Przegląd wybranych zniszczeń biologicznych fotografii srebrowo-żelatynowych na podłożach celulozowych

• Autorzy: Kozielec Tomasz , Karbowska-Berent Joanna , Pałubicka Krystyna

Identyfikatory

DOI

10.15199/54.2022.6.2

Warianty tytułu

EN

Overview of the selected aspects of biodeterioration of silver-gelatin photographs on cellulose substrates

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule dokonano przeglądu wybranych zniszczeń biologicznych pozytywów i negatywów fotograficznych srebrowo-żelatynowych wykonanych na podłożach papierowych oraz błonach wytworzonych z pochodnych celulozy (nitroceluloza, octany celulozy). Obiekty fotograficzne są konglomeratem różnych materiałów i substancji chemicznych, będących źródłami różnych pierwiastków, w tym kluczowych dla rozwoju form biologicznych – węgla i azotu. Obecność w dawnych fotografiach oraz ich oprawach takich substancji jak żelatyna, skrobia, czy celuloza oraz niekorzystne, wilgotne warunki przechowywania zbiorów fotograficznych powodują, że mikroorganizmy i owady odgrywają istotną rolę w ich niszczeniu. Celem pracy było przedstawienie przykładów zniszczeń obiektów fotograficznych pochodzących z różnych zbiorów. Zniszczenia te przybierają różną formę oraz charakteryzują się różnorodną intensywnością – od skali mikroskopowej aż pod destrukcję całych fotografii.

EN

The biological damage of silver and gelatin photographic positives and negatives made on paper substrates and films made from cellulose derivatives (nitrocellulose, cellulose acetates) were examined. Photographic objects are a conglomerate of various materials and chemicals that are sources of various elements, including key ones for the development of biological forms – carbon and nitrogen. Presence in old photos and their binding of substances such as gelatin, starch or cellulose and unfavorable, humid conditions storing photographic stocks cause microorganisms and insects to play important role in their destruction. The study presents examples of damage to photographic objects from various collections. This destruction takes many forms as well .They are characterized by various intensity – from the microscopic scale to the destruction of the whole photograph.

Słowa kluczowe

PL

papier; celuloza; pochodne celulozy; odbitka fotograficzna; negatyw; mikroorganizmy; pleśnie; owady; rybik cukrowy

EN

paper; cellulose; cellulose derivatives; photographic print; negative; microorganisms; moulds; insects; silverfish

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przegląd Papierniczy
• Rocznik: 2022
• Tom: R. 78, nr 6
• Strony: 342--347
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz.

Twórcy

autor

Kozielec Tomasz

• Katedra Konserwacji-Restauracji Papieru i Skóry, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, ul. Sienkiewicza 30/32, 87-100 Toruń

• https://orcid.org/0000-0002-2955-3931

autor

Karbowska-Berent Joanna

• Katedra Konserwacji-Restauracji Papieru i Skóry, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, ul. Sienkiewicza 30/32, 87-100 Toruń

• https://orcid.org/0000-0001-7210-507X

autor

Pałubicka Krystyna

• Katedra Konserwacji-Restauracji Papieru i Skóry, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, ul. Sienkiewicza 30/32, 87-100 Toruń

• https://orcid.org/0000-0001-6420-1125

Bibliografia

• [1] Abrusci C., Domingo Marquina, Santos Antonio, Del Amo A., Catalina F. 2006. „Fungi present in cinematographic films stored in Spanish archives. Biodegradation of photographic gelatine”. Recent Research Developments in Microbiology 10 : 75-95.
• [2] Brzozowski Radosław. 2018. „Trudności w odtwarzaniu emulsji żelatynowo-srebrowych”. W: „Czarno-Biały obraz świata. Problemy ochrony i konserwacji dawnych fotografii” (red. E. Jabłońska,T. Kozielec). Toruń. 13-27.
• [3] Burbank W. H. 1888. “The Photographic Negative. Written as Practical Guide”. New York.
• [4] Derby Deborah. 1993. “Singing The Blues: the treatment of water-damaged negatives”. Topics in Photographic Preservation 5 : 84-88.
• [5] Kosel Janez, Robert Polonca. 2021. “Overview of fungal isolates on heritage collections of photographic materials and their biological potency”. Journal of Cultural Heritage 48 : 277-291.
• [6] Kozielec Tomasz. 2022. „Podatność fotografii na zanieczyszczenia mikrobiologiczne w ujęciu historycznym”. W: „Zabytki – Biologia – Konserwacja” (red. J. Karbowska-Berent, T. Kozielec). Toruń [w druku].
• [7] Krajewski Adam. 2000. „Owady niszczące zabytkowy papier. Gatunki ogryzające stare książki i dawne rękopisy”. Ochrona Zabytków 53 (3) : 281-290.
• [8] Lavédrine Bertrand, Gandolfo Jean-Paul, Monod Sibille. 2003. „A Guide to the Preventive Conservation of Photograph Collection”. Los Angeles.
• [9] Norris Debra Hess. 1998. „Disaster Recovery. Salvaging Photograph Collections. Conservtion Center for Art and Historic Artifacts”. Philadelphia. https://ccaha.org/sites/default/files/attachments/2018-07/technical-bulletin-salvaging-photographs.original.pdf
• [10] Puls Juergen, Wilson Steven A., Hölter Dirk. 2011. „Degradation of Cellulose Acetate-Based Materials: A Review”. Journal of Polymers and the Environment 19 : 152-165.
• [11] Rakotonirainy Malalanirina S. 2020. “Evaluation of Carboxymethyl Cellulase Activity as an Indicator of Active Moulds Inside Foxing Spots on Paper”. Journal of Paper Conservation 21 (3): 89- 99.
• [12] Sclocchi Maria Carla, Kraková Lucia, Pinzari Flavia, Colaizzi Piero, Bicchieri Marina, Šaková Nikoleta, Pangallo Domenico. 2017. „Microbial Life and Death in a Foxing Stain: a Suggested Mechanism of Photographic Prints Defacement”. Microbial Ecology. https://www.researchgate.net/publication/311658652
• [13] Seweryn Anna. 2016. „Ratowanie materiałów fotograficznych na wypadek wystąpienia katastrofy". Notes Konserwatorski 16: 35- 52.
• [14] Szulc Justyna, Otlewska Anna, Ruman Tomasz, Kubiak Katarzyna, Karbowska-Berent Joanna, Kozielec Tomasz, Gutarowska Beata. 2018. “Analysis of paper foxing by newly available omics techniques”. International Biodeterioration & Biodegradation 132: 157-165.
• [15] Tepla Barbora, Demnerova Katerina, Stiborova Hana. 2020. “History and microbial biodeterioration of audiovisual materials”. Journal of Cultural Heritage 44: 218-228.
• [16] Valverde María Fernanda. 2005. “Photographic Negatives: Nature and Evolution of Processes”. Advanced Residency Program in Photograph Conservation. Andrew W. Mellon Foundation George Eastman House Image Permanence Institute. https://s3.cad.rit.edu/ipi-assets/publications/negatives_poster_booklet.pdf

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).