Prognozy okresowych zmian temperatury powietrza w Europie w XX-XXI wieku i ich weryfikacja

• Autorzy: Boryczka J. , Stopa-Boryczka M. , Kossowska-Cezak U. , Wawer J.

Warianty tytułu

EN

Predictions of Periodic Changes of Air Temperature in Europe in 20th- 21th Centuries and Its Verification

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Zweryfikowano prognozy klimatu powstałe w Zakładzie Klimatologii UW, opracowane na podstawie najdłuższych w danym czasie serii obserwacyjnych w Europie: Warszawa (1779-1979), środkowa Anglia (1660-1973), Greenwich (1763-1969), Paryż (1757-1995), Berlin (1769-1990), Moskwa (1780-2002), Sztokholm (1756-1994) i Rzym (1811-1989). Porównano zmierzone wartości temperatury powietrza (T) w latach 1951-2012 z prognozowanymi f(t) z wyprzedzeniem wieloletnim (w Warszawie 35 lat, 1951-2014). Dobrą sprawdzalnością cechują się prognozy temperatury powietrza w Warszawie na lata 1980-2010 i 1991-2010 z lat 1984 i 2000, według cykli wykrytych metodą J. Boryczki (1998) „sinusoid regresji” w seriach wyników pomiarów. Ta pozytywna ocena prognoz wynika z synchronicznych przebiegów wieloletnich wartości zmierzonych i obliczonych (wypadkowa J. Boryczka, M. Stopa-Boryczka, U. Kossowska-Cezak, J. Wawer 161 interferencji cykli), a także z istotnej statystycznie korelacji T i f(t) na poziomie 0,05. Synchroniczność wahań zmierzonych wartości temperatury powietrza i prognozowanych w Warszawie i innych miejscach Europy świadczy o poprawności metody „sinusoid regresji” wyznaczania cykli zastosowanej w prognozach (interferencji).

EN

This paper offers a verification of the climate forecasts developed at the Department of Climatology of the University of Warsaw as part of a series of observations in Europe: Warsaw (1779-1979), Central England (1660-1973), Greenwich (1763-1969), Paris (1757-1995), Berlin (1769-1990), Moscow (1780-2002), Stockholm (1756-1994) and Rome (1811-1989). The air temperatures (T) recorded in 1951-2010 were compared with those predicted f(t), i.e. 31, 43 and 20 years in the future. Accurate predictions of air temperatures in Warsaw in 1980-2012 and 1991-2010 from 1984 and 2000 were obtained by using the cycles identified by applying the sinusoidal regression method to a series (Boryczka, 1998). The good accuracy of these forecasts is a result of a similar progression of measured and forecast values over a number of years. The synchronicity of air temperature fluctuations in Europe and forecasted, corroborated the correctness of the applied research methods and periodic forecasts concerning the climate changes. The longest cycles of air temperatures over approximately 100- and 180-year periods determined on the basis of a not very long measurement series, also proved reliable; they are still present in the chronological sequences of the ring widths of some trees growing in Europe .

Słowa kluczowe

PL

temperatura powietrza; sinusoida regresji; okres; interferencja; prognoza; weryfikacja

EN

air temperature; regression sinusoid; period; interference; forecast; verification

• Wydawca: Polskie Towarzystwa Geofizyczne ; Komitet Geofizyki PAN
• Czasopismo: Przegląd Geofizyczny
• Rocznik: 2015
• Tom: Z. 3-4
• Strony: 132--161
• Opis fizyczny: Bibliogr. 13 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Boryczka J.

• Zakład Klimatologii, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Uniwersytet Warszawski

autor

Stopa-Boryczka M.

• Zakład Klimatologii, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Uniwersytet Warszawski

autor

Kossowska-Cezak U.

• Zakład Klimatologii, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Uniwersytet Warszawski

autor

Wawer J.

• Zakład Klimatologii, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• 1.Boryczka, J. 1984, Model deterministyczno-stochastyczny wielookresowych zmian klimatu. Rozprawy Uniwersytetu Warszawskiego, Wyd. UW, Warszawa, ss. 272.
• 2.Boryczka J., 1998, Zmiany klimatu Ziemi. Wyd. Akademickie DIALOG, Warszawa.
• 3.Boryczka J., Stopa-Boryczka M ., 2015, Atlas współzależności parametrów meteorologicznych i geograficznych, t. 33, Zmiany wiekowe klimatu Europy z uwzględnieniem prognoz w XXI wieku i ich weryfikacja. Wyd. UW, Warszawa, ss. 444.
• 4.Boryczka J., Stopa-Boryczka M., Baranowski D., Kirschenstein M., Błażek E., Skrzypczuk J., 2003, Atlas współzależności parametrów meteorologicznych i geograficznych w Polsce. t. 17, Mroźne zimy i upalne lata w Polsce. Wyd. UW, Warszawa, ss. 297.
• 5.Stopa-Boryczka M., Boryczka J., Bijak Sz., Cebulski R., Błażek E., Skrzypczuk, J., 2007, Atlas współzależności parametrów meteorologicznych i geograficznych, t. 20-21. Cykliczne zmiany klimatu Europy w ostatnim tysiącleciu według danych dendrologicznych. Wyd. UW, Warszawa, ss. 266.
• 6.Boryczka J., Stopa-Boryczka M., Kicińska B., Żmudzka E., 1992, Atlas współzależności parametrów meteorologicznych i geograficznych w Polsce, t. 7. Zmiany wiekowe klimatu Polski, Wyd. UW, Warszawa, ss. 438.
• 7.Boryczka J., Stopa-Boryczka M., Kossowska-Cezak U., Wawer J., 2012 a, Verification forecasts concerning of periodic changes in the climate of Warsaw in the period, [w:] Atlas współzależności parametrów meteorologicznych i geograficznych w Polsce, t. 28. Stan zanieczyszczenia atmosfery w Warszawie i innych miastach Polski. Wyd. UW, 431-451
• 8.Boryczka J., Stopa-Boryczka M., Kossowska-Cezak U., Wawer J., 2012 b, Verification of forecasts of periodic changes in the climate of Warsaw in the period 1779-2010, Miscellanea Geographica, t.16, 16-22.
• 9.Boryczka J., Stopa-Boryczka M. Kossowska-Cezak U., Wawer J., 2012 c, Weryfikacja prognoz okresowych zmian temperatury powietrza w Warszawie w latach 1779-2010. Prz. Geof., 57, 3-4, 343-362.
• 10.Boryczka J., Stopa-Boryczka M., Lorenc H., Kicińska B., Błażek E., Skrzypczuk J.,2000, Atlas współzależności parametrów meteorologicznych i geograficznych w Polsce, t. 14, Prognoza zmian klimatu Warszawy w XXI wieku, Wyd. UW, Warszawa, ss. 300.
• 11.Boryczka J., Stopa-Boryczka M., Pietras K., Bijak S., Błażek E., Skrzypczuk J., 2005, Atlas współzależności parametrów meteorologicznych i geograficznych w Polsce, t. 19, Cechy termiczne klimatu Europy. Wyd. UW, Warszawa, ss. 184.
• 12.Lamb H. H., 1974, Volcanic dust in the atmosphere witch a chronology and assessment of meteorological. Phil. Transactions Roy. Soc., 226.
• 13.Manley G., 1974, Central England temperatures: monthly means 1659 to 1973. Quart. J. Roy. Meteor. Soc., 100.