Warstwy świętomarskie dewonu środkowego w Górach Świętokrzyskich w świetle badań sedymentologicznych

• Autorzy: Malec J.

Warianty tytułu

EN

The Middle Devonian Świętomarz Beds of the Holy Cross Mts in the light of sedimentological study

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W profilu środkowego żywetu w regionie łysogórskim w Górach Świętokrzyskich, pomiędzy węglanowymi i iłowcowymi osadami warstw skalskich a wapieniami biostromalnymi warstw pokrzywiańskich lub iłowcami warstw nieczulickich występują silikoklastyczne osady warstw świętomarskich, w obrębie których wyróżniono sześć facji: piaskowce średnio- i gruboławicowe, piaskowce wapniste i mułowce, piaskowce i mułowce zaburzone sedymentacyjnie, piaskowce osuwiskowe, mułowce i cienkoławicowe piaskowce oraz mułowce. Obecność spływów grawitacyjnych w postaci piaskowców osuwiskowych i utworów typu derbis flow i mud flow, którym towarzyszą średnio- i gruboławicowe piaskowce utworzone w strefach kanałowych, wskazuje na podmorską depozycję na nachylonym dnie, w środowisku skłonu basenu. Sedymentacja warstw świętomarskich przebiegała na obszarze głębszego szelfu w proksymalnej i dystalnej części prodelty, należącej prawdopodobnie do średniej wielkości systemu deltowego. Wskaźniki pulsacyjnej sedymentacji piaskowców cienkoławicowych oraz obecność szczątków roślinnych w mułowcach wskazują na transport materiału terygenicznego głównie przy udziale generowanych przez rzeczne powodzie przepływów hiperpyknalnych (hyperpycnal flow). Materiał terygeniczny warstw świętomarskich był dostarczany do basenu łysogórskiego z południowego wschodu. Sedymentacja warstw świętomarskich jest związana ze wzrostem tektonicznej subsydencji środkowodewońskiego basenu w regionie łysogórskim Gór Świętokrzyskich. Równowiekowe osady silikoklastyczne rozpoznane na obszarze południowo-wschodniej Polski i zachodniego Wołynia na Ukrainie związane są prawdopodobnie z depozycją w obrębie tego samego systemu deltowego.

EN

The middle Givetian section of the Łysogóry region of the Holy Cross Mts (HCM) is highlighted by the presence of siliciclastic sediments of the Świętomarz Beds that occur between carbonate and clayey sediments of the Skały Beds and biostromal limestones of the Pokrzywianka Beds or claystones of the Nieczulice Beds. The Świętomarz Beds comprise six facies: (1) medium- and thick-bedded sandstones, (2) calcareous sandstones and siltstones (3) sedimentary disturbed sandstones and siltstones, (4) slump sandstones, (5) siltstones and thin-bedded sandstones, (6) siltstones. The presence of gravitational flows in the form of slump sandstones and debris and mud flows, which are associated with medium- and thick-bedded sandstones linked to channel zones, indicate submarine deposition on an inclined floor within a basinal slope environment. Deposition of the Świętomarz Beds occurred in an area of deeper shelf within the proximal and distal parts of prodelta that belonged to a medium-sized delta system. Indications of pulsating sedimentation of thin-bedded sandstones and the presence of plant remains in siltstones point up to transport of terrigenous material primarily by hyperpycnal flows generated by river floods. Terrigenous material of the Świętomarz Beds was derived to the Łysogóry basin from the southeast. Sedimentation of the Świętomarz Beds is closely linked to the increased tectonic subsidence of the Middle Devonian basin in the Łysogóry region of HCM. Coeval siliciclastic sediments, which have been identified in the area of south-eastern Poland and western Volhynia in the Ukraine, are presumably related to deposition within the same delta system.

