Information security as part of Poland's security

• Autorzy: Marczyk Maciej , Błachut Marek

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0016.176

Warianty tytułu

PL

Bezpieczeństwo informacyjne jako element bezpieczeństwa Polski

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Dynamic advances in technology as well as information and communication entail many new threats to the functioning of the Polish state, its citizens, as well as to the international community. These are mainly the dangers of using information networks and information systems. For this reason, particular importance is given to ensuring information security which combines procedures and tools for the protection of classified information, data and network systems. Information security has now become one of the most sensitive trans-sectoral areas of national security, having an impact on the efficiency of Poland’s entire security system. This is about information security, ICT security and cybersecurity. The paper aims to analyse the issue of information security as part of the security area of the Republic of Poland. The issue was raised because of its importance and topicality, as recently there has been an increase in cyber-terrorist activity and a growing number of media reports on attacks on information systems, targeting the critical infrastructure of states. Information security risks pose a real threat and loss of information can lead to a violation of the vital interests of various entities and a compromise of people’s safety and fundamental values of social life.

PL

Dynamiczny postęp technologiczny i informacyjno-komunikacyjny niesie wiele nowych zagrożeń dla funkcjonowania państwa polskiego, jego obywateli, a także dla społeczności międzynarodowej. Są to głównie niebezpieczeństwa związane z użytkowaniem sieci informatycznych oraz systemów informacyjnych. Z tego powodu wyjątkowego znaczenia nabiera zapewnianie bezpieczeństwa informacyjnego, które łączy w sobie procedury i narzędzia służące ochronie informacji niejawnych, danych oraz systemów sieciowych. Bezpieczeństwo informacyjne stało się obecnie jednym z najbardziej wrażliwych obszarów bezpieczeństwa narodowego o charakterze transsektorowym, wywierającym wpływ na efektywność funkcjonowania całego systemu bezpieczeństwa Polski. Chodzi o bezpieczeństwo informacji, bezpieczeństwo teleinformatyczne i cyberbezpieczeństwo. Celem niniejszego artykułu jest próba analizy zagadnienia bezpieczeństwa informacyjnego jako elementu obszaru bezpieczeństwa Rzeczypospolitej Polskiej. Temat podjęto z powodu jego ważności i aktualności, albowiem w ostatnim czasie nasilają się działania cyberterrorystów, coraz częściej media donoszą o atakach na systemy informatyczne, wymierzone w infrastrukturę krytyczną państw. Zagrożenia bezpieczeństwa informacyjnego stają się realne, zaś utrata informacji może prowadzić do naruszenia żywotnych interesów różnych podmiotów, narażenia bezpieczeństwa ludzi oraz podstawowych wartości życia społecznego.

Słowa kluczowe

EN

state security; information security; cybersecurity

PL

bezpieczeństwo państwa; bezpieczeństwo informacyjne; cyberbezpieczeństwo

• Wydawca: Wydawnictwo Akademii Wojsk Lądowych imienia generała Tadeusza Kościuszki
• Czasopismo: Scientific Journal of the Military University of Land Forces
• Rocznik: 2022
• Tom: Vol. 54, No. 4(206)
• Strony: 609--623
• Opis fizyczny: Bibliogr. 58 poz., rys.

Twórcy

autor

Marczyk Maciej

• Faculty of Cybernetics, Military University of Technology, Warsaw, Poland

• https://orcid.org/0000-0002-7991-8126

autor

Błachut Marek

• Command Institute, General Tadeusz Kościuszko Military University of Land Forces, Wrocław, Poland

