Wpływ przemysłu miedziowego na poziom i transfer wybranych pierwiastków w roślinach miododajnych

• Autorzy: Zonova Y. , Roman A. , Kowalska-Góralska M. , Opaliński S.

Identyfikatory

DOI

10.15199/62.2016.6.33

Warianty tytułu

EN

The impact of the copper industry on the level and transfer of selected elements in the melliferous plant species

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Dokonano oceny poziomu kumulacji ołowiu, kadmu, miedzi i cynku w zielonych częściach i kwiatach roślin stanowiących pożytki pszczele, pobranych z obszaru ekologicznego (Park Krajobrazowy „Dolina Baryczy”) i obszaru uprzemysłowionego (Legnicko-Głogowski Okręg Miedziowy). Za pomocą absorpcyjnej spektroskopii atomowej (AAS), po uprzedniej mikrofalowej mineralizacji prób, stwierdzono zróżnicowaną zawartość badanych pierwiastków w obu rejonach: Zn > Cu > Pb > Cd. Zawartość ołowiu i miedzi w częściach zielonych roślin zależała od rejonu pochodzenia próbek, podobnej zależności nie odnotowano w przypadku kwiatów. Stężenia ołowiu, cynku i miedzi w częściach zielonych i kwiatach badanych roślin mieściły się w granicach stężeń normatywnych, a stężenie kadmu granice te przekraczało.

EN

Zn, Cu, Pb and Cd contents were detd. in green parts and flowers of melliferous plants collected in an industrialized region (near Legnica) and in an ecological region (Dolina Baryczy). The plants from the ecological region contained less metals than those from the industrialized region exept for Cu in flowers.

Słowa kluczowe

PL

przemysł miedziowy; rośliny miododajne; zawartość pierwiastków; pierwiastki toksyczne; metale toksyczne

EN

copper industry; melliferous plants; content elements; toxic elements; toxic metals

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przemysł Chemiczny
• Rocznik: 2016
• Tom: T. 95, nr 6
• Strony: 1243--1246
• Opis fizyczny: Bibliogr. 48 poz., tab.

Twórcy

autor

Zonova Y.

• doktorantka, Katedra Higieny Środowiska i Dobrostanu Zwierząt, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, ul. Chełmońskiego 38C, 51-630 Wrocław

autor

Roman A.

• Katedra Higieny Środowiska i Dobrostanu Zwierząt, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, ul. Chełmońskiego 38C, 51-630 Wrocław

autor

Kowalska-Góralska M.

• Zakład Hydrobiologii i Akwakultury, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, ul. Chełmońskiego 38C, 51-630 Wrocław

autor

Opaliński S.

• Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, ul. Chełmońskiego 38C, 51-630 Wrocław