Słowa kluczowe

PL

facje silikoklastyczne; dewon środkowy; żywet; region łysogórski; Góry Świętokrzyskie

EN

siliciclastic facies; Middle Devonian – Givetian; Łysogóry region; Holy Cross Mountains

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
• Rocznik: 2012
• Tom: nr 452
• Strony: 131--165
• Opis fizyczny: Bibliogr. 112 poz., 7 tabl., il

Twórcy

autor

Malec J.

• Państwowy Instytut Geologiczny-Państwowy Instytut Badawczy, Oddział Świętokrzyski, ul. Zgoda 21, 25-953 Kielce

Bibliografia

• [1] ADDINGTON L.D., KUEHL S.A., MCNINCH J.E., 2007 — Contrasting modes of shelf sediment dispersal off a high-yield river: Waiapu River , New Zealand. Marine Geology, 243: 18-30.
• [2] BABIC L., ZUPANIC J., 2008 — Evolution of a river-feed foreland basin fill: the north Dalmatian flysch revisited (Eocene, Outer Dinarides). Nat. Croat., 17, 4: 357-374.
• [3] BHATTACHARYA J.P., MacEACHERN J.A., 2009 — Hyperpycnal rivers and prodeltaic shelves in the Cretaceous seaway of North America. J. Sediment. Res., 79, 4: 184-209.
• [4] BOGGS S. jr., 1995 — Deltaic systems. W: Principles of sedimentology and stratigraphy (red. R.A. McConnin): 356-377. Second Ed. Prentice Hall, Englewood Cliffs, New Jersey.
• [5] BOUMA A.H., 1962 — Sedimentology of some flysch deposits. Agraphic approach to facies interpretation. Elsevier Publishing Company, Amsterdam, New York.
• [6] BOURGET J., ZARAGOSI S., ELLOUZ-ZIMMERMANN S., DUCASSOU E., PRINS M.A., GARLAN T., LANFUMEY Y., SCHNEIDER J.L., ROUILLARD P., GIRAUDEAU J., 2010a — Highstand vs. lowstand turbidite system growth in the Makran active margin: Imprints of high-frequency extemal controls on sediment delivery mechanisms to deep water systems. Marine Geology, 274: 187-208.
• [7] BOURGET J., ZARAGOSI S., MULDER T., SCHNEIDER J.L., GARLAN T., van TOER A., MAS V., ELLOUZ-ZIMMERMANN N., 2010b — Hyperpycnal-fed turbidite lobe architecture and recent sedimentary processes: A case study from the al Batha turbidite system, Oman margin. Sediment. Geol., 229: 144-159.
• [8] BUATOIS L.A., SACCAVINO L.L., ZAVALA C., 2011 — Ichnologic signatures of hyperpycnal flow deposits in Cretaceous river-dominated deltas, Austral Basin, southern Argentina. W: Sediment transfer from shelf to deep-water – revisiting the delivery systems (red. R.M. Slatt, C. Zavala). AAPG Stud. Geol., 61: 153-170.
• [9] CARMONA N.B., BUATOIS L.A., PONCE J.J., MANGANO M.G., 2009 — Ichnology and sedimentology of a tide-influences delta, Lower Miocene Chenque Formation, Patagonia, Argentina: trace-fossil distribution and response to environmental stresses. Palaeogeogr., Palaeoclimat., Palaeoecol., 273: 75-86.
• [10] CASTELLORT S., NAGEL S., MOUTHEREAU F., TIEN-SHUN LIN A., WETZEL A., KAUS B., WILLETT S., CHIANG S.-P., CHIU W.-Y., 2011 — Sedimentology of early Pliocene sandstones in the south-western Taiwan foreland: implications for basin physiography in the early stages of collision. J. Asian Earth Sci., 40, 1: 52-71.
