Przekonania osób rozwiedzionych o szansach powodzenia powtórnego małżeństwa i rodziny zrekonstruowanej

• Autorzy: Kołodziej-Zaleska A. , Przybyła-Basista H.

Identyfikatory

DOI

10.29119/1641-3466.2018.123.17

Warianty tytułu

EN

Divorced persons’ beliefs about the chancesof success in remarriage and stepfamily

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Adaptacja dorosłych i dzieci do życia w rodzinie zrekonstruowanej może być związana z przekonaniami na temat tworzenia bliskich związków po rozwodzie, oceną szans na powodzenie powtórnego małżeństwa i rodziny zrekonstruowanej (Higginbotham, and Adler-Baeder, 2008). Celem artykułu jest analiza różnic w przekonaniach na temat powtórnego małżeństwa w grupie osób rozwiedzionych: które weszły w nowe bliskie związki po rozwodzie oraz tych, które pozostały samotne po rozwodzie. Porównane zostały też grupy osób posiadających i nieposiadających dzieci z nowych związków zawartych po rozwodzie. Grupę badaną stanowiło 157 osób po rozwodzie. Prawie 50% osób badanych (n = 78) po rozwodzie nie związało się z nikim; 32,1% (n = 51) pozostawało w nowym bliskim związku, a prawie jedna piąta (n = 29; 18,2%) zawarła powtórne małżeństwa. 28 osób badanych (17,6%) posiadało dzieci również z nowego związku. W badaniach wykorzystany został Inwentarz Przekonań na temat Powtórnego Małżeństwa (IPPM) w polskiej adaptacji Kołodziej i Przybyły-Basisty (2014) oraz dane socjodemograficzne. Wykorzystano testy istotności różnic międzygrupowych. Wyniki badań wskazują, że istnieją statystycznie istotne różnice pomiędzy wyróżnionymi grupami. Osoby pozostające w nowych związkach po rozwodzie są m. in. w mniejszym stopniu przekonane, iż sukces rodziny zrekonstruowanej jest czymś krótkotrwałym (p = 0,02), a rodzina zrekonstruowana czymś gorszym (p = 0,003) w porównaniu z osobami samotnymi po rozwodzie. Z kolei rodzice posiadający dzieci zarówno z poprzedniego, jak i nowego związku są m.in. w większym stopniu przekonani, iż przeszłość związaną z poprzednim małżeństwem należy zostawić za sobą (p = 0,001). Otrzymane wyniki poddano dyskusji.

EN

Adaptation of adults and children to living in a stepfamily may be related to beliefs about creation of close relationships after divorce, assessment of the chances for success in remarriage and stepfamily (Higginbotham, and Adler-Baeder, 2008). The aim of this study was to analyze differences in beliefs about remarriage among divorced persons, who: established new close relationships after divorce, and remained alone after divorce. A comparison of persons, who have children from remarriage with those who do not, will also be made. The sample consisted of 157 divorced persons. About one half (n = 78) did not establish new relationships after divorce; 32.1% (n = 51) were involved in new close relationships, and approximately one fifth (n = 29; 18.2%) got remarried. 28 persons (17.6%) had children from the new relationships. In this study the Polish adaption by Kołodziej-Zaleska and PrzybyłaBasista (2014) of the IPPM – Remarriage Belief Inventory and the demograpic data were used. The difference significance tests between the groups were conducted. The obtained results show that there exist statistically significant differences between the investigated groups. Those persons who established new relationships after divorce are less convinced that a successful stepfamily is something short-term (p = .02) and a stepfamily as such is something worse (p = .003), if compared with the divorced persons living alone. On the other hand parents who had children from both previous and current relationship were more convinced that the previous marriage should be left behind (p = .001). These research results were discussed.

Słowa kluczowe

PL

przekonania; rozwód; powtórne małżeństwo; rodzina zrekonstruowana

EN

beliefs; divorce; remarriage; stepfamily

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
• Rocznik: 2018
• Tom: z. 123
• Strony: 235--254
• Opis fizyczny: Bibliogr. 51 poz.

Twórcy

autor

Kołodziej-Zaleska A.

• Uniwersytet Śląski, Wydział Pedagogiki i Psychologii, Instytut Psychologii, Zakład Psychologii Rozwoju Człowieka i Badań nad Rodziną, Katowice

autor

Przybyła-Basista H.

