Analiza potencjału wybranych elementów z zakresu optymalnego kształtowania i użytkowania zasobów przyrodniczych w świetle strategii rozwoju miasta Gliwice do roku 2040 „Gliwice 2040”

• Autorzy: Opania Szymon , Baran Patrycja , Stawinoga Agnieszka , Świderski Szymon , Zych Paulina

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0053.9290

Warianty tytułu

EN

Analysis of the potential chosen components from the perspective of optimal design and use of natural resources in the context of the development strategy of the city of Gliwice until 2040 "Gliwice 2040"

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł prezentuje wyniki prowadzonych przez autorów badań mających na celu weryfikację potencjału wybranych elementów z zakresu optymalnego kształtowania i użytkowania zasobów przyrodniczych w świetle strategii rozwoju miasta Gliwice do roku 2040 „Gliwice 2040”. Dokument ten przedstawia wizję dochodzenia Gliwic do modelu miasta: kompaktowego, odpornego, ekologicznego, kreatywnego i inteligentnego. W realizacji tych postanowień pomóc mają zadania rozwoju w odniesieniu do społeczeństwa, gospodarki i przestrzeni miasta, które zostały zapisane w sposób hierarchiczny jako cele strategiczne i przyporządkowane im cele operacyjne zgrupowane w czterech obszarach priorytetowych. W badaniach autorzy poddali analizie cel operacyjny koncentrujący się na optymalnym kształtowaniu i użytkowaniu zasobów przyrodniczych, w ramach którego realizowane mają być zadania: wspólnego działania na rzecz przyrody, realizacji elementów błękitno-zielonej infrastruktury, realizacji elementów rozwiązań opartych o przyrodę i walka z miejską wyspą ciepła. W tym celu, z wykorzystaniem metody Desk Research polegającej na wyszukiwaniu informacji, gromadzeniu i analizowaniu danych wtórnych, przeanalizowano i porównano planowane rozwiązania z rozwiązaniami już zrealizowanymi i opisanymi w dostępnej literaturze. Następnie, przy użyciu metody Researc by Design, polegającej na zorganizowaniu procesu bazującego na kreatywności i innowacyjności projektantów, wykonano oraz przeanalizowano możliwe rozwiązania projektowe w wytypowanych lokalizacjach, koncentrując się na potrzebach przyszłych użytkowników. Powstałe w ten sposób warianty skorelowano z modelowymi rozwiązaniami. We wszystkich przypadkach rozwiązania modelowe badano w Obszarach Strategicznych Interwencji OSI, wskazanych w Strategii 2040, wśród których są: OSI Kultura i Kreatywność, łączący tereny Śródmieścia, dzielnicy akademickiej wraz z parkami Chopina oraz Chrobrego oraz OSI Kłodnica, tworzący funkcjonalnie ciągły zielony teren rekreacyjny w całym biegu rzeki na obszarze miasta.

EN

The article presents the results of the authors' research to verify the potential of selected elements from the field of optimal formation and use of natural resources considering the development strategy of the city of Gliwice until 2040 »Gliwice 2040«. The document presents a vision of Gliwice's pursuit of a city model: compact, resilient, ecological, creative and intelligent. The realization of these provisions is to be assisted by development tasks in relation to the society, economy and space of the city, which have been written in a hierarchical manner as strategic goals and assigned operational goals grouped in four priority areas. In the research, the authors analyzed the operational goal focusing on the optimal shaping and use of natural resources, within the framework of which the following tasks are to be carried out: joint action for nature, implementation of elements of blue-green infrastructure, implementation of elements of nature-based solutions and the fight against the urban heat island. For this purpose, using the Desk Research method of searching for information, collecting and analyzing secondary data, the planned solutions were analyzed and compared with those already implemented and described in the available literature. Then, using the method, Research by Design, consisting in organizing a process, based on the creativity and innovation of designers, possible design solutions were made and analyzed, in selected locations, focusing on the needs of future users. The resulting variants were correlated with model solutions. In all cases, the model solutions were studied in the OSI (Strategic Intervention Areas) identified in Strategy2040, among which are: OSI Culture and Creativity, connecting the areas of the Downtown, the academic district along with Chopin and Chrobry parks, and OSI Klodnica, creating a functionally continuous green recreational area across the river in the city area.

