Marzenia o metropolii, czyli architektura publiczna XXI w. w Łodzi

• Autorzy: Pawłowska Aneta

Identyfikatory

DOI

10.5277/arc190204

Warianty tytułu

EN

Dreams about the metropolis or public architecture of the 21st century in Łódź

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Celem artykułu jest prześledzenie – w kontekście popularnej wśród mieszkańców i magistratu wizji Łodzi jako metropolii – zmian, jakie zachodziły w zabudowie Łodzi na przestrzeni ostatnich 20 lat. Analizie zostały poddane głównie te obiekty architektoniczne i założenia modernizujące przestrzeń i układ miasta, które w powszechnym odbiorze mieszkańców oraz współczesnych mediów korzystnie wpływają na jego wizerunek. W skrótowy sposób zaprezentowano najbardziej udane przekształcenia urbanistyczne (modernizacja ulic, Dworzec Tramwajowy Centrum oraz próba stworzenia Nowego Centrum Łodzi), jak też rewitalizacje licznych w mieście terenów pofabrycznych (Manufaktura, OFF Piotrkowska, elektrownia EC1). Omówiono też nowe realizacje, jak Dworzec Łódź Fabryczna, nowe hotele oraz licznie powstające w ostatnich latach biurowce.

EN

The aim of the article is to analyze the changes that have taken place in the development of the building structures in Łódź over the last twenty years in the context of the popular vision of Łódź as a metropolis city. Such concept is particularly popular among the city’s inhabitants and the city magistrate. The architectural objects which were taken into consideration have a positive impact on the image of Łódź, according to the common perception of Łódź residents and its modern media. The most successful urban transformations (streets modernization, the Centrum Tram Station and the attempt to create a New Center for Łódź) are briefly presented, as well as revitalizations of the post-factory areas in the city (“Manufaktura”, OFF Piotrkowska, EC1 powerhouse). New projects are also under consideration, such as Łódź Fabryczna Station, new hotels and office buildings that have been constructed in recent years.

Słowa kluczowe

PL

Łódź; architektura; XXI wiek

EN

Łódź; architecture; 21st century

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
• Czasopismo: Architectus
• Rocznik: 2019
• Tom: Nr 2 (58)
• Strony: 41--58
• Opis fizyczny: Bibliogr. 29 poz., il.

Twórcy

autor

Pawłowska Aneta

• Instytut Historii Sztuki Uniwersytetu Łódzkiego/Institute of History of Art, University of Lodz