• Uniwersytet Śląski, Wydział Pedagogiki i Psychologii, Instytut Psychologii, Zakład Psychologii Rozwoju Człowieka i Badań nad Rodziną, Katowice

Bibliografia

• 1. Adamski, F. (1982). Socjologia małżeństwa i rodziny. Wprowadzenie. Warszawa: PWN.
• 2. Amato, P.R. (2000). The Consequences of divorce for adults and children. Journal of Marriage and Family, 62(4), pp. 1269-1287.
• 3. Amato, P.R. (2010). Research on divorce: Continuing trends and new developments. Journal of Marriage and Family, 72(3), pp. 650–666.
• 4. Amato, P.R. (2014). The consequences of divorce for adults and children: An update. Društvena Istraživanja / Journal for General Social Issues, 23(1), pp. 5-24.
• 5. Aronson, E, Wilson, T.D, and Akert, R.M. (1997). Psychologia społeczna. Serce i umysł. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
• 6. Beisert, M. (2000). Rozwód. Proces radzenia sobie z kryzysem. Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora.
• 7. Bieńkowska, I., and Kitlińska-Król, M. (2017). Rodzina w świetle danych demograficznych w Polsce i w Europie. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, Seria: Organizacja i Zarządzanie, 112, pp. 35-46.
• 8. Bray J. H., and Easling I. (2005). Remarriage and stepfamilies. In: W.M. Pinsof, J.L. Lebow (ed.) Family psychology. The art of science (pp. 267-294). Oxford: University Press.
• 9. Carr, A. (2009). Psychologia pozytywna. Nauka o szczęściu i ludzkich siłach. Poznań: Zysk i S-ka.
• 10. Clarke-Stewart, A., and Brentano, C. (2006). Divorce: Causes and consequences. New Haven – London: Yale University Press.
• 11. Coleman, M., Ganong, L., and Leon, K. (2006). Divorce and postdivorce relationships. In: A.L. Vangelisti, D. Perlman (eds.), The Cambridge handbook of personal relationship (pp. 157-173). Cambridge: University Press.
• 12. Crane, D.R. (2002). Podstawy terapii małżeństw. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• 13. Dattilio, F.M. (2013). Terapia poznawczo-behawioralna par i rodzin. Podręcznik dla klinicystów. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• 14. Demo, D.H., and Fine, M.A. (2010). Beyond the average divorce. Los Angeles – London – New Delhi – Singapore: Sage.
• 15. Gaffal, M. (2010). Psychosocial and legal of marital reakdown. Berlin – Heidelberg: Springer-Verlag.
• 16. Greene, S.M, Anderson, E.R., Heterington, E.M., Forgatch, M.S., and DeGarmo, D.S. (2003). Risk and resilience after divorce. In: F. Walsh (ed.), Normal family processes. Growing diversity and complexity (pp. 96-120). New York: The Guilford Press.
• 17. Hernández, P. (2002). Resilience in families and communities: Latin American contributions from the psychology of liberation. The Family Journal: Counseling and Therapy for Couples and Families, 10(3), pp. 334-343.
• 18. Heszen-Niejodek, I. (2007). Teoria stresu psychologicznego i radzenia sobie. In: J. Strelau (ed.) Psychologia. Podręcznik akademicki. Jednostka w społeczeństwie i elementy psychologii stosowanej (t. 3, pp. 465-493). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• 19. Heszen, I., and Sęk, H. (eds.). (2007). Psychologia zdrowia. Poznań: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• 20. Hetherington, E.M. (2003). Intimate pathways: changing patterns in close personal relationships across time. Family Relations, 52(4), pp. 318–331.
• 21. Higginbotham, B.J., and Adler-Baeder, F. (2008). Assessing beliefs about remarriages and stepfamilies: The Remarriage Belief Inventory. Journal of Divorce and Remarriage, 48 (4/3), pp. 33-54.
• 22. Higginbotham, B.J., and Agee, L. (2013). Endorsement of remarriage beliefs, spousal consistency, and remarital adjustment. Marriage & Family Review, 49(2), pp. 177-190.
• 23. Juczyński, Z., and Ogińska-Bulik, N. (2009). Narzędzia pomiaru stresu i radzenia sobie ze stresem. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych.
• 24. Kołodziej-Zaleska, A., and Ilska, M. (2016). Status socjoekonomiczny kobiet w okresie porozwodowym. Społeczeństwo i Edukacja, 20(1), pp. 59-75.
• 25. Kołodziej, A., and Przybyła-Basista, H. (2014a). Przekonania osób rozwiedzionych na temat powtórnych małżeństw – ich pomiar i rola w osiąganiu satysfakcji małżeńskiej. Polskie Forum Psychologiczne, 19(2), pp. 190-208.
• 26. Kołodziej, A., and Przybyła-Basista, H., (2014b, kwiecień). Powtórne małżeństwa i przekonania osób rozwiedzionych na ich temat: kierunki badań i prezentacja narzędzia. Paper presented at IV Ogólnopolska Konferencja Naukowa: Psychologia w służbie rodziny, Gdańsk.
