Surveying and cartographic aspects of utility networks in Slovakia and Poland

• Autorzy: Klapa Przemysław , Hudecová Ľubica , Jurkiewicz Magdalena , Kysel Peter , Mika Monika , Ślusarski Marek

Identyfikatory

DOI

10.15576/GLL/2022.3.117

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Utility networks provide transport for various types of raw materials. They comprise a network of pipes, cables and ducts running on, under and above the surface of either ground or water. They connect individual customers with distributors within water supply, sewage, heating, telecommunications, electricity, as well as oil, gas and chemical networks. They serve an extremely important role in today’s urbanised world. However, utility networks require specialised treatment not only in legal, technical or social terms, but also geodetic and cartographic. It is necessary to conduct a precise and accurate inventory to prepare and implement projects of utility networks, as well as all kinds of other construction works. Mapping is another task required, along with the preparation of databases on networks that provide comprehensive (graphic and descriptive) information on objects. In each country, the execution of surveying and cartographic works observes internal laws and technical standards and norms. This paper presents the issues of surveying and cartographic works in relation to utility networks, as well as their implementation in Slovakia (Bratislava) and Poland (Kraków). The rules for the presentation of networks on maps, as well as technical standards for collecting, processing and sharing network databases based on legal provisions that are valid for both countries, were compared.

PL

Sieci użyteczności publicznej zapewniają transport różnego rodzaju surowców. Stanowią sieć rur, kabli i kanałów przeprowadzanych na, pod oraz nad powierzchnią ziemi i wody. Zapewniają one połączenie poszczególnym odbiorcom dóbr z dystrybutorem w ramach sieci wodociągowej, kanalizacyjnej, ciepłowniczej, telekomunikacyjnej, elektroenergetycznej, a także naftowej, gazowej i chemicznej. Stanowią niezwykle istotną rolę w dzisiejszym zurbanizowanym świecie. Jednakże sieci użyteczności publicznej wymagają specjalistycznego traktowania nie tylko pod względem prawnym, technicznym czy społecznym, ale również geodezyjno-kartograficznym. Przygotowywanie projektów, a także realizacja sieci, jak również wszelkiego rodzaju innych prac budowlanych wymagają precyzyjnej i dokładnej ich inwentaryzacji. Kolejnym zakresem prac jest mapowanie wraz z przygotowaniem bazy danych o sieciach, zapewniając w ten sposób kompleksową (graficzno-opisową) informację o obiektach to jest wszystkich elementów składowych sieci oraz urządzeń technicznych. W ramach realizacji prac geodezyjno-kartograficznych w poszczególnych krajach stosowana są wewnętrze przepisy prawa oraz normy i standardy techniczne. W niniejszym artykule przedstawiono problematykę prac geodezyjnych i kartograficznych w aspektach dotyczących sieci użyteczności publicznych, a także przedstawiono ich realizację w Republice Słowackiej (na przykładzie Bratysławy) oraz w Polsce (na przykładzie Krakowa). Porównaniu zostały poddane zasady prezentacji sieci na mapach, a także normy techniczne dotyczące gromadzenia, przetwarzania oraz udostępniania baz danych o sieciach w oparciu o aktualne dla obu krajów przepisy prawa.

Słowa kluczowe

EN

utility networks; cartography; cartographic object; legal standard; technical standard

PL

sieci użytkowe; kartografia; obiekt kartograficzny; norma prawna; norma techniczna

• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie
• Czasopismo: Geomatics, Landmanagement and Landscape
• Rocznik: 2022
• Tom: no. 3
• Strony: 117--129
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Klapa Przemysław

• University of Agriculture in Krakow Department of Land Surveying 30-198 Kraków, ul. Balicka 253a

• https://orcid.org/0000-0003-1964-7667

autor

Hudecová Ľubica

• Slovak University of Technology in Bratislava Department of Surveying 810-05 Bratislava, Radlinského 2766/11

• https://orcid.org/0000-0001-9368-957X

autor

Jurkiewicz Magdalena

• University of Agriculture in Krakow Department of Land Surveying 30-198 Kraków, ul. Balicka 253a

• https://orcid.org/0000-0002-5380-5158

autor

Kysel Peter

• Slovak University of Technology in Bratislava Department of Surveying 810-05 Bratislava, Radlinského 2766/11

