Wpływ warunków siedliskowych na skład florystyczny, wartość użytkową i walory przyrodnicze użytków zielonych położonych nad jeziorem Miedwie

• Autorzy: Kitczak T. , Meller E. , Jarnuszewski G. , Czyż H.

Identyfikatory

DOI

10.12912/2081139X.34

Warianty tytułu

EN

Effect of habitat for floristic composition, value in use natural values and green land located on Lake Miedwie

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badania przeprowadzono w latach 2007–2009 na użytkach zielonych, stanowiących obszar w sąsiedztwie jeziora Miedwie, w miejscowości Ryszewo. Badaniami objęto użytki zielone położone na różnie uwilgotnionych glebach: murszowo-glejowych (3 obiekty badawcze), murszowatej (1 obiekt badawczy) i deluwialnej czarnoziemnej typowej (1 obiekt badawczy). Wymienione gleby różnią się, poza uwilgotnieniem, przede wszystkim zawartością materii organicznej w poziomie powierzchniowym, zdecydowanie wyższą jej ilością charakteryzują się gleby pobagienne (murszowo-glejowe). Na wydzielonych powierzchniach pobierano w terminie zbioru I pokosu próby roślinne do analiz florystycznych runi, wykonywanych metodą botaniczno-wagową. Wartość użytkową runi poszczególnych zbiorowisk określono na podstawie liczb wartości użytkowej (Lwu) , a walory przyrodnicze według liczb waloryzacyjnych (Lwp). Zróżnicowane warunki siedliskowe na analizowanym terenie miały istotny wpływ na charakter szaty roślinnej, a mianowicie – na glebie deluwialnej czarnoziemnej typowej o najniższym poziomie wody gruntowej ukształtowało się zbiorowisko roślinne typu Arrhenatherum elatius z Festuca pratensis, na glebie murszowatej w warunkach dużego uwilgotnienia ukształtowało się zbiorowisko typu Festuca rubra z Poa trivialis, na glebie murszowo-glejowej w warunkach niższego poziomu wody gruntowej (74–78 cm) zbiorowiska typu Alopecurus pratesis z Phalaris arundinacea i Alopecurus pratesis z Festuca rubra. W warunkach największego uwilgotnienia siedliska (63 cm) na glebie murszowo-glejowej ukształtowało się zbiorowisko typu Phragmites australis z Phalaris arindinacea. Stwierdzono, że zbiorowiska roślinne z wyższą wartością użytkową runi charakteryzowały się niższą wartością przyrodniczą. Największe różnice pomiędzy wartością użytkową, a przyrodniczą runi wystąpiły na łąkach kośnych użytkowanych rolniczo, czyli na I, II i V obiekcie badawczym.

EN

The study was conducted in 2007–2009 on grassland, representing an area in the vicinity of Lake Miedwie, in Ryszewo. The study included grassland located on different humidity soils: mursh-gley soil (3 research facilities), muck soil and delluvial typical phaeozem. These soils are different, apart from moisture, especially organic matter content in the surface level, significantly higher amounts of soil are characterized by mursh (mursh-gley soil). At the divisional areas were taken at harvest time I try to plant conditioner for sward floristic studies carried out by botanical and weight. Utility value of the sward individual communities based on the number of use-value (Lev), and natural values by the number of valorisation (LWP). Diverse habitat conditions in the analyzed area had a significant impact on the character of the vegetation, namely – on the soil delluvial typical phaeozem shaped type of plant communities of Arrhenatherum elatius and Festuca pratensis, on the muck soil under high moisture stood Festuca rubra and Poa trivialis, on soil morsh-gley soil under the lower level of the ground water (74–78 cm) communities Alopecurus pratesis and Phalaris arundinacea und Alopecurus pratesis and Festuca rubra. The highest soil moisture conditions (63 cm) on morsh-gley soil stood Phragmites australis and Phalaris arindinacea. The research found that plant communities with higher utility value of the sward characterized by a lower value of nature. The biggest differences between the utilitarian and natural sward occurred on the hay meadows in agricultural use, I, II and V of the object.

Słowa kluczowe

PL

gleba; skład florystyczny; wartość użytkowa; walory przyrodnicze

EN

soils; floristic composition; value in use; natural values

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Inżynieria Ekologiczna
• Rocznik: 2014
• Tom: Nr 38
• Strony: 60--69
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz., tab.

