Transport gazu na terenach niestabilnych w aspekcie bezpieczeństwa i ciągłości dystrybucji

• Autorzy: Tarnowski J. , Gawędzki W. , Szybka J.

Warianty tytułu

EN

Gas transportation on unstable terrain in the view of safety and delivery continuity

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono problemy związane z transportem gazu, ze szczególnym uwzględnieniem oddziaływań niestabilnego podłoża na sieci gazowe. Omówiono różnice w dystrybucji gazu pochodzące od ruchów deformowanego działalnością górniczą gruntu. Scharakteryzowano czynniki mające wpływ na odmienny sposób konstruowania i budowy gazociągów posadowianych na terenach górniczych. Biorąc pod uwagę zachowanie ciągłości dostaw gazu wytypowano optymalną strukturę mieszaną budowy sieci na szkodach górniczych. Przedstawiono warunki techniczno wytrzymałościowe podstawowych parametrów gazociągu w aspekcie bezpieczeństwa eksploatacji gazu. Podano sposoby określania podwyższonych grubości ścianek rur oraz wyznaczania długości odcinków podlegających wymuszonej kompensacji. Przedstawiono zagrożenia dla gazociągów wynikające z oddziaływań wysokoenergetycznych wstrząsów pochodzenia górniczego i drgań sejsmiki indukowanej. Scharakteryzowano udział deformacji nieciągłych gruntu (uskoki, zapadliska) w powstawaniu potencjalnych awarii mogących przerwać transport gazu i stworzyć nieprzewidywalne awarie.

EN

In the paper are presented problems connected with gas transportation and particularly those resulting from the reaction of unstable bed ground on the gas grid. Differences in gas distribution conditioned by the bed displacement resulting from the local mining activity were discussed. There were discussed factors of influence for different way of designing and construction of the gas pipelines situated in the mining area. The optimum mixed structure of the grids construction on mining area was proposed where the continuity of gas delivery is the principal condition. The technological and strength conditions of the basic parameters of the gas pipeline were presented in the view of its operational safety. There were proposed the methods of determination an increased thickness of pipes wall as well as setting the length of forced compensation segments. The risk of high energy shakes and induced seismic vibration of mining operation origin on the gas pipelines were presented. There was also discussed the share of non-continuous ground deformation (faults, caves) as the potential failure sources resulting in the gas transportation breakdown of unpredictable consequences.

Słowa kluczowe

PL

transport gazu; niestabilne środowisko; zatrzymanie dystrybucji; zagrożenia; sejsmiczność indukowana

EN

gas transportation; unstable environment; distribution break; risks; induced seismic vibration

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Poznański Instytut Technologiczny
• Czasopismo: Logistyka
• Rocznik: 2015
• Tom: nr 6
• Strony: 1346--1354, CD
• Opis fizyczny: Bibliogr. 12 poz., rys.

Twórcy

autor

Tarnowski J.

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, Wydział IMiR, Katedra Konstrukcji i Eksploatacji Maszyn

autor

Gawędzki W.

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, Wydział EAIiIB, Katedra Metrologii i Elektroniki

autor

Szybka J.

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, Wydział IMiR, Katedra Konstrukcji i Eksploatacji Maszyn

Bibliografia

• [1]. Chudek M., Janusz W., Zych J., Studium dotyczące stanu rozpoznania tworzenia się i prognozowania deformacji nieciągłych pod wpływem podziemnej eksploatacji złóż. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej nr 866, Górnictwo - zeszyt 141. Gliwice 1988.
• [2]. Dubiński J., Mutke G., Tatara T., Muszyński L., Barański A., Kowal T., Zasady stosowania zweryfikowanej górniczej skali intensywności drgań GSIGZWKW-2012 do prognozy i oceny skutków oddziaływania wstrząsów indukowanych eksploatacją złóż węgla kamiennego w zakładach górniczych Kompanii Węglowej S.A. na obiekty budowlane i ludzi. Kompania Węglowa, Katowice 2013.
• [3]. Dulińska J., Zięba A., Wpływ wstrząsów górniczych i odstrzałów w kamieniołomach na odpowiedź dynamiczną gazociągu. Czasopismo Techniczne Budownictwo z.2-B, pp.19-28, 2007.
• [4]. Dulińska J., Odpowiedź dynamiczna budowli wielopodporowych na nierównomierne wymuszenie parasejsmiczne pochodzenia górniczego. Monografia 338, seria: Inżynieria Lądowa, Politechnika Krakowska, 2006.
• [5]. Figiel W., Tarnowski J., Analiza wpływu wymuszonych drgań gruntu górniczo odkształcalnego na gazociąg stalowy. WibroTech 2007, XIII konferencja naukowa wibroakustyki i wibrotechniki i VIII ogólnopolskie seminarium wibroakustyka w systemach technicznych, Jachranka, s. 101–112, 29–30 listopada 2007.
• [6]. Figiel W., Szybka J., Tarnowski J., Aspekty geomechanicznych badań doświadczalnych na terenach górniczych dla wyznaczenia współczynnika tarcia rurociągu i gruntu. Geotechnika i Budownictwo Specjalne pod redakcją Flisiak D. i Cały M., Kraków-Krynica 2006.
• [7]. Gawędzki W., Analiza wpływu drgań gruntu na odkształcenia rurociągów w warunkach ich dodatkowego obciążenia statycznego. Pomiary, Automatyka, Kontrola, vol. 56 nr 8, s. 879–882, 2010.
• [8]. Gawędzki W, J. Tarnowski, System diagnozowania i monitoringu statycznych i dynamicznych stanów odkształceń gazociągów eksploatowanych w warunkach niestabilnego środowiska. Kwartalnik PAN Zagadnienia Eksploatacji Maszyn nr.4(120) 1999.
• [9]. Kopczyński A., Obliczanie rurociągów układanych w rejonach robót górniczych. Biuro Projektów Gazownictwa, Gazoprojekt, Wrocław 1992.
• [10]. Mutke G., Dubiński J., Weryfikacja skali GSI-2004 oceny skutków drgań wywołanych wstrząsami górniczymi w obszarze LGOM. Materiały sympozjum WARSZTATY z cyklu: Zagrożenia naturalne w górnictwie, s.79-93, 2006,.
• [11]. Tarnowski J. red. i in., Optymalizacja metod obliczeniowych oraz modernizacja technologii budowy i systemu eksploatacji sieci gazowych na terenach szkód górniczych w aspekcie bezpieczeństwa użytkowania. Projekt Badawczy KBN, nr 9T12A4, luty 2000.
• [12]. Tatara T., Pachla F., Uszkodzenia w obiektach budowlanych w warunkach wstrząsów górniczych. Przegląd Górniczy, nr 7 (1076), T.68, s. 1-10, 2012.