Wybrane zagadnienia automatyzacji prowadzenia pojazdów szynowych

• Autorzy: Koper Emilia , Kochan Andrzej , Ilczuk Przemysław

Warianty tytułu

EN

Selected issues of automation of rail vehicles operation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W niniejszym artykule przedstawiono syntezę oceny możliwości wdrożenia automatyzacji prowadzenia pojazdów szynowych w Polsce. Ocena polegała na zidentyfikowaniu zagrożeń dla wdrożenia automatyzacji prowadzenia ww. pojazdów a następnie przypisaniu im skutków i prawdopodobieństw wystąpienia. Do celów oszacowania prawdopodobieństwa dokonano przeglądu wybranych źródeł naukowych, technicznych i formalno-prawnych. Przytoczono definicje stopni automatyzacji (GoA), przypisując im funkcjonalności techniczne oraz związane z bezpieczeństwem. Dokonano klasyfikacji funkcji ze względu na bezpieczeństwo ruchu. Wskazano problem odczuć społecznych podróżnych i maszynistów wobec wprowadzania pojazdów automatycznych. Przeprowadzono także analizę formalno-prawną możliwości wdrożenia automatycznego ruchu pojazdów szynowych w Polsce.

EN

This article presents a synthesis of the assessment opportunities for the implementation of automation of rail vehicles in Poland. The evaluation was to identify the threats to the implementation of automation of the above mentioned vehicles and then to assign to them the effects and probabilities of occurrence. For the purpose of probability estimation, a review of selected scientific, technical, formal and legal sources was carried out. Definitions of grades of automation (GoA) were given, assigning technical and safety functionalities to them. Functional classification has been made with regard to traffic safety. The problem of passengers' and drivers' social feelings towards the introduction of automatic vehicles has been pointed out. A formal and legal analysis of the possibility of implementing automatic rail vehicle traffic in Poland was also carried out.

Słowa kluczowe

PL

pojazd szynowy; prowadzenie automatyczne; stopnie automatyzacji; analiza formalno-prawna

EN

train; automatic train operation; grades of automation; formal and legal analysis

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej
• Czasopismo: Prace Naukowe Politechniki Warszawskiej. Transport
• Rocznik: 2019
• Tom: z. 127
• Strony: 37--47
• Opis fizyczny: Bibliogr. 27 poz.

Twórcy

autor

Koper Emilia

• Politechnika Warszawska, Wydział Transportu

autor

Kochan Andrzej

• Politechnika Warszawska, Wydział Transportu

autor

Ilczuk Przemysław

• Politechnika Warszawska, Wydział Transportu

Bibliografia

• 1. Bugaj A., Kochan A.: Kierowanie i sterowanie pociągów bez maszynisty na przykładzie systemu SelTrac, Zeszyty Naukowo-Techniczne Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji w Krakowie. Seria: Materiały Konferencyjne, 2011.
• 2. Fraszczyk A., Brown P., Duan S.: Public Perception of Driverless Trains. Urban Rail Transit, 2015.
• 3. Hasham N.: Driverless trains plan must overcome public skepticism, The Sydney Morning Herald, 2013
• 4. IEEE Std 1474.1-2004 - IEEE Standard for Communication Based Train Control Performance Requirements and Functional Requirements.
• 5. IEEE Std 1474.3-2008: IEEE Recommended Practice for Communications-Based Train Control (CBTC) System Design and Functional Allocations.
• 6. Instrukcja prowadzenia ruchu pojazdów szynowych w Metrze Warszawskim, Metro Warszawskie Sp z o.o., Warszawa 2015.
• 7. Instrukcja sygnalizacji w Metrze Warszawskim, Metro Warszawskie Sp z o.o., Warszawa 2014.
• 8. Kalińska A.: Deficytowy zawód. Dramatycznie brakuje maszynistów, (marzec 2018) www.money.pl/gospodarka/wiadomosci/artykul/deficytowy-zawod-dramatycznie-brakuje, 178,0,2400690.html, dostęp: 15 kwietnia 2019.
• 9. Kochan A., Koper E., Wontorski P., "Automatyczne prowadzenie pociągu - analiza wymagań," Prace Naukowe Politechniki Warszawskiej. Transport, vol. 121, pp. 161-170, 2018.
• 10. Koper E., Kochan A.: "Nowoczesne rozwiązanie transportu publicznego na przykładzie systemu INNOVIA Monorail 300," Zeszyty Naukowo-Techniczne Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji w Krakowie. Seria: Materiały Konferencyjne, no. 2(116), pp. 47-59, 2018.
• 11. PKP PLK S.A. Ie-1 (E-l) Instrukcja sygnalizacji.
• 12. PKP PLK S.A. Ir-1 (Rl) - Instrukcja o prowadzeniu ruchu pociągów.
• 13. PKP PLK S.A. Ir-la - Instrukcja o prowadzeniu ruchu pociągów w wykorzystaniem systemu ERTMS/ETCS poziomu 1.
• 14. PKP PLK S.A. Ir-lb - Instrukcja o prowadzeniu ruchu pociągów z wykorzystaniem systemu ERTMS/ETCS poziomu 2.
• 15. PN-EN 50126 Zastosowania kolejowe - Specyfikacja niezawodności, dostępności, podatności utrzymaniowej i bezpieczeństwa.
• 16. PN-EN 50129:2007 - Zastosowania kolejowe - Systemy łączności, przetwarzania danych i sterowania ruchem - Elektroniczne systemy sterowania ruchem związane z bezpieczeństwem.
• 17. PN-EN 62290-1 Zastosowania kolejowe - Systemy zarządzania i kontroli jazdy pojazdu dla nadzorowanego transportu miejskiego - Część 1 : Zasady systemu i pojęcia podstawowe.
• 18. PN-EN 62290-2 Zastosowania kolejowe - Systemy zarządzania i kontroli jazdy pojazdu dla nadzorowanego transportu miejskiego - Część 2: Specyfikacja wymagań funkcjonalnych.
• 19. Powell J.P, Fraszczyk A., Cheong C.N., Yeung H.K.: Potential Benefits and Obstacles of Implementing Driverless Train Operation on the Tyne and Wear Metro: A Simulation Exercise, Urban Rail Transit, 2016, Volume 2, Number 3-4, Page 114.
• 20. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 18 lipca 2005 r. w sprawie ogólnych warunków prowadzenia ruchu kolejowego i sygnalizacji (Dz. U. z 2015 r., poz. 360, z późn. zm.).
• 21. Rozporządzenie MliR z dnia 13 maja 2014r. w sprawie dopuszczania do eksploatacji określonych rodzajów budowli, urządzeń i pojazdów kolejowych, 30 maja 2014 r. Poz. 720.
• 22. Trestour A., De-Reuck A.: Railway technology and innovation - driverless trains, Railway technology and innovation.
• 23. Ustawa z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym. (Dz. U. 2003 Nr 86 poz. 789 z póź. zm).
• 24. utk.gov.pl/pl/aktualnosci/14458,Swieto-prawie-175-tysiaca-maszynistow.html (wrzesień 2019), dostęp: 15 kwietnia 2019.
• 25. www.monorails.org/tMspages/Where.html, dostęp: 15 kwietnia 2019.
• 26. www.rail.bombardier.com/en/solutions-and-technologies/signalling-and-ingnalling.html#CITYFLO_650, dostęp: 15 kwietnia 2019.
• 27. www.smh.com.au/nsw/driverless-trains-planmust-overcome-public-scepticism-201306072nvjq.html, dostęp: 15 kwietnia 2019.