• [11] CHIANG C.S., YU C.S., 2008 — Evidence of hyperpycnal flows at the head of meandering Kaoping Canyon off SW Taiwan. Geo-Marine Lett., 28: 161-169
• [12] COLEMAN J.M., 1988 — Dynamic changes and processes in the Mississippi River delta. Geol. Soc. Amer Bull., 100: 999-1015.
• [13] COLEMAN J.M., PRIOR D.B., GARRISON L.E., LEE H.J., 1993 - Slope failures in an area of high sedimentation rate: offshore Mississippi River Delta. W: Submarine landslides: Selected studies in the U.S. Exclusive Economic Zone (red. W.C. Schwab, H.J. Lee, D.C. Twichell). U.S. Geol. Surv Bull., 2002: 79-91.
• [14] CORNEY R.K.T., PEAKALL J., PARSONS D.R., ELLIOTT L., AMOS K.J., BEST J.L., KEEVIL G.M., INGHAM D.B.. 2006 — The orientation of helical flow in curved channels. Sedimentology, 53: 249 257.
• [15] CZARNOCKI J., 1948 — Przewodnik XX Zjazdu Polskiego Towarzystwa Geologicznego w Górach Świętokrzyskich w r. 1947. Rocz. Pol. Tow. Geol., 17: 237 299.
• [16] CZARNOCKI J., 1950a — Geologia regionu łysogórskiego w związku z zagadnieniem złoża rud żelaza w Rudkach. Pr. Państw Inst. Geol., 1.
• [17] CZARNOCKI J., 1950b - Bostów. Otwór nr 7. Centr. Arch. Geol. PIG-PIB, Warszawa.
• [18] DADSON S., HOVIUS N., HONGEY C., DADE W.B., HSIEH M.L., WILLETT S.D., HU J.C., HORNG M.J., CHEN M.C., STARK C.P., LAGUE D., LIN J.C., 2003 — Links between erosion, runoff variability and seismicity in the Taiwan orogen. Nature, 426: 648-651.
• [19] DADSON S., HOVIUS N., PEGG S., DADE W.B., HORNG M.J., CHEN H., 2005 - Hyperpycnal river flows from an active mountain belt. J. Geoph. Res., 110: 1-13, F04016, doi: 10.1029/2004JF000244.
• [20] DREYER T., CORREGIDOR J., ARBUES P., PUIGDEFABREGAS C., 1999 — Architecture of the tectonically influenced Sobrarbe deltaic complex in the Ainsa Basin, northern Spain. Sediment. Geol.,127: 127-169.
• [21] FILONOWICZ P., 1968 — Objaśnienia do Szczegółowej mapy geologicznej Polski w skali 1:50 000, ark. Słupia Nowa. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• [22] FILONOWICZ P., 1969 — Objaśnienia do Szczegółowej mapy geologicznej Polski w skali 1:50 000, ark. Bodzentyn. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• [23] GRADZŃSKI R., KOSTECKA A., RADOMSKI A., UNRUG R., 1986 - Zarys sedymentologii. Wyd. Geol., Warszawa.
• [24] HALLOCK P., SCHLAGER W., 1986 — Nutrient excess and the demise of coral reefs and carbonate platforms. Palaios, 1: 389-398.
• [25] HAUGHTON P.D. W., BARKER S.P., McCAFFREY W.D., 2003 - "Linked" debrites in sand-rich turbidite systems - origin and significance. Sedimentology, 50: 459-482.
• [26] HAUGHTON P.D., DAVIS C., McCAFFREY W.D., BARKER S., 2009 - Hybrid sediment gravity flow deposits - classification, origin and significance. Marine Petrol. Geol., 26: 1900-1918.
• [27] IMRAN J., SYVITSKI J.P.M., 2000 - Impact of extreme river events on the coastal ocean. Oceanography, 13, 3: 85-92.
• [28] KAHNG S.E., GARCIA-SAIS J.R., SPALDING H.L., BROKOVICH E., WAGNER D., WEIL E., HINDERSTEIN L., TOONEN R.J., 2010 - Community ecology of mesophotic coral reef ecosystems. Coral Reefs, 29: 255-275.
