Metody wyszukiwania wiedzy w systemach informacji dokumentacyjnej. Analiza semantyki zapytań

• Autorzy: Szulc J.

Warianty tytułu

EN

Metods of knowledge’s search in document retrieval systems. The analysis of the semantics of queries

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule omówiono wybrane metody wyszukiwania wiedzy z wykorzystaniem reguł gramatycznych języków informacyjno-wyszukiwawczych na przykładzie języków haseł przedmiotowych. Artykuł składa się z czterech części. W części wstępnej przedstawiono metody i problemy związane z wyszukiwaniem wiedzy w różnych systemach informacyjno-wyszukiwawczych. W części drugiej omówiono przykłady wykorzystania reguł gramatycznych języka naturalnego w wyszukiwaniu wiedzy. Metody wyszukiwania w systemie OPAC z wykorzystaniem języków o kontrolowanym słownictwie przedstawiono w części trzeciej. Wnioski i podsumowanie zamieszczono w części ostatniej.

EN

This article discusses some ways to search for knowledge in the use of grammar language information retrieval on the example of language subject headings. The article consists of four parts. In the introductory part of the methods and problems associated with searching for knowledge in a variety of information-retrieval systems. The second section discusses examples of the use of natural language gram mar rules in the search of knowledge. How to find the OPAC system using a controlled vocabulary of languages are presented in Part Three. Conclusions and summary are given in the last part.

Słowa kluczowe

PL

systemy informacji dokumentacyjnej; semantyka zapytań; system Geralda Saltona; system Douglas'a Lenata

EN

document retrieval systems; semantics of queries; Gerald Salton system; Douglas Lenata system

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Informacji Naukowej
• Czasopismo: PTINT Praktyka i Teoria Informacji Naukowej i Technicznej
• Rocznik: 2012
• Tom: T. 20, nr 2
• Strony: 16--34
• Opis fizyczny: Bibliogr. 54 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Szulc J.

• Uniwersytet Śląski. Instytut Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej. 40-032 Katowice, pl. Sejmu Śląskiego 1

