Zmiany dynamicznych właściwości mechanicznych piaskowca istebniańskiego nasyconego solanką pod wpływem temperatury i naprężenia

• Autorzy: Rajaoalison Herimitsinjo , Knez Dariusz , Złotkowski Albert

Identyfikatory

DOI

10.15199/62.2019.5.22

Warianty tytułu

EN

Changes of dynamic mechanical properties of brine-saturated Istebna sandstone under action of temperature and stress

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przebadano dynamiczne parametry mechaniczne piaskowców istebniańskich, stanowiących ok. 70% polskich formacji ztóż ropy naftowej we fliszu karpackim. W celu określenia zmian parametrów mechanicznych tych skat, podczas badania stopniowo zwiększano temperaturę i naprężenie hydrostatyczne. Naprężenie wywołano przez hydraulicznie sterowany nacisk tłoka na podstawę rdzenia oraz zastosowanie ciśnienia tej samej cieczy na jego pobocznicy. Zmiany ciśnienia cieczy roboczej uzyskano za pomocą pompy wysokociśnieniowej. Pomiary wykonywano w zakresie temp. 20-80°C z przyrostem co 20°C, a naprężenie w zakresie 6,90-55,16 MPa. Przebadano próbki suche i nasycone sztuczną solanką złożową. Jako płyn złożowy stosowano roztwór solanki zbliżony składem chemicznym do typowego płynu nasycającego warstwy porowate w tym rejonie. Uzyskane wyniki wykazały wpływ solanki i naprężenia na współczynnik Poissona, moduł Younga, moduł Kirchhoffa, stałą Lamego i impedancję akustyczną. Przeprowadzone badania mają ważne znaczenie dla zmniejszenia ryzyka awarii i komplikacji wiertniczych.

EN

Carpathian sandstone cylindrical samples (diam. 38 mm, length 40 mm) were polished, satd. with the KCl, CaCl₂ and NaCl-contg. brine and studied for Young, Kirchhoff and Lame modulus and for acoustic impedance. The satn. resulted in increase of the detd. properties.

Słowa kluczowe

PL

piaskowce istebniańskie; zmiany właściwości mechanicznych; wpływ temperatury; wpływ naprężeń

EN

Istebna sandstones; changes of mechanical properties; temperature influence; influence of stresses

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przemysł Chemiczny
• Rocznik: 2019
• Tom: T. 98, nr 5
• Strony: 801--804
• Opis fizyczny: Bibliogr. 22 poz., il., wykr.

Twórcy

autor

Rajaoalison Herimitsinjo

• AGH w Krakowie

autor

Knez Dariusz

• Katedra Wiertnictwa i Geoinżynierii, Wydział Wiertnictwa Nafty i Gazu, AGH Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie, al. Mickiewicza 30, 31-059 Kraków

autor

Złotkowski Albert

• AGH w Krakowie

Bibliografia

• [1] E.J. Sobczyk, A. Wota, M. Kopacz, J. Frączek, Gosp. Surowcami Miner. Min. Res. Manage. 2017, 33, nr 3, 27.
• [2] M. Kopacz, K. Kwaśniewski, R Grzesiak, R. Kapłan, D. Kryzia, Przem. Chem. 2016, 95, nr 2, 241.
• [3] T. Śliwa, T. Nowosiad, O. Vytyaz, A. Sapińska-Śliwa, SOCAR Proc. 2016, nr 2, 29.
• [4] T. Śliwa, M.A. Rosen, Geothermics 2017, 69, 132.
• [5] T. Śliwa, M. Kruszewski, A. Zare, M. Assadi, A. Sapinska-Sliwa, Geothermics 2018, 75, 58.
• [6] J. Blicharski, C. Rybicki, Arch. Mining Sci. 2008, 53, nr 1, 53.
• [7] J. Blicharski, M. Szczepaniec, C. Rybicki, Przem. Chem. 2018, 97. nr 6, 867.
• [8] Y. Liu, F. Dai, T. Zhao, N.W. Xu, Rock Mech. Rock Eng. 2017, 50, nr 1, 89.
• [9] K. Floshino, H. Koide, K. Inami, S. Iwamura, S. Mitsui, Geol. Survey Japan 1972, Report 244.
• [10] M. Kwaśniewski, Zesz. Nauk. Polit. Śląskiej, Górnictwo 2002, 1510.
• [11] S. Aligholi, G.R. Lashkaripour, M. Ghafoori, Rock Mech. Rock Eng. 2017, 50, nr 1,45.
• [12] W.A.M. Wanniarachchi, P.G. Ranjith, M.S.A. Perera, T.D. Rathnaweera, Q. Lyu, B. Mahanta, Royal Society Open Sci. 2017, 4, nr 10, 170896.
• [13] P. Łukaszewski, Arch. Mining Sci. 2007, 52, nr 3, 371.
• [14] P. Łukaszewski, Geologija 2008, 50, Supplement, 131.
• [15] K. Żytko, S. Gucik, W. Ryłko, N. Oszczypko, R. Zając, I. Garlicka, J. Nemćok, M. Elias, E. Menćik, J. Dvorak, Z. Stranik, M. Rakus O. Matejovska, [w:] Geological atlas of the Western Outer Carpathians and their foreland (red. D. Poprawa, J. Nemćok), Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa 1989.
• [16] J. Lexa, V. Bezak, M. Elećko, J. Mello, M. Polak, M. Potfaj, J. Vozar, G.W. Schnabel, P. Palensky, G. Csaszar, Geological map of Western Carpathians and adjacent areas 1: 500 000, Geol. Survey of Slovak Rep., Bratislava 2000.
• [17] P. Strzeboński, J. Kowal-Kasprzyk, B. Olszewska, Geol. Carpathica 2017, 68, nr 6, 562.
• [18] P. Strzeboński, Kwart. AGH Geol. 2005, 31,201.
• [19] S. Geroch, Biul. Inst. Geol. 1960, 153, 7.
• [20] A. Szydło, B. Słodkowska, P. Nescieruk, P. Strzeboński, Mat. 16th Czech-Slovak-Polish Palaeontol. Conf. and 10th Polish Micropalaeontol. Workshop, 2015, 74.
• [21] J. Burtanówna, K. Konior, M. Książkiewicz, Carte geologique des Karpates de Silesie, PAU, Wyd. Śląskie, Kraków 1937.
• [22] M. Książkiewicz, Explanations to the general geological map of Poland 1: 50,000, Wadowice Sheet, Wyd. Geol., 1951.

Uwagi

1. Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).

2. Projekt był realizowany w ramach subwencji AGH 16.16.190.779 i współfinansowany przez AGH-UNESCO.