Nowe dane o budowie geologicznej wysadu solnego Lubień. Część I – interpretacja danych geofizycznych

• Autorzy: Wachowiak Jacek , Roman Paweł

Warianty tytułu

EN

New data on the geological structure of the Lubień Salt Dome. Part I - interpretation of geophysical data

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Wysad solny Lubień jest jedną z kilkudziesięciu struktur solnych występujących na Niżu Polskim. Został zidentyfikowany badaniami grawimetrycznymi, prowadzonymi w latach 1937-1950. Zalega w formie nieregularnego słupa solnego, zwężającego się wraz z głębokością. W przekroju poprzecznym wysad ma kształt kolisty o maksymalnej średnicy około 2,8 km. Wnętrze wysadu budują ewaporaty cechsztyńskiej serii solnej, które są przykryte czapą anhydrytowo-gipsowo- -ilastą. W otoczeniu wysadu występują utwory jury górnej i środkowej, nad którymi zalegają osady paleogenu i neogenu oraz czwartorzędu. W rejonie występowania wysadu odwiercono 31 otworów, z których 20 nawierciło serię solną. Zostały też wykonane liczne badania i pomiary geofizyczne. Na podstawie danych z pomiarów sejsmicznych wykonanych w 2014 roku oraz ich reprocesingu i reinterpretacji w 2017 i 2018 roku, opracowano modele przestrzenne wysadu Lubień i zaktualizowano podstawowe parametry wysadu.

EN

The Lubień Salt Dome is one of the several dozen salt structures found in the Polish Lowlands. He was identified by gravimetric research conducted in the years 1937-1950. It lies in the form of an irregular salt column, narrowing with depth. In its cross-section, the dome has a circular shape with a maximum diameter of about 2.8 km. The interior of the dome is built by evaporates of the Zechstein salt series, which are cooverlain by an anhydrite-gypsum-clay cap-rock. In the vicinity of the dome there are Upper and Middle Jurassic formations over which Palaeogene, Neogene and Quaternary deposits. 31 holes were drilled in the area of the dome, 20 of which drilled a series of salt. Numerous geophysical surveys and measurements were also made. Based on the data from seismic measurements made in 2014 and their reprocessing and reinterpretation in 2017 and 2018, spatial models of the Lubień Salt Dome were developed and the basic parameters of the dome were updated.

Słowa kluczowe

PL

górny perm; cechsztyn; wysad solny Lubień; sejsmik; model 3D

EN

Upper Permian; zechstein; Lubień salt dome; seismic; 3D model

• Wydawca: Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
• Czasopismo: Przegląd Solny
• Rocznik: 2019/2020
• Tom: T. 15
• Strony: 14--21
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Wachowiak Jacek

• Geosalt - Badania i Ekspertyzy Geologiczne Złóż Soli, ul. Rzepichy 42, 30-240 Kraków

autor

Roman Paweł

• Orlen Upstream Sp. z o.o. (do 2019 r)

Bibliografia

• DADLEZ R., MAREK S., POKORSKI J. (red.), 1998. Atlas paleogeograficzny epikontynentalnego permu i mezozoiku w Polsce w skali 1:2 500 000. Wyd. Państw. Inst. Geol. Warszawa.
• DADLEZ R., MAREK S., POKORSKI J., 2000. Mapa geologiczna Polski bez utworów kenozoiku 1: 1 000 000. Ministerstwo Środowiska i Państwowy Instytut Geologiczny. Wydawnictwo Kartograficzne Polskiej Agencji Ekologicznej, Warszawa.
• GARLICKI A., SZYBIST A., 1986. Osady salinarne polskiego cechsztynu z solami potasowo-magnezowymi. Gospodarka Surowcami Mineralnymi, 2: 391-404.
• KONDRACKI J., 2013. Geografia regionalna Polski. Warszawa : Wydawnictwo Naukowe PWN.
• KRZYWIEC P., 2009. Geometria i ewolucja wybranych struktur solnych z obszaru Niżu Polskiego w świetle danych sejsmicznych. Przegląd Geologiczny, 57 (9): 812-818.
• JANCZEWSKI E.W., 1955. Zarys sejsmologii ogólnej i stosowanej. Wyd. Geologiczne Warszawa: 270-274.
• MAREK S., 1971. Przegląd cechsztyńskich struktur solnych na Niżu Polski środkowej. Mat. Z kol. Inowrocław-Kłodawa, 10-12 listopada. Wydawnictwa AGH.
• MAREK S., ZNOSKO J., 1972. Tektonika Kujaw. Kw. Geol., 16 (1): 1-18.
• NIEWIAROWSKI J., 1950. Anomalie siły ciężkości na obszarze przypuszczalnych wysadów solnych Lubień-Łanięta. Archiwum I.G. Warszawa.
• ORSKA J., 1979. Dokumentacja geologiczna złoża soli kamiennej w kat. C1 w wysadzie solnym Lubień, NAG PIG-PIB Warszawa.
• POBORSKA K., 1980. Wysady solne Lubień i Łanięta w świetle nowych badań geologicznych. Masz. Pr. Dypl. Arch. Zakładu Geol. Złożowej i Górn. AGH, Wydz. GGiOŚ.
• SIUPIJ J., 2007. Projekt badań sejsmicznych 2D dla rozpoznania złóż węgli brunatnych w rejonie wysadów solnych Lubień-Łanięta. Archiwum PIG Warszawa.
• WACHOWIAK J., PAWLIKOWSKI M., WILKOSZ P., 2012. Lithostratigraphy of Zechstein evaporites of the central and north-western parts of the Mogilno Salt Diapir, based on boreholes Z-9 and Z-17. Geology, Geophysics & Environment, 38 (2): 115-151.
• WERNER Z., 1956. Dokumentacja geologiczna złoża soli kamiennej w Lubieniu, NAG PIG-PIB Warszawa.
• WERNER Z., 1961. Wysad solny Łaniąt na północo-zachód od Kutna. Przegląd Geologiczny. Vol 9, No 11. Warszawa