Fire protection in religious monuments: On the example of Notre-Dame de Paris and the CATHEDRAL of St. Peter and St. Paul in Nantes, France

• Autorzy: Paszkowski Zbigniew W. , Balcerzak Magdalena

Identyfikatory

DOI

10.21005/pif.2023.54.B-01

Warianty tytułu

PL

Problemy zabezpieczania pożarowego zabytków sakralnych – na przykładach katedr Notre-Dame w Paryżu oraz św. Piotra I Pawła w Nantes, Francja

• Języki publikacji: EN PL

Abstrakty

EN

The cases of the fires of Notre-Dame in Paris and St Peter and St Paul in Nantes present the effects of the gradual neglect of monument conservation and their impact on a decrease in safety. The causes and consequences of the fires were described. Differences in the methods of technical protection and reconstruction after a fire have been specified. It was reported that in the Cathedral in Nantes, the wooden truss was replaced with a concrete one, whereas in Notre-Dame the original truss will be recreated. The need to select fire protection and reconstruction methods on a case-by case basis and use comprehensive fire-resistance systems was indicated.

PL

Studium przypadków pożarów katedry Notre-Dame w Paryżu oraz katedry św. Piotra i Pawła w Nantes przedstawia skutki stopniowego zaniedbywania konserwacji zabytków i obniżania bezpieczeństwa ich zachowania. Opisano przyczyny oraz następstwa pożarów. Wskazano na różnice sposobów technicznego zabezpieczenia i rekonstrukcji uszkodzonych elementów. Wskazano, że w katedrze Św. Piotra i Pawła drewnianą konstrukcję dachu zastąpiono betonową, gdy w Notre Dame odtworzona zostanie oryginalna więźba. Wskazano na konieczność stosowania kompleksowych systemów ochrony pożarowej oraz indywidualnego doboru sposobów ochrony pożarowej i rekonstrukcji po pożarze. Słowa kluczowe:

Słowa kluczowe

EN

fire protection; Notre Dame; monument conservation; Cathedral in Nantes

PL

Notre Dame; Paryż; Katedra w Nantes; ochrona zabytków; ochrona przeciwpożarowa

• Wydawca: Wydawnictwo Uczelniane Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie
• Czasopismo: Przestrzeń i Forma
• Rocznik: 2023
• Tom: nr 54
• Strony: 7--30
• Opis fizyczny: Bibliogr. 30 poz., fot., rys.

Twórcy

autor

Paszkowski Zbigniew W.

