Czy daglezja zielona może być gatunkiem polskiego drewna księżycowego?

• Autorzy: Kaczyński Leszek , Remi Jacek , Błaszczyński Tomasz

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0054.7222

Warianty tytułu

EN

Can Douglas Fir may be a species of Polish lunar wood?

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy podjęto próbę porównania drewna daglezji zielonej Pseudotsuga menziesii (Mirb.) Franco do „koncepcji drewna księżycowego”. Na podstawie danych zawartych w pracach naukowych, zasobach internetu i doświadczeniach przedstawiono takie cechy daglezji, które odpowiadają lub zbliżają się do cech, jakimi powinno wykazywać się tzw. drewno księżycowe. Drewno, którego struktura wyróżnia się spośród innych materiałów drzewnych, swoją ponadprzeciętną trwałością. Zmiany klimatyczne osłabiające rodzime gatunki drzew wymuszają szukanie gatunków alternatywnych odporniejszych na te zmiany. Wiele cech, jakie ma daglezja, generuje coraz szersze zainteresowanie tym gatunkiem.

EN

An attempt was made at work to compare the wood of the green Douglas fir, Pseudotsuga menziesii (Mirb.) Franco, with the concept of „lunar wood”. Based on data from scientific papers, online resources, and experience, the characteristics of the Douglas fir were presented that correspond to or closely resemble the traits that so-called lunar-wood should exhibit. Lunar wood is wood with a structure that stands out from other wood materials due to its exceptional durability. Climate changes that weaken native tree species necessitate the search for alternative species more resistant to these changes. Many characteristics of the Douglas fir are generating increasing interest in this species.

Słowa kluczowe

PL

daglezja zielona; Pseudotsuga menziesii Franco; drewno księżycowe; materiał budowlany; właściwości mechaniczne; trwałość długookresowa; drzewo długowieczne

EN

Douglas fir; Pseudotsuga menziesii Franco; moon wood; construction material; mechanical properties; long-term durability; long-lived tree

• Wydawca: Fundacja Polskiego Związku Inżynierów i Techników Budownictwa
• Czasopismo: Przegląd Budowlany
• Rocznik: 2024
• Tom: R. 95, nr 5
• Strony: 177--182
• Opis fizyczny: Bibliogr. 37 poz., il.

