Accessibility of service premises for people with disabilities in the historic areas of Lublin, Poland

• Autorzy: Hołownia Damian , Kozak Małgorzata

Identyfikatory

DOI

10.35784/bud-arch.6531

Warianty tytułu

PL

Dostępność lokali usługowych dla osób z niepełnosprawnościami w zabytkowych obszarach Lublina

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Agenda 2030 and its Sustainable Development Goals apply to all individuals, including those with disabilities. Currently, newly designed spaces and buildings in Poland meet accessibility requirements for people with disabilities. However, the situation differs in historic city centres and historic buildings. The aim of this study is to investigate the accessibility of service premises located in historic areas for people with mobility impairments. The UN Convention on the Rights of Persons with Disabilities identifies barriersas a key factor limiting the full participation of these individuals in social life, serving as the starting point for this research. The city of Lublin was selected as a case study. Methods included an analysis of the accessibility of service premises interms of architectural barriers. Results were illustrated with photographs and expressed in percentages. The findings indicate that individuals with disabilities encounter significant difficulties in using the majority of gastronomic premises. Furthermore, the presence of numerous barriers in the historic city centres was noted, which hinders access for disabled tourists.

PL

Agenda 2030 i jej Cele Zrównoważonego Rozwoju dotyczą wszystkich osób, w tym osób z niepełnosprawnościami. Obecnie nowo projektowane przestrzenie i budynki w Polsce spełniają wymogi dostępności dla osób z niepełnosprawnościami. Sytuacja wygląda jednak inaczej w historycznych centrach miast i zabytkowych budynkach. Celem niniejszego opracowania jest zbadanie dostępności lokali usługowych zlokalizowanych w obszarach zabytkowych dla osób z niepełnosprawnością ruchową. Konwencja ONZ o prawach osób niepełnosprawnych identyfikuje bariery jako kluczowy czynnik ograniczający pełne uczestnictwo tych osób w życiu społecznym, służąc jako punkt wyjścia dla tych badań. Jako studium przypadku wybrano miasto Lublin. Metody obejmowały analizę dostępności lokali usługowych pod kątem barier architektonicznych. Wyniki zostały zilustrowane fotografiami i wyrażone w procentach. Wskazują one na to, że osoby z niepełnosprawnościami napotykają na znaczne trudności w korzystaniu z większości lokali gastronomicznych. Ponadto odnotowano obecność licznych barier w historycznych centrach miast, co utrudnia tym osobom zwiedzanie.

Słowa kluczowe

EN

accessibility; mobility impairments; service premises; historic centre

PL

dostęp; upośledzenie ruchowe; lokale usługowe; centrum historyczne

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej
• Czasopismo: Budownictwo i Architektura
• Rocznik: 2024
• Tom: Vol. 23, no. 3
• Strony: 159--170
• Opis fizyczny: Bibliogr. 26 poz., fig., tab.

Twórcy

autor

Hołownia Damian

• Department of Contemporary Architecture; Faculty of Civil Engineering and Architecture; Lublin University of Technology

