Analiza możliwości zastosowania wskaźników PMV i PPD w ocenie mikroklimatu w podziemnym zakładzie górniczym

• Autorzy: Wrona P. , Pach G. , Różański Z.

Warianty tytułu

EN

The analysis of the application of PMV and PPD indices in the assessment of the microclimate in underground coal mine

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono analizę dotyczącą możliwości stosowania wskaźników PMV (ang. Predicted Mean Value) i PPD (ang. Predicted Percentage Dissatisfied) do oceny mikroklimatu w podziemnym zakładzie górniczym. Wybrano sześć charakterystycznych przykładów, odpowiadających różnym miejscom pracy, dla których zmierzono parametry fizyczne powietrza (temperatury suchą i wilgotną oraz prędkość), a następnie obliczono wartości wskaźników tzk, TS, δ, WBGT i porównano uzyskane wartości wskaźników. Wykazano, że istnieją pewne ograniczenia stosowania PMV i w zasadzie brak możliwości stosowania PPD w ocenie mikroklimatu dla podziemnego zakładu górniczego. W rozważaniach teoretycznych popartych przykładami 1 i 6 wykazano, że podstawowe ograniczenie stosowania PMV wynika z zakresu uwzględnianych prędkości i temperatur oraz ze zbyt uproszczonej skali semantycznej odniesienia, odpowiadającej środowisku ciepłemu i gorącemu (PMV od 0 do 3). Skala jest zbyt mało zróżnicowana (przykłady 1-6) i do zastosowań w górnictwie podziemnym należałoby wprowadzić stopnie pośrednie oceny. Wskaźnik PPD z uwagi na wyznaczenie statystyczne (ankietowe) dla grupy osób pracujących w warunkach cieplnych umiarkowanych nie może znaleźć zastosowania w gorącym środowisku bez poprzedzających badań ankietowych dotyczących subiektywnych wrażeń cieplnych wśród reprezentatywnej grupy górników.

EN

This paper presents the analysis of the possibility of PMV and PPD indices application into the assessment of the microclimate in underground mines. Six different examples were selected (for different work stands) for which air parameters (psychometric temperatures and velocity) were measured for further determination of the indices (tzk, TS, δ, WBGT). Then the results were compared to PMV and PPD values for the particular example (1-6). It was stated that application of PMV is limited due to the range of velocity and temperature values and, consequently, the scale should be spread for mining purposes. The PPD index has been developed on the basis of the polling tests among workers and it also should be revised for the group of miners.

Słowa kluczowe

PL

komfort cieplny; wskaźniki mikroklimatu; ocena mikroklimatu

EN

thermal comfort; microclimate indices; microclimate assessment

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
• Czasopismo: Przegląd Górniczy
• Rocznik: 2016
• Tom: T. 72, nr 1
• Strony: 68--73
• Opis fizyczny: Bibliogr. 22 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Wrona P.

• Politechnika Śląska, Gliwice

autor

Pach G.

• Politechnika Śląska, Gliwice

autor

Różański Z.

• Politechnika Śląska, Gliwice

Bibliografia

• 1. Brake R., Bates G.: A Valid Method for Comparing Rational and Empirical Heat Stress Indices, Ann. Occup. Hyg. Vol. 46/2002, no. 2, str. 164-174.
• 2. Drenda J.: Dyskomfort cieplny w środowiskach pracy kopalń głębokich, Zeszyty Naukowe, Politechnika Śląska, 1993, z. 213.
• 3. Drenda J.: Wyznaczenie stopni i stref zagrożenia klimatycznego pracowników w przodkach kopalń głębinowych. „Przegląd Górniczy" 2010, Nr 12.
• 4. Drenda J.: Raport końcowy z projektu badawczego pt. „Opracowanie zasad zatrudniania pracowników w warunkach zagrożenia klimatycznego w podziemnych zakładach górniczych" w ramach programu strategicznego „Poprawa bezpieczeństwa pracy w kopalniach" - praca niepublikowana, Gliwice 2014, Wydział Górnictwa i Geologii, Politechnika Śląska.
• 5. Drenda J., Sułkowski J., Słota Z., Domagała L., Musioł D., Różański Z., Pach G., Wrona P., Słota K., Morcinek-Słota A., Grodzicka A.: Kryteria bezpiecznej pracy górników w gorących stanowiskach pracy w kopalniach. Monografia: Poprawa bezpieczeństwa pracy w kopalniach, teoria i praktyka. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2014, s.153-171.
• 6. Epstein Y., Moran D.S.: Thermal Comfort and The Heat Stress Indices, Industrial Health, 2006/44, 388 - 398.
• 7. Fanger P.O.: Komfort cieplny, Arkady, Warszawa 1974.
• 8. Kabza Z., Kostyrko K.: Metrologia mikroklimatu pomieszczenia i środowiskowych wielkości fizycznych, Oficyna Wydawnicza Politechniki Opolskiej, Opole 2004.
• 9. Knechtel J.: Thermal hazard prevention in longwalls run under extreme geothermal conditions, Archives of Mining Sciences, Vol. 56, no 2, 2011. 256-280.
• 10. Mocek P.: Ocena zagrożeń i narażeń związanych z dyskomfortem cieplnym w górnictwie na przykładzie Kopalni Węgla Kamiennego „Bobrek-Centrum", „Przegląd Górniczy" 2011, Nr 3-4.
• 11. Szlązak N., Obracaj D., Borowski M.: Methods for controlling temperature hazard in Polish coal mines, Archives of Mining Sciences Vol. 53, no 4/2008, 497—510
• 12. Szopińska-Sudoł I., Chojnacka A.: Określanie warunków komfortu termicznego w pomieszczeniach za pomocą wskaźników PMV i PPD, „Bezpieczeństwo Pracy", 2007, Nr 5.
• 13. Szopińska-Sudoł I., Chojnacka A.: Komfort termiczny w pomieszczeniach biurowych w aspekcie norm, „Bezpieczeństwo Pracy", 2007, Nr 6.
• 14. Wacławik J.: Wentylacja kopalń, Wydawnictwa AGH, Kraków 2010
• 15. Wrona P., Pach G.: Analiza warunków cieplnych pracy na wybranych stanowiskach pracy w KWK Borynia - Zofiówka - Jastrzębie - Ruch Borynia i Ruch Zofiówka, „Mechanizacja i Automatyzacja Górnictwa", 2013, Nr 2.
• 16. Wrona P., Różański Z.: Pomiar stanów i analiza przemian cieplnych powietrza, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, 2013.
• 17. PN-EN ISO 7730:2006 Ergonomia środowiska termicznego - Analityczne wyznaczanie i interpretacja komfortu termicznego z zastosowaniem obliczania wskaźników PMV i PPD oraz kryteriów miejscowego komfortu termicznego
• 18. PN-G-03100:1997 Warunki klimatyczne kopalń podziemnych. Wyznaczenie temperatury zastępczej klimatu. Marzec 1997.
• 19. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 28 czerwca 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy, prowadzenia ruchu oraz specjalistycznego zabezpieczenia przeciwpożarowego w podziemnych zakładach górniczych. (Dz.U.02.139.1169) wraz z późniejszymi zmianami.
• 20. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie zagrożeń naturalnych w zakładach górniczych (Dz.U. Nr 0 poz. 230)
• 21. http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20130000230
• 22. http://web.arch.usyd.edu.au/~rdedear/

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.