Wodne roztwory amoniaku i mrówczanu potasu jako chłodziwa w zastosowaniu do instalacji mrożeniowych sztucznych lodowisk

• Autorzy: Trzeciakiewicz Z. , Wąsacz M.

Warianty tytułu

EN

The use of aqueous ammonia dilutions and potassium formate as a coolant for freezing ice rinks installations

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Doświadczenia z wieloletnich okresów eksploatacji instalacji chłodniczych w obiektach użyteczności publicznej w tym instalacji sztucznych lodowisk spowodowały, że w Polsce stosowane są przeważnie chłodziwa, jakimi są wodne roztwory glikoli mono-etylenowego i mono-propylenowego. Popularne przed laty wodne roztwory soli chlorku sodu (NaCl) lub chlorku wapnia (CaCl2), zwane solankami, zostały obecnie praktycznie wyeliminowane ze stosowania w instalacjach chłodniczych w obiektach użyteczności publicznej, ze względu m.in. na swoje silnie korozyjne właściwości. Bazując na doświadczeniach wynikających z projektowania takich instalacji można zauważyć, że w niektórych krajach Europy Zachodniej obecnie staje się coraz bardziej popularny w stosowaniu, znany od dawna jako chłodziwo, wodny roztwór amoniaku. Ocenia się, że w ciągu ostatnich 5 lat zrealizowano w Europie około 50 instalacji mrożeniowych lodowisk, w których zastosowano to chłodziwo. Realizacje te miały miejsce zwłaszcza we Francji, Szwecji i Finlandii. Innym chłodziwem, coraz bardziej popularnym w stosowaniu w niskotemperaturowych instalacjach chłodniczych, staje się solanka: wodny roztwór organicznej soli potasowej (mrówczanu potasu z dodatkiem inhibitorów korozji), stosowany głównie w Finlandii, Szwecji, Danii, Czechach. W Polsce także pojawiają się propozycje wykorzystywania tych chłodziw w instalacjach mrożeniowych lodowisk. W niniejszym artykule dokonano analizy porównawczej dotyczącej właściwości wody amoniakalnej i mrówczanu potasu, jako chłodziw, w celu oszacowania ewentualnych korzyści z ich zastosowania.

EN

In result of the experience from long-term periods of refrigeration systems operation in public buildings, including ice rinks, mono-ethylene and mono-propylene glycol dilutions are nowadays commonly used as coolants for freezing ice rink installations in Poland. Aqueous sodium chloride (NaCl) and calcium chloride dilutions (CaCl2), called brines, popular years ago, have gone out of use in cooling systems in public buildings, owing to – among others – their strong corrosive properties. Basing on the experience in such systems designing, it can be seen that in some Western European countries aqueous ammonia dilution, long known as a coolant, is becoming more and more popular. It is estimated that aqueous ammonia dilution has been used in about fifty ice rink freezing installations constructed in Europe within the last five years, especially in France, Sweden and Finland. Another coolant, which is becoming more and more popular for low temperature refrigeration systems, is brine: aqueous solution of organic potassium salt (potassium formate with addition of corrosion inhibitors) used mainly in Finland, Sweden, Denmark and in the Czech Republic. In Poland there are also suggestions to use these refrigerants in ice rinks refrigeration systems. The paper presents a comparative analysis of the properties of aqueous ammonia dilution and potassium formate, to estimate the potential benefits of their use as a coolant.

Słowa kluczowe

PL

lodowiska; chłodziwo; straty ciśnienia; energia; koszty

EN

ice rinks; coolants; brines; pressure drops; energy; costs

• Wydawca: Ośrodek Informacji "Technika instalacyjna w budownictwie''
• Czasopismo: Instal
• Rocznik: 2014
• Tom: nr 2
• Strony: 18--25
• Opis fizyczny: Bibliogr. 10 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Trzeciakiewicz Z.

• Politechnika Śląska w Gliwicach, Wydział Inżynierii Środowiska i Energetyki, Katedra Ogrzewnictwa, Wentylacji i Techniki Odpylania

autor

Wąsacz M.

• Biuro Projektowo - Doradcze HVAC S.C w Chorzowie

Bibliografia

• [1] Ammonium hydroxide - Wikipedia, the free encyclopedia.
• [2] Bońca Z. i inni. Czynniki chłodnicze i nośniki ciepła IPPU MAS1A 1997.
• [3] Gutkowski K. M., Chłodnictwo i klimatyzacja. Wydawnictwo Naukowo - Techniczne. Warszawa 2003.
• [4] Materiały firmy Prorink udostępnione przez firmę TOL Warszawa, oraz materiały firmy Broadgate S.A.
• [5] Norma PN-EN 378-1:2002/Al :200d. Instalacje ziębnicze i pompy ciepła. Wymagania dotyczące bezpieczeństwa i ochrony środowiska. Część 1. Wymagania podstawowe, definicje, klasyfikacja i kryteria wyboru (Zmiana Al).
• [6] Norma PN-EN 378-2:2002/Apl :2005. Instalacje ziębnicze i pompy ciepła. Wymagania dotyczące bezpieczeństwa i ochrony środowiska. Część 2: Projektowanie, budowanie, sprawdzanie, znakowanie i dokumentowanie
• [7] Norma PN-EN 378-3:2002/Al :200d. Instalacje ziębnicze i pompy ciepła. Wymagania dotyczące bezpieczeństwa i ochrony środowiska. Część 3: Usytuowanie instalacji i ochrona osobista (Zmiana Al).
• [8] Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej o substancjach chemicznych i ich mieszaninach Dz. U. Nr 63 poz. 322 z dnia 25 lutego 2011.
• [9] Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy DzU. z 2003 r, nr 169; poz. 1650 z późniejszymi zmianami - rozdz. D. Prace przy użyciu materiałów niebezpiecznych.
• [10] Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 18 lutego 1999 zmieniające Rozporządzenie w sprawie substancji chemicznych stwarzających zagrożenie dla zdrowia lub życia. Dz.U. z 1999 r nr 26 poz. 41.