Planowanie i ochrona krajobrazu nocnego – Parki Ciemnego Nieba

• Autorzy: Szwed Joanna

Warianty tytułu

EN

Planning and protection of night landscape – Dark Sky Parks

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Obecnie na Świecie istnieje kilkanaście parków i rezerwatów ciemnego nieba. Znajdują się one gównie w Ameryce Północnej i Europie. Już samo istnienie takich rezerwatów świadczy o tym, że do zagrożonych elementów środowiska naturalnego dołączają ciemności. Element bardzo ważny, ale nie tak oczywisty dla ogółu społeczeństwa. Ochrona ciemności coraz częściej włączana jest do istniejących obszarów ochrony przyrody, na przykład parków narodowych. W Polsce pierwszy park ciemnego nieba powstał w 2009 r. w województwie dolnośląskim. Izerski Park Ciemnego Nieba (IPCN) zajmuje powierzchnię prawie 75 km2, po polskiej i czeskiej stronie Gór Izerskich. Jest pierwszym na Świecie transgranicznym parkiem ciemności, który powstał w ramach Międzynarodowego Roku Astronomii w 2009 r. Celem utworzenia parku było przede wszystkim propagowanie ochrony naturalnego krajobrazu od nadmiaru światła sztucznego, jak również wskazanie racjonalnych sposobów minimalizowania zanieczyszczenia światłem.

EN

Currently in the world there are several parks and reserves of dark sky. They are located mainly in North America and Europe. The very existence of such parks shows that to the threat-ened of environmental elements joined the darkness. A very important element, but not so obvious to the general public. Protection of darkness is increasingly being incorporated into existing con-servation areas, such as National Parks. In Poland, the first dark sky park was founded in 2009 in the province of Silesia. Izerski Dark Sky Park covers an area of almost 75 km2, the Polish and Czech side of Jizera. It is the world’s first transfrontier dark sky park, which was created as part of the International Year of Astronomy in 2009. The purpose of the creation of the park was primarily to promote the protection of the natural landscape of excess artificial light, as well as an indication of reasonable ways to minimize light pollution.

Słowa kluczowe

PL

oświetlenie; zanieczyszczenie światłem; ochrona ciemności; park ciemnego nieba; krajobraz nocny; ochrona środowiska

EN

lighting landscape; light pollution; darkness protection; dark sky park; night landscape; environmental protection

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej ; Polska Akademia Nauk, Oddział w Lublinie
• Czasopismo: Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych
• Rocznik: 2013
• Tom: T. 9, nr 3
• Strony: 74--83
• Opis fizyczny: Bibliogr. 9 poz., fig., ryc.

Twórcy

autor

Szwed Joanna

• Politechnika Krakowska

Bibliografia

• 1.Babij A., 2009. Nowe rozwiązania we Francji – latarnie wrażliwe na ciepło. „Ciemne Niebo” Stowarzyszenia POLARIS – OPP.
• 2.Czyżewski M., 2011. Ciemne niebo i jasne ulice w Sopotni. Gazeta PL – Bielsko Biała, nr 9.
• 3.Kołamański Z., 2012. Zanieczyszczenie światłem. Ciemna strona nocy. E-czytelnia. Nr 1 (244).
• 4.Nawalkowski P., Thamm J., 2008. Pojęcie zanieczyszczenia światłem, cz. I. „Ciemne Niebo” Stowarzyszenia POLARIS – OPP.
• 5.Nawalkowski P., 2008. Pojecie zanieczyszczenia światłem, cz. III. „Ciemne Niebo” Stowarzyszenia POLARIS – OPP.
• 6.Serwis internetowy, 2012. www.lightpollution.it/dmsp – atlas zanieczyszczenia światłem.
• 7.Serwis internetowy, 2012. www.darksky.org – serwis internetowy Międzynarodowego Towarzystwa Ciemnego Nieba.
• 8.Serwis internetowy, 2012. www.izera-darksky.eu – serwis internetowy Izerskiego Parku Ciemne-go Nieba.
• 9.Serwis internetowy, 2012. www.ciemneniebo.pl – program „Ciemne Niebo”, prowadzony przez Stowarzyszenie Polaris.