Słowa kluczowe

PL

strategia rozwoju; infrastruktura zielona; zasoby przyrodnicze; rozwój miasta; Gliwice

EN

development strategy; green infrastructure; natural resources; city development; Gliwice

• Wydawca: BUILDER CORP Sp. z o.o.
• Czasopismo: Builder
• Rocznik: 2023
• Tom: R.27, nr 11
• Strony: 41--47
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., il.

Twórcy

autor

Opania Szymon

• Politechnika Śląska, Wydział Architektury

• https://orcid.org/0000-0002-9801-6945

autor

Baran Patrycja

• Politechnika Śląska, Wydział Architektury

• https://orcid.org/0000-0002-2074-2330

autor

Stawinoga Agnieszka

• Politechnika Śląska, Wydział Architektury

• https://orcid.org/0000-0002-8417-8409

autor

Świderski Szymon

• Politechnika Śląska, Wydział Architektury

• https://orcid.org/0000-0001-8398-8066

autor

Zych Paulina

• Politechnika Śląska, Wydział Architektury

• https://orcid.org/0009-0000-0133-0763

Bibliografia

• [1] Uchwała XL/823/2022 Rady Miasta Gliwice z dnia 6 października 2022 r. w sprawie przyjęcia do realizacji „Strategii rozwoju miasta Gliwice do roku 2040: „Gliwice 2040”, Gliwice 2022.
• [2] Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, Dz.U. 2004 nr 92 poz. 880.
• [3] Forman R.T.T., 1995, Land Mosaics: The Ecology of Landscapes and Regions Cambridge University Press, s. 146-178.
• [4] Wilson E.O., 2009, Biophilia, Harvard University Press, s. 23-39.
• [5] Benedict M.A., McMahon E.T., 2012, Green Infrastructure, Linking Landscapes and Communities, Island Press, s. 57-85.
• [6] Zaręba A.D., Próchnicka P., 2015, Korytarze ekologiczne a prawo i polityka ekologiczna. Korytarz ekologiczny Doliny Odry jako podstawowy element systemu przyrodniczego Wrocławia, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, „Gospodarka w Praktyce i Teorii”, nr 3(40), s. 96-98.
• [7] Pyć D., 2014, Ochrona ciągłości ekologicznej jako funkcja konstytucyjnej zasady zrównoważonego rozwoju na przykładzie korytarzy ekologicznych, „Gdańskie Studia Prawnicze”, t. XXXI, s. 1121-1124.
• [8] Jian P., Huijuan Z., Yanxu L., 2017, Urban ecological corridors construction: A review, „Acta Ecologica Sinica” 37(1), s. 23-30.
• [9] https://en.wikipedia.org/wiki/Rose_Fitzgerald_Kennedy_Greenway [dostęp: 15.06.2023].
• [10] https://en.wikipedia.org/wiki/European_Green_Belt [dostęp: 4.06.2023].
• [11] https://www.euronatur.org/en/what-we-do/european-green-belt [dostęp: 4.06.2023].
• [12] https://en.wikipedia.org/wiki/Mesoamerican_Biological_Corridor [dostęp: 4.06.2023].
• [13] De Nieuwe Rijnhaven Stedenbouwkundig plan Rijnhaven, Gemeente Rotterdam, 2022.
• [14] National Association of City Transportation Officials, 2013, Urban Street Design Guide, Island Press.
• [15] Lukes R., Kloss Ch., Low Impact Development Center, 2009, Managing Wet Weather with Green Infrastructure Municipal Handbook, Green Streets, United States Environmental Protection Agency.
• [16] Ecologic Institute i Fundacja Sendzimira, 2019, Błękitno-zielona infrastruktura dla łagodzenia zmian klimatu w miastach. Katalog techniczny.
• [17] Opania S., Gama Marques P., 2021, Analysis of water retention possibilities based on programs, strategies and selected projects in Poland, [in:] 6th World Multidisciplinary Civil Engineering - Architecture - Urban Planning Symposium: WMCAUS 2021, Prague, Czech Republic [online], [ed.:] I. Yilmaz, M. Marschalko, i M. Drusa, t. 1203.
• [18] https://klimada2.ios.gov.pl/dobra-praktyka/ogrody-fasadowe-w-lodzi/ [dostęp: 17.05.2023].

Uwagi

Artykuł umieszczony w części "Builder Science"

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2024).