Bibliografia

• [1] Babik W.: Słowa kluczowe. Kraków 2010.
• [2] Balíková M.: Viacjazyčný predmetový prístup do katalógov národných knižníc (MSAC), spolupráca Českej republiky so Slovenskom, Slovinskom, Chorvátskom, Macedónskom, Litvou a Lotyšskom. „Knižnica” 2005 R. 6 č. 11 s. 3-8.
• [3] Bazy Biblioteki Narodowej w systemie MAK. Słownik języka haseł przedmiotowych. Baza: Kartoteka wzorcowych haseł przedmiotowych Biblioteki Narodowej (SJHP BN) [online]. [Dostęp: 25 sierpnia 2011]. Tryb dostępu: http://mak.bn.org.pl/cgi-bin/makwww.exe?BM=19
• [4] Beall J., Kafadar K.: Measuring typographical errors’ impact on retrieval in bibliographic databases. “Cataloging and Classification Quarterly” 2007 vol. 44 no 3/4 p. 197-211.
• [5] Butler M.H., Gilbert J., Seaborne A., Smathers K.: Data conversion, extraction and record linkage using XML and RDF tools in Project SIMILE [online]. [Dostęp: 25 sierpnia 2011]. Tryb dostępu: http://simile.mit.edu/reports/data.pdf
• [6] Debates (Hansard) [online]. [Dostęp: 25 sierpnia 2011]. Tryb dostępu: http://www2.parl.gc.ca/housechamberbusiness/chambersittings.aspx
• [7] Chomsky N.: On certain formal properties of grammars. “Information and Control” 1959 Vol. 2 Is. 3 p. 137-167.
• [8] Chomsky N.: Three models for the description of language. “IRE Transaction on Information Theory” 1956 Vol. 2 Is. 3 p. 113-124.
• [9] Controlled Vocabulary: one thing leads to another [online]. [Dostęp: 25 sierpnia 2011]. Tryb dostępu: http://www.controlledvocabulary.com/
• [10] Creative Commons [online]. [Dostęp: 25 sierpnia 2011]. Tryb dostępu: http://creativecommons.org/licenses/
• [11] Cycorp [strona domowa] [Dostęp: 25 sierpnia 2011]. Tryb dostępu: http://cyc.com/
• [12] Drexler K.E.: Engines of creation. The coming era of nanotechnology. New York, 1986 [online]. [Dostęp: 25 sierpnia 2011]. Tryb dostępu: http://e-drexler.com/d/06/00/EOC/EOC_Table_of_Contents.html
• [13] Dudczak A., Stefanowski J., Weiss D.: Automatyczna selekcja zdań dla tekstów prasowych w języku polskim. Raport Techniczny Instytutu Informatyki Politechniki Poznańskiej RB 03/08, kwiecień 2008 [online]. [Dostęp: 25 sierpnia 2011]. Tryb dostępu: http://www.cs.put.poznan.pl/dweiss/research/lakon/publications/techreport.pdf
• [14] Efremenkova V.M., Krukovskaâ N.V.: Informacionnyj monitoring v oblasti naukoemkih tehnologij, optimizaciâ poiska informacji. „Naučno-Tehničeskaâ Informaciâ” 2009 Seriâ 1 nr 1 s. 23-34.
• [15] Evans W.: Embryonic web 3.0, universal search, wikia, and the birth of user-generated search. „Searcher” 2008 Vol. 16 No. 1 p. 12-17.
• [16] Fenton C.: Use of controlled vocabulary and thesauri in UK online finding aids. “Journal of the Society of Archivists” 2010 Vol. 31 Is. 2 p. 187-205.
• [17] FirstSearch. OCLC – the worlds libraries. Connected. [online] [Dostęp: 25 sierpnia 2011]. Tryb dostępu: www.oclc.org/firstsearch/
• [18] Frankewitsch T., Prokosch U.: Navigation in medical Internet image databases. “Medical Informatics & the Internet in Medicine” 2001 Vol. 26 Is. 1 p. 1-15.
• [19] Ghiselli Ch., Padula M.: A unified access to extract knowledge from heterogenous Web archives. “Online Information Review” 2001 Vol. 25 No. 5 p. 299-310.
• [20] Główny katalog komputerowy Biblioteki Narodowej [online]. [Dostęp: 25 sierpnia 2011]. Tryb dostępu: http://alpha.bn.org.pl/
• [21] Herther N.K.: The changing language of search. Part 1. Nu sapek. „Searcher” 2009 Vol. 17 Nr 1 p. 36-41.
• [22] Hildreth C.R.: The use and understanding of keyword searching in a university online catalog. “Information Technology and Libraries” 1997 Vol. 16 No. 2 p. 52-62.
• [23] Hys J.: Pracownia Uniwersalnej Klasyfikacji Dziesiętnej w kontekście współpracy z bibliotekami w Polsce oraz współpracy z Konsorcjum UKD i MSAC [Materiały warsztatowe]. XI Ogólnopolskie Warsztaty Opracowania Rzeczowego Zbiorów, 3-5 czerwca 2009 w Warszawie [online]. [Dostęp: 25 sierpnia 2011]. Tryb dostępu: http://www.bn.org.pl/dla-bibliotekarzy/ukd/materialy-warsztatowe
• [24] Klenczon W.: Indeksowanie zawartości treściowej w bibliograficznych bazach danych. W: Bibliograficzne bazy danych: kierunki rozwoju i możliwości współpracy. Bydgoszcz, 27-29 maja 2009. [Warszawa] 2009 [online]. [Dostęp: 25 sierpnia 2011]. Tryb dostępu: http://www.ebib.info/publikacje/matkonf/mat19/klenczon.php
• [25] Kobricov B.P.: Metody snjatija semantičeskoj neodnoznačnosti. „Naučno-Tehničeskaâ Informaciâ” Seriâ 2 2004, nr 3, s. 15-27
• [26] Krajka A., Ściborek A.: Efektywność wyszukiwawcza w języku haseł przedmiotowych KABA i innych językach wyszukiwawczych. W: Opracowanie przedmiotowe dokumentów z zakresu nauk ścisłych: matematyczno-przyrodniczych i technicznych. Język haseł przedmiotowych KABA: teoria, praktyka, przyszłość. Kazimierz Dolny, 20-22 września 2006 roku [online]. [Warszawa] 2006. [Dostęp: 25 sierpnia 2011]. Tryb dostępu: www.ebib.info/publikacje/matkonf/kaba/krajka_sciborek.php
