Nowe wyniki badań zawartości naturalnych pierwiastków promieniotwórczych w środowisku wodnym w rejonie Kowar

• Autorzy: Nguyen D. C. , Nowak J. , Bialic M. , Rajchel L. , Czop M. , Wróblewski J.

Warianty tytułu

EN

New data on the concentrations of natural radionuclides in the water environment of the Kowary region (Sudetes Mountains, West Poland)

• Konferencja: Współczesne problemy hydrogeologii = Current challenges in hydrogeology : sympozjum
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono nowe wyniki pomiaru naturalnych izotopów promieniotwórczych ( 238U, 234U, 226Ra, 228Ra i 222Rn) w próbkach wody pobranych ze sztolni po górnictwie uranowym, z rzeki Jedlica i potoków oraz z wybranych ujęć wody pitnej w okolicy miasta Kowar. Rejon badań obejmuje strefy występowania złóż polimetalicznych, w tym również z wysoką zawartością uranu. Wody kopalniane ze sztolni po eksploatacji rud uranu charakteryzują się wysokimi wartościami badanych izotopów. W niektórych przypadkach poziom naturalnej promieniotwórczości wód kopalnianych jest stosunkowo wysoki, co stwarza potencjalne zagrożenia zdrowotne.

EN

This paper presents the newly measured concentrations of natural radionuclides (238U, 234U, 226Ra, 228Ra and 222Rn) in water samples collected from old mining galleries (adits), the Jedlica River and streams and from some water intakes (shallow supply wells) near the town of Kowary. The study area is a region of the occurrence of polimetallic and uranium ores. The research results indicate that the radioactive influence of the old mining galleries on the water in the streams and Jedlica River are still clearly observed. In some water samples the concentrations of the radioactive elements are very high, so it can be a potential hazard to the human health.

Słowa kluczowe

PL

naturalne pierwiastki promieniotwórcze; kopalnictwo uranu; ujęcia wód; kontaminacja; dopuszczalne dawki

EN

natural radioactive elements; uranium mining; water catchment; contamination; committed dose

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
• Rocznik: 2011
• Tom: nr 445 Hydrogeologia z. 12/1
• Strony: 27--34
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Nguyen D. C.

• Akademia Górniczo-Hutnicza im. S. Staszica w Krakowie, Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej, ul. Reymonta 19, 30-059 Kraków

autor

Nowak J.

• Akademia Górniczo-Hutnicza im. S. Staszica w Krakowie, Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej, ul. Reymonta 19, 30-059 Kraków

autor

Bialic M.

• Akademia Górniczo-Hutnicza im. S. Staszica w Krakowie, Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej, ul. Reymonta 19, 30-059 Kraków

autor

Rajchel L.

• Akademia Górniczo-Hutnicza im. S. Staszica w Krakowie, Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

autor

Czop M.

• Akademia Górniczo-Hutnicza im. S. Staszica w Krakowie, Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

autor

Wróblewski J.

• Państwowa Agencja Atomistyki, Oddział w Jeleniej Górze, ul. Matejki 17, 58-500 Jelenia Góra

Bibliografia

• [1] ADAMSKI W., GAWOR F., 1986 — Podziemne wyrobiska górnicze rejonu Kowar oraz ich wpływ na stosunki wodne i powstawanie szkód górniczych. Opracowanie Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej, PWr., Wrocław.
• [2] BIALIC M., 2010 — Próba oceny potencjalnego wpływu starych wyrobisk po eksploatacji uranu w Kowarach na naturalną promieniotwórczość wody w potoku Jedlica i jego dopływach (Praca magisterska). WFiIS, AGH, Kraków.
• [3] CHAU NGUYEN DINH, 2010 - Naturalna promieniotwórczość wód mineralnych Karpat Polskich. Wyd. „JAK", Kraków.
• [4] CHAU MGUYEN DINH, KASPRZYKOWSKI P., SENIUTA R., NOWAK J., OCHMAŃSKI P., 2009 — Izotopy uranu i radu wód pitnych aglomeracji krakowskiej. Biul. Państw. Inst. Geol., 436, ser. Hydrogeologia 9/1: 29-34.
• [5] DUBICKI A. (red.), 2002 — Zasoby wodne w dorzeczu górnej i środkowej Odry w warunkach suszy. IMGW, Warszawa.
• [6] ECS 2009 European Commission Services Considerations with regard to natural radiation sources in BSS Directives.
• [7] GRABAS K., 2009 — Environmental hazard in the area of the former uranium ore mine "Podgórze" in Kowary. Environ. Protection Engineering, 35, 1: 127-137.
• [8] KING P.T., MICHEL J., MOORE W.S., 1982 — Ground water geochemistry of 228Ra, 226Ra and 222Rn. Geochim. et Cosmochim. Acta, 46: 1173-1182.
• [9] KOZŁOWSKA B., 2009 - Promieniotwórczość naturalna wód źródlanych uzdrowisk południowej Polski. Wyd. UŚI, Katowice.
• [10] MINSTER T., LLANI S., KRONFELD J., EVEN O., GODFREY-SMITH D.I., 2004 — Radium contamination in the Nizzana-1 water well, Negev Desert, Israel. J. Environ. Radioact., 71:
• [11] MOCHNACKA K., 1966 - Minerały kruszcowe złoża polimetalicznego w Kowarach (Dolny Śląsk). Pr. Miner. Kom. Nauk. Miner. PAN Oddz. w Krakowie, 4.
• [12] MOCHNACKA K., 1967 — Geologia polimetalicznego złoża w Kowarach (Dolny Śląsk). Pr. Geol. Komis. Nauk. Geol. PAN Oddz. w Krakowie, 40.
• [13] MOCHNACKA K., BANAŚ M., 2000 — Occurence and genetic relationship of uranium and thorium mineralization in the Karkonosze Izera Block (the Sudety Mts, SW Poland). Ann. Soc. Geol. Pol., 70, 2: 137-150.
• [14] NIEĆ M., 2009 — Występowanie rud uranu i perspektywy ich poszukiwań w Polsce. Polityka Energetyczna, 12, 2/2: 435-451.
• [15] RRM 2005 Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 18 stycznia 2005 w sprawie dawek granicznych promieniowania jonizującego, Dz.U.; RP Nr 20, Warszawa dnia 3 lutego 2005.
• [16] PRZYLIBSKI T., 2005 — Radon - składnik swoisty wód leczniczych Sudetów. Wyd. PWr., Wrocław.
• [17] SMEDLEY P., SMITH B., ABESSER C., LAPWORTH D., 2006 — Uranium occurrence and behavior in British groundwater, British Geological Survey.
• [18] STAŚKO S., MICHNIEWICZ M., 2007 — Subregion Sudetów. W: Hydrogeologia regionalna Polski (red. B. Paczyński, A. Sadurski). t. I- Wody zwykłe: 306-326. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• [19] WEINER E.R., 2008 — Applications of the Environmental Aquatic Chemistry. A Practical Guide. CRC Press. Boca Raton.
• [20] WHO, 2008 — Guidelines for drinking-water quality. Vol. I, Recommendations, 3-rd edition. Geneva.