Elementy architektoniczne i konstrukcyjne oraz wyposażenie wnętrza kościoła w Komarowie-Osadzie koło Zamościa

• Autorzy: Proksa M. , Zub M.

Identyfikatory

DOI

10.17425/WK55KOMAROW

Warianty tytułu

EN

Architectonic and construction elements and interior decoration in the church in Komarow-Osada near Zamość

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Artykuł przedstawia charakterystykę architektoniczną oraz stylistyczną kościoła w Komarowie-Osadzie koło Zamościa. Zbudowana w latach 1908–1911 ceglana świątynia jest trójnawową pseudohalą z transeptem i prosto zamkniętym prezbiterium zwróconym na południe. W fasadzie znajduje się potężna, wysunięta z lica muru wieża, flankowana przez dwa niskie aneksy. Budowla oszkarpowana jest rozszerzającymi się ku dołowi lizenami stanowiącym rodzaj przypór, nakryto ją dachami dwuspadowymi (prezbiterium jest niższe od korpusu). Główna nawa świątyni sklepiona została kolebką z lunetami, zaś nawy boczne otrzymały sklepienia krzyżowe, podobnie prezbiterium i ramiona transeptu. Komunikacja międzynawowa prowadzi przez półokrągłe arkady na kolumnach, również łuk tęczowy jest półokrągły. Kościół dotychczas określany był w literaturze jako neogotycki, jednak przeprowadzona w artykule analiza pozwoliła udowodnić, że świątynia ma dominujące cechy neoromańskie, uzupełnione elementami neobarokowymi, nie ma natomiast żadnego elementu pozwalającego zaliczyć ją do budowli neogotyckich.

EN

The article presents the architectonic and stylistic characteristics of the church in Komarow-Osada near Zamość. The brick church built in the years 1908–1911 is a three-nave pseudo-hall with a transept and the south-facing chancel enclosed in a straight line. In the facade there is a massive tower protruding from the wall face, and flanked by two low annexes. The building is buttressed with lizenes widening towards the bottom, and covered with gable roofs (the chancel is lower than the main body). The main nave of the church has a barrel vault with lunettes, while the side aisles have groin vaults, like the chancel and the arms of the transept. The nave and side aisles can be accessed through semicircular arcades on columns, and the chancel arch is also semi-circular. In literature the church used to be described as neo-Gothic, however, the analysis carried out in the article allowed for proving that the church shows predominant neo-Romanesque features, complemented by neo-Baroque elements, but it does not posses any elements allowing for listing it among neo-Gothic buildings.

Słowa kluczowe

PL

neoromanizm; historyzm; architektura sakralna

EN

neo-Romanesque; historicism; church; architecture

• Wydawca: Zarząd Główny Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków
• Czasopismo: Wiadomości Konserwatorskie
• Rocznik: 2018
• Tom: Nr 55
• Strony: 75--85
• Opis fizyczny: Bibliogr. 10 poz., fot., rys.

Twórcy

autor

Proksa M.

• Politechnika Rzeszowska, Wydział Budownictwa, Inżynierii Środowiska i Architektury

autor

Zub M.

• Politechnika Rzeszowska

Bibliografia

• [1] Brykowski R. Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, vol. 8: dawne woj. lubelskie, 17: Tomaszów Lubelski i okolice. Warszawa, 1982.
• [2] Fornal M. et al. Zabytki Architektury i Budownictwa w Polsce, 48: woj. zamojskie. Warszawa, 1991.
• [3] Komarów. In: B. Chlebowski (ed.) Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Vol. 15, part 2, Warszawa, 1902, 109.
• [4] Kulik R., Kulik H. Monografi a rzymskokatolickiej parafi i Świętej Trójcy w Komarowie 1918–2015. [Komarów, 2015], http://www.parafi akomarow.pl/historia_parafi i/historia_parafi i_komarow.html (access: 9.07.2018).
• [5] Łabunie. In: F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski (eds.) Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Vol. 5, Warszawa, 1884, 563–564.
• [6] Michalska G. Komarów-Osada. Kościół parafialny pw. Trójcy Przenajświętszej (Karta ewidencyjna zabytków architektury i budownictwa), Zamość, Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Lublinie Delegatura w Zamościu, 1999 (unpublished).
• [7] Parafia pw. Świętej Trójcy Komarów, https://diecezja.zamojskolubaczowska.pl/parafi e/parafi a-swietej-trojcy-komarow (access 9.07.2018).
• [8] Parafi a Świętej Trójcy w Komarowie, http://www.parafiakomarow.pl/ (access 9.07.2018).
• [9] Skotak K. Komarów. Kościół pw. Św. Trójcy. Inwentaryzacja stanu istniejącego schodów zewnętrznych przy kościele wraz z oceną ich stanu technicznego. Zamość, Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Lublinie Delegatura w Zamościu, 1998 (unpublished).
• [10] Soból A. (ed.) Gmina Komarów-Osada, Stalowa Wola [b.r.].

Uwagi

PL

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).