Chlorooctan metylu. Dokumentacja dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego

• Autorzy: Kupczewska-Dobecka M.

Warianty tytułu

EN

Methyl chloroacetate. Documentation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Chlorooctan metylu jest palną, bezbarwną cieczą o charakterystycznym zapachu. Jest stosowany głównie jako rozpuszczalnik oraz w syntezie organicznej jako półprodukt do otrzymywania witaminy A i fluorooctanu sodu, a także rodentycydów. Substancja działa żrąco na skórę, oczy i wykazuje działanie drażniące na górne drogi oddechowe i płuca przejawiające się zaczerwienieniem skóry, a także bolesnymi oparzeniami, silnym łzawieniem, zaczerwienieniem i bólem oczu, zaburzeniami widzenia oraz kaszlem i bólem gardła. Po spożyciu chlorooctanu metylu mogą wystąpić bóle brzucha, nudności, wymioty i biegunka. Siła miejscowego działania żrącego jest porównywalna do siły działania kwasu chlorooctowego. U ludzi narażonych zawodowo na pary chloroctanu metylu występowało silne podrażnienie spojówek, zwykle po krótkim okresie latencji. Chlorooctan metylu można zaliczyć – zgodnie z klasyfikacją toksyczności według Unii Europejskiej – do substancji toksycznych, niezależnie od drogi podania. Nie wykazano działania mutagennego chlorooctanu metylu na bakteriach Salmonella typhimurium. Nie obserwowano wzrostu częstości występowania nowotworów płuc u myszy szczepu A po dootrzewnowym podaniu chlorooctanu metylu w doświadczeniu krótkoterminowym. W Polsce dotychczas nie ustalono wartości normatywów higienicznych dla chlorooctanu metylu. Przyjmując za efekt krytyczny działanie drażniące chlorooctanu metylu, proponuje się przyjęcie do wyliczenia wartości NDS wartość NOAEL wyznaczoną w doświadczeniu inhalacyjnym 28-dniowym na szczurach, która wynosi 44 mg/m3. Zastosowano następujące współczynniki niepewności: współczynnik A równy 2, związany z wrażliwością osobniczą człowieka, współczynnik B równy 2, związany z różnicami międzygatunkowymi oraz współczynnik C równy 2, związany z przejściem z badań krótkoterminowych do przewlekłych. Proponuje się także przyjęcie wartości NDS chlorooctanu metylu równej 5 mg/m3 i wartości NDSCh równej 2 wartość NDS, tj. 10 mg/m3, ze względu na silne działanie drażniące substancji. Proponuje się także oznakowanie chlorooctanu metylu symbolem „I” – substancja drażniąca oraz „Sk” – substancja wchłania się przez skórę.

EN

Methyl chloroacetate is a flammable, colorless liquid with a sweet, pungent odor. It is used as a solvent and an intermediate for organic synthesis. The toxicity ot this compound is high. For rats exposed once for 4 hours, the LC50 was about 1350 mg/m3. The substance affects breathing, produces eye irritation, corneal clouding, cyanosis, and non-specific symptoms of intoxication. It is irritant and corrosive to all tissues. After either a single or repeated inhalation exposure, the main effect is local irritation. Methyl chloroacetate vapour led to delayed eye irritation in exposed workers. Groups of five male and five female rats were exposed to methyl chloroacetate vapour concentrations of 44; 146, 443 mg/m3 for 6 hours daily, 5 days per week, for 28 days. In addition to irritation, effects on breathing and coordination were seen in animals from the 443 mg/m3 group. In the animals from the 146 mg/m3 group, substancespecific irritation of the mucous membranes was observed. The concentration of 44 mg/m3 is given as the no effect level. Based on these animal data the Expert Group for Chemical Agents established an 8-hour TWA value of 5 mg/m3, and a STEL value of 10 mg/m3. The notations: “I” (irritating substance) and “Sk” (substance absorbed through the skin) were proposed.