• https://orcid.org/0000-0001-6974-7493

Bibliografia

• 1. Paździor M, Trubalska J. Pojęcie bezpieczeństwa państwa. In: Paździor M, Trubalska J, Wojciechowski Ł, Żywicka A (eds.). Bezpieczeństwo państwa w XXI wieku. Podręcznik akademicki. Toruń: WSEI; 2015, p. 15-27.
• 2. Górka-Winter B. Kryterium bezpieczeństwa międzynarodowego państwa. In: Dębski S, Górka-Winter B (eds.). Kryteria bezpieczeństwa międzynarodowego państwa. Warszawa: PISM; 2003, p. 59-70.
• 3. Karpiuk M. Prawne podstawy bezpieczeństwa. In: Żukowski A, Hartliński M, Modzelewski WT, Więcławski J (eds.). Podstawowe kategorie bezpieczeństwa narodowego. Olsztyn: Instytut Nauk Politycznych Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie; 2015, p. 64-70.
• 4. Dudek D. Bezpieczeństwo Rzeczypospolitej jako wartość konstytucyjna. In: Antonowicz L (ed.). Bezpieczeństwo Polski. Historia i współczesność. Lublin: Wydawnictwo KUL; 2010, p. 167-84.
• 5. Potrzeszcz J. Bezpieczeństwo i porządek publiczny w ujęciu filozofii prawa. In: Lis W (ed.). Bezpieczeństwo państwa. Zagadnienia podstawowe. Lublin: Wydawnictwo KUL; 2014, p. 15-34.
• 6. Ścibiorek Z, Wiśniewski B, Kuc RB, Dawidczyk A. Bezpieczeństwo wewnętrzne. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek; 2015.
• 7. Korzeniowski LF. Podstawy nauk o bezpieczeństwie. Warszawa: Difin; 2012.
• 8. Zięba R. Instytucjonalizacja bezpieczeństwa europejskiego. Warszawa: Scholar; 1999.
• 9. Jemioł T, Malaka K (eds.). Bezpieczeństwo zewnętrzne Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: AON; 2002.
• 10. Braniewicz OE. Podstawy prawne bezpieczeństwa i obronności RP. In: Skrobotowicz G, Maciąg K. Wybrane aspekty bezpieczeństwa narodowego. Lublin: Wydawnictwo Naukowe TYGIEL; 2016, p. 7-27.
• 11. Bień-Kacała A. Bezpieczeństwo Rzeczypospolitej Polskiej. In: Bień-Kacała A, Jirásek J, Cibulka L, Drinóczi T (eds.). Kategoria bezpieczeństwa w regulacjach konstytucyjnych i praktyce ustrojowej państw Grupy Wyszehradzkiej. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika; 2016, p. 131-42.
• 12. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 25 listopada 2003. K 37/02, OTK ZU 2003, Nr 9A, poz. 96.
• 13. Zięba R. Instytucjonalizacja Bezpieczeństwa Europejskiego. Koncepcje – struktury – funkcjonowanie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR; 2001.
• 14. Zięba R. Pojęcie i istota bezpieczeństwa państwa w stosunkach międzynarodowych. Sprawy Międzynarodowe. 1989;10:1-23.
• 15. Szmulik B. Zagadnienia ogólne. In: Paździor M, Szmulik B (eds.). Instytucje bezpieczeństwa narodowego. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck; 2012, p. 1-11.
• 16. Czuryk M, Dunaj K, Karpik M, Prokop K (eds.). Bezpieczeństwo państwa. Zagadnienia prawne i administracyjne. Olsztyn: Wydział Prawa i Administracji UWM; 2016.
• 17. Czaputowicz J. System czy nieład? Bezpieczeństwo europejskie u progu XXI wieku. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN; 1998.
• 18. Levy MA. Is the Environment a National Security Issue? International Security. 1995;20(2):35-62.
• 19. Bączek P. Zagrożenia a bezpieczeństwo państwa polskiego. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek; 2006.
• 20. Koziej S. Teoria sztuki wojennej. Warszawa: Bellona; 2011.
• 21. Pokruszyński W. Bezpieczeństwo narodowe u progu XXI wieku. Zeszyty Naukowe AON. 2008;70(1):23-32.
• 22. Grzebiela K. Pojęcie i istota bezpieczeństwa informacyjnego. Kultura Bezpieczeństwa Nauka – Praktyka – Refleksje. 2018;30:87-101.
• 23. Liderman K. Bezpieczeństwo informacyjne. Warszawa: PWN; 2012.
• 24. Nowak A, Scheffs W. Zarządzanie bezpieczeństwem informacyjnym. Warszawa: AON; 2010.
• 25. Plecka M, Rychły-Lipińska A. Bezpieczeństwo informacyjne. In: Urbanek A (eds.). Wybrane problemy bezpieczeństwa. Słupsk: Wydawnictwo Społeczno-Prawne; 2013, p. 163-87.
• 26. Żebrowski A. Bezpieczeństwo informacyjne Polski a walka informacyjna. Roczniki Kolegium Analiz Ekonomicznych. Szkoła Główna Handlowa. 2013;29:447-63.
• 27. Liedel K. Bezpieczeństwo informacyjne w dobie terrorystycznych i innych zagrożeń bezpieczeństwa narodowego. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek; 2008.
• 28. Wrzosek M. Procesy informacyjne w zarządzaniu organizacją zhierarchizowaną. Warszawa: AON; 2010.
• 29. Kowalkowski S (ed.). Niemilitarne zagrożenia bezpieczeństwa publicznego. Warszawa: AON; 2011.