• [29] KAO S.J., DAI M., SELVARAJ K., ZHAI W., CAI P., CHEN S.N., YANG J.Y.T., LIU J.T., LIU C.C., SYVITSKI J.P.M., 2010 - Cyclone-driven deep sea injection of freshwater and heat by hyperpycnal flow in the subtropics. Geoph. Res. Letter, 37, L21702:1-5.
• [30] KAO S.J., MILLIMAN J.D., 2008 - Water and sediment discharge from small mountainous rivers, Taiwan: the roles of lithology, episodic events, and human activities. J. Geol., 116, 5: 431-448.
• [31] KŁOSSOWSKI J., 1981 - Dewon środkowy w profilu Świętomarz-Śniadka. Centr. Arch. Geol. PIG-PIB, Warszawa.
• [32] KŁOSSOWSKI J., 1985 - Sedymentacja środkowego dewonu w regionie łysogórskim (profil Świętomarz-Śniadka). Prz. Geol., 33, 5: 264-267.
• [33] KOTAŃSKI Z., 1959 - Przewodnik geologiczny po Górach Świętokrzyskich. Wyd. Geol., Warszawa.
• [34] LAMB M.P., MOHRIG D., 2009 - Do hyperpycnal-flow deposits record river-flood dynamics ? Geol. Soc. Amer., 37, 12: 1067-1070.
• [35] LAMB M.P., MYROW P.M., LUKENS C., HOUCK K., STRAUSS J., 2008 - Deposits from wave-influenced turbidity currents: Pennsylvanian Minturn Formation, Colorado, U.S.A. J. Sediment. Res., 78: 480-498.
• [36] LEE H.J., SCHWAB W.C., BOOTH J.S., 1993 - Submarine landslides: an introduction. W: Submarine landslides: Selected studies in the U.S. Exclusive Economic Zone (red. W.C. Schwab, HJ. Lee, D.C. Twichell). U.S. Geol. Suru Bull., 2002: 158-166.
• [37] LEWIS K.B., 1971 - Slumping on a continental slope at 1°-4° Sedimentology, 16, 1/2: 97-110.
• [38] LIANG W.D., TANG T.Y., YANG Y.J., KO M.T., CHUANG W.S., 2003 - Upper-ocean currents around Taiwan. Deep-Sea Res., II, 50: 1085-1105.
• [39] LINDSAY J.F., PRIOR D.B., COLEMAN J.M., 1984 - Distributary-mouth bar development and role submarine landslides in delta growth, South Pass, Mississippi Delta. AAPG Bull., 68, 11:1732-1743.
• [40] LIU J.P., LIU C.S., XU K.H., MILLIMAN J.D., CHIU J.K., KAO S.J., LIN S.W., 2008 - Flux and fate of small monntainous rivers derived sediments into the Taiwan Strait. Marine Geology, 256: 65-76.
• [41] LIU J.P., XU K.H., LI A.C., MILLIMAN J.D., VELOZZI D.M., XIAO S.B., YANG Z.S., 2007 - Flux and fate of Yangtze River sediment delivered to the East China Sea. Geomorphology, 85: 208-224.
• [42] LIU J.P., XUE Z., ROSS K., WANG H.J., YANG Z.S., LI A.C., GAO S., 2009 - Fate of sediments delivered to the sea by Asian large rivers: long-distance transport and formation of remote along-shore clinothems. The Sedimentary Record, 7, 4: 4-9.
• [43] LOCAT J., LEE H.J., 2000 - Submarine landslides: advances and challenges. Proc. of the 8th Intern. Symp. on Landslides: 1-30. Cardiff, U. K.
• [44] MA Y, WRIGHT L.D., FRIEDRICHS C.T., 2008 - Obserwations of sediment transport on the continental shelf off the mouth of the Waiapu River, New Zeland: Evidence for current-supported gravity flows. Continent. Shelf Res., 28: 516-532.
• [45] MALEC J., 1996 - Wyniki badań utworów dewonu z rejonu Nieczulic i Skał. Pos. Nauk. PIG, 52: 78-81.
