l’Homme du Paléolithique moyen et supérieur en Pologne á la lumiére des recherches géologiques. Studia Geologica Polonica, 69, 7−127. [In Polish with French summary]
  • 33. Madeyska, T. 1988. Osady jaskiń i schronisk Doliny Sąspowskiej. In: W. Chmielewski (Ed.), Jaskinie Doliny Sąspowskiej. Tło przyrodnicze osadnictwa pradziejowego. Prace Instytutu Archeologii UW, 77−164.
  • 34. Madeyska, T. 1991. Sediments of Palaeolithic Site – Obłazowa Cave (Polish Carpathians). Biuletin of the Polish Academy of Sciences (Earth Sciences), 39, 173−185.
  • 35. Madeyska, T. 1992. Stratigraphy of the sediments in the Mamutowa Cave at Wierzchowie near Cracow. Folia Quaternaria, 63, 35−42.
  • 36. Madeyska, T. 2003. Correlation of the Obłazowa Cave fillings with the Białka River history and environment changes. In: P. Valde-Nowak, A. Nadachowski and T. Madeyska (Eds), Obłazowa Cave, human activity, stratigraphy and palaeoenvironment, 15−22. Institute of Archaeology and Ethnology, PAS; Kraków.
  • 37. Madeyska, T., Nadachowski, A. and Valde-Nowak, P. 2002. Results of Excavations in the Obłazowa Cave. In: J. Gancarski (Ed.), Starsza i środkowa epoka kamienia w Karpatach Polskich, pp. 59−96. Krosno. [In Polish with English summary]
  • 38. Madeyska, T. and Valde-Nowak, P. 2003. Description of sediments. In: P. Valde-Nowak, A. Nadachowski, T. Madeyska (Eds), Obłazowa Cave, human activity, stratigraphy and palaeoenvironment, 13-15. Institute of Archaeology and Ethnology, PAS; Kraków.
  • 39. Muzolf, B., Stefaniak, K., Tomek, T., Hercman, K., Socha, P., Cyrek, K., Mirosław-Grabowska, J., Madeyska, T. and Nadachowski, A. 2009. Multiculturate sites on Mt. Birów in Podzamcze. In: K. Stefaniak., A. Tyc. and P. Socha (Eds), Karst and Cryokarst of the Częstochowa Upland and of the Eastern Sudetes: palaeoenvironments and protection. Studies of the Faculity of Earth Sciences, University of Silesia, No. 56, 283−294. Faculity of Earth Sciences University of Silesia and Zoological Institute University of Wrocław; Sosnowiec – Wrocław.
  • 40. Nadachowski, A. 1976. Fossil fauna of the deposits of Mamutowa Cave in Wierzchowie near Kraków – Poland. Folia Quaternaria, 48, 17−36. [In Polish with English summary]
  • 41. Nadachowski, A. 1988. Fauna kopalna płazów, gadów i ssaków w osadach jaskiń i schronisk Doliny Sąspowskiej In: W. Chmielewski (Ed.), Jaskinie Doliny Sąspowskiej. Tło przyrodnicze osadnictwa pradziejowego. Prace Instytutu Archeologii UW, 19−38. [In Polish with English summary]
  • 42. Nadachowski, A., Harrison, D.L., Szyndlar, Z., Tomek, T. and Wolsan, M. 1993: Late Pleistocene vertebrate fauna from Obłazowa 2 (Carpathians, Poland): palaeoecological reconstruction. Acta Zoologica Cracoviensia, 36, 281−290.
  • 43. Nadachowski, A., Lipecki, G., Stefaniak, K., Lorenc, M. and Wojtal, P. 2008a. Radiocarbon dating evidence of cave bear (Ursus spelaeus) in Poland. In: T. Bürgin (Ed.), 14th International Cave Bear Symposium, pp. 23−24. Appenzell, Switzerland.
  • 44. Nadachowski, A., Lipecki, G., Stefaniak, K., Lorenc, M. and Wojtal, P. 2008b. Extinction of the cave bear (Ursus spelaeus) in central Europe. In: D. Makowiecki, R. Abłamowicz, D. Abłamowicz, K. Smiarowski and M. Makohonienko (Eds), Archaeozoological research in Poland and Middle-East Europe. Data − methods – interpretation. 3rd Symphosium of Environmental Archaeology, pp. 76−78. Katowice-Koszęcin, Poland.
  • 45. Nadachowski, A., Lipecki, G., Stefaniak, K., Lorenc, M. and Wojtal, P. 2008c. Kiedy wymarł niedźwiedź jaskiniowy (Ursus spelaeus) w Polsce? In: M. Szelerewicz, J. Urban and A. Polonius (Eds), Materiały 42. Sympozjum Speleologicznego, 76. Sekcja Speleologiczna PTP im. Kopernika. Tarnowskie Góry, Poland.