• University of Ecology and Management, Warsaw. Poland. Faculty of Architecture

• https://orcid.org/0000-0002-7506-0185

autor

Balcerzak Magdalena

• University of Ecology and Management, Warsaw. Poland. Faculty of Architecture

• https://orcid.org/0009-0007-0215-0861

Bibliografia

• [1] Allain, P.-H. (2019), ‘La lente reconstruction de la cathédrale Saint-Pierre-et-Saint-Paul de Nantes’ [online], Le Point, https://www.lepoint.fr/societe/la-lente-reconstruction-de-la-cathedrale-saint-pierre-et-saint-paul-denantes-16-04-2019-2308058_23.php#11 (accessed:15.04.2023)
• [2] Badeńska-Stapp, M. (2019), ‘Podstawowe pojęcia z zakresu konserwacji i rewitalizacji’ [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, https://samorzad.nid.pl/baza_wiedzy/podstawowe-pojecia-z-zakresu-konserwacji-irewitalizacji/, (accessed: 29.04.2023).
• [3] Chabiera, A., Lisiecki, A., Skaldawski, B. (2011), ‘Kurier Konserwatorski nr 11’, 5-33, System ochrony zabytków w wybranych krajach europejskich, p. 5.
• [4] Camargo, S. (bez daty), ‘catedral-notre-dame-ganha-projeto-paineis-solares-jardim-cupula-conexao-planeta’ [online], Conexao planeta, https://conexaoplaneta.com.br/blog/notre-dame-ganha-projeto-dereconstrucao-com-horta-e-geracao-de-energia-solar-na-telhado/catedral-notre-dame-ganha-projetopaineis-solares-jardim-cupula-conexao-planeta/#fechar (accessed: 11.06.2023)
• [5] Dubu, M. (1854), ‘Histoire, description et annales de la basilique de Notre-Dame de Paris’ [online], https://books.google.pl/books?id=1qGvjk2jkCAC&hl=pl&source=gbs_navlinks_s, p. 293 (accessed: 11.04.2023)
• [6] Dziennik.pl (2020), ‘”Le Figaro”: Budynki sakralne we Francji nie są zabezpieczone’ [online], Dziennik.pl, https://wiadomosci.dziennik.pl/swiat/artykuly/7776558,le-figaro-budynki-sakralne-francja-kosciolzabezpieczenie-pozar.html (accessed: 23.04.2023).
• [7] Januszek, M. (2019), ‘Dach katedry Notre-Dame będzie generował energię?’ [online], Inzynieria.com, https://inzynieria.com/energetyka/odnawialne_zrodla_energii/projekty/55806,dach-katedry-notre-damebedzie-generowal-energie (accessed: 02.05.2023).
• [8] Kwiatkowska, L. (2017), ‘Zagrożenia dla elementów dziedzictwa i ich wartości’, [online] https://samorzad.nid.pl/baza_wiedzy/zagrozenia-dla-elementow-dziedzictwa-i-ich-wartosci/ (accessed: 08.04.2023)
• [9] ‘La Cathédrale de Nantes’, http://nantescathedrale.free.fr/resume.htm (accessed: 11.04.2023)
• [10] Inzynieria.com (2019), ‘Nowa iglica Notre-Dame: 7 wizualizacji [online], Inzynieria.com, https://inzynieria.com/fotogalerie/branzy/fotogaleria/10/1535,nowa-iglica-notre-dame-7-wizualizacji (accessed: 02.05.2023)
• [11] Maria, J. (2019), ‘Katedra Notre-Dame przed pożarem – jak wyglądał symbol Francji?’ [online], Podróże.pl, https://podroze.se.pl/swiat/europa/francja/katedra-notre-dame-przed-pozarem-jak-wygladal-symbolfrancji/6683/ (accessed: 09.06.2023)
• [12] Narodowy Instytut Dziedzictwa (1966), ‘Międzynarodowa Karta Konserwacji i Restauracji Zabytków i Miejsc Zabytkowych’ [online], Ochrona zabytków, 19(postanowienia i uchwały), ISSN 0029-8247, s. 4, https://bazhum.muzhp.pl/media/files/Ochrona_Zabytkow/Ochrona_Zabytkow-r1966-t19-nPostanowienia_i_uchwaly/Ochrona_Zabytkow-r1966-t19-nPostanowienia_i_uchwaly-s3-5/Ochrona_Zabytkow-r1966-t19-nPostanowienia_i_uchwaly-s3-5.pdf (accessed: 08.04.2023).
• [13] Ogrodzka, K. (bez daty), ‘Zagrożenie zabytków przestępczością i pożarem’ [online], Cenne, Bezcenne, Utracone, ISSN 2657-7801, str. 7, http://cennebezcenne.pl/wp-content/uploads/2018/01/10-2013-katalogOgrodzka.pdf (accessed: 08.04.2023)
• [14] Poirier, A. (2022), ‘Notre Dame: serce Paryża, dusza Francji’, tłum. A. Czwojdrak (red.), wyd. 1, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