Twórcy

autor

Kitczak T.

• Katedra Gleboznawstwa, Łąkarstwa i Chemii Środowiska, Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, ul. Słowackiego 17, 71-434 Szczecin

autor

Meller E.

• Katedra Gleboznawstwa, Łąkarstwa i Chemii Środowiska, Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, ul. Słowackiego 17, 71-434 Szczecin

autor

Jarnuszewski G.

• Katedra Gleboznawstwa, Łąkarstwa i Chemii Środowiska, Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, ul. Słowackiego 17, 71-434 Szczecin

autor

Czyż H.

• Katedra Gleboznawstwa, Łąkarstwa i Chemii Środowiska, Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, ul. Słowackiego 17, 71-434 Szczecin

Bibliografia

• 1. Czyż H., Gos A., Kitczak T., Trzaskoś M., 1999. Charakterystyka szaty roślinnej odłogowanych łąk w dolinie dolnej Warty. Fol. Univ. Agric. Stetin., Agric. 197 (75), 55–58.
• 2. Czyż H., Jakubowski P., 1999: Charakterystyka zbiorowisk łąkowych w dolinie Warty. Fol. Univ. Agric. Stetin., Agric. 197 (75), 49–54.
• 3. Czyż H., Trzaskoś M., Kitczak T., 2001. Charakterystyka zbiorowisk łąkowych w otulinie jeziora Będgoszcz. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 478, 23–28.
• 4. Filipek J., 1973. Projekt klasyfikacji roślin łąkowych i pastwiskowych na podstawie liczb wartości użytkowej. Post. Nauk Rol. 4, 59–68.
• 5. Grynia M., Grzelak M., Kryszak A., 1994. Produktywność łąk łęgowych na glebach organicznych w dolinie Samy Szamotulskiej. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 412, 111–114.
• 6. Izdebski K., Loreus B., Popiołek Z., 1992. Szata roślinna wybranych powierzchni obszaru Roztocza na tle warunków siedliskowych. Fragm. Faunist. 35, 237–283.
• 7. Kitczak T., Czyż H., Michalkiewicz J., 2001. Wpływ długotrwałego zalegania wód powierzchniowych na skład florystyczny runi łąkowej. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 478, 41–46.
• 8. Kochanowska R., 1997. Przyrodnicze konsekwencje regresu gospodarki łąkowej na Pomorzu Zachodnim. Prz. Przyr., Świebodzin, 8, 73–76.
• 9. Mirek Z., Piękoś-Mirkowa H., Zając A., Zając M., 2002. Flowering plants and pteridophytes of Poland a checklist. Instytut Botaniki W. Szafera PAN, Warszawa.
• 10. Oświt J., 2000. Metoda przyrodniczej waloryzacji mokradeł, wyniki jej zastosowania na wybranych obiektach. Wiad. Inst.. Mel. Użyt. Ziel., Falenty.
• 11. Prończuk J., 1962. Typologiczne zasady różnicowania trwałych użytków zielonych na przykładzie wydzielonych typów florystycznych w dolinach rzek niżu. Zastosowanie metody fitosocjologicznej i typologicznej do badań i ekspertyz łąkarskich. Biblioteczka „Wiadomości IMUZ”, PWRiL Warszawa.
• 12. Prończuk J., 1979. Rola trwałych użytków zielonych w środowisku przyrodniczym kraju. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 221, 11–22.
• 13. Trąba Cz., Wyłupek T., 1994. Łąki wyczyńcowi w niektórych dolinach rzecznych woj. Zamojskiego. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 412, 179–183.
• 14. Trzaskoś M., Czyż H., Bobowska E., 1998. Funkcje zbiorowisk roślinnych występujących w dolnym odcinku rzeki Odry w procesie ochrony i rekultywacji terenów łąkowych. W: Ochrona i rekultywacja terenów Odry, sytuacja po powodzi 1997 r. Zielona Góra. P. Zielonog., 279–289.
• 15. Trzaskoś M., Czyż H., Kitczak T., Gos A., 1997. Skład florystyczny i wartość pastewna runi łąk śródleśnych. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 453, 153–165.
• 16. Zastawny J., 1992. Sukcesja zbiorowisk roślinnych łąk zagospodarowanych w niektórych dolinach rzecznych Wielkopolski. Wiad. IMUZ 7, 2, 111–123.