  • 46. Nadachowski, A., Żarski, M., Urbanowski, M., Wojtal, P., Miękina, B., Lipecki, G., Ochman, K., Krawczyk, M., Jakubowski, G. and Tomek, T. 2009. Late Pleistocene environment of the Częstochowa Upland (Poland) reconstructed on the basis of faunistic evidence from archaeological cave sites, pp. 1−112. Institute of Systematics and Evolution of Animals, PAS; Kraków.
  • 47. Nadachowski, A., Lipecki, G., Wojtal, P. and Miękina, B. 2011. Radiocarbon chronology of wooly mammoth (Mammuthus primigenius) from Poland. Quaternary International, 245, 186-192.
  • 48. Ochman, K. 2003. Late Pleistocene and Holocene bats (Chiroptera) from the Komarowa Cave (Cracow-Częstochowa Upland, Poland) – preliminary results. Acta Zoologica Cracoviensia, 46, 73−84.
  • 49. Rzebik-Kowalska, B. 2006. Erinaceomorpha and Soricomorpha (Mammalia) from the Late Pleistocene and Holocene of Krucza Skała Rock Shelter and Komarowa Cave (Poland). Acta Zoologica Cracoviensia, 49A, 83−118.
  • 50. Stefaniak, K., Socha, P., Tyc, A., Cyrek, K. and Nadachowski, A. 2009. Caves, rock shelters and palaeontological sites in quarries of the Częstochowa Upland – catalogue of important speleological features In: K. Stefaniak., A. Tyc. and P. Socha (Eds), Karst and Cryokarst of the Częstochowa Upland and of the Eastern Sudetes: palaeoenvironments and protection. Studies of the Faculity of Earth Sciences, University of Silesia, No. 56, 307−356. Faculty of Earth Sciences University of Silesia and Zoological Institute University of Wrocław; Sosnowiec − Wrocław.
  • 51. Tomek, T. and Bocheński, Z.M. 1995. Changes of the bird fauna in the Obłazowa region within the last 33 thousand years. Pieniny-Przyroda-Człowiek, 4, 25−31. [In Polish with English summary]
  • 52. Tomek, T. and Bocheński, Z. 2005. Weichselian and Holocene bird remains from Komarowa Cave, Central Poland. Acta Zoologica Cracoviensia, 48A, 43−65.
  • 53. Urbanowski, M., Socha, P., Dąbrowski, P., Nowaczewska, W., Sadakierska-Chudy, A., Dobosz, T., Stefaniak, K. and Nadachowski, A. 2010. The first Neanderthal tooth North of the Carpatian Mountains. Naturwissenschaften, 97, 411−415.
  • 54. Valde-Nowak, P. 1991. Studies in Pleistocene settlement in the Polish Carpathians. Antiquity, 65, 593−606.
  • 55. Valde-Nowak, P. 2003. Upper Paleolithic Sequence. In: P. Valde-Nowak, A. Nadachowski and T. Madeyska (Eds), Obłazowa Cave, human activity, stratigraphy and palaeoenvironment, 44−68. Institute of Archaeology and Ethnology, PAS; Kraków.
  • 56. Valde-Nowak, P., Nadachowski, A. and Wolsan, M. 1987. Upper Palaeolithic boomerang made of a mammoth tusk in south Poland. Nature, 329, 436−438.
  • 57. Valde-Nowak, P., Madeyska, T. and Nadachowski, A. 1995. Obłazowa Cave. Settlment, sediments and fossil fauna. Pieniny-Przyroda-Człowiek, 4, 5−23. [In Polish with English summary]
  • 58. Valde-Nowak, P., Nadachowski, A. and Madeyska, T. (Eds) 2003. Obłazowa Cave, human activity, stratigraphy and palaeoenvironment, pp. 1−176. Institute of Archaeology and Ethnology, PAS; Kraków.
  • 59. Vandenberghe, J., Coope, R., Kasse, K. 1998. Quantitative reconstructions of palaeoclimates during the last interglacial-glacial in western and central Europe: an introduction. Journal of Quaternary Science, 13, 361−366.
  • 60. Wojtal, P. 2007. Zooarchaeological studies of the Late Pleistocene sites in Poland, pp. 1−189. Institute of Systematics and Evolution of Animals, PAS; Kraków.
  • 61. Wołoszyn, B.W. 1995. The study of Late Pleistocene and Holocene bat remains from the caves in the Pieniny Mts. in aspect of taphonomy and palaeoecology. Pieniny-PrzyrodaCzłowiek, 4, 33−41. [In Polish with English summary]
  • 62. Wójcik, M. 1974. Remains of Mustelidae (Carnivora, Mammalia) from the Late Pleistocene deposits of Polish caves. Acta Zoologica Cracoviensia 19, 75−90.
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.baztech-6756824b-9d3c-482c-8190-0a3155390e09
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.