• [15] Polityka.pl (2019), ‘Pożar Notre-Dame. Spłonęło trzy czwarte katedry, ale udało się ocalić jej strukturę’ [online], Polityka.pl, https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/swiat/1789776,1,pozar-notre-dame-splonelo-trzyczwarte-katedry-ale-udalo-sie-ocalic-jej-strukture.read (accessed: 09.06.2023)
• [16] PolskieRadio24.pl (2020), ‘Pożar francuskiej katedry. Prefekt Nantes przedstawił plan rekonstrukcji’ [online], PolskieRadio24.pl, https://polskieradio24.pl/5/3/artykul/2553904 (accessed: 29.04.2023)
• [17] Property Design (2020), ‘Zabytkowe organy całkowicie zniszczone w pożarze katedry w Nantes’ [online], Property Design,https://www.propertydesign.pl/architektura/104/zabytkowe_organy_calkowicie_zniszczone_w_pozarze_katedry_w_nantes,30204.html (accessed: 23.04.2023)
• [18] Rochala, P. (2020), ‘Pożary francuskich katedr, czyli o czym powinni pamiętać administratorzy obiektów sakralnych’, Cenne, Bezcenne, Utracone, nr 3(100)-4(101)/2020, ISSN 2657-7801, http://cennebezcenne.pl/wp-content/uploads/2020/11/2020-3-4-ROCHALA.pdf (accessed: 26.04.2023)
• [19] Rzeczpospolita Polska. Sejm (2003), O ochronie zabytków i opiece nad zabytkami Ustawa Dz.U. z 2003r. Nr 162, poz. 1568 [online], 23.07.2003, https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20031621568/T/D20031568L.pdf (accessed: 08.04.2023).
• [20] Sawczuk, M. (2021), ‘Katedra Notre Dame jest już bezpieczna’ [online], iFrancja, https://www.ifrancja.fr/katedra-notre-dame-jest-juz-bezpieczna/ (accessed: 28.04.2023)
• [21] Sekulada (2020) ‘Katedra w Nantes – odrestaurowana w każdym calu’ [online], Sekulada,https://sekulada.com/katedra-w-nantes/ (accessed: 15.04.2023).
• [22] Stańko, K. (2021), ‘2 lata po pożarze katedry Notre Dame wciąż trwają prace zabezpieczające; odbudowa ruszy zimą’ [online], Dzieje.pl, https://dzieje.pl/rozmaitosci-historyczne/2-lata-po-pozarze-katedry-notredame-wciaz-trwaja-prace-zabezpieczajace (accessed: 26.04.2023).
• [23] Stańko, K. (2023), ‘Minęły 4 lata od pożaru katedry Notre-Dame; prace rekonstruktorskie idą pełną parą’, Dzieje.pl, https://dzieje.pl/dziedzictwo-kulturowe/minely-4-lata-od-pozaru-katedry-notre-dame-pracerekonstruktorskie-ida-pelna (accessed: 25.04.2023).
• [24] Strugała, P. (2017), ‘Szlakiem zabytkowych miast Kraju Loary’ [online], CampRest.com, https://camprest.com/pl/blog/ciekawe-miejsca/szlakiem-zabytkowych-miast-kraju-loary (accessed:09.06.2023).
• [25] TVN24.pl (2020), ‘Wolontariusz z katedry w Nantes przyznał się do podłożenia ognia’ [online], TVN24.pl, https://tvn24.pl/swiat/francja-pozar-katedry-w-nantes-rwandyjski-wolontariusz-przyznal-sie-do-winy4648308 (accessed: 23.04.2023).
• [26] wGospodarce.pl (2020), ‘Francja: Wielkie pożary katolickich świątyń’ [online], wGospodarce.pl https://wgospodarce.pl/informacje/83197-francja-wielkie-pozary-katolickich-swiatyn (accessed: 10.04.2023)
• [27] Winkler, E. (2020), ‘The Architect Who Wants to Rebuild Notre Dame as It Was’ [online], The Wall Street Journal, https://www.wsj.com/articles/the-architect-who-wants-to-rebuild-notre-dame-as-it-was-11582303921 (accessed: 11.04.2023).
• [28] Witczyk, Ł. (2020), ‘Francja. Pożar w katedrze św. Piotra i Pawła w Nantes. Jaka jest jej historia?’ [online], WP wiadomości, https://wiadomosci.wp.pl/francja-pozar-w-katedrze-sw-piotra-i-pawla-w-nantes-jaka-jest-jejhistoria-6533507181160065a (accessed: 23.04.2023).
• [29] Wolska, A. (2020), ‘Francja: po pożarze katedry w Nantes. Debata o bezpieczeństwie francuskich świątyń’ [online], Euractiv.pl, https://www.euractiv.pl/section/bezpieczenstwo-i-obrona/news/francja-po-pozarzekatedry-w-nantes-debata-o-bezpieczenstwie-francuskich-swiatyn/ (accessed: 09.04.2023).
• [30] Wprost (2019), ‘Z Notre Dame wkrótce znikną rusztowania. Tak teraz wygląda katedra’ [online], Wprost, https://www.wprost.pl/swiat/10261375/paryz-katedra-notre-dame-kiedy-rozpocznie-sie-remontzdjecia.html (accessed: 09.06.2023).

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).