Twórcy

autor

Kaczyński Leszek

• Wyższa Szkoła Zarządzania Środowiskiem, Tuchola

autor

Remi Jacek

• Wyższa Szkoła Zarządzania Środowiskiem, Tuchola

autor

Błaszczyński Tomasz

• Politechnika Poznańska

• https://orcid.org/0000-0003-3177-9654

Bibliografia

• [1] Kundzewicz Z. W., Zmiany klimatu, ich przyczyny i skutki – obserwacje i projekcje. Landform Analysis 15, 2011, str. 39-49
• [2] Duszyński J., Grzywacz A., Jagodziński M., Kojs P., Kujawa K., Zabielski R., Ponury scenariusz dla polskich lasów: czeka nas drastyczna zmiana, Wiadomości Naukowe PAN, Nauki biologiczne i rolnicze, 19.11.2019 r., https://informacje.pan.pl/informacje/nauki-biologiczne-i-rolnicze/2761-ponury-scenariusz-dla-polskich-lasow-czeka-nas-drastyczna-zmiana-przyrody
• [3] Reyman M., O drewnach kopalnych ze śląskiego miocenu, Acta societatis, Botanicorum poloniae, XXV, 3/1956, str. 517-520
• [4] Kownacki D., Błaszczyński T., Drewno księżycowe jako materiał konstrukcyjny, Przegląd Budowlany 10/2019, str. 85-89
• [5] Kownacki D., Błaszczyński T., Systemy budownictwa z drewna księżycowego, Przegląd Budowlany 10/2019, str. 110-114
• [6] Grzeczka W., Kuligowski A., Błaszczyński T., Pierwsze polskie badania nad drewnem księżycowym, Przegląd Budowlany 11-12/2021, str. 110-114
• [7] Bielenis Sz., Suwalski R., Przykłady budownictwa z drewna księżycowego, Przegląd Budowlany 11-12/2021, str. 115-118
• [8] Zürcher E., Lunar Rhythms In Forestry Traditions – Lunar-Correlated Phenomena In Tree Biology And Wood Properties, Earth Moon and Planets, 1999, str. 85-86
• [9] The Humeston 1916, New Era, 26 lipca 1916, str. 4
• [10] Timberpolis, Kalkulator miąższości drzewa stojącego. https://www.timberpolis.pl/calc-standing-tree-volume.php
• [11] Szymankiewicz B., Tablice zasobności i przyrostu drzewostanów ważniejszych gatunków drzew leśnych, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa, 2001, str. 48-51
• [12] Zasady Hodowli Lasu, 2012, Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych, Warszawa, 2012
• [13] Piątkowska A., Helena – najwyższe drzewo w Polsce!, Informacja Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych we Wrocławiu, 26 października 2021, https://www.wroclaw.lasy.gov.pl/aktualnosci/-/asset_publisher/IY9Difylc0ns/content/helena-najwyzsze-drzewo-w-polsce-
• [14] Bieniasz A., Tulik M., Strefa twardzieli w drewnie i proces jej powstawania, Sylvan 164(6)2020, str. 474-481
• [15] Pacyfic fores, Tallest Douglas Fir in America, 12 listopada 2012
• [16] World forestry center, Green giants, https://www.worldforestry.org/at-home-forestry-education-resources/, 26.10.2020r.
• [17] Monumental trees: Common Douglas-fir ‘Grandma Tree’ near the headwaters in North Fork Coquille River, Oregon, United States, 1.12.2020. www monumentaltreescom.translate.goog/en/usa/oregon/cooscounty/18183_headwaters/?_x_tr_sl=en&_x_tr_tl=pl&_x_tr_hl=pl&_x_tr_pto=sc#google_vignette
• [18] Guest H., Royal BC Museum, Victoria: Remarkable Longevity of Ancient Douglas Fir Wood: https://royalbcmuseum.bc.ca/collections/researchportal/remarkable-longevity-ancient-douglas-fir-wood
• [19] Piekutin J., Skręta M., Ekonomiczny wiek rębności drzewostanów sosnowych, Sylwan, 156 (10)20, str. 12741-12749
• [20] Möller K., Heydeck P., Risikopotenzial und akute Gefährdung der Douglasie – Biotische und abiotische Faktoren, In Die Douglasie im Nordostdeutschen Tiefland – Chancen und Risiken im Klimawandel, Engel J., Ed., Eberswalder Forstliche Schriftenreihe, Ministerium für Infrastruktur und Landwirtschaft des Landes Brandenburg: Eberswalde, Germany, 2009, tom 43, str. 49-58
• [21] Kaczyński L., Praca magisterska – Daglezja zielona – Pseudotsuga menziesii var. Viridis w Krainie Wielkopolsko-Pomorskiej, Wyższa Szkoła Zarządzania Środowiskiem w Tucholi, 2021
• [22] Nicolescu V. N., Mason W. L., Bastien J. C. i in., Douglas fir (Pseudotsuga menziesii (Mirb.) Franco) in Europe: an overview of management practices, Journal of Forestry Research, 34, 2023, str. 871-888
• [23] Pollet C., Henin J. M., Hébert J., Jourez B., Effect of growth rate on the physical and mechanical properties of Douglas-fir in western Europe, Canadian Journal of Forest Research 47(8)2017, str. 1056-1065
• [24] Pachauri R. K., Meyer L. A. (Eds.), IPCC, 2014: Climate Change 2014: Synthesis Report. Contribution of Working Groups I, II and III to the Fifth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change; IPCC: Geneva, Switzerland, 2014
• [25] Lindner M., Maroschek M., Netherer S., Kremer A., Barbati A., Garcia-Gonzalo J., Seidl R., Delzon S., Corona P., Kolström M., et al., Climate change impacts, adaptive capacity, and vulnerability of European forest ecosystems, Forest Ecology Management 259, 2010, str. 698-709
• [26] Eilmann B., Rigling A., Tree-growth analyses to estimate tree species’ drought tolerance, Tree Physiol. 32, 2012, str. 178-187
• [27] Klub podróżników Śródziemie – Najwyższe drzewa świata, https://klubpodroznikow.com/183-ciekawostki/1596-najwyzsze-drzewa-swiata
• [28] Lassoie J. P., Salo D. J., Physiological response of large Douglas-fir to natural and induced soil water deficits, Canadian Journal of Forest Research 11, 1981, str. 139-144
• [29] Wohlgemuth T., Moser B., Pötzelsberger E., Rigling A., Gossner M. M., About the invasiveness of Douglas-fir and its impact on soil and biodiversity. Schweiz Z Forstwes, 172(2)2021, str. 118-127
• [30] Eilmann B., Rigling A., Douglas-fir–a substitute species for Scots pine in dry inner-Alpine valleys? In: Spiecker H, Kohnle U, Makkonen-Spiecker K, von Teuffel K (eds) Opportunities and risks for Douglas fir in a changing climate, Freiburger Forstliche Forschung, Freiburg, 2010
• [31] Eilmann B., Rigling A., Tree-growth analyses to estimate tree species’ drought tolerance, Tree Physiol 32(2)2012, str. 178-187
• [32] Manise T., Vincke C., Impacts of climate and site water deficits on the radial growth of beech, oak, spruce and Douglas-fir in Wallonia. ForêtWallonne 129, 2014, str. 48-57
• [33] Podrázský V., Čermák R., Zahradnik D., Kouba J., Production of Douglas-Fir in the Czech Republic based on national forest inventory data, Journal of Forest Science 59(10)2013, str. 398-404
• [34] Spiecker H., Schuler J., Introduction. In: Spiecker H., Lindner M., Schuler J. (eds) Douglas-fir – an option for Europe, European Forest Institute, Joensuu, 2019, str. 17-19
• [35] NASA, USDA Forest Service Fly Next Generation of Moon Tree Seeds on Artemis I, 18.08. 2022. https://www.nasa.gov/stem/feature/nasa-usdaforest-service-fly-next-generation-of-moon-tree-seeds-on-artemis-1/
• [36] U.S. Department of Agriculture, Forest service: To infinity and beyond, Project moon tree, take II, 18.08.2022. https://www-fs-usda-gov.translate.goog/inside-fs/delivering-mission/apply/infinity-and-beyond-projectmoon-tree-take-ii?_x_tr_sl=en&_x_tr_tl=pl&_x_tr_hl=pl&_x_tr_pto=sc
• [37] Campbell B., McCarthy K., Moon Trees and You: From Apollo to Artemis with The GLOBE Program’s GLOBE Observer Trees, Glob observer, 2023 (31.05.2023), https//observe globe gov.translate.goog/news events and people/news/obsnewsdetail/19589576/moon trees and you?_x_tr_sl=en&_x_tr_tl=pl&_x_tr_hl=pl&_x_tr_pto=sc