Bibliografia

• [1] Pytlas S., Wkład polskich łodzian pochodzenia ziemiańskiego w rozwój Łodzi wielkoprzemysłowej czasu zaborów (1820–1914), „Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX wieku” 2010, Nr 8, 91–102.
• [2] Dzieciuchowicz J., Ludność Łodzi – rozwój i przemiany strukturalne, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2014.
• [3] Kowalczyński K., Łódź przełomu wieków XIX/XX, Księży Młyn Dom Wydawniczy, Łódź 2008.
• [4] Bartkiewicz Z., Złe miasto. Obrazy z 1907 roku, Nakładem Jana Czempińskiego, G. Gebethner i Sp., Warszawa–Kraków 1911.
• [5] Szymański P., XIX-wieczne zespoły poprzemysłowe w przestrzeni publicznej, [w:] M. Wróblewska-Markiewicz (red.), Sztuka w Łodzi 2, Stowarzyszenie Historyków Sztuki, Łódź 2003, 14–22.
• [6] Pawłowska A., Architektura publiczna w XXI wieku w Łodzi, [w:] P. Gryglewski, E. Kubiak, K. Stefański (red.), Sztuka Polski Środkowej. Studia V, Księży Młyn Dom Wydawniczy, Łódź 2011, 153–183.
• [7] Olenderek J., Sztuka kształtowania przestrzeni publicznych w Łodzi II Rzeczypospolitej i jej związki z epoką, [w:] M. Wróblewska-Markiewicz (red.), Sztuka w Łodzi 2, Stowarzyszenie Historyków Sztuki, Łódź 2003, 55–70.
• [8] Ciarkowski B., Łódź, która nie powstała, Księży Młyn Dom Wydawniczy, Łódź 2016.
• [9] Kaczmarek S., Kaczmarek J., Tereny poprzemysłowe w Łodzi jako element potencjału miasta, [w:] T. Markowski, S. Kaczmarek, J. Olenderek (red.), Rewitalizacja terenów poprzemysłowych Łodzi, „Biuletyn” KPZK PAN, t. 132, Warszawa 2010, 68–79.
• [10] Łódź – poprzemysłowe miasto akademickie, L. Liszewski (red.), Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Łódź 2015.
• [11] Jagla J., Stefański K., Łódź – miasto idealne? Historia pewnej utopii, „TECHNE/TEXNH – Pismo Łódzkich Historyków Sztuki” 2013, Nr 4, 50–61.
• [12] Os A., Nowy dworzec Łódź Fabryczna, http://www.bryla.pl/bryla/7,85301,21093906,lodz-fabryczna-otwarcie-dworca.html [accessed: 9.12.2016].
• [13] Łódź Fabryczna – tak będzie wyglądał najnowocześniejszy dworzec w Polsce, 16.11.2016, https://budownictwo.wnp.pl/lodz-fabryczna-tak-bedzie-wygladal-najnowoczesniejszy-dworzec-wpolsce,285635_2_0_0.html [accessed: 11.02.2017].
• [14] Załuski D., Dworzec przyszłości – o Łodzi Fabrycznej, 2017, http://architektura.muratorplus.pl/realizacje/dworzec-przyszlosci-o-lodzifabrycznej-daniel-zaluski_7083.html [accessed: 12.03.2019].
• [15] Bujalski S., Dworzec Łódź Fabryczna daje radę. Ale jego otoczenie..., „Gazeta Wyborcza. Łódź”, 14 grudnia 2016, 2.
• [16] Springer F., Dworzec Łódź Fabryczna: pułapka na dzieci, gapy z telefonami, ludzi na wózkach. Dlaczego Springer go lubi?, „Gazeta Wyborcza. Magazyn Świąteczny”, 26 stycznia 2019, 7.
• [17] Walczak B.M., Dziedzictwo przemysłowe Łodzi: obecna sytuacja i stan badań w kontekście dokonań brytyjskich, „Zeszyty Naukowe Politechniki Łódzkiej: Budownictwo” 2000, z. 52, 204–213.
• [18] Stefański K., Ludzie, którzy zbudowali Łódź. Leksykon architektów i budowniczych (do 1939 roku), Księży Młyn Dom Wydawniczy, Łódź 2009, 77–81.
• [19] Rąkowska K., Manufaktura, czyli symbol udanej rewitalizacji, „Inżynier Budownictwa” 10.11.2009, http://www.inzynierbudownictwa.pl/inwestycje,inwestycje,artykul,manufaktura_czyli_symbol_udanej_rewitalizacji,3314 [accessed: 22.03.2018].
• [20] Sowińska-Heim J., Sztuka awangardowa w XIX-wiecznej fabryce, [w:] A. Pawłowska, E. Jedlińska, K. Stefański (red.), Acta Artis. Studia ofiarowane Profesor Wandzie Nowakowskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2016, 419–435.
• [21] Polska pięknieje – 7 cudów Funduszy Europejskich, M. Klimek (red.), Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa 2009.
• [22] Woźniak M., EC1 historia i rewitalizacja [niepublikowana praca licencjacka], Katedra Historii Sztuki Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2018.
• [23] Patora P., Uczelnie w architekturze przemysłowej Akademicka Łódź Fabryczna, „Kronika Miasta Łodzi” 2017, Nr 1(77), 39–45.
• [24] AGG, http://agg.pl/pl/projekty.html [accessed: 22.03.2018].
• [25] „Świat architektury”, http://www.agg.pl/Wydarzenia/Zlote-Wiertlo-dla-Wydzialu-Prawa-i-Administracji-Uniwersytetu-Lodzkiego-, 1,0,40,2.htm [accessed: 2.06.2019].
• [26] Ciarkowski B., Bolesław Kardaszewski. Architektura i polityka, Universitas, Kraków 2016.
• [27] „Sztuka Architektury”, http://www.sztuka-architektury.pl/index.php?ID_PAGE=22380 [accessed: 25.10.2011].
• [28] Stobiecka B., Genius loci. Hotel DoubleTree by Hilton w Łodzi, „Świat Architektury” 2013, Nr 9(38), 50–65.
• [29] Bartoszewicz D., Majewski J., Nagroda SARP dla filharmonii, „Gazeta Wyborcza”, 25 listopada 2005, 2.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).