Czy system oświetlenia elektrycznego Gülchera z Białej był konkurencyjny z systemem Edisona?

• Autorzy: Rataj Piotr , Hickiewicz Jerzy

Warianty tytułu

EN

Was Gülcher's from Biała electric lighting system competitive with Edison's?

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przybliżono system oświetlenia elektrycznego Roberta Gülchera (1850-1924) z Białej (obecnie Bielsko-Biała) wykorzystujący równolegle połączone automatycznie regulowane lampy łukowe z niskonapięciową dynamomaszyną prądu stałego, opracowany na przełomie lat 70. i 80. XIX wieku. Porównano ten system z rewolucyjnym systemem Thomasa Edisona (1847-1931), również z przełomu lat 70. i 80 XIX wieku, używającym lamp żarowych, również połączonych równolegle z dynamomaszyną prądu stałego, choć o wyższym napięciu. Wyjaśniono, dlaczego ten Edisona okazał się najbardziej udany nie tylko w stosunku do systemu Gülchera, ale i wszystkich innych z tamtego czasu.

EN

The article presents the electric lighting system of Robert Gülcher (1850-1924) from Biała (now Bielsko-Biała) using parallel connected automatically controlled arc lamps with a low-voltage direct current dynamo, developed at the turn of 1870s and 1880s. A comparison was made between this system and the revolutionary system of Thomas Edison (1847-1931), also from the late 1870s and early 1880s, using incandescent lamps, also connected in parallel to a DC dynamo, albeit at a higher voltage. It was explained why this Edison's system proved to be the most successful not only over Gülcher's system, but also over all others of the time.

Słowa kluczowe

PL

Gülcher Robert; Edison Thomas Alva; oświetlenie elektryczne; historia elektrotechniki

EN

Gülcher Robert; Edison Thomas Alva; electric lighting; history of electrotechnics

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Górnośląski Instytut Technologiczny
• Czasopismo: Maszyny Elektryczne : zeszyty problemowe
• Rocznik: 2022
• Tom: Nr 1 (127)
• Strony: 195--200
• Opis fizyczny: Bibliogr. 5 poz., rys., fot., wykr., wz.

Twórcy

autor

Rataj Piotr

• Pracownia Historyczna SEP, Opole

autor

Hickiewicz Jerzy

• Pracownia Historyczna SEP, Opole

Bibliografia

• [1]. Heap D. P., Report on the International Exhibition of Electricity held at Paris August to November 1881., Washington 1884.
• [2]. Die elektrische Beleuchtung System Gülcher, „Der Bautechniker” 1884, nr 13, s. 135-137, nr 15, s. 159-161.
• [3]. Das elektrische Licht im Krystallpalaste in London, „Zeitschrift für Elektrotechnik” 1884, nr 11, s. 351-352.
• [4]. Rataj P., Hickiewicz J., „Wojna prądów” na przełomie XIX i XX wieku w 130. rocznicę przesyłu energii elektrycznej z Lauffen do Frankfurtu nad Menem, „Śląskie Wiadomości Elektryczne” 2021, nr 3, s. 28-34.
• [5]. Rataj P., Robert Gülcher (1850-1924) wybitny pionier elektrotechniki z Bielska-Białej i jego przedsiębiorstwa, „Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej” 2022, nr 74, s. 143-150.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).