Bibliografia

• [1] G. Berthon, Coordin. Chem. Rev. 1996, 149, 241.
• [2] J. Duffus, Pure Appl. Chem. 2002, 74, nr 5, 793.
• [3] M. Ruszkowska, U. Wojcieska-Wyskupajtys, Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 1996, 434, nr 1, 1.
• [4] W. Grzebisz, L. Cieśla, J. Komisarek, J. Potarzycki, Pol. J. Environ. Stud. 2002, 11, nr 5, 493.
• [5] F.A. Nicholson, S.R. Smith, B.J. Alloway, C. Carlton-Smith, B.J. Chambers, Sci. Total Environ. 2003, 311, 205.
• [6] A. Franco-Uria, C. López-Mateo, E. Roca, M.L. Fernández-Marcos, Spain. J. Hazard. Mater. 2009, 165, 1008.
• [7] J. Wieczorek, A. Baran, Ecol. Chem. Eng. A. 2013, 20, nr 1, 109.
• [8] A. Peters, J. Skorkovsky, F. Kotesovec, J. Brynda, C. Spix, H.E. Wichmann, J. Heinrich, Environ. Health Perspect. 2000, 108, 283.
• [9] D.T. Suess, K.A. Prather, Chem. Rev. 1999, 99, 3007.
• [10] Xiaoyu Li, Lijuan Liu, Yugang Wang, Geping Luo, Xi Chen, Xiaoliang Yang, Myrna H.P. Hall, Ruichao Guo, Houjun Wang, Jiehua Cui, Xingyuan He, Geoderma 2013, 192, 50.
• [11] E. Helios-Rybicka, Appl. Geochem. 1996, 11, 3.
• [12] A. Kabata-Pendias, H. Pendias, Biogeochemia pierwiastków śladowych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999.
• [13] V.V. Kovalskii, Geokhimicheskaya ekologiya, Moskva 1974.
• [14] B.A. Molski, W. Dmuchowski, Stud. Environ. Sci. 1986, 30, 29.
• [15] A. Kabata-Pendias, H. Pendias, Mikroelementy v pochvakh i rasteniyakh (Microelements in Soils and Plants), Mir, Moskva 1989.
• [16] V.G. Mineev, Khimizaciya zemledeliya i okruzhayuthaya sreda, Agropromizdat, Moskva 1990.
• [17] N.K. Chertko, E.N. Chertko, Geokhimiya i ekologiya khimicheskikh elementov. Spravochnoe posobie, Belarus. Gos. Univ., Mińsk 2008.
• [18] J. Rosada, M. Przewocka, Geology, Geophysics Environment 2015, 41, nr 2, 187.
• [19] L. Fewtrell, R. Kaufmann, A. Prüss-Üstün, Lead. Assessing the environmental burden of disease at national and local levels, Environmental Burden of Disease Series, nr 2, WHO, Protection of the Human Environment, Geneva 2003.
• [20] K. Bieniek, T. Sałacki, Pediatria Polska 1996, 4, 61.
• [21] A. Jasiński, Mat. Konf. Nauk. Środowisko a zdrowie dzieci, Fundacja na Rzecz Dzieci Zagłębia Miedziowego, Legnica 2003.
• [22] N.S. Chary, C.T. Kamala, D.S. Raj, Ecotox. Environ. Safe. 2008, 69, 513.
• [23] M. Staniszewska, H. Boniecka, A. Gajda, Inż. Ekol. 2014, 40, 157.
• [24] J. Szkoda, M. Durkalec, R. Kołacz, S. Opaliński, J. Żmudzki, Med. Weter. 2012, 68, 689.
• [25] M. Durkalec, J. Szkoda, R. Kołacz, S. Opaliński, A. Nawrocka, J. Żmudzki, Int. J. Environ. Res. 2015, 9, 205.
• [26] Ż. Bargańska, M. Ślebioda, J. Namieśnik, Crit. Rev. Env. Sci. Tech. 2016, 46, nr 3, 235.
• [27] C. Porrini, E. Caprio, D. Tesoriego, G. Di Prisco, B. Insectol. 2014, 67, nr 1, 137.
• [28] http://www.barycz.pl//, dostęp 19 stycznia 2016 r.
• [29] F. Rebele, A. Surma, C. Kuznik, R. Bornkamm, T. Brej, Acta Soc. Bot. Pol. 1993, 62, 53.
• [30] C. Lehmann, F. Rebele, Environ. Exp. Bot. 2004, 51, 199.
• [31] J. Lis, A. Pasieczna, Pol. Geol. Inst. Spec. Papers 2005, 17, 42.
• [32] http://www.kghm.com//, dostęp 19 stycznia 2016 r.
• [33] A. Roman, E. Popiela-Pleban, Potravinarstvo 2012, 6, nr 2, 50.
• [34] A. Roman, B. Madras-Majewska, E. Popiela-Pleban, J. Apic. Sci. 2011, 55, nr 2, 97.
• [35] A. Roman, Polish J. Environ. Stud. 2010, 19, nr 3, 663.
• [36] A. Roman, E. Popiela, U. Didyk, Przem. Chem. 2011, 90, 997.
• [37] A. Roman, E. Popiela-Pleban, M. Kowalska-Góralska, Przem. Chem. 2012, 91, 937.
• [38] A. Roman, E. Popiela-Pleban, Przem. Chem. 2013, 92, 1545.
• [39] L.V. Vetchinnikova, T.Yu. Kuznetsova, A.F. Titov, Trudy Karelskogo nauchnogo centra RAN 2013, 3, 68.
• [40] C.A. Grant, W.T. Buckley, L.D. Bailey, F. Selles, Can. J. Plant. Sci. 1998, 78, nr 1, 1.
• [41] V.A. Alekseenko, Ecological geochemistry, Logos, Moscov 2000.
• [42] P. Aravind, M.N.V. Prasad, Plant Physiol. Biochem. 2005, 43, nr 2, 107.
• [43] T.L. Egoshina, L.N. Shihova, Vestnik OGU 2008, 92, nr 10, 135.
• [44] B. Modrzewska, M. Wyszkowski, Environ. Monit. Assess. 2014, 186, nr 4, 2589.
• [45] T.M. Galal, H.S. Shehata, Ecol. Indic. 2015, 48, 244.
• [46] R. Świetlik, M. Trojanowska, Logistyka 2014, 6, 10172.
• [47] W. Kawecka, E. Rychlik, J. Rachtan-Janicka, A. Wrońska, J. Ecology Health 2013, 17, 18.
• [48] V.A. Plehanova, Harakter soprjazhenija nakoplenij cinka i kadmija rastenijami v uslovijah fitocenoza i agrokultury, Ufa 2007.

Uwagi

PL

Badania współfinansowane ze środków na działalność statutową podmiotową 2015 r. (B010/0003/15) Katedry Higieny Środowiska i Dobrostanu Zwierząt Wydziału Biologii i Hodowli Zwierząt Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Publikacja współfinansowana ze środków Krajowego Naukowego Ośrodka Wiodącego (KNOW) na lata 2014–2018 dla Wydziału Biologii i Hodowli Zwierząt Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu.