The issue of integration of elevated transport routes in the areas of historic Polish cities. Example of the modernization of a cross-city railway line in the Śródmieście district of Kraków

• Autorzy: Komarzyńska-Świeściak Elżbieta , Kirschke Paweł

Identyfikatory

DOI

10.4467/2353737xct.19.106.11030

Warianty tytułu

PL

Problem integracji nadziemnych tras komunikacyjnych w obszarach zabytkowych polskich miast. Przykład modernizacji średnicowej linii kolejowej w obszarze krakowskiego Śródmieścia

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The aim of the article includes presentation and interdisciplinary analysis of design solutions proposed in the works awarded in the international urban architecture competition entitled “New life between flyovers” and concerning the area around the cross-city railway line, currently under modernization, running through the Śródmieście district in Kraków, from the area of Miodowa Street to the PKP Kraków Główny station. In the applications, possible scenarios of flyovers space development and the possibilities of integrating the transport route into the historic district have been assessed, taking into account historical urban relations and contemporary technical conditions. The analyses were aimed at optimising future investments so that they can become a starting point for public consultations, drafting a land development plan and determination of the development strategy for the studied area. The applied method may be helpful in determining the directions of a spatial policy aimed at the protection of cultural landscape endangered by overground transport routes.

PL

Celem artykułu jest przedstawienie i interdyscyplinarna analiza rozwiązań projektowych zaproponowanych w pracach nagrodzonych w międzynarodowym konkursie urbanistyczno-architektonicznym „Nowe życie pomiędzy estakadami”, dotyczącym obszaru wokół modernizowanej obecnie średnicowej linii kolejowej przebiegającej przez krakowskie Śródmieście od rejonu ul. Miodowej do stacji PKP Kraków Główny. We wnioskach oceniono możliwe scenariusze zagospodarowywania przestrzeni pomostowych i możliwości integracji tras komunikacyjnych z zabytkową dzielnicą z uwzględnieniem historycznych relacji urbanistycznych i współczesnych uwarunkowań technicznych. Analizy te ukierunkowano na zoptymalizowanie programu przyszłych inwestycji, tak aby mogły stanowić zaczyn do konsultacji społecznych, opracowania MZPZ i wskazania strategii rozwoju badanego obszaru. Zastosowana metoda może być pomocna przy wytyczaniu kierunków polityki przestrzennej, służących ochronie krajobrazu kulturowego zagrożonego przez pojawianie się naziemnych tras komunikacyjnych.

Słowa kluczowe

EN

Kraków; integration of transport routes; public space; railway flyover; railway viaduct; infrastructure modernization; modern architecture; adaptation

PL

Kraków; integracja tras komunikacyjnych; przestrzeń publiczna; estakada kolejowa; wiadukt kolejowy; modernizacja infrastruktury; współczesna architektura; adaptacja

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki
• Czasopismo: Technical Transactions
• Rocznik: 2019
• Tom: Vol. 116, iss. 10
• Strony: 35--57
• Opis fizyczny: Bibliogr. 41 poz., il., tab.

Twórcy

autor

Komarzyńska-Świeściak Elżbieta

• Department of Civil Service Building Architecture and Basics of Design, Faculty of Architecture of the Wroclaw University of Science & Technology

autor

Kirschke Paweł

• Department of Civil Service Building Architecture and Basics of Design, Faculty of Architecture of the Wroclaw University of Science & Technology

Bibliografia

• [1] Wielkopolski J., Kolej przyszłości, [online] http://buildercorp.pl/2019/06/06/kolejprzyszlosci/(access: 11.07.2019).
• [2] Maciejowski A., Kraków. Nowy tor budowanej estakady. Podróżnych czekają jednak duże utrudnienia, [online] https://dziennikpolski24.pl/krakow-nowy-tor-budowanej-estakadypodroznych-czekaja-jednak-duze-utrudnienia/ar/c3-14247337 (access: 11.07.2019).
• [3] Januszek M., Modernizacja warszawskiej linii średnicowej: co się zmieni?, [online] https://inzynieria.com/wpis-branzy/wiadomosci/5/55337,modernizacja-warszawskiej-linii-srednicowej-co-sie-zmieni (access: 11.07.2019).
• [4] Wójtowicz P., Estakada kolejowa w Gorzowie Wlkp. Gotowa, [online] https://inzynieria.com/wpis-branzy/wiadomosci/6/55898,estakada-kolejowa-w-gorzowie-wlkpgotowa (access: 11.07.2019).
• [5] Siemieniec M., Wrocławski węzeł kolejowy – nowe możliwości, [online] https://www.plk-sa.pl/biuro-prasowe/informacje-prasowe/wroclawski-wezel-kolejowy-nowemozliwosci-4225/ (access: 11.07.2019).
• [6] Appiah R., New building plans on the surface above the existing underground Willemspoortunnel in Rotterdam, [online] http://aronsohn.nl/publication/view/new-building-plans-2/ (access: 11.07.2019).
• [7] Wedler J., Böttcher K-H., Der Tunnel. Verbindungsbahn der S-Bahn Stuttgart. Dokumentation ihrer Entstehung, Kohlhammer, Stuttgart 1985.
• [8] Sowa S., Tunel średnicowy w Łodzi: budowa zacznie się w czerwcu, [online] https://dzienniklodzki.pl/tunel-srednicowy-w-lodzi-budowa-zacznie-sie-w-czerwcu-zobacz-wizualizacje/ar/13922487 (access: 11.07.2019).
• [9] Stowarzyszenie Architektów Polskich Oddział Kraków, Regulamin konkursu urbanistycznoarchitektonicznego dwuetapowego „Nowe życie pomiędzy estakadami” na opracowanie koncepcji zagospodarowania nowych przestrzeni powstałych w wyniku modernizacji średnicowej linii kolejowej w Krakowie (wraz z załącznikami), [online] http://www.sarp.krakow.pl/attachments/es/ESTAKADY_1_Regulamin_Konkursu.pdf (access: 11.07.2019).
• [10] Kirschke P., Komarzyńska-Świeściak E., Analiza rezultatów międzynarodowego konkursu urbanistyczno-architektonicznego „Nowe życie pomiędzy estakadami” na opracowanie koncepcji zagospodarowania nowych przestrzeni powstałych w wyniku modernizacji średnicowej linii kolejowej w Krakowie, Wrocław 2018 (maszynopis w archiwum Urzędu Miejskiego Kraków).
• [11] Kraków – Rudzice. O inwestycji – cele i korzyści, [online] http://krakow-rudzice.pl/o-inwestycji/cele-i-korzysci/ (access: 11.07.2019).
• [12] Łukacz M., Rys historyczny, [online] http://www.sarp.krakow.pl/attachments/es/ESTAKADY_M14_historia.pdf (access: 11.07.2019).
• [13] Dokumentacja projektowa na modernizację linii kolejowej E30 na odcinku Kraków Główny Towarowy – Rudzice wraz z dobudową torów linii aglomeracyjnej na odcinku Kraków Główny – Kraków Płaszów – Kraków Bieżanów w ramach projektu POIŚ 7.1-74, biuro projektowe BBF, inwestor: PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., [online] http://www.transportpodkontrola.pl/aktualnosci/430-modernizacja-srednicy-kolejowej-zmieni-krakow-zobacz-jak (access: 11.07.2019).
• [14] Kirschke K., Kirschke P., Dwór kolejowy – Wrocław Główny (1857–2016), [in:] O historii Wrocławia i Śląska inaczej. Tom 3, ed. M. Derwich, Wrocławie Towarzystwo Miłośników Historii, Wrocław 2017, 93–128.
• [15] Kirschke K., Kirschke P., Komarzyńska-Świeściak E., Centralny węzeł przesiadkowy we Wrocławiu, [online] http://www.wroclaw.pan.pl/index.php/posiedzenia-komisjinaukowych/562-centralny-wezel-przesiadkowy-we-wroclawiu (access: 11.07.2019).
• [16] Komarzyńska-Świeściak E., Uwarunkowania i formy aktywizacji przestrzeni podmostowych nadziemnych tras komunikacyjnych na przełomie XX i XXI wieku, PhD thesis, Politechnika Wrocławska, Wrocław 2017.
• [17] Piekarski J., Mosty mieszkalne, Związek Mostowców Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2007.
• [18] Wesołowski J., Kolej w przestrzeni miejskiej – problemy integracji, PhD thesis, Politechnika Śląska, Łódź 1997.
• [19] Wesołowski J., Architektura wiaduktów miejskich, Świat kolei 10/2001, 18-23.
• [20] Obiegałka B., O kształtowaniu zieleni wokół mostów, I Krajowa Konferencja „Estetyka mostów”, Warszawa–Jadwisin, 28 i 29 kwietnia 1994, Przedsiębiorstwo Eksportu Budownictwa Komunikacyjnego “Dromex”, Warszawa 1994, 21–31.
• [21] Łapko A., Powiązania przestrzenno-funkcjonalne mostów drogowych i terenów przyległych (na obszarach zurbanizowanych), [in:] Zeszyty Naukowe Politechniki Białostockiej. Architiektura, z. 20, Wydawnictwo Politechniki Białostockiej, Białystok 2007, 33–39.
• [22] Per A.F., Arpa J., The public chance. New urban landscapes, A+t Architecture Publishers, Vitoria-Gasteiz 2008.
• [23] Per A.F., Mozas J., a+t 37 Strategy Space – Landscape Urbanism Strategies, A+t Architecture Publishers, Vitoria-Gasteiz 2011.
• [24] Infrastructural Urbanism. Addressing the In-between, eds. Th. Hauck, R. Keller, V. Kleinekort, DOM publishers, Berlin 2011.
• [25] STUDIUM uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta Krakowa, [online] https://www.bip.krakow.pl/?id=48.
• [26] Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obszaru „BULWARY WISŁY”, [online] http://www.bip.krakow.pl/?dok_id=58413.
• [27] Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obszaru „KAZIMIERZ”, [online] http://www.bip.krakow.pl/?dok_id=92971.
• [28] Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obszaru „ZABŁOCIE”, [online] http://www.bip.krakow.pl/?dok_id=14330.
• [29] Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obszaru „BROWAR LUBICZ”, [online] http://www.bip.krakow.pl/?dok_id=19431.
• [30] Sporządzany miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obszaru „REJON ALEI IGNACEGO DASZYŃSKIEGO”, [online] http://www.bip.krakow.pl/?dok_id=64143.
• [31] Sporządzany miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obszaru „ZABŁOCIE ZACHÓD”, [online] http://www.bip.krakow.pl/?dok_id=74765.
• [32] Uchwała nr LXXXI/1240/13 Rady Miasta Krakowa z dnia 11 września 2013 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obszaru „BULWARY WISŁY” – ogłoszona w Dzienniku Urzędowym Województwa Małopolskiego z dnia 27 września 2013 r., poz. 5685 – obowiązuje od dnia 28 października 2013 r.
• [33] Uchwała nr LXXXVIII/2145/17 Rady Miasta Krakowa z dnia 8 listopada 2017 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obszaru “KAZIMIERZ” – ogłoszona w Dzienniku Urzędowym Województwa Małopolskiego z dnia 23 listopada 2017 r., poz. 7618 – obowiązuje od dnia 8 grudnia 2017 r.
• [34] Anthonie E., Venhoeven J., van Oorschot, Gierek P.M., Reinares San Martin M.A., Baliński A., Ganczarek G., Koncepcja zagospodarowania nowych przestrzeni powstałych w wyniku modernizacji średnicowej linii kolejowej w Krakowie (competition concept by Ton Venhoeven c.s. Architekten B.V.), [online] https://dialogspoleczny.krakow.pl/wp-content/uploads/2018/10/1_Konk_Estakady_nagr_1.pdf (access: 11.07.2019).
• [35] Szpocińska Z., Marciniewicz T., Kamienobrodzki K., Grochulski J., Rejniak G., Koncepcja zagospodarowania nowych przestrzeni powstałych w wyniku modernizacji średnicowej linii kolejowej w Krakowie (competition concept), [online] https://dialogspoleczny.krakow.pl/wp-content/uploads/2018/10/2_Konk_Estakady_nagr_2.pdf (access: 11.07.2019).
• [36] Wilczyńska D., Nawrocka B., Gryc A., Szymczyk E., Włodarczyk D., Kołodziej I., Nawrocki J., Koncepcja zagospodarowania nowych przestrzeni powstałych w wyniku modernizacji średnicowej linii kolejowej w Krakowie (competition concept by Miastopracownia), [online] https://dialogspoleczny.krakow.pl/wp-content/uploads/2018/10/3_Konk_Estakady_nagr_3.pdf (access: 11.07.2019).
• [37] SARP Kraków, Informacja na temat opinii zgłoszonych do zagospodarowania terenów pod budowaną estakadą kolejową pomiędzy ulicami Miodową a Kopernika w ramach konsultacji społecznych, [online] http://www.sarp.krakow.pl/attachments/es/ESTAKADY_M11_konsultacje_spoleczne.pdf (access: 11.07.2019).
• [38] Zapis audio dyskusji pokonkursowej dotyczącej rozstrzygnięcia konkursu urbanistyczno-architektonicznego pn. „Nowe Życie pomiędzy estakadami” na opracowanie koncepcji zagospodarowania terenów pod przyszłymi estakadami kolejowymi pomiędzy ul. Kopernika i Miodową w Krakowie z dnia 25 października w hali D1 Muzeum Inżynierii Miejskiej w Krakowie.
• [39] Deńko S., Ewý J., Wnioski pokonkursowe i uzasadnienia werdyktu Jury, maszynopis z archiwum SARP Kraków, Kraków 2018.
• [40] Wydział ds. Przedsiębiorczości i Innowacji Urząd Miasta Krakowa, Raport z badania ankietowego – etap konsultacji społecznych dotyczących koncepcji zagospodarowania terenów pod estakadami kolejowymi pomiędzy ul. Kopernika i Miodową w Krakowie, [online] https://rewitalizacja.krakow.pl/zalacznik/335733 (access: 11.07.2019).
• [41] Domaradzki K., Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego rejonu Powiśla Południowego, dzielnica Śródmieście, miasto stołeczne Warszawa. Tekst i rysunek planu (project), [online] https://bip.warszawa.pl/NR/rdonlyres/0013ebc0/kcfaunwplqdufdawlqnlganwawcpqzkq/1POWI%C5%9ALEPO%C5%81UDNIOWETEKSTPLANU7112017.pdf (access: 11.07.2019).

Uwagi

EN

Section "Architecture and urban planning"

PL

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).