Aktywność fizyczna w chorobie nowotworowej

• Autorzy: Szpunar J. , Karczmarek-Borowska B.

Warianty tytułu

EN

Physical activity during canser disease

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Wstęp i cel: Aktywność fizyczna zarówno w zakresie wysiłku rekreacyjnego jak i rehabilitacji istotnie wpływa na chorych w procesie leczenia onkologicznego. Regularny wysiłek fizyczny już w okresie dzieciństwa może mieć wpływ na zmniejszenie ryzyka wystąpienia nowotworu złośliwego. Najwięcej doniesień i prac na temat roli aktywności fizycznej w chorobie nowotworowej dotyczy raka piersi i raka jelita grubego. Materiał i metody: Przeprowadzono metaanalizę w 42 spośród 62 badań nad rakiem piersi. Dane dotyczą pacjentek zarówno w okresie przed- jak i pomenopauzalnym. Zastosowano metodę analizy danych. Wyniki: Wysiłek fizyczny zmniejsza ryzyko zachorowania oraz nawrotu choroby nowotworowej poprzez wpływ m.in. na otyłość, insulinooporność, stężenie hormonów płciowych, układ immunologiczny czy procesy zapalne. W przypadku raka piersi wykazano, że regularna aktywność fizyczna zmniejsza ryzyko wystąpienia nowotworu o 30%, a ryzyko zgonu nawet o 45%. Wniosek: Zalecana aktywność fizyczna to wysiłek umiarkowany trwający ok. 30 min. przez 5 dni w tygodniu, ale nawet kilkunastominutowy spacer może znacząco wpłynąć na poprawę sprawności ogólnej i jakości życia pacjentów.

EN

Introduction and aim: Physical activity, both in terms of recreation and rehabilitation significantly affects patients in the oncological treatment process. Regular physical exercise, as early as in childhood may have an impact on reducing the risk of cancer. The largest number of reports and papers on the role of physical activity in cancer disease concerns breast cancer and colorectal cancer. Material and methods: Meta-analysis was carried out in 42 of 62 breast cancer studies. The data concern patients both in the pre- and postmenopausal period. The data analysis method has been used. Results: Physical effort reduces the risk of cancer and relapse by influencing among others, obesity, insulin resistance, concentration of sex hormones, immune system or inflammatory processes. In the case of breast cancer, it has been shown that regular physical activity reduces the risk of cancer by 30% and the risk of death even up to 45%. During oncological treatment, physical exercise improves the physical and mental condition of patients, thereby increasing their quality of life. Conclusion: The recommended physical activity is a moderate effort lasting about 30 minutes, 5 days a week, but even a few-minute walk can significantly improve the overall fitness and quality of life of patients.

Słowa kluczowe

PL

nowotwór; ryzyko zachorowania; aktywność fizyczna

EN

cancer; risk of cancer; physical activity

• Wydawca: Wyższa Szkoła Techniczno-Ekonomiczna w Szczecinie
• Czasopismo: Problemy Nauk Stosowanych
• Rocznik: 2018
• Tom: T. 8
• Strony: 185--192
• Opis fizyczny: Bibliogr. 33 poz., tab.

Twórcy

autor

Szpunar J.

• Podkarpackie Centrum Onkologii w Rzeszowie, Klinika Onkologii Klinicznej

autor

Karczmarek-Borowska B.

• Podkarpackie Centrum Onkologii w Rzeszowie, Klinika Onkologii Klinicznej
• Uniwersytet Rzeszowski, Wydział Medyczny, Zakład Onkologii