• https://orcid.org/0000-0003-0647-0575

autor

Mika Monika

• University of Agriculture in Krakow Department of Land Surveying 30-198 Kraków, ul. Balicka 253a

• https://orcid.org/0000-0001-7709-1367

autor

Ślusarski Marek

• University of Agriculture in Krakow Department of Land Surveying 30-198 Kraków, ul. Balicka 253a

• https://orcid.org/0000-0002-8573-936X

Bibliografia

• Aydin C.C. 2008. Usage of underground space for 3D cadastre purpose and related problems in Turkey. Sensor, 8, 6972–6983.
• Boates I., Agugiaro G., Nichersu A. 2018. Network modelling and semantic 3D city models: Testing the maturity of the utility network ade for citygml with a water network test case. ISPRS Annals of the Photogrammetry, Remote Sensing and Spatial Information Sciences, IV-4.
• Central Government Portal. Definicja sieci użyteczności publicznej. https://www.slovensko.sk/ sk/zivotne-situacie/zivotna-situacia/_inzinierske-siete [accessed: 25.08.2022].
• European Union. 2012. INSPIRE – Infrastructure for Spatial Information in Europe. D2.8.III.6: Data Specification on “Utility and governmental,services” – Draft Guidelines.
• Hudecova L., Kysel P. 2019. Displaying of Easements on the Web Portal within the Context of the Slovak Republic. Geodetski List, 1, 67–80.
• Jaw S.W., Hashim M. 2013. Locational accuracy of underground utility mapping using ground penetrating radar. Tunnelling and Underground Space Technology, 35, 20–29.
• Lester J., Leonard E.B. 2007. Innovative process to characterize buried utilities using ground penetrating radar. Journal of Automation in Construction, 16, 546–555.
• Rozporządzenie Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 23 lipca 2021 r. w sprawie geodezyjnej ewidencji sieci uzbrojenia terenu (Dz.U. 2021 poz. 1374).
• Rozporządzenie Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 23 lipca 2021 r. w sprawie bazy danych obiektów topograficznych oraz mapy zasadniczej (Dz.U. 2021 poz. 1385).
• Rozporządzenie Ministra Rozwoju z dnia 18 sierpnia 2020 r. w sprawie standardów technicznych wykonywania geodezyjnych pomiarów sytuacyjnych i wysokościowych oraz opraco wywania i przekazywania wyników tych pomiarów do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego (Dz.U. 2020 poz. 1429).
• Sărăcin A. 2017. Using georadar systems for mapping underground utility networks. Procedia Engineering, 209, 216–223.
• STN 01 3410-2020. Mapy veľkých mierok. Účelové mapy. Kreslenie a značky [Slovak Technical Standard – Large scales maps. Thematic maps. Map drawing and symbols], 2020.
• Ustawa z dnia 17 maja 1989 r. – Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz.U. 1989 Nr 30 poz. 163).
• VZN 1/1995: Všeobecne záväzné nariadenie hlavného mesta Slovenskej republiky Bratislavy č. 1/1995 z 23. marca 1995 o digitálnej technickej mape Bratislavy.
• Yan J., Jaw S.W., Son R.V., Soon K.H., Schrotter G. 2018. Three-dimensional data modelling for underground utility network mapping. Int. Arch. Photogramm. Remote Sens. Spatial Inf. Sci., XLII-4, 711–715.
• Zákon č. 215/1995 Z.z.: Zákon Národnej rady Slovenskej republiky o geodézii a kartografii.
• 442/2002 z.z.: Zákon z 19. júna 2002 o verejných vodovodoch a verejných kanalizáciách a o zmene a doplnení zákona č. 276/2001 Z.z. o regulácii v sieťových odvetviach.
• 533/2021 Z.z.: Zákon, ktorým sa dopĺňa zákon č. 452/2021 Z.z. o elektronických komunikáciách a ktorým sa mení a dopĺňa zákon č. 355/2007 Z.z. o ochrane, podpore a rozvoji verejného zdravia a o zmene a doplnení niektorých zákonov v znení neskorších predpisov.
• 452/2021 Z.z.: Zákon č. 452/2021 Z.z. Zákon o elektronických komunikáciách.
• 251/2012 Z.z.: Zákon z 31. júla 2012 o energetike a o zmene a doplnení niektorých zákonov

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).