Ekonometryczne modelowanie gospodarki rybackiej dla celów logistyki i zarządzania : uogólnione równania empiryczne

• Autorzy: Ramczyk M. A. , Giryn C. , Włudyka S.

Warianty tytułu

EN

Econometric model of impact of lake water pollution on the effects of the fishery management : the generalized empirical equations

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

The econometric model can be a precise instrument for the analysis of an impact of the natural environment deterioration on management effects. This work presents the results of research in the field of an impact of lake water pollution on the effects of the fishery management. The economic-ecological models have been constructed, explaining changes of economic effects of the lake fishery in the conditions of an increasing water pollution presenting the catch of fish. When in the model made up of G of stochastic equations, yit is a scale of this type of catches and xtj is a level of content of j-this substance in water (j=1,..., k), a structural parameter αij can indicate three possible situations: 1) if ij =0, then the concentration levels of j-this substance observed in a lake are neutral for a scale of i-this type of catches, i.e. a level of lake pollution significant for the considered i-this effect does not exist; 2) if αij>0, then levels of a given jthis substance in the lake water are below the zone of neutrality, what makes them even stimulators of development of a given fish population; 3) when ij<0, it means that a lake water pollution is above the level of neutrality which has a negative impact on the i-this economical effect considered here.

EN

Instrumentem wykorzystywanym w analizie wpływu degradacji środowiska przyrodniczego na efekty gospodarowania może być model ekonometryczny. W pracy przedstawiono rezultaty badań wpływu zanieczyszczeń wód jeziornych na efekty gospodarki rybackiej. Skonstruowano uogólnione modele ekonomiczno-ekologiczne wyjaśniające zmiany efektów ekonomicznych rybołówstwa jeziornego w warunkach postępującego zanieczyszczenia wody na przykładzie odłowów płoci, leszcza, krąpia, sielawy, siei, węgorza i szczupaka. Gdy w modelu yit jest wielkością i-tego rodzaju odłowów, zaś xtj - poziomem zawartości j-tej substancji w wodzie (j=1, 2, .., k), parametr struktury αij może informować o trzech możliwych sytuacjach: jeżeli αij = 0, to obserwowane w jeziorze poziomy stężenia j-tej substancji są obojętne dla wielkości i-tego rodzaju odłowów, czyli nie występuje znaczący dla rozpatrywanego i-tego efektu stopień zanieczyszczenia jeziora gdy αij > 0, to występujące w wodzie jeziornej stany zawartości danej j-tej substancji są poniżej strefy obojętności, przez co były jeszcze stymulatorami rozwoju danej populacji ryb gdy αij < 0, mamy do czynienia z zanieczyszczeniem wody jeziora ponad stan obojętności. Wśród zaobserwowanych wielkości zawartości j-tej substancji w wodzie dominują wówczas obserwacje o przekroczonym poziomie ze strefy obojętności. Przyrost masy tego składnika jest więc zanieczyszczeniem jeziora szkodliwym dla jego rybostanu, a tym samym wpływającym negatywnie na rozpatrywany i-ty efekt ekonomiczny.

Słowa kluczowe

PL

model ekonometryczny; gospodarka rybacka; efekt gospodarczy; odłowy ryb; jakość wód jeziornych

EN

econometric model; fishery menagement; menagement effects; catch of fish; lake water pollution

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Poznański Instytut Technologiczny
• Czasopismo: Logistyka
• Rocznik: 2014
• Tom: nr 5
• Strony: 2--6
• Opis fizyczny: Bibliogr. 12 poz.

Twórcy

autor

Ramczyk M. A.

• Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy; Wydział Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska; Katedra Kształtowania i Ochrony Środowiska

autor

Giryn C.

• Bydgoska Szkoła Wyższa

autor

Włudyka S.

• Wojskowa Akademia Techniczna

Bibliografia

• 1. Agnew T. T., 1979, Optimal Exploitation of a Fishery Employing a Non-linear Harvesting Function, “Ecological Modelling”, 16.
• 2. Dyer T. G. J., Gillooly J. F., Symulating Fish Production Using Exponential Smoothing, “Ecological Modelling”, 6.
• 3. Jorgensen S. E., Lake Management, 1980.
• 4. Ramczyk M.A., 1989, Dynamiczny model ekonomicznych skutków zmian jakości wód jeziornych, AUNC, „Ekonomia” 20, Toruń, ss. 201-212.
• 5. Ramczyk M.A., Wiśniewski J.W., 1988, Jakość wód jeziornych a efektywność gospodarki rybackiej, „Wiadomości Statystyczne”, ss. 32-34.
• 6. Ramczyk M.A., 2006, Ekonometryczny model wpływu zmian jakości wód jeziornych na zmiany struktury odłowów ryb, [w:] Diagnozowanie stanu środowiska. Metody badawcze – prognozy, zbiór rozpraw pod redakcją S. Borsuka, Bydgoskie Towarzystwo Naukowe, Bydgoszcz, ss. 229-239.
• 7. Ramczyk M. A., 2007, Ekonometryczny model wpływu zmian jakości wód jeziornych na odłowy ryb, [w:] Diagnozowanie stanu środowiska. Metody badawcze – prognozy”, zbiór rozpraw pod redakcją J. Garbacza, Bydgoskie Towarzystwo Naukowe, Bydgoszcz, ss. 167-168.
• 8. Ramczyk M. A., 2008, Ekonometryczny model wpływu zmian jakości wód jeziornych na odłowy ryb. Równania odłowów szczupaka, [w:] Diagnozowanie stanu środowiska. Metody badawcze – prognozy, zbiór rozpraw pod redakcją J. Garbacza, Bydgoskie Towarzystwo Naukowe, Bydgoszcz, ss. 141-148.
• 9. Ramczyk M. A., 2009, Ekonometryczny model wpływu zmian jakości wód jeziornych na odłowy ryb. Równania odłowów krąpia, [w:] Diagnozowanie stanu środowiska. Metody badawcze – prognozy, zbiór rozpraw pod redakcją J. Garbacza, Bydgoskie Towarzystwo Naukowe, Bydgoszcz, ss. 279-286.
• 10. Ramczyk M. A., 2010, Modelowanie odłowów sielawy i siei, [w:] Diagnozowanie stanu środowiska. Metody badawcze – prognozy, zbiór rozpraw pod redakcją J. Garbacza, Bydgoskie Towarzystwo Naukowe, Bydgoszcz, ss. 189-198.
• 11. Ramczyk M. A., Giryn C., Borowski Z., Ekonometryczne modelowanie struktury odłowów ryb dla potrzeb logistyki i zarządzania gospodarką rybacką jezior.Zagadnienia metodyczne i empiryczne, „Logistyka”, nr 4/2010 (art. na CD, s. 137).
• 12. Ramczyk M. A., Giryn C., Ekonometryczne modelowanie gospodarki rybackiej dla celów logistyki i zarządzania. Nowe równania empiryczne, „Logistyka”, nr 6/2011, ss. 2-5.