Zagrożenia wynikające ze stosowania nanomateriałów w środkach smarnych i sposoby ich monitorowania

• Autorzy: Zapór L.

Identyfikatory

DOI

5604/01.3001.0010.8008

Warianty tytułu

EN

Hazard's resulting from the use of nanomaterials in lubricants and ways of monitoring them

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Obserwowany od lat rozwój nanotechnologii jest niezmiernie korzystny ze względów technologicznych, ale wiąże się z wciąż nie do końca poznanym ryzykiem zdrowotnym. Dziedziną w której nanotechnologie mogą przynieść szczególnie duże korzyści ekonomiczne, jest tribologia. W artykule omówiono nanomateriały najczęściej stosowane w środkach smarnych, ich niepożądane skutki zdrowotne oraz przedstawiono propozycje referencyjnych wartości dopuszczalnych stężeń w powietrzu, przydatnych w monitoringu środowiska pracy.

EN

The development of nanotechnology, observed for years now, is very good for technological reasons, but it is associated with the still not fully known health risk. Tribology is a field in which nanotechnologies can bring particularly great economic benefits. This article discusses the most common nanomaterials used in lubricants and their possible adverse health effects. It presents proposed reference values for permissible concentrations in the air, useful m monitoring the working environment.

Słowa kluczowe

PL

nanomateriały w tribologii; ryzyko zdrowotne nanomateriałów; wartości referencyjne nanomateriałów

EN

nanomaterials in tribology; health risk posed by nanomaterials; reference values for nanomaterials

• Wydawca: Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka
• Rocznik: 2018
• Tom: nr 1
• Strony: 18--21
• Opis fizyczny: Bibliogr. 21 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Zapór L.

• Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy, ul. Czerniakowska 16, 00-701 Warszawa, Polska

Bibliografia

• [1] Commission Recommendation of 18 October 2011 on the definition of nanomaterial (Text with EEA relevance), L 275/38 Official Journal of the European Union 20.10.2011. (2011/696/EU)
• [2] ISO TS/27687:2008 Nanotechnologies - Terminology and definitions for nano-objects - Nanoparticle, nanofibre and nanoplate
• [3] Chandler B. Nanolubricants. Presentation for THECIS. https://pl.scribd.com/document/143271650/Chandler-Nanolubricants-Presentation-for-THECIS
• [4] OECD (2012), Environment, Health and Safety Publications. Important issues on risk assessment of manufactured nanomaterials. Series on the Safety of Manufactured Nanomaterials. No. 33. ENy/JM/MONO(2012)8
• [5] Drew R. and Hagen T. (2015). Engineered Nanomaterials: An Update on the Toxicology and Work Health Hazards. Safe Work Australia, ISBN 978-1-76028-042-0
• [6] Płaza S., Margielewski L., Celichowski G. Wstęp do tribologii i trybochemia. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. Łódź 2005. ISBN 83-7171-909-4
• [7] Krasodomski W., Rembiesa-Śmiszek A., Skibińska A. Nanocząstki w środkach smarowych. „Nafta-Gaz” 2003,3:220-226
• [8] Krasodomski M., Krasodomski W., Ziemiański L. Nanotechnologia a przemysł naftowy. ,,Nafta-Gaz” 2009,1:83-92
• [9] Zhmud B., Pasalskiy B. Nanomaterials in Lubricants: An Industrial Perspective on Current Research. Lubricants 2013, 1,95-101; doi:10.3390/lubricantsl040095
• [10] Cassee F.R., Van Balen E.C., Singh C., Green D., Muijser H., Weinstein J., Dreher K. 2010. Exposure, health and ecological effects review of engineered nanoscale cerium and cerium oxide associated with its use as a fuel additive. Crit. Rev Toxicol. 41,213-229
• [11] http://www.silikonyelub.pl/dwusiarczek_molibdenu.php
• [12] Koppula S.B., Sudheer, N.V V. S.A Review on Effect of Adding Additives and NanoAdditives on Thermal properties of Gear Box Lubricants. “International Journal of Applied Engineering Research”, 2016,11, 5:3509-3526
• [13] ECETOCTechnical Report No. 122. (2014). Poorly Soluble Particles / Lung Overload ISSN-2079-1526-122 (online)
• [14] Oberdörster G., Ferin J., Lehnert B.E. Correlation between particle size, in vivo particle persistence, and lung injury. Environ Health Perspect, 1994,102,173-179
• [15] IARC Monographs 93(2010). Carbon Black, Titanium Dioxide, and Talc. http://monographs.iarc.fr/ENG/ Monographs/vol93/index.php
• [16] IARC Monographs 111 (2017). Some nanomaterials and some fibres. http://monographs.iarc.fr/ENG/ Monographs/vol111/mono111.pdf
• [17] NIOSH [2013]. Current strategies for engineering controls in nanomaterial production and downstream handling processes. Cincinnati, OH: U.S. Department of Health and Human Services, Centers for Disease Control and Prevention, National Institute for Occupational Safety and Health, DHHS (NIOSH) Publication No. 2014-102
• [18] Zapór L. Toksyczność nanocząstek metali. Wybrane zagadnienia. „Przemysł Chemiczny” 2012,91 (6),1000-1003
• [19] ISO/TS 12901-1:2012 - Nanotechnologies - Occupational risk management applied to engineered nanomaterials - Part 1: Principles and approaches
• [20] ISO/TS 12901-2:2014 - Nanotechnologies - Occupational risk management applied to engineered nanomaterials - Part 2: Use of the control banding approach
• [21] Pośniak M., Dobrzyńska E., Szewczyńska M. Projektowane nanomateriały w środowisku pracy. Narzędzia do oceny ryzyka. „Przemysł Chemiczny” 2012,91,4:588-593

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).