• 30. Sutton RJ. Bezpieczeństwo telekomunikacji. Stawikowski G (transl.). Warszawa: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności; 2004.
• 31. Więcaszek-Kuczyńska L. Wybrane regulacje prawne w obszarze zagrożeń bezpieczeństwa informacyjnego. Zeszyty Naukowe Obronność. 2014;3:139-55.
• 32. Madej M. Rewolucja informatyczna – istota, przejawy oraz wpływ na postrzeganie bezpieczeństwa państw i systemu międzynarodowego. In: Madej M, Terlikowski M (eds.). Bezpieczeństwo teleinformatyczne państwa. Warszawa: Wydawnictwo PISM; 2009, p. 17-40.
• 33. Gerwatowski J. Bezpieczeństwo informacyjne w jednostkach samorządu terytorialnego. UWM Studia Prawnoustrojowe. 2019;4:89-106.
• 34. Doktryna Bezpieczeństwa Informacyjnego RP. Warszawa: Biuro Bezpieczeństwa Narodowego; 2015.
• 35. Potejko P. Bezpieczeństwo informacyjne. In: Wojtaszczyk KA, Materska-Sosnowska A (eds.). Bezpieczeństwo państwa. Warszawa: Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR; 2009.
• 36. Fehler W. O pojęciu bezpieczeństwa informacyjnego. In: Kubiak M, Tobolewski S (eds.). Bezpieczeństwo informacyjne w XXI wieku. Siedlce: Wydawnictwo UPH; 2016, p. 25-43.
• 37. Nowak E, Nowak M. Zarys teorii bezpieczeństwa narodowego. Warszawa: Difin; 2011.
• 38. Balcerowicz B. Siły zbrojne w stanie pokoju, kryzysu, wojny. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR; 2010.
• 39. PN-ISO/IEC 27001:2007. Technika informatyczna – Techniki bezpieczeństwa – Systemy zarządzania bezpieczeństwem informacji – Wymagania. Warszawa: Polski Komitet Normalizacyjny; 2007.
• 40. Łuczak J, Tyburski M. Systemowe zarządzanie bezpieczeństwem informacji ISO/IEC 27001. Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu; 2009.
• 41. Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności sporządzona w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r., zmieniona następnie Protokołami 3, 5 i 8 oraz uzupełniona Protokołem nr 2 (Dz. U. 1993 Nr 61, poz. 284).
• 42. Ciecierski M, Gajos M (eds.). Ochrona Informacji niejawnych i biznesowych. Materiały III Kongresu. Krajowe Stowarzyszenie Ochrony Informacji Niejawnych. Katowice: Uniwersytet Śląski w Katowicach; 2007.
• 43. Ustawa z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych (Dz. U. z 2019 r., poz. 742).
• 44. Chrostowska-Malak K. Bezpieczeństwo informacji a ochrona danych osobowych. In: Porzeżyński M, Borcuch A (eds.). Bezpieczeństwo w erze społeczeństwa informacyjnego. Wyzwania w sferach kultury, marketingu i gospodarki. Kielce: Laboratorium Wiedzy Artur Borcuch; 2019, p. 27-36.
• 45. Ustawa z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1781).
• 46. Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2019 r., poz. 1429).
• 47. Ustawa z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. z 2019 r., poz. 1010).
• 48. Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1231).
• 49. Żebrowski A, Kwiatkowski M. Bezpieczeństwo informacji III Rzeczypospolitej. Kraków: Abrys; 2000.
• 50. Aleksandrowicz TR. Bezpieczeństwo w cyberprzestrzeni ze stanowiska prawa międzynarodowego. Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego. 2016;15(8):11-28.
• 51. Ustawa z dnia 5 lipca 2018 r. o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1369).
• 52. Strategia Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: Biuro Bezpieczeństwa Narodowego; 2020.
• 53. Doktryna Cyberbezpieczeństwa Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: Biuro Bezpieczeństwa Narodowego; 2015.
• 54. Krajowe Ramy Polityki Cyberbezpieczeństwa Rzeczypospolitej Polskiej na lata 2017-2022. Warszawa: Ministerstwo Cyfryzacji; 2017.
• 55. Uchwała nr 125 Rady Ministrów z dnia 22 października 2019 r. w sprawie Strategii Cyberbezpieczeństwa Rzeczypospolitej Polskiej na lata 2019-2024 (M.P., poz. 1037).
• 56. Ustawa z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz. U. z 2020 r., poz. 346).
• 57. Ustawa z dnia 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne (Dz. U. z 2019 r., poz. 2460).
• 58. Rozporządzenie Rady Ministrów z 12 kwietnia 2012 r. w sprawie Krajowych Ram Interoperacyjności, minimalnych wymagań dla rejestrów publicznych i wymiany informacji w postaci elektronicznej oraz minimalnych wymagań dla systemów teleinformatycznych (Dz. U. z 2017 r., poz. 2247).

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).