• [46] MALEC J., 1999 - Profil litologiczny i zróżnicowanie facjalne osadów dewonu środkowego w regionie łysogórskim Gór Świętokrzyskich. Pos. Nauk. PIG, 55: 149-151.
• [47] MALEC J., 2007 - Profil dewonu w otworze Bostów 7. Pos. Nauk. PIG, 63: 52-54.
• [48] MALEC J., 2008 - Profil z pogranicza warstw świętomarskich, pokrzywiańskich i nieczulickich w regionie łysogórskim Gór Świętokrzyskich. Pos. Nauk. PIG, 64: 37-38.
• [49] MALEC J., 2009 - Znaczenie stratygraficzne mikrofauny dewonu z profilu otworu Bąkowa IG 1. Pos. Nauk. PIG, 65: 27-28.
• [50] MALEC J., 2011 - Warstwy świętomarskie dewonu środkowego w regionie łysogórskim Gór Świętokrzyskich. VI Świętokrzyskie Spotkania Geologiczno-Geomorfologiczne: 67-68. Ameliówka k. Kielc.
• [51] MALEC J., KULETA M., 2007 - Regionalne zróżnicowanie litofacjalne i petrograficzne osadów warstw świętomarskich dewonu środkowego Gór Świętokrzyskich. Centr. Arch. Geol. PIG-PIB, Warszawa.
• [52] MALEC J., KULETA M., 2008 - Zróżnicowanie litofacjalne i petrograficzne osadów warstw świętomarskich dewonu środkowego Gór Świętokrzyskich. Pos. Nauk. PIG, 64: 51-53.
• [53] MALEC J., MIŁACZEWSKI L., NARKIEWICZ K., NARKIEWICZ M., 1996 - Stratigraphy of the Devonian in the Szwejki IG 3 deep well, Central Poland. Geol. Quart., 40, 3: 367-392.
• [54] MALEC J., TURNAU E., 1997 - Middle Devonian conodont. ostracod and miospore stratigraphy of the Grzegorzowie-Skały section, Holy Cross Mountains, Poland. Bull. Pol. Acad. Sci. Earth Sci., 45, 1: 67-86.
• [55] MILLIMAN J.D., KAO S.J., 2005 - Hyperpycnal discharge of fluvial sediment to the ocean: impact of Super-Typhoon Herb (1996) on Taiwanese rivers. J. Ceol., 113, 5: 503-516.
• [56] MILLIMAN J.D., SYVITSKI J.P.M., 1992 - Geomorphic/tectonic control of sediment discharge to the ocean: the importance of small mountainous rivers. J. Geol., 100: 525-544.
• [57] MIŁACZEWSKI L., 1981 - Dewon południowo-wschodniej Lubelszczyzny. Pr Inst. Geol., 101.
• [58] MULDER T., ALEXANDER J., 2001 - The physical character of subaqueous sedimentary density flows and their deposits. Sedimentology, 48: 269-299.
• [59] MULDER T., MIGEON S., SAVOYE B., FAUGERES J.C., 2001 - Inversely graded turbidite sequences in the deep Mediterranen: a record of deposits from flood-generated turbidity currents? Geo-Marine Letters. 21: 86-93.
• [60] MULDER T., MIGEON S.. SAVOYE B., FAUGERES J.C., 2002 - Reply to discussion by Shanmugam on Mulder et al. (2001, Geo-Marine Letters 21: 86-93) Inversely graded turbidite sequences in the deep Mediterranen. A record of deposits from flood-generated turbidity currents? Geo-Marine Letters, 22: 112-120.
• [61] MULDER T., SYVITSKI J.P.M., 1995 - Turbidity currents generated at river mouths during exceptional discharges to the world oceans. J. Geol., 103: 285 299.
• [62] MULDER T., SYVITSKI J.P.M., 1996 - Climatic and morphologic relationships of rivers: implications of sea-level fluctuations on river loads. J. Geol., 104: 509-523.