• [27] Mendelzon A.O., Milo T.: Formal models of web queries. “Information Systems” 1998 Vol. 23 Is. 8 p. 615-637.
• [28] Mitchell J.S, Vizine-Goetz D.: The Dewey Decimal Classification. OCLC Online Computer Library Center, Inc., 2009 [online]. [Dostęp: 25 sierpnia 2011]. Tryb dostępu: http://www.oclc.org/research/publications/library/2009/mitchell-dvg-elis.pdf
• [29] NUKAT. Prosto do informacji – katalog zbiorów polskich bibliotek naukowych [online]. [Dostęp: 25 sierpnia 2011]. Tryb dostępu: http://centrum.nukat.edu.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=65&Itemid=119
• [30] OCLC Global Gateway [online]. [Dostęp: 25 sierpnia 2011]. Tryb dostępu: http://www.oclc.org/global/default.htm
• [31] Panevová J., Cejpek J., Zvelebil V.: ASIMUT 2 – metoda vyhledávání v úplných textech. „Československa Informatika” 1988 R. 30 č. 10 s. 294-299.
• [32] Perceptions of Libraries, 2010. Context and Community. A Report to the OCLC Membership [online]. [Dostęp: 25 sierpnia 2011]. Tryb dostępu: http://www.oclc.org/reports/2010perceptions/ 2010perceptions_all.pdf
• [33] Peters I., Weller K.: Paradigmatic and syntagmatic relations in knowledge organization systems. „Information – Wissenschaft und Praxis” 2008 Vol. 59 No. 2 p. 100-107.
• [34] Polarczyk M., Tomaszewska R.: Baza Danych AGRO – 16 lat działalności na rzecz nauki i edukacji [online]. W: Bibliograficzne bazy danych: kierunki rozwoju i możliwości współpracy. Ogólnopolska konferencja naukowa z okazji 10-lecia bazy danych BazTech. Bydgoszcz, 27-29 maja 2009. „EBIB Materiały konferencyjne” nr 19 [online]. [Dostęp: 25 sierpnia 2011]. Tryb dostępu: http://www.ebib.info/publikacje/matkonf/ mat19/polarczyk_tomaszewska.php
• [35] Robertson S.E., Beaulieu M.: Research and evaluation in information retrieval. “Journal of Documentation” 1997 Vol. 53 No. 1 p. 51-57.
• [36] Rowley J.: The controlled versus natural indexing languages debate revisited, a perspective on information retrieval practice and research. “Journal of Information Science” 1994 Vol. 20, no. 2 p. 108-119.
• [37] Salton G., Buckley C.: Term weighting approaches in automatic text retrieval. Technical Report. Ithaca, NY, US 1987.
• [38] SKOS Home Page [online]. [Dostęp: 25 sierpnia 2011]. Tryb dostępu: http://www.w3.org/2004/02/skos/
• [39] Słownik encyklopedyczny informacji, języków i systemów informacyjno-wyszukiwawczych. Oprac. B. Bojar. Warszawa 2002.
• [40] Sosińska-Kalata B.: Modele organizacji wiedzy w systemach wyszukiwania informacji o dokumentach. Warszawa 1999.
• [41] Stumpf G.: Quantitative und qualitative aspekte der verbalen sacherschliessung in online-katalogen. “Bibliotheksdienst” 1996 Jg. 30 h. 7 s. 1210-1227.
• [42] Systemy wyszukiwania informacji. Metoda list inwersyjnych. Cop. M. Karwiński, M. Dzięgielewski [online]. [Dostęp: 25 sierpnia 2011]. Tryb dostępu: http://zsi.ii.us.edu.pl/~nowak? swi/sprMLI.pdf
• [43] Szołtysek P.: Metody indeksowania dokumentów tekstowych [online]. [Dostęp: 25 sierpnia 2011]. Tryb dostępu: http://www.szoltysek.eu/works/midt.pdf
• [44] Ścibor E.: Typy gramatyk języka informacyjnego. „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Olsztynie. Prace Pedagogiczne” 1995 z. 1 s. 327-339.
• [45] Text REtrieval Conference (TREC) [online]. [Dostęp: 25 sierpnia 2011]. Tryb dostępu: http://trec.nist.gov
• [46] UMLS. U.S. National Library of Medicine. National Institutes of Health [online]. [Dostęp: 25 sierpnia 2011]. Tryb dostępu: http://www.nlm.nih.gov/research/umls/#
• [47] Vetulani Z.: Automatyczna interpretacja pytań i udzielanie odpowiedzi jako technologia multimedialna. W: Multimedialne i sieciowe systemy informacyjne. Pod. red. Cz. Daniłowicza. Wrocław 2002.
• [48] Vizine-Goetz D.: Dewey in CORC: classification in meta data and pathfinders.” Journal of Internet Cataloging” 2001 Vol. 4 Is. 1/2 p. 67-80.
• [49] Weichert M.: Gibt es auch wahnsin, benutzunguntersuchungen an einem Hamburger WebOPC. “Bibliothek. Forschung und Praxis” 2002 Jg. 26 h. 2 s. 142-149.
• [50] Wikipedia. Wolna encyklopedia [online]. [Dostęp: 25 sierpnia 2011]. Tryb dostępu: http://wikipedia.org/wiki/
• [51] World Net [online]. [Dostęp: 25 sierpnia 2011]. Tryb dostępu: http://www.worldnet.co.nz/
• [52] Woźniak J.: Katalog przedmiotowy – istota i wartość. W: Społeczeństwo informacyjne i jego technologie. Pod red. B. Sosińskiej-Kalaty, K. Materskiej i W. Glińskiego. Warszawa 2004 [online]. [Dostęp: 25 sierpnia 2011]. Tryb dostępu: http://bbc.uw.edu.pl/Content/41/09.pdf
• [53] Woźniak-Kasperek J.: Wiedza i język informacyjny w paradygmacie sieciowym. Warszawa 2011.
• [54] Ziso Y., LeVan R., Morgan E.I.: Querying OCLC Web Services for name, subject, and ISBN. “Code4lib” 2010 Is. 9 [online]. [Dostęp: 25 sierpnia 2011]. Tryb dostępu: http://journal.code4lib.org/articles/2481