Analiza składowych wartości zabytkowego zespołu miejskiego - podstawa programów i planów konserwatorskich

• Autorzy: Szmygin Bogusław

Identyfikatory

DOI

10.35784/odk.2868

Warianty tytułu

EN

Analysis of the Component Values of the Historic Urban Complex – the Basis for Conservation Programs and Plans

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Najbardziej złożonym problemem w ochronie zabytków jest ochrona historycznych miast. Zasadniczym problemem jest konieczność pogodzenia wymagań konserwatorskich (ograniczenia przekształceń) z narastającymi potrzebami modernizacyjnymi. Miasto historyczne musi się modernizować, a więc konserwatorzy muszą określić przedmiot, formę i granice przekształceń. Konieczne jest zatem opracowanie metodologii, która pozwoli powiązać zabytkowe wartości zespołu z ich materialną reprezentacją. Dzięki temu będzie możliwe określenie elementów podlegających ochronie oraz elementów, które mogą być przekształcane. Metodologia określania materialnej reprezentacji zabytkowych wartości została pokazana na przykładzie historycznego centrum Krakowa wpisanego na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Metodologia określania wartości (tzw. SMART VALUE) została wykorzystana w opracowaniu Planu Zarządzania Krakowa. Metodologia może być wykorzystana jako narządzie pomocne w zarządzaniu różnych grup zabytków, w szczególności o znaczącej wartości (przede wszystkim uznanych za Pomniki Historii lub dobra Światowego Dziedzictwa).

EN

The most complex problem in historic preservation is the protection of historic cities. The main problem is the need to combine the conservation requirements (restrictions on transformations) with the growing needs of modernization. The historic city needs to modernize, so conservationist must define the object, form and limits of transformation. It is therefore necessary to develop a methodology that will make it possible to link the historic values of the ensemble with their material representation. This will make it possible to identify the elements to be protected and the elements that can be transformed. The methodology of determining the material representation of historic values has been shown on the example of the historic center of Krakow inscribed on the UNESCO World Heritage List. The SMART VALUE methodology was used in the development of the Krakow Management Plan. The methodology can be used as a tool to help in the management of different groups of monuments, especially those of significant value (especially those declared as Monuments of History or World Heritage properties).

Słowa kluczowe

PL

miasta historyczne; wartościowanie zabytków; atrybuty wartości

EN

historic cities; valuation of the monuments; value attributes

• Wydawca: Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków ICOMOS ; Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej
• Czasopismo: Ochrona Dziedzictwa Kulturowego
• Rocznik: 2021
• Tom: Nr 11
• Strony: 171--179
• Opis fizyczny: Bibliogr. 12 poz., tab.

Twórcy

autor

Szmygin Bogusław

• Politechnika Lubelska

• https://orcid.org/0000-0003-0629-4495

Bibliografia

• 1. Ashworth G., Paradygmaty i paradoksy planowania przyszłości, [w:] G. Ashworth, Planowanie przyszłości, MCK, Kraków 2015, ss. 21-142.
• 2. Bandarin F., van Oers R., The Historic Urban Landscape. Managing Heritage in an Urban Century,Wiley-Blackwell, 2012.
• 3. Conservation Turn – Return to Conservation. Tolerance for Change, Limits of Change, Edizioni Polistampa, Firenze 2012.
• 4. Council of Europe Framework Convention on the Value of Cultural Heritage for Society (Faro,27.X.2005); http://conventions.coe.int/Treaty/EN/Treaties/Html/199.html
• 5. Krawczyk J., Nazwać, żeby ocalić. Klasycy myśli konserwatorskiej wobec reliktów przeszłości, Wydawnictwa Naukowe UMK, Toruń 2020.
• 6. Systemy wartościowania dziedzictwa. Stan badań i problemy(praca zbiorowa), PKN ICOMOS, Warszawa Lublin, 2015.
• 7. Szmygin B.,Atrybuty wyjątkowej uniwersalnej wartości, [w:] Wyjątkowa Uniwersalna Wartość a monitoring Dóbr Światowego Dziedzictwa, PKN ICOMOS, Warszawa 2011, ss. 60-69.
• 8. Szmygin B., Fortuna-Marek A., Siwek A., Assessing the Values of Heritage in SV System: the Method and Examples of Use, Lublin 2018.
• 9. Szmygin B., Siwek A., Fortuna-Marek A., Model reprezentacji wartości dobra Światowego Dziedzictwa UNESCO dla miasta historycznego, „Ochrona Zabytków”, nr 2/2021, Warszawa 2021 (w druku).
• 10. The World Heritage List. What is OUV?, seria “Monuments and Sites”, t.VI, ICOMOS International, Paris, 2008.
• 11. Values and Criteria in Heritage Conservation, (praca zbiorowa), Edizioni Palistampa, Firence, 2008.
• 12. Wartościowanie zabytków architektury (praca zbiorowa)), PKN ICOMOS, Warszawa Lublin, 2013.