• https://orcid.org/0000-0002-5935-3017

autor

Kozak Małgorzata

• Wydział Budownictwa i Architektury; Politechnika Lubelska

• https://orcid.org/0000-0003-4125-0148

Bibliografia

• [1] “Transforming our world: the 2030 Agenda for Sustainable Development | Department of Economic and Social Affairs”, Available: https://sdgs.un.org/2030agenda [Accessed: 07 Oct 2024]
• [2] “Union of Equality: Strategy for the Rights of Persons with Disabilities 2021–2030 – Employment, Social Affairs and Social Inclusion - European Commission”, Available: https://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=1484&langId=pl [Accessed: 29 Aug 2024]
• [3] Sinmaz S. and Özkök M. K., “Developing a model for measuring the spatial disability level of cities within the framework of barrier-free pedestrian accessibility: the case of Kırklareli City centre”, Budownictwo i Architektura, vol. 23, no. 3, (Sep. 2024), pp. 055–085. https://doi.org/10.35784/bud-arch.5541
• [4] “Resolution of the Parliment of the Republic of Poland dated 1 August 1997 - Charter of the Rights of Persons with Disabilities.”, Available: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wmp19970500475 [Accessed: 22 Aug 2024]
• [5] Lublin C. C., “ Resolution No. 775/XXIV/2020 of the Lublin City Council dated 17 December 2020 on the adoption of the "Action Programme of the City of Lublin for Residents with Disabilities for the years 2021–2025", bip.lublin.eu. Available: https://bip.lublin.eu/rada-miasta-lublin/uchwaly-rm-lublin/viii-kadencja-rady-miasta-lublin-2018-2023/sesja-nr-xxiv-w-dniach-17-i-18-12-2020/uchwala-nr-775xxiv2020-rady-miasta-lublin-z-dnia-17-grudnia-2020-r-w-sprawie-przyjecia-programu-dzialan-miasta-lublin-na-rzecz-mieszkancow-z-niepelnosprawnosciami-na-lata-2021-2025,31,28048,2.html [Accessed: 22 Aug 2024]
• [6] “Demographic Data - Office of the Government Plenipotentiary for Persons with Disabilities”, Available: https://niepelnosprawni.gov.pl/index.php?c=page&id=78&print=1 [Accessed: 09 Oct 2024]
• [7] United Nations (Eds.), The Convention on the Rights of Persons with Disabilities: training guide. New York ; Geneva: United Nations, 2014.
• [8] Persson H. et al., “Universal design, inclusive design, accessible design, design for all: different concepts—one goal? On the concept of accessibility—historical, methodological and philosophical aspects”, Universal Access in the Information Society, vol. 14, (May 2014). https://doi.org/10.1007/s10209-014-0358-z
• [9] “Universal design”, in Wikipedia, [Accessed: 08 Aug 2024].
• [10] “Accessibility of public utility buildings for persons with disabilities - report / lublin.eu - official portal of the city of Lublin”, Available: https://lublin.eu/mieszkancy/niepelnosprawni/um-dla-niepelnosprawnych/dostepnosc-budynkow-uzytecznosci-publicznej-dla-osob-niepelnosprawnych-raport/ [Accessed: 22 Aug 2024]
• [11] Kruczek Z. et al., “Accessibility of cultural heritage sites for people with disabilities: a case study on Krakow Museums”, Sustainability, vol. 16, no. 1, (Jan. 2024), p. 318. https://doi.org/10.3390/su16010318
• [12] Wysocki M., Dostępna przestrzeń publiczna, Samorząd równych szans. Kraków: Fundacja Instytut Rozwoju Regionalnego, 2009.
• [13] Fortuna-Marek A. and Szmygin B., “Selected problems of protecting and managing historical ruins in Poland”, Budownictwo i Architektura, vol. 16, no. 4, (2017), pp. 181–194. https://doi.org/10.24358/Bud-Arch_17_164_12
• [14] Kładź M. and Borkowski A., “Using BIM for the development of accessibility”, Budownictwo i Architektura, vol. 23, no. 2, (Jun. 2024), pp. 005–013. https://doi.org/10.35784/bud-arch.5693
• [15] Petit A. M. et al., “The accessibility chain: a challenge and an opportunity for cities and people with disabilities”, The Journal of Public Space, vol. 7, no. 2, (Jun. 2022), pp. 205–222. https://doi.org/10.32891/jps.v7i2.1604
• [16] “Turisme de Barcelona – Accessibility”, Available: https://www.barcelona-access.com/ [Accessed: 29 Aug 2024]
• [17] “A complete guide to wheelchair accessible Venice, Italy”, Wheel the World Blog. Available: https://blog.wheeltheworld.com/wheelchair-accessible-venice-italy/ [Accessed: 30 Aug 2024]
• [18] Ramot A., “Accessibility of historic cities-the old city of Jerusalem – a test case”, Magazine on Accessibility for People with Special Needs, no. 24, (Aug. 2020).
• [19] “Holy rolling: Old City sites, lanes now accessible for travelers in wheelchairs”, Available: https://www.timesofisrael.com/holy-rolling-old-city-sites-lanes-now-accessible-for-travelers-in-wheelchairs/ [Accessed: 14 October 2024]
• [20] Bureau T. C. T. O. & C., “All tips, articles & guides”, Visit Tallinn. Available: https://visittallinn.ee/eng/visitor/ideas-tips/tips-and-guides [Accessed: 14 October 2024]
• [21] “Access City Award”, Available: https://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=1141&intPageId=5378&langId=en [Accessed: 09 October 2024]
• [22] “Lublin”, in Wikipedia, wolna encyklopedia, [Accessed: 11 Sep 2024]
• [23] Lublin U. M., “Lublin z rekordową liczbą turystów”, lublin.eu. Available: https://lublin.eu/turystyka/aktualnosci/lublin-z-rekordowa-liczba-turystow,1080,787,1.html [Accessed: 30 Aug 2024]
• [24] “Lublin – historyczny zespół architektoniczno-urbanistyczny – Zabytek.pl”, Available: https://zabytek.pl/pl/obiekty/lublin-lublin-historyczny-zespol-architektoniczno-urbanistyczny [Accessed: 30 Aug 2024]
• [25] “Liftup.dk | lifting people”, Available: https://www.liftup.dk/ [Accessed: 30 Aug 2024]
• [26] “EZ-Access Introduces New Portable Ramp”, Available: https://www.abilities.com/community/portable-ramp.html [Accessed: 14 Oct 2024]

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr POPUL/SP/0154/2024/02 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki II" - moduł: Popularyzacja nauki (2025).