• [63] MULDER T., SYVITSKI J.P.M., MIGEON S., FAUGERES J.C., SAVOYE B., 2003 - Marine hyperpycnal flows: initiation, behavior and related deposits. A review. Marine Petrol. Geol., 20: 861-882.
• [64] MUTTI E., DAVOLI G., TINTERRI R., ZAVALA C., 1996 - The importance of ancient fluvio-deltaic systems dominated by catastrophic flooding in tectonically active basins. Mem. Sci. Geol., 48: 233-291.
• [65] MUTTI E., TINTERRI R., BENEVELLI G., Dl BIASE D., CAVANNA G., 2003 - Deltaic, mixed and turbidite sedimentation of ancient foreland basins. Marine Petrol. Geol., 20: 733-755.
• [66] NAKAJIMA T., 2006 - Hyperpycnites deposited 700 km away from river mouths in the central Japa Sea. J. Sediment. Res., 76: 60-73.
• [67] NARKIEWICZ K., BULTYNCK P., 2007 - Conodont biostratigraphy of shallow marine Givetian deposits from the Radom- Lublin area, SE Poland. Geol. Quart., 51, 4: 419-442.
• [68] NARKIEWICZ K., NARKIEWICZ M., 1998 - Conodont evidence for the mid-Givetian Taghanic Event in south-eastern Poland. Palaeont. Pol., 58: 213-223.
• [69] NARKIEWICZ M., 2011a - Litostratygrafia, systemy depozycyjne i cykle transgresywno-regresywne dewonu środkowego i franu basenu łysogórsko-radomskiego. Pr. Państw Inst. Geol., 196: 7-52.
• [70] NARKIEWICZ M., 2011b - Litostratygrafia, systemy depozycyjne i cykle transgresywno-regresywne dewonu basenu lubelskiego. Pr Państw Inst. Geol., 196: 53-146.
• [71] NARKIEWICZ M., NARKIEWICZ K., TURNAU E., 2011 - Rozwój sedymentacji dewońskiej w basenie łysogórsko-radomskim i lubelskim. Pr. Państw Inst. Geol., 196: 289-318.
• [72] NARKIEWICZ M., RACKI G., SKOMPSKI S., SZULCZEWSKI M., 2006 - Zapis procesów i zdarzeń w dewonie i karbonie Gór Świętokrzyskich. W: Procesy i zdarzenia w historii geologicznej Gór Świętokrzyskich: 51-77. 77. Zjazd Nauk. Pol. Tow. Geol., Ameliówka k. Kielc.
• [73] NARKIEWICZ M., RACKI G., WRZOŁEK T., 1990 - Litostratygrafia dewońskiej serii stromatoporoidowo-koralowcowej w Górach Świętokrzyskich. Kwart. Geol., 34, 3: 433-456.
• [74] OLARIU C., BHATTACHARYA J.P., 2006 - Terminal distributary channels and delta front architecture of river-dominated delta systems. J. Sediment. Res., 76: 212-233.
• [75] ORŁOWSKI S., RADWAŃSKI A., 1986 - Middle Devonian sea-anemone burrows, Alpertia sanctacrucensis ichnogen. et ichnosp. n., from the Holy Cross Mountains. Acta Geol. Pol., 36, 1/3: 233-249.
• [76] ORTON G.J., READING H.G., 1993 - Variability of deltaic processes in terms of sediment supply; with particular emphasis on grain size. Sedimentology, 40: 475-512.
• [77] PACZEŚNA J., SARNECKA E., 2003 - Ichnofauna. W: Budowa geologiczna Polski. T. III. Atlas skamieniałości przewodnich i charakterystycznych. Cz. 1b, z. 1, 2. Dewon: 607-612. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• [78] PAJCHLOWA M., 1957 - Dewon w profilu Grzegorzowice-Skały. Biul. Inst. Geol., 122: 145-254.
• [79] PAJCHLOWA M., 1975 - Dewon. W: Bąkowa IG 1. Profile Głęb. Otw Wiertn. Inst. Geol., 26: 47-51.
