Sposoby zagospodarowania wyrobiska popiaskowego Maczki-Bór i ocena ich wpływu na wody podziemne

• Autorzy: Niedbalska K.

Warianty tytułu

EN

Methods of reclaiming the open pit mine Maczki-Bór and the evaluation of their impact on the groundwater

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań modelowych nad optymalizacją rozwiązań prognostycznych sposobów ochrony wód podziemnych i powierzchniowych przed wpływem zanieczyszczeń, wymywanych z bryły zwałowiska w likwidowanej i rekultywowanej części odkrywkowej kopalni piasku „Maczki-Bór”. Przeprowadzono ocenę wpływu zdeponowanych odpadów pogórniczych na czwartorzędowy poziom wodonośny. W założeniu wyniki pracy miały dostarczyć odpowiedzi na pytanie, czy symulacje numeryczne na modelu mogą być wiarygodnym narzędziem służącym do oceny zmian warunków przepływu wód, z uwzględnieniem modeli koncepcyjnych w zakresie planów likwidacji wyrobiska odkrywkowego i sposobów minimalizowania dopływu wód podziemnych do modelowanej struktury.

EN

Numerical model of hydrodynamic conditions in the surroundings of open pit mine Maczki-Bór was created. On the basis of this model, simulations of changes of water inflow into mine wastes deposited in excavations depending on the considered methods of groundwater protection against pollution were carried out. Based on the results of calculations (Tab. 1) it was alleged that the main factor determining the washing out of wastes would be infiltration of precipitations. Lateral inflow of groundwater will be a factor of secondary importance. Hence, it is assumed that a significant reduction of the leached pollutants will be achieved after sealing the waste dump surface, and the best results will be noticeable in the cooperation with anti-filtration barrier (Fig. 3). This kind of protection configuration can minimize the water inflow into waste dump nearly 5-times, which will have undoubtedly an impact on the amount and concentration of pollution emitted into the ground-water environment.

Słowa kluczowe

PL

górnictwo odkrywkowe; rekultywacja; badania modelowe; warunki hydrogeologiczne

EN

surface mining; recultivation; model tests; hydrogeological conditions

• Wydawca: Wyższy Urząd Górniczy
• Czasopismo: Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie
• Rocznik: 2016
• Tom: nr 5
• Strony: 23--30
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz.

Twórcy

autor

Niedbalska K.

• Główny Instytut Górnictwa, Katowice

Bibliografia

• 1. Analiza możliwości zagospodarowania wyrobiska Bór-Wschód (powstałego po odkrywkowej eksploatacji piasku zakładu górniczego Maczki-Bór) w formie zbiornika wodnego – uwarunkowania techniczne, geologiczne i ochrony środowiska mające wpływ na budowę oraz użytkowanie zbiornika wodnego. Dokumentacja GIG, Katowice 2006 (niepublik.).
• 2. Bukowska M.: Mechanical properties of carboniferous rocks in the Upper Silesian Coal Basin under uniaxial and triaxial compression tests. Journ. of Mining Science, Russia 2005, vol. 41, Issue 2, s. 129–133.
• 3. Bukowski P.: The water storage capacity of carboniferous rock mass and its impact on the flooding process of mine workings in the Upper Silesian Coal Basin. Archives of Mining Sciences 2002, 47, No 3, Wyd. PWN, Warszawa – Kraków.
• 4. Bukowski P.: Sposób badania odsączalności skał zwięzłych i luźnych. Patent urzędu patentowego Rzeczypospolitej Polskiej nr PL 195518 B1, udzielony dnia 28.09.2007, ogłoszono w WUP 09/07, s. 1 5.
• 5. Bukowski P., Niedbalska K.: The analysis of selected properties of solid rock material designed for shafts liquidation. Proceedings of the 13th Internat. Multidisciplinary Scientific Geoconf., Albena, GeoConference on Science and Technologies in Geology, Exploration and Mining 2013, vol. II, s. 467–474.
• 6. Chiang W.H., Kinzelbach W.: Processing Modflow – A simulation System for Modeling Groundwater Flow and Pollution. Software instruction book. Hamburg – Zurich 1998.
• 7. Góra S., Szczepański S.: Możliwości zastosowania wybranych metod oceny podatności na zmiany w środowisku gruntowo-wodnym w północno-wschodniej części Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Biuletyn PIG 2009, nr 436, z. 9/1, s. 115–119.
• 8. Góra S.: Podatność wód podziemnych na zanieczyszczenia w warunkach płytkiego górnictwa węglowego i zatapiania kopalń w północno-wschodniej części Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Rozprawa doktorska, AGH, Kraków 2012 (niepublik.).
• 9. Gwoździewicz M., Bukowska M.: Zmiany współczynnika filtracji różnowiekowych odpadów wydobywczych w bryle składowiska „Bogdanka” w świetle badań modelowych oraz in situ. Prace Nauk. GIG: Górnictwo i Środowisko 2012, nr 1, s. 47–62
• 10. Kulma R., Zdechlik R.: Modelowanie procesów filtracji. Uczelniane Wydawn. Nauk.-Dydaktyczne AGH, Kraków 2009.
• 11. Niedbalska K., Haładus A., Bukowski P., Augustyniak I. Kubica J.: Modelling of changes of hydrodynamic conditions in the aquatic environment of the Maczki–Bór sand pit due to the fact of planned closure of mining operations (NE part of Upper Silesian Coal Basin – Poland). Proceedings of the 11th Congress of the IMWA: Mine water – managing the challenges, Aachen, 4–11 September 2011, s. 231–234.
• 12. Niedbalska K., Bukowski P., Haładus A.: Badania modelowe zmian stosunków wodnych w rejonie kopalni piasku podsadzkowego Maczki-Bór w związku z planami jej likwidacji. Mat. konf. MPWP, Sosnowiec – Ustroń, Biuletyn PIG 2012, 451, s. 185–190.
• 13. Niedbalska K., Bukowski P., Haładus A.: Using of groundwater flow modeling to optimize the methods of liquidation of open pit mine reclaimed by post-mining wastes. Proceedings of the 14th Internat. Multidisciplinary Scientific GeoConf. SGEM 2014. Albena 2014, Vol. II, s. 1035–1042.
• 14. Różkowski A., Chmura A.: Mapa dynamiki zwykłych wód podziemnych GZW i jego obrzeżenia. Skala 1:100 000. PAE, Warszawa 1996.
• 15. Ustawa z dnia 10 lipca 2008 r. o odpadach wydobywczych (Dz.U. z 2013 r. poz. 1136, z późn. zm.).

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.