• 27. Kubacka-Jasiecka, D. (2010). Interwencja kryzysowa. Pomoc w kryzysach psychologicznych. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
• 28. Lazarus, A. (2002). Mity na temat małżeństwa. O powszechnych przekonaniach, które niszczą związek. Gdańsk: GWP.
• 29. Lewandowska-Walter, A. (2009). Obszary problemowe i zasoby rodziny zrekonstruowanej. In: T. Rostowska (ed.), Psychologia rodziny: małżeństwo i rodzina wobec współczesnych wyzwań (pp. 276-301). Warszawa: Difin.
• 30. Lewandowska-Walter, A. (2014). Rodzina rekonstruowana. In: I. Janicka, H. Liberska (eds.), Psychologia rodziny (pp. 305-331). Warszawa: PWN SA.
• 31. McCarthy, B.W., and Ginsberg, R.L. (2007). Second marriages: Challenges and risk. The Family Journal: Counseling and Therapy for Couples and Families, 15(2), pp.119-123.
• 32. McKenry, P.C., and Price, S.J. (1994). Families coping with problems and change: A conceptual overview. In: P. C. McKenry i S. J. Price (eds.), Families & change: Coping with stressful events and transitions (pp.1-21). California – London – New Delhi: Sage Publications.
• 33. Niezabitowski, M. (2015), Adaptacja osób starszych do środowiska domu pomocy społecznej – przyczynek do analizy wybranych aspektów psychospołecznych. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, Seria: Organizacja i Zarządzanie, 85, pp. 347-369.
• 34. Ogińska-Bulik, N., and Juczyński, Z. (2008a). Osobowościowe wyznaczniki satysfakcji z życia. In: I. Heszen, J. Życińska (eds.), Psychologia zdrowia. W poszukiwaniu pozytywnych inspiracji (pp. 89-102). Warszawa: Academica Wydawnictwo SWPS.
• 35. Perrig-Chiello, P., Hutchison, S., and Morselli, D. (2015). Patterns of psychological adaptation to divorce after a long-term marriage. Journal of Social and Personal Relationships, 32(3), pp. 386- 405.
• 36. Plopa, M., and Makarowski, R. (2010). Kwestionariusz poczucia stresu. Warszawa: Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania w Warszawie Pracownia Testów Psychologicznych.
• 37. Poprawa, R. (2001). Zasoby osobiste w radzeniu sobie ze stresem. In: G. DolińskaZygmunt (ed.), Podstawy psychologii zdrowia (pp. 103–141). Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• 38. Poprawa, R. (2008). Samoocena jako miara podmiotowych zasobów radzenia sobie i szczęścia człowieka. In: I. Heszen, J. Życińska (eds.), Psychologia zdrowia. W poszukiwaniu pozytywnych inspiracji (pp. 103-122). Warszawa: Wydawnictwo SWPS Academica.
• 39. Power, M.R. (1996). Stages of separation. Australian Journal of Family Law, 10(2), pp. 143-162.
• 40. Przybyła-Basista, H. (2006). Mediacje rodzinne w konflikcie rozwodowym. Gotowość i opór małżonków a efektywność procesu mediacji. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
• 41. Rocznik demograficzny (2011). Główny Urząd Statystyczny: Warszawa. Retrived from http://www.stat.gov.pl/gus/5840_rocznik_demograficzny_PLK_HTML.htm
• 42. Rocznik demograficzny (2013). Główny Urząd Statystyczny: Warszawa. Retrived from http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/roczniki-statystyczne/roczniki-statystyczne/rocznikdemograficzny-2013,3,7.html
• 43. Rocznik demograficzny (2014). Główny Urząd Statystyczny: Warszawa. Retrived from http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/roczniki-statystyczne/roczniki-statystyczne/rocznikdemograficzny-2014,3,8.html
• 44. Travis, C., and Aronson, E. (2008). Błądzą wszyscy (ale nie ja). Poznań: ACADEMICA Wydawnictwo SWPS.
• 45. Tyszka, Z. (1977). Socjologia rodziny. Warszawa: PWN.
• 46. Visher, E.B., Visher, J.S., and Pasley, K. (2003). Remmariage families and stepparenting.In: F. Walsh (ed.), Normal family processes. Growing diversity and complexity (pp. 53-175). New York: The Guilford Press.
• 47. Walsh, F. (2003a). Family resilience: A framework for clinical practice. Family Process, 42(1), pp. 1-18.
• 48. Walsh, F. (2003b). Normal family processes: Growing diversity and complexity. New York: Gilford Press.
• 49. Walsh, F. (2006). Strengthening family resilience. New York: Gilford Press.
• 50. Yárnoz-Yaben, S. (2013). Forgiveness, adjustment to divorce and support from the former spouse in Spain. Journal of Child and Family Studies, 24(2), pp. 289-297.
• 51. Ziemska, M. (1975). Rodzina a osobowość. Warszawa: Wiedza Powszechna.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).