• [80] PARSONS J.D., BUSH J.W.M., SYVITSKI J.P.M., 2001 - Hyperpycnal plume formation from riverine outflows with small sediment concentrations. Sedimentology, 48: 465-478.
• [81] PICKERING K.T., 1982 - A Precambrian upper basin-slope and prodelta in northeast Finnmark, North Norway - a possible ancient upper continental slope. J. Sediment. Petrol., 52, 1: 171-186.
• [82] PIPER D.J.W., NOFTALL R., PE-PTPER G., 2010 -Allochtonous prodeltaic sediment facies in the Lower Cretaceous at the Tantallon M-41 well: Implications for the deep-water Scotian Basin. AAPG Bull., 94, 1: 87-104.
• [83] PIPER D.J.W., PE-PIPER G., INGRAM S.C., 2004 - Early Cretaceous sediment fallure in the southwestern Sable Subbasin, offshore Nova Scotia. AAPG Bull., 88, 7: 991-1006.
• [84] PLINK-BJORKLUND P., STEEL RJ., 2004 - Initiation of turbidity currents: outcrop evidence for Eocene hyperpycnal flow turbidites. Sediment. Geol., 165: 29-52.
• [85] PONCE J.J., CARMONA N., 2011 - Coarse-grained sediment waves in hyperpycnal clinoform systems, Miocene of the Austral foreland basin, Argentina. Geol. Soc. Amer., 39, 8: 763-766.
• [86] PONCE J.J., OLIVERO E.B., MARTINIONI D.R., 2008 - Upper Oligocene-Miocene clinoforms of the foreland Austral Basin of Tierra del Fuego, Argentina: stratigraphy, depositional sequence and architecture of the foredeep deposits. J. South Amer. Earth Sci., 26, 1: 36-54.
• [87] PORĘBSKI S.J., STEEL R.J., 2003 - Shelf-margin deltas: their stratigraphic significance and relation to deep-water sands. Earth-Science Rev., 62: 283-326.
• [88] PORĘBSKI S.J., WARCHOŁ M., 2006 - Znaczenie przepływów hiperpyknalnych i klinoform deltowych dla interpretacji sedymentologicznych formacji z Machowa (miocen zapadliska przedkarpackiego). Prz. Geol., 54, 5: 421-429.
• [89] POSTMA G., 1984 - Slumps and their deposits in fan delta front slope. Geology, 12: 27-30.
• [90] POSTMA G., 2001 - Physical climate signatures in shallow- and deep-water deltas. Global Planet. Change, 28: 93-106.
• [91] RACKI G., 1993 - Evolution of the bank to reef complex in the Devonian of the Holy Cross Mountains. Acta Palaeont. Pol., 37, 2/4: 87-182.
• [92] READING H.G., COLLINSON J.D., 1996 - River deltas. W: Sedimentary evironments: prosessed, facies and stratigraphy (red. H.G. Reading): 181-210. Blackwell Sciences.
• [93] SAMSONOWICZ J., 1923 - O utworach paleozoicznych okolic Ostroga i Pełczy na Wołyniu. Spraw Pol. Inst. Geol., II, 1/2: 39-48.
• [94] SAMSONOWICZ J., 1950 - Dewon Wołynia. Acta Geol. Pol., 1, 4: 401-519.
• [95] SOBOLEW D., 1909 - Srednij devon Kelecko-Sandomirskogo Krjazha. Mat. Geol. Rossii, 24: 41-536.
• [96] STRAUB K.M., MOHRIG D., MCELROY B., BUTTLES J., PIRMEZ C., 2008 — Interaction between turbidity currents and topography in aggrading sinuous submarine channels: A laboratory study. Geol. Soc. Amer. Bull., 120, 3/4: 368-385.
• [97] SYVITSKI J.P.M., KETTNER A.J., PECKHAM S.D., KAO S.J., 2005 — Predicting the flux of sediment to the coastral zone: application to the Lanyang watershed, northern Taiwan. J. Coastal Res., 21, 3: 580-587.