Bibliografia

• [1] Adamsen L., Midtgaard J., Rorth M., et al.: Feasibility, physical capacity and health benefits of a multidimensional exercise program for cancer patients undergoing chemotherapy. Support Care Cancer 2003, 11: 707-716.
• [2] Campbell A., Mutrie N., White F., et al.: A pilot study of a supervised group exercise programme as a rehabilitant treatment for woman with breast cancer receiving adjuvant treatment. Eur J Oncol Nurs 2005, 9: 56-63.
• [3] Chalcarz W., Popierz N., Merkiel S., i wsp.: Zmiany aktywności fizycznej młodzieży po przebytej chorobie nowotworowej. Nowiny Lekarskie 2008, 77: 280-285.
• [4] Dallal C.M., Sullivan-Halley J., Ross R.K. et al.: Long-term recreational physical activity and risk of invasive and in situ breast cancer: the California Teachers Study. Arch. Intern. Med. 2007, 167: 408-415.
• [5] Donnelly C.M., Blaney J.M., Lowe-Strong A. et al.: A randomised controlled trial testing the feasibility and efficacy of a physical activity behavioural change intervention in managing fatigue with gynaecological cancer survivors. Gynecol. Oncol. 2011, 122: 618-624.
• [6] Emaus A., Thune I.: Physical activity and lung cancer prevention. Recent results Cancer Res. 2011, 186: 101-133.
• [7] Friedenreich C.M., Cust A.E.: Physical activity and breast cancer risk: impact of timing, type and dose of activity and population sub-group effect. Br. J. Sports Med. 2008, 42:636-647.
• [8] Friedenreich C.M., Orenstein M.R.: Physical activity and cancer prevention: Etiologic evidence and biological mechanisms. J. Nutr. 2002, 132 (11): 3456S-3464S.
• [9] Grzybek M., Krajnik M., Mularczyk A.: Rehabilitacja ruchowa w zaawansowanej chorobie nowotworowej. Opis przypadku. Pol Med. Paliat 2005, 4 (1):21-23.
• [10] Haydon AMM., MacInnis RJ., English DR., et al.: Effect of physical activity and body size on survival after diagnosis with colorectal cancer. Gut 2006, 55: 62-67.
• [11] Hojan K., Ozga-Majchrzak O., Liszka M.: Wpływ regularnych ćwiczeń fizycznych na jakość życia kobiet w trakcie chemioterapii raka piersi. Nowiny Lekarskie 2013, 82, 3: 215-221.
• [12] Irwin M.L., Wilder Smith A., McTiernan A. et al.: Influence of pre-and postdiagnosis physical activity on mortality in breast cancer survivors: The Health, Eating, Activity and Lifestyle Study. J. Clin. Oncol. 2008, 26 (24): 3958-64.
• [13] Karczmarek-Borowska B., Czaja E., Golon K.: Aktywność fizyczna kobiet po mastektomii. Prz. Med. Uniw Rzesz Inst Leków 2015, 13 (3): 223-231.
• [14] Karczmarek-Borowska B., Niemiec A., Pop Teresa.: Wpływ rehabilitacji na poprawę jakości życia chorych w trakcie chemioterapii. Onkol. Pol. 2012, 15, 4: 143-148.
• [15] Karczmarek-Borowska B., Szarek A., Golon K.: Wpływ aktywności fizycznej na występowanie chorób nowotworowych. Pol Merkur Lekarski 2016, XL (235): 15-20.
• [16] Kenfield SA., Stampfer MJ., Giovannucci E.: Physical activity and survival after prostate cancer diagnosis in the health professionals follow-up study. J. Clin. Oncol. 2011, 20, 29 (6): 726-32.
• [17] Król K., Kapka-Skrzypczak L.: Nowotwory jelita grubego jako poważny problem w Polsce i na świecie-kwestie medyczne i środowiskowe. Med. Środowisk 2011, 14 (4): 75-80.
• [18] Kruk J.: Deklarowana aktywność fizyczna a ryzyko raka piersi. Journal of Oncology 2007; 57(6): 677-684.
• [19] Kushi L.H., Doyle C., McCullough M. et al.: American Cancer Society guidelines on nutrition and physical activity cancer prevention: reducing the risk of cancer with healthy food choices and physical activity. CA Cancer Journal for Clinicians 2012, 62: 30-67.
• [20] Litwiniuk M., Kara I.: Aktywność fizyczna a nowotwory. Onco Review 2012, 4(2): 228-233.
• [21] Maciaszek J.: Aktywność ruchowa dzieci i młodzieży w czasie wolnym. Wychowanie Fiz Zdrow 1996, 2: 70-75.
• [22] Mayor S.: Chronic and late effects: how physical activity can help. Cancer World 2013, 54: 39-44.
• [23] Ministerstwo sportu i turystyki. Poziom aktywności fizycznej Polaków 2017. Kantar Public 2017. (http://msit.gov.pl/download/1/13795/Analizawynikow2017.pdf).
• [24] Oldervoll LM., Loge JH., Paltiel H. et al.: The effect of a physical exercise program in palliative care: A phase UU study. J. Pain Symptom. Manage 2006, 31: 421-430.
• [25] Rzepka K., Nowicki A.: Zespół zmęczenia u chorych na raka piersi. Współ Onkol 2010, 15: 5: 321-325.
• [26] Shephard RJ., Futcher R.: Physical activity and cancer: how may protection be maximized? Crit Rev Oncol 1997, 8: 219-272.
• [27] Sun J-Y., Shi L., Gao X-D., et al.: Physical activity and risk of lung cancer: A metaanalysis of prospective cohort studies. Asian Pacific J Cancer Prex 2012: 13: 3143-3147.
• [28] Vallance J., Courneya K., Jones L., Reiman T.: Exercise preferences among a population based sample of non Hodgkin’s lymphoma survivors. European Journal of Cancer Care 2006; 15: 34-43.
• [29] Witlox L, Hiensch AE, Velthuis MJ. Et al.: Four-year effects of exercise on fatigue and physical activity in patients with cancer. BMC Med. 2018 Jun 8; 16(1): 86.
• [30] Wolin K., Yan Y., Colditz G. et al.: Physical activity and colon cancer prevention: a metaanalysis. Bril J Cancer 2009; 100(4): 611-616.
• [31] Woźniak M., Brukwicka I., Kopański Z. i wsp.: Zdrowie jednostki i zbiorowości. Journal of Clinical Healthcare 2015; 4: 1-3.
• [32] Wójcik B., Górski J.: Aktywność fizyczna w profilaktyce i leczeniu choroby nowotworowej. Medycyna Praktyczna-Onkologia 2014; 1 (42): 59-64.
• [33] Zimna-Walendzik E., Kolmaga A., Tafalska E.: Styl życia - aktywność fizyczna, preferencje żywieniowe dzieci kończących szkołę podstawową. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość 2009; 4(65): 195-203.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).