Systemy nawigacyjne samolotów F-16 Blok 52+ i MiG-29A

• Autorzy: Dygnatowski S.

Warianty tytułu

EN

Aircraft navigatin systems F-16 BLOCK 52+ and MiG-29A

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Od swych narodzin lotnictwo plasuje się w czołówce aktualnego stanu techniki. Dotyczy to szczególnie urządzeń służących nawigacji i bezpieczeństwu. Systemy nawigacyjne służą do precyzyjnego określenia położenia samolotu w przestrzeni zarówno podczas lotów trasowych jak również pomagają precyzyjnie podejść do lądowania w każdych warunkach atmosferycznych. Obecnie rozwój urządzeń elektronicznych pozwala na wyposażanie w bardzo dokładne i nowoczesne systemy nawigacyjne nawet małych samolotów sportowych. Dzisiejsze systemy i urządzenia nawigacyjne pomimo wysokiego skomplikowania i zbierania danych z wielu czujników podają pilotowi precyzyjną informację w bardzo przyjazny sposób znacznie poprawiając komfort jego pracy. W związku ze specyfiką lotnictwa bojowego inne będą wymagania dla systemów przeznaczonych dla tych samolotów, a inne dla samolotów np. transportowych. W lotnictwie wojskowym, szczególnie w lotnictwie taktycznym, systemy nawigacyjne oprócz zapewnienia wysokiej dokładności nawigowania muszą zapewniać dokładną informację do użycia precyzyjnego uzbrojenia, co często prowadzi do zintegrowania tych systemów z głównymi komputerami misji samolotów. Artykuł ten ma za zadanie przybliżyć możliwości systemu nawigacyjnego samolotu F-16 Block 52+ w porównaniu do możliwości, również użytkowanego w naszych siłach powietrznych, samolotu MiG-29 gdyż o jakości samolotu decydują nie tylko osiągi oraz rodzaje i możliwości przenoszonego uzbrojenia, ale również jakość wyposażenia awionicznego, w tym przede wszystkim możliwości systemu nawigacyjnego. Użytkowany obecnie w Polskich Siłach Powietrznych F-16 jest najlepszym, pod wieloma względami, samolotem w historii polskiego lotnictwa wojskowego. Na przykładzie opisanych w artykule systemów można wyraźnie zobaczyć, jak duży postęp dokonał się w technologii budowy systemów nawigacyjnych. Rozwiązania zastosowane w samolocie F-16 stanowią dzisiaj standard, jeśli chodzi systemy nawigacyjne i zobrazowania informacji. Obecne technologie i miniaturyzacja urządzeń elektronicznych pozwalają na instalowanie w samolotach nowoczesnych urządzeń nawigacyjnych pozwalając pilotowi, szczególnie samolotu jednomiejscowego, na bezpieczne i efektywne wykonywanie zadań w nawet najbardziej skomplikowanej sytuacji taktycznej. Reasumując samolot F-16 wyposażony jest w najnowocześniejsze systemy nawigacyjne, które umożliwiają wykonanie skomplikowanych zadań bojowych w każdych warunkach atmosferycznych z użyciem precyzyjnego uzbrojenia. Ponadto systemy te dostarczają wszystkich niezbędnych informacji nawigacyjnych w każdej fazie lotu również w trakcie wykonywania lotów całkowicie cywilnych, w przestrzeni kontrolowanej (podejścia do lądowania według procedur precyzyjnych i nieprecyzyjnych, holding) zwiększając tym samym bezpieczeństwo realizowanych zadań.

EN

Navigation is the determination of position and direction on or above the surface of the Earth. Avionics can use satellite-based systems (such as GPS and WAAS), ground-based systems (such as VOR or LORAN), or any combination thereof. Navigation systems calculate the position automatically and display it to the flight crew on moving map displays. Older avionics required a pilot or navigator to plot the intersection of signals on a paper map to determine an aircraft's location; modern systems calculate the position automatically and display it to the flight crew on moving map displays. Avionics are the electronic systems used on aircraft, artificial satellites, and spacecraft. Avionic systems include communications, navigation, the display and management of multiple systems, and the hundreds of systems that are fitted to aircraft to perform individual functions. These can be as simple as a searchlight for a police helicopter or as complicated as the tactical system for an airborne early warning platform. The F-16 Fighting Falcon is a lightweight, compact fighter aircraft designed for air superiority performing a wide range of military missions ranging from air defense to air-to-ground strike missions. In air-to-air engagements the F-16 is highly maneuverable and in the air-to-surface role the aircraft has demonstrated the capability to accommodate any guided and unguided weapon such as laser guided bombs and a variety of airto-surface missiles. It carries internally a 20mm M61A1 gun for close-in air-to-air engagements. Besides, the F-16 block 52+ is able to carry the AIM-9X Sidewinder missile and can be armed with the medium-range AIM-120 AMRAAM missile. To deliver precision guided munitions the Falcon can accommodate the LANTIRN targeting/navigation pod system, as well as the LITENING and the most recent Sniper XR. The targeting and navigation pods have provided day and night, all-weather strike capability to the F-16 aircraft fleet all along its service life. The F-16 block 52+ multi-role fighter can fly deep inside enemy territory, deliver precision guided munitions in non-visual conditions and defend itself against enemy aircraft even in day and night, adverse weather. Avionics research and development is evolving rapidly, and system designers must keep up-to-date on customer demands, regulatory requirements and overall business conditions. Increasingly, the focus of avionics development is shifting from system hardware to software in order to expedite the system’s benefits to market. Embedded and software content is driving innovation which means new opportunities for avionics system development and partnership models for the development lifecycle. A software-centric approach to avionics development makes life easy and can open many doors, including increased interdependency from availability of parts (obsolescence); increased flexibility in collaboration (global partnerships); and faster time to market (certification along with environmental clearance).

Słowa kluczowe

PL

systemy nawigacyjne; lotnictwo wojskowe; wyposażenie awioniczne

EN

navigation; avionics; development

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej
• Czasopismo: Prace Naukowe Politechniki Warszawskiej. Transport
• Rocznik: 2014
• Tom: z. 103
• Strony: 47--65
• Opis fizyczny: Bibliogr. 4 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Dygnatowski S.

• Wyższa Szkoła Oficerska Sił Powietrznych

Bibliografia

• 1. Brzuzek A., Pawlik A., Rypluki A.: Systemy nawigacyjne samolotu F-16 blok 52+ Siła w różnorodności.
• 2. Załącznik do instrukcji sygnatura WLOP 176/94, Pulpit nawigacyjny EP-6A opis i zastosowanie.
• 3. Samolot MiG-29 Instrukcja Techniki Pilotowania, sygnatura WLOP 179/94.
• 4. Lockheed Martin the Pilot's Guide (Final0).