• [98] SZULCZEWSKI M., 1977 — Główne regiony facjalne w paleozoiku Gór Świętokrzyskich. Prz. Geol., 26, 8/9: 428-432.
• [99] SZULCZEWSKI M., 1995 — Depositional evolution of the Holy Cross Mts. (Poland) in the Devonian and Carboniferous – a review. Geol. Quart., 39, 4: 471-488.
• [100] TALLING P.J., AMY L.A., WYNN R.B., PEAKALL J., ROBINSON M., 2004 — Beds comprising debrite sandwiched within co-genetic turbidite: origin and widespread occurrence in distal depositional environments. Sedimentology, 51: 163-194.
• [101] TANAKA J., MAEJIMA W., 1995 — Fan-delta sedimentation on the basin margin slope of the Cretaceous, strike-slip Izumi Basin, southwestern Japan. Sediment. Geol., 98: 205-213.
• [102] TINTERRI R., 2007 — The lower Eocene Roda Sandstone (south-central Pyrenees): an example of a flood-dominated river-delta system in a tectonically controlled basin. Rev. Italiana Paleontol. Stratigr., 113, 2: 223-255.
• [103] TRIPSANAS E.K., PIPER D.J.W., JENNER K.A., BRYANT W.R., 2008 — Submarine mass-transport facies: new perspectives on flow processes from cores on the eastern North American margin. Sedimentology, 55: 97-136.
• [104] TURNAU M., 1930 — Dewon okolic Pełczy na Wołyniu. Kosmos, A, 54: 859-885.
• [105] TURNAU E., NARKIEWICZ K., 2011 — Biostratigraphical correlation of spore and conodont zonations within Givetian and ?Frasnian of the Lublin area (SE Poland). Reu Palaeobot. Palynol., 164: 30-38.
• [106] TURNAU E., RACKI G., 1999 — Givetian palynostratigraphy and palynofacies: New data from the Bodzentyn Syncline (Hoh Cross Mountains, central Poland). Rev. Palaeobot. Palynol., 106: 237 271.
• [107] XU K., MILLIMAN J.D., LI A., LIU J.P., KAO S.J., WAN S., 2009 — Yangtze- and Taiwan-derived sediments on the inner shelf of East China Sea. Contin. Shelf Res., 29: 2240-2256.
• [108] ZAVALA C., ARCURI M., BLANCO VALIENTE L., 2012 — The importance of plant remains as diagnostic criteria for the recognition of ancient hyperpycnites. Reu Paleobiol., vol. spec. 11: 457-469.
• [109] ZAVALA C., ARCURI M., di MEGLIO M., GAMERO DIAZ H., CONTRERAS C., 2011a — A genetic facies tract for the analysis of sustained hyperpycnal flow deposits. W: Sedyment transfer from shelf to deep-water – revisiting the delivery systems (red. R.M. Slatt, C. Zavala). AAPG Studies in Geol., 61: 31-51.
• [110] ZAVALA C., MARCANO J., CARVAJAL J., DELGADO M., 2011b — Genetic indices in hyperpycnal systems: a case study in the Late Oligocene – Early Miocene Merecure Formation, Maturin Subbasin, Venezuela. W: Sedyment transfer from shelf to deep-water – revisiting the delivery systems (red. R.M. Slatt, C. Zavala). AAPG Studies in Geol., 61: 53-73.
• [111] ZAVALA C., PONCE J.J., ARCURI M., DRTTTANTI D., FREIJE H., ASENSIO M., 2006 — Ancient lacustrine hyperpycnitec: a deposition model from a case study in the Rayoso Formation (Cretaceous) of west-central Argentina. J. Sediment. Res., 76: 41-59.
• [112] ŻAKOWA H., RADLICZ K., MALEC J., 1986 — Podłoże permu w okolicy Szydłowca. Kwart. Geol., 30, 1: 23-48.