Słowa kluczowe

PL

chlorooctan metylu; NDS; narażenie zawodowe

EN

methyl chloroacetate; MAC; OEL

• Wydawca: Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
• Rocznik: 2006
• Tom: Nr 1 (47)
• Strony: 97--107
• Opis fizyczny: Bibliogr. 22 poz., tab.

Twórcy

autor

Kupczewska-Dobecka M.

• Instytut Medycyny Pracy im. prof. dr. med. Jerzego Nofera 90-950 Łódź ul. św. Teresy 8

Bibliografia

• 1.ACGIH (2000) American Conference of Governmental Industrial Hygienists. CD.
• 2.BASF (1981), (cyt. za IUCLID 2000).
• 3.Braun C.L.J. (1987) The ethylester of monochloroacetic acid. Contact Dermatitis 16(2), 114-115.
• 4.BUA (1996) Gesellschaft Deutscher Chemiker (GDCh) – Advisory Committee on Existing Chemicals of Environmental Relevance. Stuttgart, S. Hirzel Verlag.
• 5.Hayes F.D., Short R.D., Gibson J.E. (1973) Differential toxicity of monochloroacetate,
• monofluoroacetate and moniodoacetate in rats. Toxicology. Appl. Pharmacol. 26 (1), 93-102.
• 6.Hoechst A.G. (1979) Unveroeffentlichte Untersuchung (79.0141), (cyt. za IUCLID 2000).
• 7.Hoechst A.G. ( 1983) Unveroeffentlichte Untersuchung (83.0084), (cyt. za IUCLID 2000).
• 8.Hoechst A.G. (1988) Unveroeffentlichte Untersuchung (88.0233; 88.1329), (cyt. za IUCLID 2000).
• 9.Hoechst A.G. (1992) Unveroeffentlichte Untersuchung (92.0822), (cyt. za IUCLID 2000).
• 10.Hoechst A.G. (1993) Unveroeffentlichte Untersuchung (92.0822), (cyt. za IUCLID 2000).
• 11.HSDB, Hazardous Substance Data Bank (2002), (baza danych na płycie CD).
• 12.Industrial hygiene and toxicology. Toxicology (1981) 3rd ed., vol. 2c. W: F.A. Patty i in. New York, Wiley.
• 13.IPCS, International Programme on Chemical Safety and the Commission of the European Communities (2001) Methyl chloroacetate. ICSC, 1410, CEC.
• 14.IUCLID (2000) Public data on hight volume chemicals. European Commission. Joint Research Centre. Institute for Health and Consumer Protection (on CD).
• 15.DFG, Deutsche Forschungsgemeinschaft (1993) Occupational toxicants. Critical Data Evaluation for MAK Values and Classification of Carcinogens. Vol. 9, ed. by H. Greim. Commission for the Investigation of Health Hazards of Chemical Compounds in the Work Area. Wiley–VCH.
• 16.NOTOX 0278/344 (1986) AKZO, Netherland (cyt. za IUCLID 2000).
• 17.Patty's toxicology (2001) 5th ed., vol. 6. New York, Wiley & Son.
• 18.RTECS, Registry of Toxic Effects on Chemical Substances (2002), (baza danych na płycie CD).
• 19.Sato T. i in. (1985) Mutagenicity of chlorinated products from soil humic substances. Sci. Total. Environ. 46, 229-241.
• 20.Theiss J., Shimkin M.B., Poirier L.A. (1979) Induction of pulmonary adenomas in strain a mice by substituted organohalides. Cancer Res. 39, 391-395.
• 21.Torkelson T.R. i in. (1971) Single exposure of rats to the vapors of trace substances in methoxyflurane. Toxicol. Applied Pharmacol. 19(1), 1-9.
• 22.Wanatabe K., Sakamoto K., Sasaki T. (1996) Comparisons on chemically induced mutagenicity among four bacterial strains, Salmonella typhimurium: TA102 and TA2638, and Escherichia coli WP2/pKM101 and WP2 uvrA/pKM101, collaborative study I. Mutat. Res. 361 (2-3), 143-155.